SSK, Harcırah'ta 'Yazılı Talebi' Yanlış Anlıyor

SORU: SSK tarafından 5283 sayılı Kanun gereği hastanelerin Sağlık Bakanlığına devri ile yeni açılan SSK Sağlık İşleri İl Müdürlükleri için SSK'da kalmak isteyen memur varsa istem yapılmasını isteyerek kurulan illere tayinleri yapılmıştır. Ancak, farklı illerden yapılan atamalarda "sizden dilekçe alındı" diyerek harcırah ödemesi yapılmamaktadır. Aynı durumda 1000 civarında memur bulunmakta olup, kış vakti gerçekleşen bu tayin durumunda zaten mağdur durumdadırlar. Bu mağduriyeti harcırah vermemeye kalkarak daha da stresli hale getirmek anlamsız olsa gerek. Atamalar her ne kadar ilgililerden dilekçe alınsa dahi 5283 sayılı kanun gereği re'sen atamadır. Mağduriyetimizin giderilmesi için SSK Sağlık İşleri Genel Müdürlüğü yetkililerinin gerekli talimatları vermesi sağlanmalıdır.Okul,kira ve kış ortasında çektiğimiz sıkıntı zaten yeter.

CEVAP: 5283 sayılı Kanunun Devredilen personeli düzenleyen 5'inci maddesinde; "...Bu Kanun uyarınca devredilen sağlık birimlerinde çalışanlardan birinci, ikinci ve dördüncü fıkralarda belirtilenlerin dışındaki personel ile Sosyal Sigortalar Kurumunun satın alacağı sağlık hizmetlerinin provizyon, fatura kontrol ve ödeme işlerinde çalıştırılmak üzere Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığının önerisi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının onayı ile tespit edilen personel Bakanlığa devredilmez..." hükmü yer almaktadır.

37 seri nolu Harcırah Kanunu Genel Tebliğinde; "Atamaların, ilgililerin yazılı talepleri üzerine mi yoksa kurumlarca re'sen mi yapıldığı hususunda, her atama işleminin "sebep" unsuru dikkate alınarak kurumları bu işlemleri yapmaya sevk eden esas nedene veya gerekçeye bakılacaktır. Buna göre, mevzuatı gereğince ilgililerin yazılı talepleri aranmaksızın yapılması gerekli ve zorunlu olan atamalar ile kurumların hizmet ihtiyacı veya idari ihtiyaç nedeniyle yaptıkları atamalar, re'sen atamalardır.
Bu çerçevede; eş durumu, öğrenim durumu, sağlık sebepleri ile benzeri mazeretlere dayalı olarak ilgililerin yazılı talepleri üzerine yapılan atamalar için harcırah ödenmeyecektir.
Diğer taraftan, ilgili mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tâbi tutulan personelden, belirli hizmet bölgeleri veya yerlerinde öngörülen görev sürelerinin dolması sebebiyle kurumlarınca başka bir yere veya hizmet bölgesine atanacak olanlar ile görevde yükselme veya yeterlik sınavları sonucu başka yerlere atanacak olanların, zorunlu olarak atanmaları gereken yerler arasındaki tercihlerini belirten form veya dilekçe şeklindeki beyanları, "ilgililerin yazılı talebi" olarak değerlendirilmeyecek, dolayısıyla bu şekilde yapılacak atamalar re'sen yapılmış kabul edilerek atananlara harcırah ödenecektir." hükmüne yer verilmiştir.

Bu hükümlerden de anlaşılacağı üzere, yapılan atamanın sebebi önemli bir unsurdur. Bu doğrultuda 5283 sayılı Kanun gereğince Sağlık Bakanlığına devredilen sağlık birimlerinde, devir tarihinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi olarak çalışan memurlar devir tarihi itibarıyla kadroları ile birlikte Sağlık Bakanlığına devredilmiştir. Sağlık Bakanlığına devredilmek istemeyen personel için bir tek seçenek kalmakta olup, bu da, Sağlık Bakanlığına devredilen birimlerden başka birimlere nakildir. Bunun için de SSK Sağlık İşleri Genel Müdürlüğüne yazılı talepte bulunarak bu Genel müdürlükte kalmak isteyen personelin yazılı talepleri gerekçe gösterilerek harcırah ödemesi yapılmaması Kanunun ruhuna aykırıdır. İlgililerin yazılı talepte bulunmaları bir zaruretten kaynaklanmaktadır.

Ancak, şunu da belirtmek gerekir ki SSK Sağlık İşleri Genel Müdürlüğünün bu kişilere harcırah ödemesi yapmasının biraz zor olacağını düşünüyoruz. Çünkü, işin ucunda mali bir durum söz konusu olup, ödeme evrakına imza atanların bu sorumluluğun altına girerek ciddi bir risk almalarını zor görüyoruz. Bu nedenle de ilgililerin harcırah ödenmemesi işlemine karşı dava açmalarını öneririz. İlgililer kurumlarına harcırah talebini içeren bir dilekçeyle müracaat edecekler ve alınan olumsuz cevap tarihinden itibaren de 60 gün içerisinde dava açacaklardır. Aksi takdirde ilgili kurumun harcırah ödemesi yapmasını olası görmüyoruz. Ancak, mahkeme kararı olunca ilgililerin yapacağı çok fazla bir şey olmayacaktır. Sonuç olarak da yapılan atamanın yazılı talep üzerine yapılan bir atamamı yoksa re'sen yapılan bir atamamı olduğu mahkeme tarafından tespit edilmiş olacaktır.