SSK emeklisinin maaşı haciz edilemiyor
Emekliler haciz işlemine dilediği zaman itiraz edebilir
Ali Tezel'in yazısı
Ali Bey, SSK emeklisi olan babam, yazılarınız üzerine kredi kartı borcundan dolayı maaşının 1/4'üne haciz koyan bankaya 11.03.2008 tarihinde dava açtı. Haczedilmezlik şikayetinde bulundu ve yapılan kesintilerin geri ödenmesini istedi. 25.03.2008 tarihinde dava lehimize sonuçlandı. Kesilen parasını almak için icra müdürlüğün gittiğinde kendisine sadece son iki ay kesilen 306.00 YTL geri ödendi. Toplam kesilen tutar 1.000 YTL civarıydı. İcra müdürü, davanın açıldığı tarih itibarıyla sadece bu son iki aya ait kesintiyi geri alabileceğini, diğerlerinin bankaya çoktan yattığını söylemiş. Sizce bu uygulamada haksızlığa uğramış olabilir miyiz? İlknur Tamel
Hanımefendi, babanızın emekli aylığına ne zaman haciz veya kesinti uygulandığından bahsetmemişsiniz ama haciz-kesinti işlemine itiraz ettiğiniz andan itibaren de İcra Tetkik Hakimliği icra-kesinti işleminin durdurulmasına karar vermiş. Yani artık babanızın emekli aylığını çektiği banka ister kredi kartı borcu olsun ister tüketici kredisi geri ödemesi olsun bir kuruşuna bile dokunamaz. Ancak, icra-kesinti işlemine itiraz ettiğiniz andan önceki kesintiler için şimdi (Asliye Hukuk) mahkemede banka aleyhine dava açmanız gerekir. Açacağınız dava ile babanızın aylığından daha önce yapılan icra-kesintileri de geri alabilirsiniz. Hatta baştan icra işlemine rıza gösterilse veya ses çıkarılmasa bile daha sonra dilediğiniz zaman cayıp, bankayı şikayet etme hakkınız da var. Mesela, Yargıtay 12'nci Hukuk Dairesi'nin
2006/14978 esas ve 2006/17396 karar sayılı, 26.09.2006 tarihli kararına göre, ?506 sayılı Yasa'nın 121. maddesi gereğince, bu Kanuna göre bağlanan gelir, aylık ve diğer yardımlar, nafaka borçları dışında haciz veya devir ve temlik edilemez. Bu hüküm, kamu düzenini ilgilendirir. Mahkemece resen gözetilmelidir. Borçlunun süresiz şikayet hakkı vardır. Ancak, haciz sırasında ve daha sonra bu haktan borçlu feragat edebilir.?
Ayrıca, sizden daha önce tahsil edilen paralarla ilgili olarak da açacağınız davaya örnek teşkil etmesi bakımında konuyla ilgili iki ayrı Yargıtay kararı daha veriyorum.
1-Yargıtay 11'inci Hukuk Dairesi E: 2001/10143, K: 2002/2566, Tarih:21.03.2002
KISMEN HACZİ CAİZ OLAN ŞEYLER
BAĞLANAN GELİR VE AYLIKLARIN HACZİ
MAAŞA UYGULANAN BLOKE İŞLEMİNİN KALDIRILMASI VE TAHSİLİ
TEMLİK SENEDİ
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre bağlanan gelir ve aylıklar ile sağlanan yardımlar haciz edilemez. İcra İflas Kanunu 83. maddesi uyarınca borçlunun, hacizden önceki bir dönemde haczi caiz olmayan bir malın haczedilebileceği hakkında alacaklı ile yapmış olduğu anlaşma geçerli değildir... Bu durum karşısında davacının imzaladığı temlik belgesinin, maaşta tasarrufu engelleyici nitelikte bir sözleşme olduğu ve Borçlar Kanunu 19. ve 20. maddeleri uyarınca geçersiz sayılacağının göz önüne alınması gereklidir.
2-Yargıtay 11'inci Hukuk Dairesi
E: 2002/1508, K: 2002/5286, Tarih: 27.05.2002
EMEKLİ MAAŞI
KREDİ BORCUNUN ÖDENMEMESİ
HACİZ
TAKAS VE MAHSUP
TAKASI MÜMKÜN OLMAYAN ALACAKLAR
SSK Kanunu gereğince bağlanacak gelir veya aylıklar ve sağlanacak yardımlar nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemeyeceği gibi, bu mal ve hakların haczolunabileceğine dair önceden yapılan anlaşmalar geçerli değildir. Yine, bu alacakların takası da kabil değildir. Bu itibarla şahsa imzalatılan, kullanılan kredi borcunun yatırılmaması halinde emekli maaşının kesilmesine yetki verildiğine dair belge baştan itibaren batıl olup, buna dayanarak yapılan kesintilerin yasal dayanağı bulunmamaktadır. Bu durumda mahkemece, davacının emekli maaşından kesilen miktarın bankadan tahsiline karar verilmesi gerekir. (506 s. SSK. m. 121) (2004 s. İİK. m. 83) (818 s. BK. m. 19/2, 118, 123)