Yerliler döviz alıyor, yabancılar ise YTL

Güngör Uras'ın Milliyet'teki yazısı

Biz döviz alıyoruz onlar YTL

Geliniz de bu işin içinden çıkınız. Yabancılar paralarını YTL'ye, yerliler dövize yatırıyor.

Yabancılar YTL'ye yatırım yaptıklarında (dövizlerine) en az yüzde 20 dolayında getiri sağlarken, yerliler dövize yatırım yaptıklarında (YTL) olarak devamlı kaybediyor. Buna rağmen, yerliler dövize yatırımda ısrarlı.

Bankalardaki döviz mevduatının toplamı geçen mart ayında 63.7 milyar dolardı, bu mart ayında 84.4 milyar dolar oldu. Yurtiçi yerleşiklerin (halkın) döviz mevduatındaki döviz geçen haziran ayında 61.8 milyar dolardı, bu mart ayı 80.9 milyar dolar oldu.

Bırakınız geçmişi. Yılbaşından mart sonuna kadar döviz mevduatındaki artış 4.5 milyar dolar.

Yabancılar YTL'yi sevdi

Buna karşılık, yabancılar YTL'ye yatırım yapmaya devam ediyor. Yabancıların hisse senetleri satın almak için bozdurdukları döviz 2005 yılı sonunda 35.1 milyar dolar iken mart ayı sonunda 42.8 milyar dolara, bonoya bağlamak için bozdurdukları döviz 26.2 milyar dolar iken 29.3 milyar dolara çıktı. Yabancılar yaklaşık olarak 76 milyar dolar dövizi bozdurarak YTL'ye yatırım yapmış durumda.

Tersliğe bakınız. Biz YTL'ye güvenmeyip dövize 88 milyar dolar bağlamışız. Yabancılar YTL'ye güvenerek 76 milyar doları bozdurmuş ve YTL'ye yatırmış!

Döviz fiyatı her gün düşüyor. Bankalar döviz mevduatına faiz ödemiyor... İyi de halkımızın derdi ne?

İyi de... Halkımız eline geçen parayı dövize bağlarken yabancı niye YTL'ye yatırım yapıyor?

Onlar oyuncu, biz seyirci

Hesap basit: Yabancılar doları 1.45 YTL'den bozduruyor. Yüzde 20 net faizi ceplerine koyuyor. Giderken doları 1.35'ten satın alıyor. Çifte kaynaklı getiri sağlıyor.

Aynı şeyi Türkler neden yapmıyor? Çünkü Türklerin geçmişten gelen bir korkuları var: "Ya devalüasyon olursa? Ya kriz çıkarsa? Ya doların fiyatı bir günde 2 YTL olursa?

Türkler korkuyor da yabancılar neden korkmuyor?

Çünkü yabancılar oyuncu, Türkler seyirci. Yabancılar profesyonel, Türkler "saf ve bakir Anadolu çocuğu". Yabancılar hem spekülatör, hem manipülatör (oyuncu). Türkler sadece seyirci. Yabancı oyun oynarken zalim mi zalim. Şike yapmaktan korkmuyor. Bir günde "keriz silkeleyip" vuruyor. Cebini dolduruyor. Piyasayı Londra'dan parmağının ucunda oynatıyor. Arkalarında IMF ve Merkez Bankası güvencesi. Bir risk olasılığında Merkez Bankası'nın 67.5 milyar dolarlık döviz rezervi var.

(*) Mevduat ve katılım bankaları toplamıdır.