19 Mayıs genelgesinin iptalinde kusur MEB'in...
Milli Eğitim Bakanlığı, 11.1.2012 tarihinde 817 sayılı genelge ile 19 Mayıs törenlerinin nasıl kutlanacağını yeniden düzenlemişti. Söz konusu bu genelgenin yürütülmesinin durdurulması istemiyle Danıştay nezdinde dava açılmıştı. Danıştay, Genelgenin yürütmesini durdurmuştur. Kararın tüm metni ise bugün açıklanmıştır. Karar gerekçesi, MEB'in işlemde kusurlu olduğunu göstermektedir.
19 Mayıs törenlerinin nasıl kutlanacağı, 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanununda düzenlenmiştir. Kanun 4. maddesi uyarınca, ulusal ve resmi bayramlarda yapılacak törenler; Milli Savunma, İçişleri, Dışişleri, Milli Eğitim, Gençlik ve Spor ve Kültür Bakanlıklarınca müştereken hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenmektedir.
Kanunun atıfta bulunduğu yönetmelik 1.10.1981 gün ve 17475 sayılı Resmi Gazetede, "Ulusal ve Resmi Bayramlarda Yapılacak Törenler Yönetmeliği" adıyla yürürlüğe konulmuştur.Yönetmelikte bazı detaylar belirtilmiştir.
Tüm detaylar yönetmelikle belirlenmemiş, 18. maddesinde, "Koordinatör Kuruluş ve Bakanlıklar bu Yönetmelik esaslarına uygun olarak koordine ettikleri bayramlarla ilgili yönerge yayınlayabilir." hükümlerine yer verilmiştir. Söz konusu yönerge, "Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı Kutlama Yönergesi" adıyla Nisan 2007 Tebliğler Dergisinde yayımlanmıştır. Bu yönergede ise, tek tek hangi yöneticinin ne yapacağı detaylı olarak açıklanmıştır.
Hem yönetmelik hem de yönerge, törenlerin öğrenci ve öğretmenlerin katılımıyla, varsa stadyumda yoksa belirlenen tören alanlarında kutlanacağını hüküm altına almıştır.
DANIŞTAY NEDEN İPTAL ETTİ?
Danıştay Onuncu Dairesi yaptığı incelemede yönetmelik ve yönerge hükümleri dururken konunun Genelge ile düzenlenmiş olmasını hukuka uygun bulmamıştır. Karar gerekçesinin önemli bölümü şu şekildedir:
"Yukarıda aktarılan Yönetmelik ve Yönergeyle yapılan düzenlemeler çerçevesinde, 19 Mayıs'ta il ve ilçe düzeyinde ortak formatta yapılacak törenlerde yetkili komitelerce belirlenecek sayıda öğrencilerin katılımı gerektiği halde, anılan gerekliliği ortadan kaldıran ifadelere yer veren dava konusu Genelge, Yönetmelik ve Yönergeye aykırı saptamalar içerdiği gibi, bir düzenleyici işlemde olması gereken "açık ve belirgin olma" niteliğini de taşımamaktadır.
Bu haliyle, dava konusu Genelge, 19 Mayıs'ta il ve ilçe düzeyinde yapılacak törenlere, öğrencilerin katılıp katılmayacağını belirsiz hale getirmek suretiyle yürürlüğünü koruyan Yönetmelik ve Yönergeye aykırı uygulamalara yol açabilecek niteliktedir."
Danıştay kararına göre, MEB idari işlemi tesis ederken yanlışı, Genelge çıkarmakla yapmıştır. Düzenleme, yönerge veya bir üst hukuk normu olan yönetmelikte yapılmış olsaydı, iptal kararı verilmeyecekti. En üst hukuk normu olan 2429 sayılı Kanun; detayların yönetmelikle yapılmasını öngörmüştür. Bu hüküm dururken ve yönetmelik ile yönergede bir çok açıklama yapılmış iken, en alt hukuk normu olan Genelge ile 19 Mayıs törenlerinde düzenleme yapılması yanlış olmuştur. Öyle sanıyoruzki MEB yönetmelikte değişiklik yaparak sorunu çözecektir.