Konut kredisinde bunlara dikkat
Pursantajlı, yani inşaat şirketi ve bankanın anlaşarak alıcıya kredi kullandırdığı sistemde faiz yükü daha düşük. Kredi kullanırken, sadece faiz değil, sigorta, ekspertiz, komisyon gibi masraflara da dikkat etmek gerekiyor. İcradan satışa girecekleri yüzde 29 oranında vergi yükü bekliyor
Yüzde 1'e doğru inen faiz rekabeti konut kredilerinin cazibesini artırdı. Ama tüketicilerin konut kredisi kullanırken bilinçli olmaları gerekiyor. Örneğin 'pursantajlı' kredilerde daha uygun borçlanmak mümkün. Bunun için yeni bir projeden konut alacakların, kredinin 'pursantajlı' olup olmadığını öğrenmesi gerekiyor.
Sigorta primleri: Yukarıda sıralanan kesintilerden hayat sigortası, DASK ve
konut sigortası, müşterilerden yıllık olarak isteniyor. Bunun için bunların
priminin ne kadar olduğu ayrıca önemli. Sigorta primleri yaşa, gelir seviyesine,
konutun bulunduğu bölgenin deprem riskine ve konut fiyatlarına göre değişir.
Pursantajlı kredi avantajlı: Pursantajlı kredi, 'inşaat şirketinin bir banka
ile anlaşarak, inşaat finansmanını, konut satın alanların kredileriyle finanse
etmesi' anlamına geliyor. Diyelim ki 20 yıllık kredi kullandınız. Projeniz 18
ayda bitecek. Ödediğiniz peşinat çoğu zaman arsa payı olarak inşaat şirketinin
oluyor. Banka inşaat şirketine çekilen kredileri bir defa da ödemiyor. Tıpkı
devlet müteahhitliğinde olduğu gibi aylık hakediş yöntemiyle kredi veriyor.
Böylece aylık kredi faizleri daha düşük oluyor. Normal konut kredisi kullanıldığında
aylık faiziniz 1.10 civarındaysa bu yöntemle aylık 0.75 ile 0.80 arasında kredi
kullanılabiliyor.
İcradan satışta vergi yüksek: İcradan satışlarda yüzde 18'i KDV ve yüzde 11'i
ceza ve tevkif evleri kesintisi olmak üzere yüzde 29'luk kesinti var. Bu da
100 bin YTL'lik konutta 29 bin YTL anlamına geliyor.
Banka komisyonuna dikkat: Kredi uygulamalarına baktığımızda bazı bankaların
yüzde 0.5 ile 2 arasında değişen oranlarda komisyon aldığı görülüyor. Bunlar
diğer komisyon ve ücretlerden ayrışan kredi komisyonu denen ücretler ve onaylanan
kredi tutarına göre belirleniyor . Ancak alan bankalar ismine her zaman kredi
komisyonu demediği için tüketicinin kredi tutarına göre değişen sigortalar dışında
kalan ödemelerinin toplamına bakmaları gerekiyor.
Kredi verecek kuruluşlar artacak: Şimdilik sadece bankalar ve BDDK'nın izin
verdiği kuruluşlar konut kredisi kullandırıyor. Mortgage geldiğinde ise BDDK'dan
yetki alan her kuruluş kredi kullandırabilecek. Bu rekabetle birlikte yüzlerce
alternatif ürün gelecek.
Ücret kalemlerini öğrenin: Kredi kullananlardan şu ücretler isteniyor: Komisyon,
BSMV, dosya parası, istihbarat ücreti, başvuru ücreti, ekspertiz ücreti, işlem
ücreti, konut sigortası, hayat sigortası ve DASK. Kredi kullanacağınız bankaların
bunların hangilerini istediğini araştırın. Ayrıca hangisine ne kadar istediğini
de... Çünkü bunlar için istenilen rakamlar bankasına göre değişiyor.
Hayat sigortasından şaşmayın: Ucuzluğu dolayısıyla bazı bankalar, kredi verenlere hayat sigortasını zorunlu tutmuyor. Ferdi kaza sigortasını da kabul ediyor. Ferdi kaza sigortasında primler daha düşük. Ama kapsamı sınırlı. Kredi kullanan vefat ettiğinde, vefat nedeni ferdi kaza sigortası kapsamında değilse, banka kredi borcunu kapatmak için evi satışa çıkarmak zorunda. Hayat sigortasında ise 100 bin YTL'lik kredi kullanan birisinin vefat etmesi durumunda, sigorta şirketi borcu kapatıyor. Ayrıca ödenen ana parayı - diyelim ki 20 bin YTL olsun - yakınlarına veriyor.
milliyet