Türkiye e-devlet konusunda ne kadar başarılı
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İşletme Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr Kürşad Zorlu yaptığı ilginç araştırmada, Türkiye'nin E-Devlet performansını ölçülerek, organizasyonel boyutta tespitler ileri sürdü.
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İşletme Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr Kürşad Zorlu, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, en yeterli performans ve en iyi organizasyon yapısının, sırasıyla TUBİTAK, Sanayi Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından sağlanan hizmetlerde öne çıktığını söyleyerek, "Öğrenme becerisi en iyi kurum ise TUBİTAK. Vatandaşların ise yüzde 38'i E-Devlet'in ne olduğundan habersiz ve yüzde 68'i'nin E-Devlet ana kapısını kullanmadığı öne sürülüyor. E-Devlet çalışmalarına 1998 yılında başlayan
Türk kamu sektöründe, kuruluştan bugüne verilen hizmet sayısı ve niteliği bakımından olumlu bir değişim gözlenmekle birlikte ulaşılan düzeyin tespitine yönelik güncel araştırmalar bulunmuyor" dedi.
Bu amaçla ilk kez kendisi tarafından Türkiye'nin E-Devlet performansının ölçülerek, organizasyonel boyutta tespitlerini ileri süren Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İşletme Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr Kürşad Zorlu, "Tayland'da düzenlenen Bilgi Yönetimi Kongresinde (ICICKM-2011) yayınlanan araştırma sonuçları Türkiye'nin E-Devlet sürecine ışık tutacak sonuçlar ortaya koyduğu bildirdi.
Zorlu, Türkiye'de kamu kurumlarının vatandaşlara, işletmelere ve yine devlet kurumlarına sunulan hizmetlerin toplandığı elektronik bilgi bankası niteliği taşıyan E-Devlet ana kapısının 2008 yılından bu yana faaliyet gösterdiğini hatırlatarak, "E-Devlet ana kapısından halen 28 kamu kurum ve kuruluşunca, 250'nin üzerinde hizmet veriliyor. Bu hizmetlerin yüzde 53'ü Başbakanlık, İçişleri, Milli Savunma, Sanayi ve Ticaret, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıkları veya bunlara bağlı kurum ve kuruluşlarca
sunuluyor. Türkiye'de E-Devlet kapısından faydalanan ve hizmet alan kişi sayısı 7.1 milyona ulaşıyor" şeklinde konuştu.
Yrd.Doç.Dr. Kürşad Zorlu tarafından gerçekleştirilen araştırma E-Devlet ana kapısında hizmet veren 28 kamu kurum ve kuruluşunda görevli teknik personel üzerinde gerçekleştiriliyor. Araştırmanın analizinde de yine ilk kez Yapay Sinir Ağları (Artificial Neural Network) yöntemi kullanılıyor. Araştırmada ilgili kurum ve kuruluşlarının E-Devlet performansları, organizasyon yapıları, birey, grup ve organizasyon düzeyinde öğrenebilme becerileri birlikte irdeleniyor. Bu kapsamda E-Devlet performansı "son derece
yetersiz", "yetersiz", "orta derecede yeterli", "yeterli" ve "son derece yeterli" ölçütleriyle sınıflandırılıyor. Elde edilen sonuçlara göre Türkiye'de E-Devlet ana kapısında hizmet veren kurum ve kuruluşların organizasyon yapıları, öğrenme süreçleri ve buna bağlı olarak E-Devlet performansları ortalamanın 3 ve biraz üzerinde ve "yeterli" nitelendirmesi yapılabilecek düzeyde gerçekleşiyor. Bu ortalamanın bileşenlerine bakıldığında "yönetim ve insan kaynakları" ile "kurumsal alt yapı ve teknoloji"
boyutlarının yüksek, "işlevsellik" boyutunun daha düşük olduğu görülüyor. Özellikle bilgi ve belgelerin sisteme aktarılma hızı, yeni hizmetlerin başlatılma sıklığı ve diğer kuruluşlarla iletişim başarısı vasat bir performans düzeyinde seyrediyor.
En yeterli performans ve en iyi organizasyon yapısı sırasıyla TUBİTAK, Sanayi Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından sağlanan hizmetlerde öne çıkıyor. Öğrenme becerisi en iyi kurum ise TUBİTAK. Vatandaşların ise yüzde 38'i E-Devlet'in ne olduğundan habersiz ve yüzde 68'i'nin E-Devlet ana kapısını kullanmadığı öne sürülüyor.
Yrd.Doç.Dr. Kürşad Zorlu araştırmadan elde edilen sonuçlara ilişkin görüşlerini şu şekilde ifade ediyor. "Bu sonuçlar elbette kötü değil. Türkiye kısa sürece önemli mesafe almış gibi görülüyor. Burada geçmişe dönük mukayese yapmak zor, zira benim araştırmam konunun bu yönüyle ilgili yapılmış ilk çalışma. Bu çalışmada hipotezler oluşturulurken çoğunlukla yabancı literatürden yararlanıldı. E-Devlet konusunda çok başarılı ülkelerin kurum ve kuruluşların organizasyon yapılarına ve öğrenme becerilerine büyük
önem verdiği görülüyor. Zaten araştırma sonuçları da bunu doğruluyor. Organizasyon yapısı en ideal ölçütlere kavuşturulsa bile öğrenme düzeylerinin yetersiz olması, organizasyon yapısının beklenilen etkisini göstermemesiyle sonuçlanıyor. Dolayısıyla Türkiye'nin E-Devlet performansının "iyi" denilebilecek bir düzeyde bulunmakla birlikte yapısal, işlevsel ve personel düzeyinde yeniliklere uyum sağlanması gerekiyor. Vatandaşların ise pek çoğu ya uygulamadan ya da teknoloji kullanımı sebebiyle sistemden
yararlanamıyor. Örneğin üniversite öğrencilerinin önemli bölümünün E-Devleti kullanmadığını söyleyebiliriz" dedi.
Araştırma sonuçlarının E-Devlet ile ilgili çalışmalara katkı sağlanacağı umuluyor.