Sorularla Aile Konutu Şerhinin Açıklanması

Medeni kanunumuzda eşlerin oturacakları yeri birlikte seçmeleri konusunda düzenleme vardır. Eşler oturacakları yere birlikte karar vereceklerdir. Aile konutunu seçme konusunda da kadın erkek arasında eşitlik ilkesi dikkate alınmıştır.

Mesleğimiz gereği eşler arasında aile konutu ile ilgili anlaşmazlıklara sıkça rastlıyoruz. Özellikle kadınlar eşlerinin ortak konutu habersiz satmasından çok korkuyorlar ve önlem almak istiyorlar. Konuyu sizden gelen sorulara cevap vererek açıklamak istedim.

Aile Konutu Nedir?

Aile konutunu "resmen evli olan karı kocanın birlikte yaşamlarının merkezi haline getirdikleri, bu olgunun dışarıdan bakıldığında da üçüncü kişiler tarafından rahatlıkla anlaşılabildiği ve kaybı halinde barınma hakkının zarar göreceği ortak konut" şeklinde tanımlamak mümkündür.

Aile konutundan bahsedebilmek için öncelikle bir ailenin varlığı, ailenin resmi bir evlilik birliği ile bir araya gelmiş olan bu ailenin birlikte yaşadığı "konut" adı verilen bir mekânın bulunması gerekmektedir.

Aile Konutu Şerhi Ne İşe Yarar?

Eşlerden tapu üzerine kayıtlı olanın kural olarak aile konutunu diğer eşe sormadan 3. Şahıslara devir ve temlik etmemesi gerekir. Bunu engellemenin en pratik yolu tapu üzerine kayıtlı olmayan eşin tapuya "aile konutu şerhi" koydurmasıdır.

Aile konutu şerhi gerek eşler gerekse 3.şahıslar yönünden açıklayıcı özellikte tapuya verilen bir şerhtir. Eşler arasında anlaşmazlık çıktığında, Boşanma sürecine girildiğinde, keyfi olarak tapu sahibi eş tarafından evin satılarak elden çıkarılmasını engelleyen bir tedbirdir.

Bu şerh tapuya verilince eşler tek başlarına artık o taşınmazda satış ipotek tesisi gibi tasarrufi işlemler yapamayacaklar ve o taşınmazın satılmak istenmesi durumunda almak isteyen üçüncü şahısta bu şerhi görünce burasının aile konutu olduğunu anlayacak ve ona göre hareket edecektir. Tapu memuru da eşlerin rızası olmadan satış işlemini yapmayacaktır.

Aile Konutu Şerhi Ne Kadar Süreyle Geçerli Olur?

Aile konutu şerhi taraflar arasında evlilik birliği devam ettiği sürece geçerliliğini koruyacaktır. Evlilik birliği sona ererse ve taraflar evlilik devam ederken birlikte şerhin kaldırılmasını isterlerse bu şerh tapudan kaldırılabilir.

Aile Konutu Şerhi Tapuya Nasıl Konulur?

Hangi belgeler gereklidir?

Kadınları korumak amacı ile getirilmiş olunan ?aile konut şerhi? düzenlemesinde malik olmayan eş tarafından bazı belgeler eşliğinde malik eşin rızası ya da mahkeme kararı aranmaksızın ve harçsız olarak aile konutu şerhi konulabileceğini tekrar kabul edildi.

Böylece evlilik birliği içerisinde malik olmayan eş tarafından;

Evlilik birliğinin resmen devam ettiğini kanıtlayan vukuatlı nüfus kayıt örneği ve evlilik cüzdanı ile konutun aile konutu olduğunu, eşlerin konuta birlikte yaşantılarını sürdürdüklerini kanıtlayan muhtarlıktan ve varsa apartman yönetiminden alınmış belgenin ibrazı ile Tapu Kadastro Müdürlükleri'nin aile mahkemesi kararı olmaksızın aile konut şerhi konulacağını açıklanmış bulunmaktadır .

Aile Konutu Olan Yerin Kira Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Nasıl Sona Erdirilir?

Kira sözleşmesini imzalamayan eşin ev sahibine yazılı olarak evin aile konutu olarak kiralandığını açıklayıcı bildirimde (noterden yapılacak bir ihtarname ile ya da iadeli taahhütlü bir mektupla) bulunması şarttır.

Aile konutu olarak kullanılan yerde eşlerden birisinin kira sözleşmesini imzalaması ile kiracılık ilişkisini tek taraflı feshetme yetkisine sahip değildir, diğer eşin de onayını almak zorundadır.

Avukat Sema Kılıç