Bunama ve alzheimer belirtileri..
Toplumda her 100 demans (bunama) hastasının 60'ında Alzheimer görülüyor. Ancak her bunama durumunun Alzheimer ile ilişkilendirilmesi de doğru değil.
Çünkü başka demans türleri de bulunuyor ve bunların başlangıç bulgarı, belirtileri ayırt edilmelerini sağlıyor. Acıbadem Bağdat Caddesi Tıp Merkezi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Erkol, Alzheimer hastalığının demansın nedenlerinden sadece biri olduğunu belirtiyor.
Doç. Dr. Gökhan Erkol'un verdiği bilgilere göre, Alzheimer hastalığı şu belirtilerle ortaya çıkıyor:
- Bellek bozuklukları görülüyor
- Görsel-uzaysal yetilerde bozukluk oluyor
- Hasta yolunu kaybedebiliyor
- Bir objeyi kopya edemiyor örneğin saat çizemiyor
- Dikkat bozukluğu oluyor
- Dil ve anlama işlevi bozulabiliyor, konuşurken kelime bulamıyor ya da bulduğu kelimeleri yanlış çıkarabiliyor
- İleri evrede Parkinson hastalığına benzeyen bulgular ortaya çıkabiliyor
- Günlük yaşam aktiviteleri etkileniyor. Çamaşır makinesinin nasıl çalışacağını bilememe, uzaktan kumandayı nasıl kullanacağını bilememe, banyo yapma, giyinme, soyunma, yemek yerken çatal kaşık kullanma gibi işlevlerini de yerine getiremiyor.
Unutkanlıktan Evde Yangın Çıkıyorsa Dikkat!
Alzheimer hastalığının tanısında günlük yaşamı olumsuz etkileyen bozukluklar ortaya çıkıyorsa mutlaka nöroloji uzmanının değerlendirmesi gerekiyor. Çünkü hasta sık sık aynı unutkanlıkları yapıyor. Ocağın altını açık bırakıyor, evde yangın çıkıyor.
Bazı hastalarda demansın türünü belirlemek amacıyla nöropsikolojik testler yapılması gerekiyor. Belli yerlerde yerleşen beyin tümörleri, damar tıkanıklıkları da demansa neden oluyor. Tanıda görüntüleme tekniklerinden de yararlanılıyor.
Tiroid fonksiyon bozuklukları, B12 vitamin eksikliğinin giderilmesiyle bazı demans türleri tedavi edilebiliyor. Bu nedenle bazı kan testlerinin istenmesi gerekiyor. Hızlı ilerleyen demans varsa beyin elektrosu istemek gerekebilir.
Yeni İlaçlar Hastalığın Hızını Yavaşlatıyor
Alzheimer hastalığı 1990'lardan önce tamamen tedavisiz bir hastalık olarak görülüyorken, günümüzde yakınmalarının şiddetinin kısmen de olsa azaltılabildiği ve ilerleme hızı yavaşlatılabilir bir hastalık haline geldi. Ancak hücre ölümünün görüldüğü demansın kesin tedavisi yok. Bu arada altta yatan başka hastalıkların varlığı da hastlığın seyrini olumsuz etkiliyor. Kan yağları yüksek, şeker hastalığı bulunan ve yüksek tansiyon görülen demans hastaları kötüleşebiliyor, bunların da tedavisi demans tedavisinde aktif rol oynuyor.
Depresyon da Unutkanlık Yapıyor
Bütün unutkanlıklar demansa bağlı değil. Depresyon da kişide unutkanlığa yol açabildiği gibi, belli başka beyin hastalıkları unutkanlığa neden olabiliyor. Şofben zehirlenmesi geçiren kişilerde unutkanlık olabiliyor ancak bu unutkanlık demans olarak görülmüyor.
Demans (bunama) var denilebilmesi için birçok zihinsel işlevin tutulması gerekiyor. Erken yaşta ?Ben unutkan olduğum bunuyor muyum?' diye gelen hastaların çoğunda depresyon ya da aşırı duyarlılık sonucu hekime başvuruyor.
Alzheimer hastaları ise hastalığın başlangıç evrelerinde yakın olayları unutuyor. Bugün ne yediğini unutuyor ama askerliğini anlatabiliyor. Depresyon hastası ise herşeyi unuttuğunu söylüyor. Alzheimer hastalığının başlangıç seviyesinde hatırlama dalgalı oluyor. Büyük sevinçleri kolay hatırlarken, sıradan olayları daha az hatırlıyor.
Depresyon Uzayınca Unutkanlık da Artıyor
Depresyon uzun sürüyorsa unutkanlık da daha fazla görülüyor. Eğer kişi 40-50 yaşlarından sonra depresyon geçiriyorsa altından demans çıkabiliyor. Bu arada her depresyonda unutkanlık olması şart değil. Önemli olan tanının doğru konulması. Psikiyatri uzmanının görüp değerlendirmesi bu nedenle büyük önem taşıyor. Kadınlar ve erkekler açısından bakıldığında Alzheimer tipi demans kadınlarda daha çok görülüyor.
Bunayacağından kaygı duyan kişiler daha çok unutuyor, belli bir eğitim düzeyinin üzerindeki kişilerde bu kaygı daha fazla. Depresyon bitince unutkanlık hemen bitmiyor. Hayattan keyif almama, huzursuzluk hali ilaçların etkisiyle daha kısa sürede ortadan kalkıyor, ancak unutkanlığın ya da ona bağlı bunama tablosu gibi gözüken durumun ortadan kalkması için 1,5 yıla yakın ilaç kullanmak gerekebiliyor.
Ailem.com