Kadın derneklerinden 80 vekil tepkisi

Burcu Ünal

1 Kasım seçimlerinde partiler kadın temsiliyetinde yine sınıfta kaldı. Henüz kesinleşmeyen sonuçlara göre kadın milletvekillerinin Meclis'teki temsil oranı yüzde 15'te kaldı. Ak Parti'den 34, CHP'den 22, MHP'den 3 ve HDP'den 23 olmak üzere 82 kadın milletvekili TBMM'ye girdi. Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA.DER) yaptığı yazılı açıklamada, "Türkiye yine bir demokrasi ayıbı yaşıyor" ifadelerini kullandı. Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü de, "550 kişinin olduğu salonda 80 kişiyi bir tarafa ayırsanız bile görünmeleri mümkün değil" diyerek kadın temsiliyetinin az olmasını eleştirdi.

KA.DER Yönetim Kurulu:

"Ülke bir kez daha 'kadın temsili eksik' bir meclis tarafından yönetilecek. 'Erkek meclis'ten çıkacak yasalar bir kez daha 'kadınları hiçe sayacak'. Şiddet, nefret, öfke, kavga, kaos ve 'uzlaşmazlıktan' beslenen erkek siyaset anlayışı dört yıl daha iktidarda kalacak. Bir kez daha taleplerimizi dile getiriyoruz: Yeni kurulacak hükümette bakanların ve bakan yardımcılarının yarısı kadın olmalıdır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın adına ve görev tanımına 'Kadın' kelimesi ve kadınlarla ilgili politikalar eklenmelidir. TBMM'de kurulacak tüm komisyonlarda üyelerin yarısı kadın milletvekillerinden oluşmalıdır. Anayasa'da yeni düzenlemeler yapılırken kadın örgütlerinin görüş ve önerileri alınmalıdır. Kadını aileden bağımsız, eşit ve özgür bir birey olarak gören Anayasal düzenlemeler yapılmalıdır. Anayasa Komisyonu üyelerinin yarısı kadınlardan oluşturulmalıdır. Resmi nikah kıymadan dini nikah yaptıranlara ve evlilik cüzdanını görmeden bu nikahı kıyan din görevlisine verilen cezanın iptali kararı kaldırılmalıdır. Çocuk yaşta evlilikler ve erkek çok eşliliği engellenmelidir. Meclis'te kadın cinayetleri ile ilgili daimi komisyon ve kadın örgütlerinin oluşturacağı izleme komisyonu kurulmalıdır. Kadına karşı işlenen suçlarda iyi hal durumundan cezai indirimler kaldırılmalıdır (Özgecan Yasası)."

Canan Güllü (Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı):

"Kadına seçme ve seçilme hakkı verildiğinden beri durumun değişmemesi iç karatıcı... Bu tablo kadını cinsel obje olarak gören, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir resmidir. 550 kişinin olduğu salonda 80 kişiyi bir tarafa ayırsanız bile görünmeleri mümkün değil. Toplumda var olan iki cinsin görünür kılınmamasının nedenlerinden biri de siyasette kadının üstünün örtülmesi ya da seçim yasasının içinde kadına pozitif ayrımcılığın verilmemesidir. Bir de şöyle bir sorun var; bu kadınların her biri partilerinin savunuculuğunu yapıyor. Önyargılı yaklaşmak istemem ama geçmiş dönemde hiç iyi örnekleri yaşamadık biz. Konu hakkında bilgisi olmayan kadın vekiller, tribünlere oynamak için kadın hakları konusunda handikap yaratacak yasalar çıkmasına neden oldular. Hatırlarsanız en birlik olunan Özgecan cinayeti idi, onda bile bütün partilerin kadınları bir araya gelememişti. 7 Haziran seçimlerinde çok kadın meclise gelmişti ama onların da neler yapacaklarını göremedik. Şu anda da mecliste kadın konusunda çalışmış, sivil toplum örgütlerinden 1 ya da 2 kişi var. 80 kişide 2 kişi kadın politikasını anlatacak, o 80 kişi anladıktan sonra geriye kalan 400 küsur erkeğe anlatacak. Çok özür dilerim ölme eşşeğim diye bir tabir vardır, öyle olacak."

Av. Hale Akgün (İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi Başkanı):

"TBMM'de kadınların temsil edildiği oran oldukça düşük ve bizler, meclisteki kadınlar az olduğunda bazı yasaları geçirmekte çok zorlanıyoruz. Biz mesela bir öneri hazırladığımızda bunu bütün milletvekilleri ile grup başkan vekillerine gönderdiğimiz gibi özellikle kadın milletvekillerine de çağrıda bulunuyoruz, 'Birlik olun bu konuda' diye... Ve, 'Parti ayırmadan hareket edin' diyoruz. Meclis'te kadınlar ne kadar çoğalırlarsa, birlik güçlerinin de aynı şekilde artmasını umuyoruz. Çünkü sayı tek başına çok bir şey ifade etmiyor, önemli olan bilinçli kadın milletvekili olması. Yani kadınların milletvekili görünmek adına orada bulunması değil de gerçekten kadınlar için bir şeyler yapmaları esas. Geçmiş dönemlerde hiç sesi çıkmayan bir çok kadın milletvekili de oldu. TCK konusunda haksız tahrik ve iyi hal indirimleri konusunda biz şu anda çalışma yapıyoruz. Kanundaki hükümlerin Ceza Kanunu mevzuatına göre ve örnek alınan kanunlara göre maddelerin yeterli olduğunu görüyoruz ama uygulama sorunu olduğunu görüyoruz. Biz bu maddelere nasıl bir değişiklik önerebiliriz diye hocalarla çalışıyoruz. Haksız tahrik tamamen kaldırılamaz ama önemli olan doğru uygulanmasını, bilinci artırarak sağlamak."

Bıyıklı Türkiye haritası

Türkiye'de 40 ilin kadın milletvekili yok. 1 Kasım seçimleri sonrasında meclise giren kadın vekil oranı yüzde 15'te kalırken, Kadın Dernekleri Federasyonu konuya dikkat çekmek için bu haritayı hazırladı. Kadın vekilin bulunmadığı iller 'bıyık' ile kadın milletvekilinin bulunduğu iller ise mor renkle temsil edildi.