Stres Beyni Küçültüyor
Stres, aklınızı tamamen kaybetmenize yol açıyor
-
Stres beyninizi tahmin ettiğinizde çok daha fazla etkiler.
-
Stresli durumlardan kaynaklanan dikkat dağılması, unutkanlık, olumsuzluk veya endişeyi elbette tecrübe etmişsinizdir, fakat stresin aynı zamanda beyninizi küçülttüğünü biliyor muydunuz?
-
Strese tepki olarak salgılanan hormonlar sadece beyin fonksiyonlarını etkilemekle kalmaz, fakat aynı zamanda beyninizin fiziksel yapısını da değiştirir.
-
Stres hormonu kortizol beynin hipokampüs olarak tabir edilen kısmındaki nöronları imha edip küçültebilir ve yenilerinin oluşumunu durdurabilir.
-
Hipokampüs hem mesleki hem de kişisel yaşantımız için çok ihtiyaç duyduğumuz öğrenme, hafıza, duygusal regülasyon ve stresli bir olay sonrası stres tepkisinin durdurulması süreçleri için kritik öneme sahiptir.
-
Aynı zamanda kronik stres de mediyal prefrontal korteksi küçültebilmektedir.
-
Bu durum karar almayı, hafızanın çalışmasını ve dürtüsel davranışın kontrol altına alınmasını olumsuz yönde etkilemektedir.
-
Stres aynı zamanda kompleks bilişsel davranış ile ölçülü sosyal etkileşimi planladığımız prefrontal kortekse erişimi engelleyerek kök hücreleri etkileme kabiliyetine de sahiptir.
-
Bunun sonucunda beynin öğrenme ve hafızada tutma kapasitesi azalırken endişe ve depresyona yatkınlığı artar
-
İşin daha da kötüsü söz konusu stres hormonları beynin amigdal olarak adlandırılan bölümünün ebadını ve faaliyetini arttırabilir.
-
Amigdal yüksek seviyede duygusal olaylara ilişkin hatıraların oluşturulması ve saklanmasında kritik öneme sahiptir.
-
Bu bir olayı bir duyguyla birleştirir ve bu bağlantı olaydan sakınabilmemiz ya da ileride onu arayıp bulabilmemiz için uzun süreli belleğimizde saklanır.
-
Kortizolün meydana getirdiği değişiklikler korku, endişe ve saldırganlık gibi olumsuz duyguları arttırabilir.
-
Beyindeki bu alterasyonlar diğer kişilerle olan etkileşimimiz ve öğrenme, hatırlama, karar verebilme ve uzun vadeli hedef gerçekleştirebilme kabiliyetimiz üzerinde önemli sonuçlar doğurabilmektedir.
-
Bunlar aynı zamanda, bir kısır döngüye yol açarak, ileride stresli durumları başarılı bir şekilde idare edebilmeyi çok daha zorlaştırabilir.
-
Neyse ki bu olumsuz etkilere karşı egzersiz adı altında çok etkili bir panzehir keşfettik.
-
Egzersiz bilişsel fonksiyon ve beyin ebadını arttırmanın yanı sıra strese dayanıklı bir beyin geliştirmeye de yardımcı olabilmektedir.
-
Egzersiz, sağlıklı beyin dokusu geliştirmeye yardımcı olan ve stresin olumsuz etkilerini tersine çeviren beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF) olarak tabir edilen bir maddenin salgılanmasını sağlamaktadır.
-
Bunu beynin gübresi olarak düşünün
-
Bu mevcut nöronların zinde ve sağlıklı kalmasını sağlamakta ve aynı zamanda yenilerinin büyümesini teşvik etmektedir.
-
Ne kadar çok egzersiz yapıp ne kadar çok BDNF oluşturursak, özellikle hipokampüste o kadar çok nöron üretilir.
-
Egzersiz aynı zamanda tüm beyin ve vücut hücrelerinin büyümesi ve gelişimi için hayati öneme sahip insan büyüme hormonunu da (HGH) salgılamaktadır.
-
HGH doğal hücresel yaşlanma atrofisini etkisiz hale getirir ve beyin hacmini şişirir.
-
Tek seferde 30 saniyelik bir depar atmak seviyeleri iki saat sonra en üst seviyeye ulaşmak üzere HGH de altı katlık bir artışa sebebiyet verebilmektedir.
-
Neyse ki bu faydaların çoğunu elde edebilmek için saatlerce antrenman yapmak zorunda değilsiniz.
-
Yakın zamanda yapılan 10 araştırmanın analizi beş dakikalık dozlarla yapılan egzersizin ruh halinin düzeltilmesi ve stresle başa çıkılmasında en büyük etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur.
-
Birkaç dakika vakit ayırabildiğiniz zamanlarda kalp atış hızınızı arttıracak ve/veya kaslarınızı çalıştıracak bir şeyler yapın.
-
Bu stresle baş etmenin olumlu ve yapıcı bir yolu olup aklınızı kaçırmanızı önlemeye yardımcı olabilir!