Depremlerin sebebi büyük patlama mı?

CERN tarafından ilk aşaması başarılı olarak gerçekleştirilen asrın deneyi 'büyük patlama'nın ardından dünya üzerinde meydana gelen üç büyük deprem akıllarda soru işareti bıraktı.

Dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı "Büyük Hadron Çarpıştırıcısı"yla (LHC) yapılan deneyinin ilk aşamasının başarıyla tamamlanmasının ardından ilk deprem dün İran'da meydana geldi.

İran'ın Hürmüzgan eyaletine bağlı Bender Abbas kentinde yerel saat ile 15.30'da (TSİ 14.00) Richter ölçeğine göre 6,1 büyüklüğünde şiddetli bir deprem gerçekleşti. Bu depremde bazı konutlar yıkılırken 6 kişi hayatını kaybetti, 46 kişi ise yaralandı.

Bu sabah saatlerinde ise Endonezya ve Japonya'da art arda iki ayrı güçlü deprem meydana geldi.

Endonezya'nın doğusundaki Molucca adalarını sarsan depremin TSİ 03:00'te meydana geldiğini ve 7,6 büyüklüğünde olduğunu duyurdu. Depremin merkezinin denizde, Molucca'daki Ternate kentinin 120 kilometre uzağında olduğu kaydedildi. Depremin ardından verilen tsunami alarmı yaklaşık 1 saat sonra kaldırıldı.

Japonya'da ise Richter ölçeğine göre 7 şiddetinde deprem meydana geldi. Japonya Meteoroloji Ajansı, depremin TSİ 03.21'de meydana geldiğini ve merkezinin Hokkaido adasının açıkları olduğunu açıkladı. Depremden sonra tsunami alarmı verildi.

Japonya'nın kuzeyindeki Hokkaido adası açıklarında deniz tabanında meydana gelen depremden sonra sahile çok küçük çaplı tsunami dalgaları vurdu.

7 büyüklüğündeki depremden sonra 50 santimetre yüksekliğinde dalgaların vurabileceği ve halkın sahilden uzak durması yönünde uyarı yapıldı ancak, depremden 35 dakika sonra vuran dalgalar 10 santimetrede kaldı.

CERN'in gerçekleştirdiği "Büyük Hadron Çarpıştırıcısı" deneyinden önce bazı bilim adamlarının yaptığı açıklamalar 'dünyanın yok olacağı senaryoları üretmişti.

CERN'de yapılan deneyin ilk iki aşaması başarıyla sonuçlandırıldı.

Dünyanın en büyük fizik deneyi başladı. Fransa-İsviçre sınırındaki Alp Dağları'nda 27 kilometrelik bir tünele yerleştirilen 'Büyük Hadron Çarpıştırıcısı' dün sabah çalıştırıldı.

Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi CERN'de toplanan bilim adamları tezahüratlar eşliğinde cihazı harekete geçirirken, proton hüzmeleri tünelin üçte birlik bölümüne başarıyla gönderildi. Deneyin amacı, dünyanın oluşumu konusunda ortaya atılan "Büyük Patlama" tezine dayanıyor. Patlama ortamını yeniden oluşturmayı hedefleyen bilim adamları, çarpışmadan doğacak enkazı inceleyerek, evrende bugüne dek sır kaldığı iddia edilen bazı konuları aydınlatmaya çalışacak. 'Büyük Patlama'nın dünyanın dengesini değiştirebileceğini savunan bilim adamları ise deneye karşı çıkıyor.

Bilim adamları, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC)'nin devreye sokulmasının, 'ıslak bir ipliği uzun bir iğne deliğinden geçirmeye çalışmak' kadar sorunlu olarak tanımladı. Gönderilen ilk proton hüzmesinin çemberi tamamlayıncaya kadar yoluna devam ettiğinin görülmesi araştırmacılar tarafından sevinçle karşılandı. Bu işlem tamamlandıktan sonra tünele zıt yönde ikinci bir proton ışını gönderildi. Protonlar, 27 kilometrelik tüneli başarı ile geçti. Bilgisayar ekranlarında parlayan iki beyaz nokta ile proton demetinin, tünelin sonuna ulaştığı anlaşıldı.

Birkaç hafta içinde, protonlar ışık hızına yaklaştığında, çarpıştırıcının içindeki süper iletken mıknatıslar, proton ışınlarını muazzam bir hızla birbiriyle çarpıştıracak. California Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Ünel, hızlandırıcıda bulunan iki ayrı proton demetinin birinin saat yönünde, diğerinin de ters yönde döndüğünü belirterek, "Dün CERN'de saat yönünde dönen proton demetini daha az enerji ve daha az proton sayısıyla başarıyla attırdık. Protonların geçerken dedektörün içinde bıraktığı izleri gördük ve bu bizi çok heyecanlandırdı." dedi. Bugünkü aşamayla hemen sonuca ulaşmanın beklenemeyeceğini vurgulayan Ünel, deneyle ilgili beklentilerini şöyle anlattı: "Düşük enerjide yani 1 TeV (trilyon elektron volt) seviyesinde başlatılan çarpıştırmaların ekim ayı içinde 5 TeV seviyesine çıkması hedefleniyor. 5+5 TeV yani kademeli olarak 10 TeV seviyesine ulaşıncaya dek veri toplayacağız. Ondan sonra istediğimiz enerjiye ulaşmak için çalışmalara yeniden başlayacağız."

CERN'deki deney öncesinde bazı fizikçiler projeye karşı çıkmıştı. Çarpıştırıcının kontrolden çıkması halinde meydana gelebilecek küçük kara deliklerin insanlığın sonu olacağı iddia edilmişti. CERN, bu iddialara ortamın güvenli olduğu cevabını vermişti.

Independent'tan ilginç veda: CERN'deki deney dünyanın sonu olacak!

İngiliz The Independent gazetesi, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN)'ndeki deneyin dünyanın sonu olacağı söylentilerine karşı okuyucusularıyla vedalaştı.

Bazı bilim adamları deneyin kontrolden çıkması halinde meydana gelebilecek küçük kara deliklerin insanlığın sonunu getireceğini iddia etmişti. CERN ise endişe edilecek bir durum olmadığını açıklamıştı. Kıyamet senaryolarını ironik bir dille eleştiren Independent okuyucularıyla şöyle vedalaştı: "Tarihte hiçbir bilimsel gelişme risk almadan sağlanmadı. Ancak deney sırasında galaksimizde bir kara delik açılabilme ihtimaline karşılık okuyucularımıza veda etmek istiyoruz. Bir sonraki evrende görüşmek üzere." Kamuran Samar, Londra, Cihan