367 taktikleri ve olasılıklar: Her halükarda kazanan AKP

ismet berkan

İster 367 tartışmasını ciddiye alın ister almayın, şurası belli: Anamuhalefet partisi bunu bir mesele yapacak ve cumhurbaşkanlığı seçimi oylamasını Anayasa Mahkemesi'ne taşıyacak.

Peki neye dayanarak taşıyacak CHP 367 meselesini Anayasa Mahkemesi'ne? Biliyorsunuz, cumhurbaşkanı seçimi bir 'Meclis kararı' ve Meclis kararları da Anayasa Mahkemesi denetimine açık değil.

Ama CHP, cumhurbaşkanı seçimi için yapılacak oylamanın 'içtüzük değişikliği-yeni içtüzük oluşturulması' olduğu gerekçesiyle mahkemeye gidecek.

Şimdi Ankara'da özellikle Adalet ve Kalkınma Partisi bu durumu engellemek için çareler arıyor.

Birinci çare, hemen bu hafta içtüzüğün ilgili maddesini kaldırmak. Çünkü madde zaten doğrudan Anayasa'ya göndermede bulunuyor ve seçimin nasıl yapılacağı da Anayasa'nın 102. maddesinde ayrıntısıyla tarif ediliyor. Ortada bir içtüzük maddesi olmazsa Anayasa Mahkemesi'ne de gidilemez, deniyor.

Ancak bu görüşe karşı çıkan hukukçular da var. CHP yine de Anayasa Mahkemesi'ne gidebilir, çünkü oylamada 367 kişilik toplantı nisabının aranmamasının da 'içtüzük ihdası' anlamına geldiği savunulabilinir, deniyor.

Peki başka ne yöntem olabilir?

Meclis'in o günkü oturumunu yönetecek başkan, o gün hiç yazılı yoklama yapmayabilir, Meclis'i önce normal bir gün gibi açar, gündem dışı konuşmalar vs. yapıldıktan sonra yoklama yapmadan seçime geçebilir.

Bu aşamada CHP'li üyeler yoklama isterlerse ne âlâ. Çünkü yoklama istemek için, yoklamayı isteyen 20 üyenin salonda bulunması gerekiyor.

O zaman zaten 367 bulunur.

Ama CHP'nin yoklama istemesi tam da bu nedenle beklenmiyor.

CHP oylama yapılmasını bekleyip, oylamada en az 367 oy kullanılıp kullanılmadığına bakacak ve kullanılan oyların sayısını 'yoklama' yerine kullanıp o seçim sırasında salonda 367 kişi bulunmadığını kanıtlamak isteyecek.

Peki oylamada kullanılan lehte, aleyhte veya çekimser oyların toplamı o oturumda kaç kişi bulunduğunu hesaplamak için kullanılabilir mi? 'Kullanılabilir' diyenler, milletvekillerinin hiç oy kullanmayarak bir şeyi protesto etme haklarının bulunmadığını da söylemiş oluyorlar.

'Kullanılamaz' diyenler ise doğal olarak bunun tam tersini.

Bu konuda Anayasa Mahkemesi'nin ne düşündüğünü bilmiyoruz. Ama geçmişte mahkeme 'çekimser' oyların 'kabul' oyu anlamına geldiğine ilişkin bir karar almıştı. Yani her sonuç çıkabilir.

Siyaseten bakıldığında, bu aşamada cumhurbaşkanı seçim oylamasının Anayasa Mahkemesi'ne gitmesi, sonuç ne olursa olsun, AKP'nin aleyhine değil lehine gözüküyor aslında.

Mahkeme seçimi iptal eder ve cumhurbaşkanını seçemeyen Meclis'i olağanüstü erken seçime zorlarsa bundan AKP'nin kazançlı çıkacağı söylenebilir.

Mahkeme seçimi onaylarsa AKP yine kazançlı çıkacaktır, çünkü ne programını değiştirmek zorunda kalacaktır ne başka şeyini, ayrıca anamuhalefet ciddi bir perstij kaybına uğramış olacaktır.