Halk, aile yapısını tehlikede görüyor
Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden (KTÜ) Sosyolog Doç. Dr. Celalettin Vatandaş, Türk aile yapısının önemli problemlerle karşı karşıya olduğunu söyledi.
KTÜ tarafından desteklenen ve Doç. Dr. Vatandaş tarafından yürütülen "Trabzon'da ailenin yapısı ve problemleri, Türkiye-Trabzon karşılaştırması" konulu araştırma, Türk aile yapısının içinde bulunduğu durumla ilgili çarpıcı sonuçları ortaya çıkarttı.
Aralarında Trabzon'un da bulunduğu 49 ilde 18 yaş üzerindeki 4 bin 269 kişinin katılımı ile 152 sorudan oluşan araştırmaya göre, katılımcıların yüzde 43,2'si ailenin gidişatını kötü gördüğünü söyledi. Bu oran Trabzon özelinde ise yüzde 36,4 olarak tespit edildi. Evlilik dışı çocuk edinme konusunda 'Olabilir-Normal' şeklinde görüş bildirenlerin oranı Türkiye genelinde yüzde 11,5, Trabzon'da ise yüzde 4,6 olurken, 'Kararsızım' diyenlerin oranı ülke genelinde yüzde 20, Trabzon'da yüzde 10 çıktı. Nikahsız yaşana komşu ile ilgili soruya ise Türkiye genelinde yüzde 32,7, Trabzon'da da yüzde 25,7'lik oranda 'ilgilenmeme' cevabı verildi.
Araştırmada ortaya çıkan bir başka çarpıcı sonuç ise eşlerin birbirleriyle olan iletişimleri ve birbirlerinden memnuniyetleri konusu oldu. Ankete katılanların, Türkiye'de yüzde 25,5, Trabzon'da da yüzde 21,6 eşinden memnun olmadığı yönünde görüş belirtti. Yakın arkadaşları ile konuştukları sorunları eşi ile konuşmadığını söyleyenlerin oranı ülke genelinde yüzde 14, Trabzon'da ise yüzde 24,8 şeklinde tespit edildi.
Denekler aile içerisindeki sorunların yüzde 53'ünün ekonomik sıkıntıdan, yüzde 30'unun da arkadaş çevresinden kaynaklandığını belirtti. Katılımcıların eşlerinin kendisini en çok rahatsız eden özelikleriyle ilgili soruya da ağırlıkta, 'kendisine değer vermemesi, sevgi ve saygı göstermemesi' olarak cevap verdi. Denekler, boşanmanın artmasının sebeplerini ise şöyle sıraladı; yüzde 17 sadakatin zayıflaması, yüzde 16 ekonomik sıkıntılar, yüzde 10 aile bağlarının zayıflaması, yüzde 15 kadının ekonomik özgürlüğünü kazanması ve yüzde 12'si televizyon ve gazetelerin etkisi.
Ankete katılanların büyük çoğunluğu boş zamanlarını televizyon izleyerek değerlendirdikleri yönünde görüş belirtti. Yüzde 42'si günde 1-2 saat, yüzde 35'i ise 3 -5 saat televizyon izlediğini ifade etti.
FİZİKSEL ŞİDDET
Araştırmada şiddete maruz kalanların en fazla şiddeti babalarından gördüklerini ortaya koydu. Şiddet uygulayanlar arasında babayı, anne, öğretmen ve eş takip etti.
Denekler 'Hayatınızda hiç şiddete maruz kaldınız mı?' sorusuna ülke gelinde yüzde 44,9, Trabzon'da ise yüzde 29,2 'evet' cevabını verdi. Failin kim olduğu ile ilgili soruda da, Türkiye genelinde baba yüzde 35, anne yüzde 15, eş yüzde 13,6 ve öğretmen yüzde 13, Trabzon'da ise baba yüzde 32, öğretmen yüzde 15, anne yüzde 14 ve eş yüzde 8,8 olarak belirlendi. Anne-babası arasındaki fiziksel şiddete tanıklık edenlerin oranı ülke genelinde yüzde 30,7, Trabzon'da da yüzde 16,4 şeklinde ortaya çıktı.
ÇOCUKLARIN DURUMU
Araştırmaya katılanların çocukları konusundaki en fazla endişelerinin 'ahlak ve kişiliğinin bozukluğu' olduğuna vurgu yapmasına karşın, onlarla ilgili en önemli beklentilerini ise yüzde 57 oranında 'kariyer ve iş sahibi olması' şeklinde belirtti. Ankete katılanlar kendi çocuklukları ile bugünkü çocukları karşılaştırdıklarında da, katılımcıların yüzde 70'i şimdiki çocukların kişilik ve ahlak açısından 'olumsuz' olduğu görüşünü belirtti.
Doç. Dr. Celalettin Vatandaş, araştırma sonuçları ışığında yaptığı değerlendirmede, Türk aile yapısının önemli problemlerle karşı karşıya olduğunu söyledi. Çalışmayı yapmaktaki amaçlarının; özelde Trabzon'da genelde ise Türkiye'deki ailenin yapısı, problemleri, aile yapısında yaşanana değişimi ortaya koymak olduğunu anlatan Vatandaş, şunları söyledi: "Araştırma, Türk aile yapısının hızla değiştiği, geleneksel işlevlerini yerine getirmekte her geçen gün biraz daha zorlandığı, aile bireyleri arasında ciddi problemler olduğu ve aile içi şiddetin ailenin problemleri arasında önemli bir düzeye sahip olduğu görülüyor. Aile canlı ve dinamik bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla aile kurumu değişir, her değişim öncesinde ve sonrasında bazı problemler yaşasa bile tüm bunları dinamik ve güçlü özellikleriyle çözer ve kendisini yeni şartlara uyumlu hale getirir. Ancak yürütülen araştırma ile tespit edilmiştir ki, Türk aile yapısı son derece güçlü, hızlı ve radikal sayılabilecek değişim faktörleri ile karşı karşıyadır. Bu ise ailenin yapısal ve işlevsel değişimini sarsıcı hale getirmekte, aile kurumundaki dengenin oluşumunu zorlaştırmaktadır. Boşanmalardaki artış bunun sonuçlarından bir tanesidir."
İnsanlık tarihi boyunca nikah kurumunun hiç bir zaman basitleştirilmediğine vurgu yapan Vatandaş, son yıllarda özellikle televizyon dizilerinde aile ve nikah kurumun basitleştirildiğinin altını çizdi. İnsanlara sunulan bu durumun hiç bir inanç, yasa ve değerle normalleştirilmesinin mümkün olmadığını kaydeden Vatandaş, "Bunun arkasında umarım kasıt yoktur. Ama kişisel kanaatim; çok iyi niyetli olduklarını da düşünmüyorum." dedi.