Ekonomide devrim yapacak yedi Evet
Sandık başına giden Türk halkı Anayasa'daki değişikliğe 'Evet' dedi; çalışma hayatı ve ekonomide yeni bir sayfa açıldı. Yeni dönemde Türkiye bir üst lige taşınacak...
Aylardır 26 maddelik Anayasa değişiklik paketine kilitlenen Türk halkı tercihini yaptı; sandıktan 'Evet' kararı çıktı. Halkın oylarıyla kabul edilen Anayasa değişiklik paketinde işadamlarını, işçileri ve memurları ilgilendiren 7 madde bulunuyor. Paketteki değişiklikler ile çalışma hayatı ve ekonomide yepyeni bir sayfa açılmış olacak. Memurlar yıllardır bekledikleri ve maaş pazarlıklarında söz sahibi olmalarını sağlayacak 'toplu sözleşme' hakkına kavuşurken, vergi borcu yüzünden yurt dışına çıkamayan işadamlarının mağduriyeti de gideriliyor. Artık, memurlar kendileri için verilen disiplin cezalarında yargıya başvurabilecek. Memurlar birden fazla sendikaya üye olabilecek. Pakette değişen maddelerden en önemlilerinden biri de, dev özelleştirmelerin önündeki engellerin kaldırılıyor olması. Büyük yatırımların önünü kesen ve süreci uzatan hukuki işlemler azaltılırken, yabancı sermayenin çekinceleri de kaldırılmış olacak.
1- TOPLU SÖZLEŞME YOLU AÇILDI
Türk halkının 'Evet' oylarıyla yürürlüğe giren Anayasa değişikliğinin en önemli maddelerinden biri; işçi ve memurları yakından ilgilendiren toplu sözleşme hakkını getiriyor. Anayasa'nın 53. Maddesi'ne göre, memurların toplu sözleşme hakkı yok. Eski dönemde yapılan toplu görüşmelerde memurların alacakları ücretlerle ilgili son sözü Bakanlar Kurulu söylüyordu. Ancak, referandum sonucu 'Evet' oylarıyla getirilen yeni düzenleme, memurlara da kamu işçileri gibi toplu sözleşme hakkı kazandırdı. Yeni dönemde ücret pazarlıkları sırasında ortaya çıkacak anlaşmazlık durumunda son söz memur temsilcilerinin de içinde bulunduğu Kamu Görevlileri Hakemler Kurulu'na verildi. Artık, memur sendikalarının yaptığı toplu sözleşmelerle elde edilen haklar, emekli memurlar için de uygulanacak. Ayrıca, memurlara yönelik uyarma ve kınama cezaları da yargı denetimine açılmış oldu.
2- VERGİ BORCU OLAN HAVALİMANINDAN GERİ DÖNMEYECEK
Anayasa'nın 23. Maddesi'ndeki değişiklikle vatandaşların yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlanabilecek. Söz konusu değişiklik, 100 bin liranın üzerinde vergi borcu olan ve sayıları 300 bin olduğu tahmin edilen işadamlarını da etkiliyor. Yurt dışına çıkamadığı için işlerini yürütemeyen işadamlarının havalimanları ve gümrük kapılarından geri çevrilme dönemi bitti.
3- ESK ANAYASAL GÜVENCE KAZANDI
Anayasa'nın 166'ncı maddesinde yapılan değişiklikle Ekonomik Sosyal Konsey (ESK), anayasal güvence kazandı. ESK sadece istişari bir organ olmaktan çıkıp, karar süreçlerinde sözü geçer hale dönüşüyor. ESK aracılığı ile sivil toplum kuruluşları da karar alma süreçlerine dahil olacak. Meclis yasa çıkarırken, ESK'ya başvurup görüşlerini alacak.
4- ŞEHİT AİLELERİNE İŞ KAPISI
Malul-gazi, şehit ailelerine yönelik tedbirler, Anayasa'nın'eşitlik ilkesine' aykırı sayılmayacak. Böylece işyerinde engelliler gibi, gaziler ve şehit yakınlarına da pozitif ayrımcılık uygulanacak. Devlet Personel Daire Başkanlığı'nca belirlenecek kontenjan kapsamında istihdam yaratma zorunluluğu getirilecek.
5- MEMURLAR BİRDEN FAZLA SENDİKAYA ÜYE OLABİLİR
Anayasa'nın aynı iş kolunda birden fazla sendikaya mani olunmasına engel olan düzenleme de yapılan değişiklikle kalktı. Böylece bir işyerinde birden fazla sendikaya üye olunabilmesinin yolu açıldı.
6- SENDİKA GREV ZARARINDAN SORUMLU OLMAYACAK
Anayasa'nın 54. Maddesi'ndeki değişiklikle grev hakkına getirilen anayasal sınırlamalar kalktı. Grev esnasında meydana gelen zarardan sendikanın sorumlu olacağına dair sorumluluk hükmü geçerliliğini kaybetti. Böylece sendikalara rahat grev kararı alma imkanı geldi.
7- ÖZELLEŞTİRMENİN PRANGASI KIRILDI
Artık, yargı yetkisi 'yerindelik denetimi' şeklinde kullanılamayacak. Başta özelleştirmeler, kamu ihaleleri, yeni yatırımlar olmak üzere birçok alanda kritik mali süreçleri zora sokan ve yatırımların önünü tıkayan 'yerindelik denetimi' ortadan kalktı. Böylece, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi'nin, yürütme ve yasama organının yaptığı düzenlemeleri tartışmalı bir şekilde iptal etmesi ile yaşanan 'yargı vesayeti' son buldu. Ayrıca şu anda yargı safhasında tıkanan onlarca ihalenin de önü açılmış oldu.