Halkın umudu TV yarışmalarında...

Gülay Fırat

Televizyonlarda devam eden para ödüllü ?Var mısın, yok musun??, ?Çarkıfelek? ve ?Teklif var, ısrar yok? yarışmalarına katılabilmek için sırada bekleyenlerin sayısı 1.5 milyona ulaştı

Milli Piyango, Loto, Toto derken şimdi de televizyonlardaki para ödüllü yarışmalar Türk halkının umut kapısı oldu.

Az zamanda, özel bir beceri ya da bilgi gerektirmeden para kazanmak isteyenlerin gözdesi olan ödüllü yarışma programları, yaz sezonuna girilmesine rağmen büyük ilgi çekiyor. Farklı televizyon kanallarında yayımlanan ve bazıları tatile girmeye hazırlanan yarışmalara, 18 yaşını dolduran herkes başvurabiliyor. Kura çekilişiyle yapılan seçmeleri kazananlar, arkalarında milyonları bırakarak yüklü bir meblağda ödül kazanmak için ter döküyor. Yarışmacı olmaya hak kazanmış kişiler ekranlarda hikâyelerini anlatırken, ekonomik sıkıntılarını anlatıyor. Kiminin amacı kredi kartı borcunu ödemek, kimi ev sahibi olmak, kimi de işsizlik yüzünden zorunlu ihtiyaçlarını gidermek amacıyla yarıştığını söylüyor. Yarışmalardan medet umanların anlattıkları, halkın gerçek gündemini yansıtıyor.

Bekleyenler 1 milyonu aştı

Yarışma programları arasında en çok ilgi çekeni, Show TV'de Acun Ilıcalı'nın sunduğu ?Var mısın yok musun? Bu programa bugüne dek 1 milyon 200 bin başvuru oldu. 15 Ekim 2007'de başlayan programda şimdiye kadar 170 kişi yarıştı. Yarışmacılara dağıttığı toplam para ödülü ise yaklaşık 7 milyon YTL. Haftanın 5 günü, çarsamba, perşembe, cuma, cumartesi ve pazar günleri yayımlanan ?Var mısın, yok musun?' yarışması, bu hafta sonu tatile giriyor. Yoğun ilgi yüzünden programa önümüzdeki sezon da devam edilmesi planlanıyor.

Otomobilden külçe altına...

Vatandaşın gözdesi diğer bir yarışma programı olan Mehmet Ali Erbil'in sunduğu ?Çarkıfelek? ise, 5 Şubat'tan beri Kanal 1'de yayınlanıyor. Vatandaşların telefon ve internet yoluyla başvurup yarıştığı Çarkıfelek'e de ilgi hayli büyük. 5 ayda 342 kişi yarıştığı Çarkıfelek programına katılmak isteyenlerin sayısı ise yaklaşık 250 bin. Çarkıfelek, 1 milyon 500 bin YTL para ödülü, 15 adet otomobil, 11 motosiklet, 4 adet külçe altın dağıttı. Çarkıfelek, temmuz sonuna kadar devam edecek.

Fox TV'de üç hafta önce başlayan Oktay Kaynarca'nın sunduğu ?Teklif var, ısrar yok? yarışması da kısa sürede ilgi gördü. Salı günleri yapılan yarışma kısa süre öncesinde başlamasına rağmen 20 bin başvuru aldı. Bugün kadar 3 kişinin yarıştığı program 62 bin lira para ödülü dağıttı.

?Köşe dönmeciliğin yansıması'

Prof. Dr. Sedat Özkan (İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi, Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Başkanı): ?Bu tür yarışmalara katılanlarda iki şekilde psikolojik etki görülür. Biri insanlardaki umutsuzluk, günlük hayatlarındaki geçim sıkıntısı ve umut arayışıdır. İkincisi ise çalışarak, sistematik olarak üreterek feraha ya da zenginliğe ulaşma dürtüsünün uzantısıdır. Bu durum Türkiye'de son 20-30 yılda var olan bir anlayışın uzantısı. Başarı ve kazancın, uzun soluklu bir maraton gibi bilinçle ve emekle kazanılabileceği fikri yerine kısa vadede kolaya yöneliştir. Köşe dönmeciliğin yansımasıdır.?

?Depresyona sokabilir'

Ferahim Yeşilyurt (International Hospital - Psikolog):

?Ekonomik kriz ortamlarında bu tür bol para ödüllü yarışmalara ilgi, geleceğe yönelik bir umut arayışının göstergesidir. Çünkü kişiler yarışmalardan birkaç saatte kazanabilecekleri meblağı, normal yolla çalışarak kazanmalarının mümkün olmadığını görüyorlar. Bu nedenle bu tarz yarışmalarla ciddi para kazanmak için, sınıf atlamak için ayrıca televizyona çıkarak belki de şöhreti yakalamak için bu tür yarışmalara psikolojik olarak bir umut kapısı gibi görüyorlar. Yarışmalara gösterilen ilgi kişilerin gelecek umutları için pozitif olabilse de eğer birey bunu hayatına endeksleyerek, bir saplantıya dönüştürür ya da fazladan beklentiye ve hayallere kapılırsa bu ters etki yapar ve insanı depresyona bile sokabilir.?

Kaç başvuru var?

- ?Var mısın, yok musun?? - 1 milyon 200 bin başvuru

- ?Çarkıfelek? - 250 bin başvuru

- ?Teklif var, ısrar yok? - 20 bin başvuru