Savcılık soruşturması devam ederken, sözleşmeli personel memurluğa atanabilir mi?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü görüş yazısında belirtilen mevzuat ve kararlar çerçevesinde, savcılık soruşturması devam eden sözleşmeli personelin 7433 sayılı Kanun kapsamında memuriyete geçirilip geçirilmemesinin idarenin yetkisinde olduğu bildirilmiştir.

Bilindiği üzere; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "genel ve özel şartlar" başlıklı 48'inci maddesinin birinci fıkrasının genel şartlar başlıklı (A) bendinin (5) numaralı alt bendi aynen;

" Türk Ceza Kanununun 53'üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahküm olmamak."

Şeklinde hüküm altına alınmıştır.

657 sayılı Kanuna 19.01.2023 tarihli 7433 sayılı Kanunun 3'üncü maddesi ile eklenen Geçici 48'inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yapılan düzenlemeye göre; kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda; 1 yıldan az süreli, ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar ile yükseköğretim kurumlarının araştırma-geliştirme projelerinde proje süreleriyle sınırlı olarak çalışanlar hariç olmak üzere; il özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde 5393 sayılı Kanunun 49'uncu maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde 28.11.2022 tarihi itibarıyla çalışmakta olanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte sözleşmesi devam eden ve 48'inci maddede belirtilen genel şartları taşıyanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde yazılı olarak başvuranlar, sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarına esas alınan memur kadrolarına, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içinde kurumlarınca atanırlar.

Görüş yazısında yer verilen Danıştay Beşinci ve Onikinci Daire Kararlarında özetle aşağıdaki sonuçlara ulaşmamız mümkündür.

Devlet memurlarının görevlerine son verilmesi işleminin sebep unsuru 48. maddede sayılan memuriyete engel kabul edilen bir suçtan mahkumiyet ve bu mahkumiyete ilişkin kesinleşmiş bir mahkeme kararı olduğu.
Mahkümiyetle sonuçlanmayan adli kovuşturmaların memuriyete atanmaya engel sayılmayacağı.
Hakkında kesinleşmemiş bir mahkeme kararı bulunan kişilerin sanık olarak adlandırılması gerektiği, mahkum/hükümlü olarak nitelendirilemeyeceği.

Bu bilgilere göre; Devlet memuru olabilmek için; 657 sayılı Kanununda belirtilen genel ve özel şartların sağlanması gerekir. Genel şartlardan birisi de 48/A5'te belirtilen kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yılın üstünde hapis cezası almamış olmak ve tek tek sayılan suçlardan dolayı mahküm olmamak şartlarıdır. Bu şartları sağlamayanların memur olması mümkün olmayıp, memuriyet sırasında da bu durum ile karşı karşıya kalınması durumunda yani bu şartlardan herhangi birinin kaybedilmesi durumunda da memuriyet görevi son bulmaktadır. Ceza mahkümiyetinin sonucunda memur olunmaz veya memuriyet statüsü kaybedilir. Kanunda tek tek sayılan suçlar bakımından önemli olan mahkümiyetin bizzat kendisidir.

Sonuç olarak; Savcılık tarafından yürütülmekte olan soruşturmanın henüz sonuçlanmaması dikkate alındığında sözleşmeli personelin 7433 sayılı Kanun kapsamında memuriyete geçirilmesine engel olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin 657 sayılı Kanunun 48/A5 maddesi dikkate alınarak belediye tarafından yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.

Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün 11 Temmuz 2023 tarihli ve 6832024 sayılı görüş yazısına aşağıda yer verilmiştir.