Üniversitelerarası Kurul Etiğe aykırı Davranışları Belirledi...
1) AŞIRMA (İntihal-Plagiarism)) :
Başkalarının fikirlerini, metodlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını,
yapıtlarını ve şekillerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf
yapmadan kısmen veya tamamen kendisininmiş gibi sunmak. Yabancı dilden kitap
makale vb. tercüme ederek kendi yazmış gibi basmak.
2) SAHTECİLİK (UYDURMA) (Fabrication):
- Sunulan veya yayınlanan belgeyi gerçeğe aykırı olarak düzenlemek veya bir
belgeyi değiştirmek veya gerçeğe aykırı belgeyi bilerek kullanmak.
- Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak;
yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek.
3) ÇARPITMA(Falsification):
- Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek,
- Araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi
göstermek,
- Araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak,
- İlgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla
oynamak.
4) DUPLİKASYON (Duplication):
Bir araştırmanın aynı sonuçlarını birden fazla dergiye yayın için göndermek veya
yayınlamak.
(Yayın içeriğinin birden fazla uzmanlık alanını ilgilendirdiği, yayının farklı
bir dilde yayınlanmasında yarar görüldüğü gibi durumlarda her iki yayın
kuruluşundan onay almak koşuluyla yayın tekrarı kabul edilebilir.)
5) DİLİMLEME (Slicing):
Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun
olmayan biçimde parçalara ayırarak çok sayıda yayın yapmak.
6) HAKSIZ YAZARLIK:
Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dahil etmek, aktif katkısı
bulunduğu halde bu kişileri yazarlar arasına katmamak, yazar sıralamasını
gerekçesiz ve uygun olamayan bir biçimde değiştirmek.
(Yazarlık Hakkı, çalışmanın tasarımında; veri toplanması, analizi veya
değerlendirilmesinde; yazımında katkı vermiş olmayı gerektirir.Başkalarının
çalışmasına sadece yazım aşamasında katkıda bulunmak yazarlık hakkı doğurmaz.)
DİĞER ETİK İHLAL TÜRLERİ
-Yayınlarında bilimsel kurallara uymadan makul ölçüleri aşan alıntılar yapmak.
(Bilimsel yayınlarda ya da genel kamuoyuna dönük olarak yayınlanan her türlü
makale, derleme, kitap ve benzeri yayınlarda daha önce yayınlanmış veya
yayınlanmamış bir çalışmadan yararlanılırken, o çalışma bilimsel yayın
kurallarına uygun biçimde kaynak olarak gösterilmelidir. Evrensel olarak tanınan
bilim kuramları, matematik teoremleri ve ispatları gibi önermeler dışında hiçbir
yapıt tümüyle ya da bir bölümü ile izin alınmadan veya asıl
kaynak gösterilmeden çeviri veya özgün şekliyle yayınlanamaz.)
-Yüksek lisans ve doktora çalışmalarından çıkan yayınlarda öğrencinin veya
danışmanının ismini yazmamak,
- Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum
veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde
belirtmemek,
- İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak,
- Yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek.
- Doçentlik başvurusunda jüri üyelerini yanıltıcı, yanlış ya da eksik beyanda
bulunmak.
* Buradaki tanımlar Üniversitelerarası Kurul Etik
Komisyonu'nun uygulama ile edindiği tecrübeler ile bazı üniversitelerin ve bilim
kurullarının tanımlarından yararlanılarak yapılmıştır. Daha geniş bilgi için
aşağıdaki kaynaklara bakılabilir.
1-Committee on Publication Ethics (COPE)
http://www.publicationethics.org.uk/
2-Code of Good of Research Practice
http://www.surrey.ac.uk/SBMS/research/good-practice.html
3) http://www.icmje.org/
4) http://webster.commnet.edu/mla/plagiarism.htm
5) http://www.education.indiana.edu/-frick/plagiarism
6) http://www.georgetown.edu/honor/plagiarism.htm
7) www.tubitak.gov.tr
8) http://hacettepe.edu.tr/duyuru/rekduy/aetik.shtml-41k
9) http://www.karto.itu.edu.tr/derslerimiz/etik/sruacan2.pdf
10) http://www.metu.edu.tr/tbe