Vatandaşa güvensizlik üzerine kurulan Fransız modeli terk edildi

Üniversitede okuduğumuz yıllarda ?Kamu Yönetimi? dersini okutan hocalarımız bizlere Türk bürokrasisinin, Osmanlının son dönemlerinden itibaren Fransa modeli alınarak kurulduğunu anlatırlardı. Özellikle Cumhuriyetin ilanı ile birlikte üniter devlet yapısının ve devlet organlarının bu şekilde örgütlendiği öğretildi.

FRANSIZ MODELİ İFLAS ETTİ

Sistemin esasının ne olduğunu ise çalışma hayatına başladığımızda daha doğrusu devlet organları ile ilk temas ettiğimizde öğrenmeye başladık. Bürokrasinin gerçek yüzünü ilk işe girişte bizden istenen belgelerle gördük. Sağlık Kurulu Raporu, savcılıktan İyi Hal Kağıdı, İkametgah, Nüfus Cüzdan Sureti vs... Bir hafta sağlık kurulu raporu almak için kuyruklarda bekledim. Sabıkasızlık kaydı için üç gün uğraş verdim. Üstelik işsizim ve bu belgeleri toplamak için hatırı sayılır paralar ödedim.

Hocalarımızın bize anlattığı Fransız modeli yaklaşık 150 yıl öncesine ait bir sistem. Sistemin esası vatandaşa güvensizlik üzerine kurulmuş. Sağlıklı olduğunu devlete göster, sabıkasız olduğunu devlete ispat et. Nasıl? Devletten aldığın belgeyle. Nerede oturduğunu, nerede ne zaman doğduğunu, anne ve baba adını belgelendir. Halbuki bunların hepsi devletin arşivlerinde mevcut.

Daha da ilginç olanı devlet, okullarından ve üniversitelerinden aldığın diplomayı kabul etmez. Noter tasdiki gerekir! Muhtardan alınan ikametgah belgesi de noter tasdiki ile kabul edilirdi.

VATANDAŞA GÜVENECEKSİN

Bu model Fransa'da çoktan terk edilmişti ama biz bir türlü vazgeçemedik. Çağa ayak uyduran ülkeler vatandaşın verdiği bilgileri doğru kabul eder. Bir form doldurursunuz. Kendi bilgilerini yanlış sunanlar cezalandırılır. Fiilin derecesine göre ceza uygulanır. Esas olan vatandaşın dürüst olduğudur. İstisnalar için gerekli işlemler gerektiği şekilde zaten yapılacaktır.

Cuma günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, yaptığı açıklama ile Cumhuriyet tarihimizin en önemli yeniliklerinden birisi hayata geçirildi. Dinçer, daha başbakanlık müsteşarlığı döneminde başlattığı ve uzunca bir süreç alan çalışmaların sonunda inanılması güç bir dönüşüme imza attı.

İnanılması güç diyorum, devletin vatandaşına güven esasına dayalı bir sistemin kurulması ülkemizin çağdaş bir devlet yönetimine geçişinin en önemli ve temel bir adımı olmuştur. Bu saatten sonra bürokrasinin ayak diremesi, git-geller yapması mümkün olmayacaktır. Çok küçük bir iş için günlerce devlet kapısında artık beklemeyeceğiz.

AĞAÇLAR DA KURTULDU!

Dinçer, yapılan değişiklikler ile bilmem kaç adet yönetmelik ve mevzuat değişikliğine dikkat çekti. Diğer yandan ortaya çıkacak maddi tasarruf ile kağıt kullanımına son verileceği için kesilmekten kurtulacak ağaç sayısını verdi. Yani hem zamandan, hem paradan hem de doğadan çok ciddi tasarruflar yapacağız. Bakanın açıkladığı tasarruf miktarlarının boyutunu basın yayın organlarından mutlaka takip etmişsinizdir. Ben asıl devlet yönetimindeki zihniyet değişimine bir dönüşüme dikkatlerinizi çekmek istiyorum.

Bireylerin kendini güvende hissetmesi, devletin, kendine suçlu gözü ile bakmadığına inanması ile birebir alakalıdır. Güven ortamının tesis edilmesi sonucu bugün devlet ile millet arasında yaşanan birçok çatışmanın da ortadan kalmasına vesile olacaktır.

Türk bürokrasisinde bir zihinsel devrim gerçekleştirecek olan bu projenin mimarı olan Bakan Dinçer ile birlikte Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala'ya, bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak teşekkür ediyorum.