'HD DVD' mi yoksa 'BLU-RAY' mı?

Hakan Gence

VHS ve Betamax video savaşlarını hatırlıyor musunuz? 1980'lerde iki Japon şirketini müthiş bir mücadeleye sokan, evlerinde film izlemek isteyen sinemaseverleri de şaşkına çeviren bu savaşın bir benzeri günümüzde yeniden yaşanıyor. O yıllarda Sony'nin Beta formatlı video oynatıcıları JVC'nin geliştirdiği VHS formatına karşı savaşı kaybetmişti.

İddiaya göre, bu yenilgide Sony'nin porno filmlere karşı duruşu önemli bir rol oynamıştı. Şimdi video çoktan tarihe karıştı. Onun yerine çıkan DVD diskler ise yeni bir aşamaya geldiler. Şimdiki savaşın bir cephesinde bu sefer tedbirlerini almış olan Sony var, karşısında da yine bir başka Japon şirketi Toshiba. Bu mücadelede en şaşkın durumda olan yine seyirciler.

	HD DVD	BLU-RAY
NE ZAMAN ORTAYA ÇIKTI	İlk HD DVD oynatıcıyı 31 Mart 2006'da Toshiba sundu.	İlk Blu-Ray cihazlar 2006 başında Sony tarafından çıkarıldı.
İSMİNİN ANLAMI	High definition (HD), yani yüksek çözünürlükte görüntü sunduğu için diskin başına HD kısaltması eklendi. Yani bu kısaltma, aslında teknolojinin genel ismi.	Sony, yeni DVD'sine özel bir isim buldu. Mavi laser ışınından dolayı "Blue", optik ışından dolayı "Ray" kelimelerini yanyana getirdi. Ancak marka hakkı çatışması yaşamamak için "Blue"nun e'sini kaldırdılar.
TEKNİK ÖZELLİKLERİ	Diskler mavi-mor lazerle okunuyor. Klasik DVD biçiminde. Üst üste yerleştirilmiş katmanlardan oluşuyor. İnternet aracılığıyla disklere ekstra özellikler yüklenebiliyor. İnteraktif özellikleri var, örneğin seyirciler favori sahneleri birbirine yollayabiliyor, filmdeki bazı sahnelerin nerede çekildiğini ekrandaki GPRS göstergesinden tespit edebiliyor.	Diskler, HD DVD disk gibi mavi-mor lazerle okunuyor. Boyutları piyasadaki DVD'lerle aynı. Standart DVD'ye göre beş kat daha fazla içerik alıyor. Film oynarken, aynı anda mönüden seçim yapılabiliyor. Bazı Blu-ray oynatıcılar internet bağlantısıyla ek içerik indirmenizi sağlıyor. Örneğin başka bir ülkeden aldığınız film için kendi dilinizde alt yazı seçeneklerine ulaşabiliyorsunuz. Kopya koruması var.
HAFIZA KAPASİTESİ	Tek katmanlı diskler 15-20, çift katmanlılar 30-32 GB veri depolayabiliyor. Bu kapasite, klasik DVD disklerinden çok daha fazla. Ama rakibi Blu-ray'den daha düşük.	Depolama kapasitesi HD DVD disklere göre daha yüksek. Tek katmanlı disklerde 25, çift katmanlılarında 50 GB'a kadar çıkıyor. 25 GB'lık seçeneklerinde 2.5 saatlik film izlenebiliyor.
SES	5.1 surround ses özelliği var.	7.1 çok kanallı surround ses özelliği var.
GÖRÜNTÜ	Klasik DVD'lere göre altı kat daha fazla çözünürlüğe sahip. HD DVD oynatıcılar 1280x720 (720i, 720p) ve 1920x1080 (1080i,1080p) çözünürlüklere ulaşıyor.	Bu konuda iki teknoloji arasında bir fark yok; Blu-ray diskteki çözünürlük de 1920x1080 (1080p).
HANGİ FİLM ŞİRKETLERİYLE ANLAŞMALARI VAR	Universal Pictures ve Paramount Pictures'la anlaşma yapan Toshiba, bu konuda rakibine göre çok geride. Warner Bros.'u elinden kaçırdı, ayrıca Financial Times'ta çıkan bir yazıya göre, Paramount'ı da karşı tarafa kaptırma olasılığı var. Eğer bu gerçekleşirse, teslim bayrağını çekmek zorunda kalacağı söyleniyor.	Bu savaştaki en önemli kriterlerin başında film şirketleriyle işbirliği geliyor. Blu-ray bu konuda önde. Çünkü geçtiğimiz günlerde zaten anlaşmalı olduğu Walt Disney, 20th Century Fox, Metro-Goldwyn-Mayer (MGM), Lionsgate, New Line Cinema ve Sony Pictures'a ek olarak Warner Bros. da Blu-ray formatında disk üreteceğini açıkladı.
HANGİ FİLMLER SEYREDİLİR	Kızıl Ejder, Ray, Mumya Dönüyor, Tatil, Hulk, Miami Vice, Serenity, 300 Spartalı piyasada olan filmlerden bazıları.	Babil, Rocky Balboa, Kral Arthur, Superman Dönüyor, Deja Vu, The Queen, 300 Spartalı ve Cars piyasadaki filmlerden bazıları.
DVD ÇALAR VE OYUN KONSOLU	Toshiba, Samsung ve LG gibi markaların HD DVD oynatıcıları var. Microsoft'un oyun konsolu Xbox 360, bu diskleri oynatabiliyor.	Sony, Panasonic, Philips, Samsung, Pioneer, Sharp, JVC, Hitachi, Mitsubishi, TDK, Thomson, LG, Apple, HP and Dell. Sony Play Station 3'te bu filmler izlenebiliyor. Bu da Blu-ray'in başka bir avantajı, çünkü rakibinin disklerinin kullanıldığı oyun konsolu Xbox 360, Play Station kadar yaygın değil.
SATIŞ	İnternet sitelerine göre şimdiye kadar dünyada 937 bin 500 disk satıldı, Blu-ray'in gerisinde.	Dünya çapında satılan Blu-ray disk sayısı 1.2 milyon.
FİYAT	Film diskleri 35-40 YTL, Blu-ray'inkilerden daha ucuz. Toshiba'nın HD DVD oynatıcısı 1.060 YTL. Toshiba savaşı kazanmak için geçen hafta yurtdışında HD DVD oynatıcı fiyatlarını tam yarı yarıya indirdi.	Sony'nin Blu-ray oynatıcıları 760-2.300 YTL, Panasonic Blu-ray Oynatıcı 2.300, Samsung'unkiler 2.000 YTL civarında. Türkiye'de satılan Blu-ray filmlerin fiyatları 50 YTL'den başlıyor.