Pompada rant kavgası

karyakıt şirketleriyle bankalar arasındaki komisyon tartışması, benzinin 7 lirayı geçmesi ile yeniden alevlendi. Bayiler kar marjlarını daraltan kredi kartı komisyonunun tüketiciden alınmasını talep ederken, bankalar da hem komisyon hem de tüketiciden alacağı kart bedeli ve faizin peşinde. EPDK ise promosyonu kaldırıp hediye uygulamasını getirmeyi düşünürken, tüketici dernekleri "Promosyon kalksın, kart komisyonu düşsün" diyor. İşte bu kavga yaşanırken, EPDK akaryakıtta fiyat düşüşünü önleyen promosyonların yasaklanmasıyla ilgili çalışma başlattı. Akaryakıt dağıtıcıları ile istasyonlar arasında kar tartışmalarına sebep olan promosyon ve marjlar hakkında başlatılan çalışmayla, akaryakıt fiyatlarında indirimin de mümkün olması amaçlanıyor. Sektör görüşüne açılan taslaklar kapsamında banka kaynaklı promosyonlara yasaklama getiriliyor. Böylece herhangi bir bankanın kartıyla yapılan alışverişlerde uygulanan "5 kere 100 liralık akaryakıt alın, 20 lira para puan kazanın" benzeri promosyonlar kaldırılacak, bankaların bayiler üzerinden kullandığı avantaj son bulacak. Sektör uzun süredir bu konuda çalışma bekliyor, EPDK'ya taleplerini iletiyordu. Yeni düzenleme gerçekleşirse bayiler reklam amaçlı kağıt mendil, ıslak mendil, cam silme bezi, araç kokusu gibi ürünleri hediye edebilecek.

SADAKAT KARTA KALABİLİR

Taslakta istasyonların düzenli olarak kendisinden yakıt alan müşterileri için çıkardıkları sadakat kartlar için de iki alternatif çalışıldı. Birinci senaryoda dağıtıcıların sadakat kart kapsamında ücretsiz veya indirimli akaryakıt verilmesine ilişkin promosyon faaliyetine izin verilmesi öngörülüyor. Bir başka ihtimale göre tüm finansal promosyonların kaldırılması da gündemde. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, 2018 yılında akaryakıt sektöründe kartla yapılan ödemelerin yüzde 27 artarak 28 milyar liraya ulaştığını belirterek "EPDK, ortaya çıkan faiz yükünü hafifletecek, akaryakıt ve LPG sektörüne yönelik maliyetleri düşürerek tüketiciye olumlu yansıyacak bir düzenleme için düğmeye bastı" diye konuştu.

Maliyetin altındaki satışlar son bulmalı

Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) Genel Başkanı İmran Okumuş, EPDK'nın çalışmasına destek verdiklerini açıkladı. Okumuş, EPDK'nın kamuoyunun görüşüne açtığı "Dağıtıcı ve Bayi Marjlarının Paylaşımına İlişkin Kurul Kararı Taslağı" ile "Akaryakıt ve LPG Piyasalarında Uygulanan Promosyonlar Hakkında Karar Taslağı"nı desteklediklerini, akaryakıt bayileri üzerindeki yüklerin kaldırılmasını uzun zamandır istediklerini ifade etti. Okumuş, sektörde bazı şirketlerin maliyet altındaki fiyatlarla yapılan satışlarına dikkat çekti ve "Maliyetin altındaki satışlar sektörümüzde haksız rekabete sebep oluyor, devletimiz önemli oranda vergi kaybına uğruyor. Bu sorun EPDK'dan çok Maliye Bakanlığımızın atacağı adımlarla çözüme kavuşacaktır" diye konuştu.

Kart komisyonu yükü tüketiciye ödetiliyor

EPDK'nın başlattığı çalışmanın çok yerinde olduğunu söyleyen Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Başkanı Aydın Ağaoğlu "Kartlı ödemelerde akaryakıt bayileri kredi kartı komisyonu ödüyor. Bayiler, kar marjlarını daraltan bu bedelin tüketiciden alınmasını talep ediyor. Bu nedenle EPDK'nın çalışma taslağı çok yerinde bir uygulamadır" dedi. Akaryakıt sektöründe bir dönem yaygın olan promosyon uygulamasının EPDK düzenlemesi ile son bulduğunu hatırlatan Ağaoğlu "Promosyon uygulaması son bulunca bazı bankaların kartlarıyla yapılan alışverişlerde bedava yakıt kampanyalarıyla promosyon bir şekilde devam etmekteydi. Bu promosyonun getirdiği maliyet yükü akaryakıt bayilerine külfet olup sonuçta tüketiciye yansıyordu. Üstelik akaryakıt bayilerinin 2018 yılında kartla ödenen satışlarının 78 milyar liraya ulaştığı noktada bayilerin kart komisyonu külfetinin tüketiciye yükletilmesini istedikleri biliniyor. Akaryakıt bayileri, tüketicilere promosyon vermek yerine, bankalarla tartışarak kart komisyonlarını indirmeye çalışmalıdır. Çünkü 5464 sayılı Banka Kartları ve kredi Kartları Kanununun 17. Maddesi tek çekim kartla ödemede komisyon, vb. ücret alınmasını yasaklamaktadır" diye konuştu.

Bayi de kazanır tüketiciler de

Açıklamada görüşlerine yer verilen EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz "Karlılık sektörün tüm paydaşlarına yansıtılmalı ve bu karlılık özellikle de tüketicinin akaryakıt alımında cebine yansımalı. Promosyonlar tüketicilerin bir kısmı için avantaj olurken, geri kalan kısmı için dezavantaj olmamalı. Bu amaçla alternatifli hazırladığımız taslağa gelecek görüşleri değerlendirecek ve herkesin yararına olacak bir düzenleme hazırlayacağız" ifadelerini kullandı.