İşkence tazminatı polisten alınacak
GÖKÇER TAHİNCİOĞLU
İşkence gördüğü raporla kanıtlanan mağdura İçişleri'nin tazminat ödemesine hükmeden Danıştay, ?Bakanlığın bu tazminatı işkenceyi yapan polise rücu etmesi anayasal zorunluluk' dedi
Danıştay, işkence suçları açısından tarihi bir karara imza atarak, devletin, bu suçu işleyen kamu görevlilerini korumasının önüne geçti. İstanbul Emniyeti tarafından 2002'de gözaltına alınan ve sorgusu sırasında işkence gördüğü raporla kanıtlanan mağdura İçişleri Bakanlığı'nın 100 bin TL tazminat ödemesi gerektiğine hükmeden Danıştay'ın kararında, bakanlığın bu tazminatı işkenceyi yapan polise rücu etmesinin de anayasal zorunluluk olduğu vurgulandı.
Bir cinayet soruşturması nedeniyle üç gün süreyle gözaltına tutulan davacı, bu sürede kendisine kötü muamelede bulunulduğunu ve işkence edildiğini belirterek 200 bin TL'lik manevi tazminat davası açtı. İstanbul 2. İdare Mahkemesi, İçişleri Bakanlığı'nı, 100 bin TL tazminat ödemeye mahkûm etti.
Mahkeme, bakanlığın, bu tazminatı işkenceyi yapan polislere rücu etmesi gerektiğine de hükmetti. Kararda, ?Alınan ifadenin, sanığın özgür iradesine dayalı olması gerektiği, işkence, kötü muamele, zorla ilaç verme, yorma, aldatma, bedensel cebir ve şiddette bulunma gibi iradeyi bozan bedeni ve ruhi müdahalelerin yapılamayacağı mevzuatta belirtilmektedir? denildi.
İşkence raporla sabit
Kararda, davacının gözaltında kaldığı sürede işkence ve kötü muamele gördüğünün İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı tarafından düzenlenen 26 Temmuz 2002 tarihli rapora göre de sabit olduğu ifade edildi. Kararda şöyle denildi:
?Yurdun iç güvenliğini, kamu düzenini, anayasada yazılı temel hak ve özgürlükleri korumakla görevli polisin, bu yetkiyi kullanırken kanunen tanımlanan görev alanı dışına çıkmak suretiyle davacıya hukuka aykırı eylem ve işlemi ile verdiği zararı tazminle yükümlü olduğu açıktır.?
Anayasal zorunluluk
Temyiz edilen dosyayı görüşen Danıştay 10. Daire de yerel mahkemenin kararını haklı buldu. Daire'nin kararında da kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davalarının kendilerine rücu edilmesi gerektiği belirtilerek, ?Gözaltında bulunduğu sürece davacıya kötü muamelede bulunan ve işkence yapan ilgililerin kişisel kusuru bulunduğu açık olduğundan hükmedilen tazminatı ödeyecek olan idarenin, sorumluluğu saptanan ilgili kişi veya kişilere yasal yollar çerçevesinde rücu etmesi, anayasa hükmü gereği bulunmaktadır? denildi.
Danıştay, böylece devletin ödediği tazminatın, işkenceyi yapan kişiye rücu edilmesinin anayasal zorunluluk olduğunu hüküm altına almış oldu.