4'üncü büyük il Suriye olurdu

Gürkan Akgüneş

Polis Akademisi Başkanlığı'nın Antalya'da düzenlediği 'Uluslararası Kitlesel Göçler ve Türkiye'deki Suriyeliler' sempozyumunun sonuç raporu, Türkiye'deki Suriyeliler gerçeğini rakamlarla ortaya koydu. Suriye'deki iç savaşla başlayan göç dalgasına Türk yetkililerin nasıl hazırlıksız yakalandığına dair itirafların da paylaşıldığı rapor, göçle birlikte yaşanan sosyal, ekonomik, demografik ve kriminal değişimin fotoğrafını çekiyor.

İşte raporda yer alan bazı bölümler:

90 YILDAN FAZLA

"Suriye nüfusu 2011'de 20 milyon civarındaydı. İç savaşla bu nüfusun 11 milyonu yerinden edildi. Bu nüfusun 6.1 milyonu, Suriye sınırı ötesindeki 5 komşu ülkeye göç etti. Türkiye'de geçici koruma altındaki (GKAB) Suriyelilerin nüfusu 15 Aralık 2016 tarihi itibariyle 2 milyon 801 bin 586. Bunların 258 bin 571'i geçici barınma merkezlerinde barınmakta."

HEPSİ AYNI İLDE OLSA

"Eğer Türkiye'de bulunan geçici koruma altındaki Suriyeliler tek bir ilde toplansalardı Türkiye'nin 4. büyük ilini meydana getirirlerdi. Türkiye'ye gelen Suriyelilerin oranı neredeyse Cumhuriyetin başından 2011'e kadar ülkemizdeki nüfus hareketinin toplamı kadar. 2016 itibariyle dünyada 65.5 milyon mülteci var. Mülteciler bir devlet olsaydı dünyanın 21. büyük devletini meydana getirirlerdi."

KİLİS'TE DAHA FAZLA

"300 binden fazla Suriyeli barındıran şehirler olarak karşımıza Hatay, Şanlıurfa, Gaziantep, İstanbul çıkmakta. Kilis gibi şehirler ise 300 bin kadar Suriyeli barındırmasa da kendi nüfusundan daha yüksek oranda Suriyeli barındırmakta."

2025'TE 3.7 MİLYON: "Türkiye'de 3 milyona yakın kayıtlı Suriyeli ve 250 bin civarı diğer göçmen yaşamakta. Türkiye'de GKAB Suriyelilerin nüfusuna dair yapılan projeksiyonlarda geliştirilen 4 farklı senaryoya göre 2025'te Türkiye'deki GKAB Suriyelilerin nüfusu 2.4 milyon ile 3.7 milyon arasında bir sayıyla ifade edilecektir."

'HEPSİNİ EĞİTECEĞİZ DEMEK AFAKİ'

Raporun en çarpıcı bölümünü Suriyelilerin eğitimine ilişkin bölümler oluşturuyor. Savaş sonrası gelen göçmenlerin yarısının 18 yaş altında olduğuna dikkat çekilen raporda, eğitilecek çocukların topluma daha kolay entegre olabileceği ve terörün hedefinden kurtulabileceğine dikkat çekiliyor. Nüfusu 3 milyona yaklaşan GKAB Suriyelilerin 900 bininin okul çağındaki çocuklardan oluştuğuna dikkat çekilen rapor şu tespitleri içeriyor: "'Türkiye'deki tüm Suriyelilere eğitim vereceğiz' demek, afaki bir yaklaşım. Eğitim sistemine katılmayacak çok sayıda Suriyeli olacaktır. Türkiye, Suriyelilerin eğitimi için 2016'ya dek 3 milyar ABD doları harcama yapmıştır. Bu kapsamda en son verilerde 833 bin 39 Suriyeli öğrenci kayıtlıdır. 81 ilde 9 bin 945 resmi okulda 155 bin Suriyeli çocuk eğitim görmektedir. Kamp içindekiler de dahil özellikle 21 ilde 425 geçici eğitim merkezi vardır. 2016 yılı kasım ayı itibariyle toplam 328 bin 642 Suriyeli çocuk eğitim görmektedir. Şu anda Türkiye'de 12 bin 630 Suriyeli gönüllü öğretmen çalışmaktadır. Bu öğretmenler de Türk eğitim formasyonuna uygun pedagojik eğitim almaktadırlar. Mesleki eğitim çerçevesinde toplam 237 bin 509 Suriyeli'ye eğitim verilmiştir. Yine halk eğitim merkezleri aracılığı ile 137 bin 729 Suriyeliye Türkçe eğitim verilmiştir."

TÜRK-ARAP ÜNİVERSİTESİ

"Akademisyenler Türkiye'de kalmak isteseler de düzenleme eksikliklerinden dolayı Türkiye'den gitmek zorunda hissetmekteler. YÖKSİS'de (sadece Suriyeli değil) Arap dünyasından 5 bin akademisyen kayıtlı iken bunlardan yalnızca 317'si istihdam edilmiş durumda. Yurt dışından gelen akademisyenlere, sadece bildikleri dil gereği ilahiyat fakültelerinde kadro verilmeye çalışılmakta. Türkiye'de nasıl ki Türk-Alman üniversitesi varsa bir Türk-Arap üniversitesinin de olması gerektiği tespit edilmiştir."

180 BİN TÜRKİYE DOĞUMLU SURİYELİ

Rapor, Türkiyeli Suriyeliler gerçeğinin ulaştığı boyutu da ortaya koyuyor. Henüz 2016'nın şubat ayında dönemin Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan, Türkiye'de doğan Suriyeli bebeklerin sayısının 150 bini aştığını belirtmişti. Geçen kasım ayında hazırlanan rapora göre ise bu rakamın aradan geçen 10 ayda yüzde 20'ye yakın arttığını ortaya koydu. Rapora göre Türkiye'de bugüne kadar 177 bin 568 Suriyeli bebek dünyaya geldi ve bu bebeklere sağlık kurumlarınca

toplam 918 bin 694 kez poliklinik hizmeti verildi.