AK Parti'nin 13 yıllık oy bilançosu

Seçimin üzerinden 5 gün geçti. 7 Haziran'dan 1 Kasım'a kadar olan 146 günlük sürede seçmen davranışlarında görülen çarpıcı değişimin nedenleri üzerine çok tartışıldı. AK Parti oyları çarpıcı şekilde yükselirken MHP ve HDP oylarının gerilemesi, bu iki partinin, "bir miktar seçmenini AK Parti'ye kaptırdığı" şeklinde yorumlandı. Peki HDP seçmeni AK Parti'ye mi gitti, yoksa sandığa gitmemeyi mi tercih etti? Bir araştırmaya göre 7 Haziran'da oy kullanmayan en az 1.6 milyon seçmen 1 Kasım'da sandığa gitti ve oyların büyük bir kısmı da AK Parti lehine kullanıldı. Bu arada AK Parti adına çarpıcı bir rakam da AK Parti İstanbul Milletvekili ve eski AB Bakanı Volkan Bozkır'dan geldi. Bozkır, AK Parti'nin ilk kez seçimlere girdiği 2002'den bu yana halktan aldığı oy sayılarını paylaştı. Bozkır'ın Twitter'daki paylaşımına göre, AK Parti kendi oy rekorunu 1 kasım 20015 seçimlerinde kırdı.

2002 yılında girdiği ilk genel seçimde 11 milyona yakın oy alan Ak Parti, 1 Kasım'da Genel Başkan Ahmet Davutoğlu liderliğinde girdiği seçimlerde kendi rekorlarını kırarak, tüm Türkiye'de aldığı oy sayısını 23 milyon 600 bine kadar çıkardı.

AK Parti'nin 1 Kasım seçimlerinde aldığı oy sayısına en çok yaklaştığı bir diğer seçim ise, 2014 seçimi oldu. AK Parti 2014 yerel seçimlerinde de 21 milyon 300 bin oy almıştı.

İŞTE BOZKIR'IN PAYLAŞTIĞI O TABLO

2002 - 10 milyon 848 bin 704 oy

2004- 13 milyon 447 bin 287 oy

2007- 16 milyon 327 bin 291 oy

2009- 15 milyon 353 bin 553 oy

2011 - 21 milyon 346 bin 876 oy

2014- 20 milyon 519 bin 829 oy

7 Haziran- 18 milyon 867 bin 134 oy

1 Kasım - 23 milyon 669 bin 933 oy

HDP SEÇMENİ AK PARTİ'YE Mİ GİTTİ YOKSA SANDIĞA GİTMEDİ Mİ?

Araştırma ve anket şirketlerini, yarışa katılan partileri, seçmenleri kısaca tüm ülkeyi şaşırtan erken seçimin üzerinden 5 gün geçti. 7 Haziran'dan 1 Kasım'a kadar olan 146 günlük sürede seçmen davranışlarında görülen çarpıcı değişimin nedenleri üzerine çok şey söylendi.

Yapılan sıcak değerlendirmeler içinde üzerinde kısmen ortaklaşılan kanaatlerden biri, muhalefetin 7 Haziran'dan sonra alternatif bir hükümet için umut vermemesi ve "ya istikrar ya kaos" vurgusu yapan AK Parti'nin seçmen üzerinde etkili olduğu yönündeydi. AK Parti oyları çarpıcı şekilde yükselirken MHP ve HDP oylarının gerilemesi, bu iki partinin, "bir miktar seçmenini AK Parti'ye kaptırdığı" şeklinde yorumlandı.

Seçmenin siyasi tercihlerinin 5 ayda değişmesiyle ilgili çarpıcı ve özgün bir analiz de "Çilek Ağacı"ndan geldi. İnternet üzerinden kolektif bir "veri mühendisliği ve görselleştirme" ağı olarak çalışan ve bulgularını http://cilekagaci.com üzerinden yayınlayan "Çilek Ağacı" ekibi, 1 Kasım sonuçlarını ilçe düzeyinde analiz etti.

HAZİRAN'DA OY KULLANMAYAN 1.6 MİLYON SEÇMEN 1 KASIM'DA SANDIĞA GİTTİ

İlçe düzeyindeki analizde çok ilginç sonuçlara ulaşan Çilek Ağacı, muhalefetin ve AK Parti'nin net oy değişimleri arasında 1.6 milyonluk bir oy farkı olduğunu ve bunun 7 Haziran'da seçimde oy kullanmayan en az 1.6 milyon seçmenin bu seçimde oy kullandığına işaret ettiğini tespit ediyor. Analize göre, bu oyların büyük bir kısmı AK Parti lehine kullanıldı.

Analizde dikkat çeken başka bazı tespitler ise şöyle:

Haziran ve Kasım Seçimleri ilçe düzeyinde karşılaştırıldığında AK Parti dışı tüm partilerin kaybettiği ortalama her bir oya karşılık AK Parti neredeyse iki oy kazandı. Bu oran büyük seçim bölgelerinde artarken İstanbul'un ilçelerinde neredeyse üç katına çıkıyor.

Bu genel eğilimin tersine, HDP'nin güçlü olduğu illerde, AK Parti dışındaki partilerin oylarındaki toplam düşüş, AK Parti'nin oylarındaki toplam artıştan daha fazla. Bu nedenle, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da HDP'nin oy oranındaki düşüşü belirleyen ana unsurun HDP-AK Parti arasındaki oy geçişleri değil, sandığa gitmeyen HDP'li seçmen olduğunu düşünüyoruz.

Geçtiğimiz seçimde geçersiz sayılan oylar sebebiyle AK Parti'nin diğer partilere oranla daha fazla oy kaybettiğini tahmin ediyoruz. Bu seçimde özellikle İstanbul'daki geçersiz oyların sayısı dramatik bir biçimde azaldı. Oy pusulalarının tasarımının değişmesine bağladığımız bu durum AK Parti'nin oy oranını arttırmış olabilir.