Markaların İlginç Hikayeleri

Bilinen markaların tarihi, nasıl kuruldukları ve isimlerini nereden aldıklarını merak ediyormusunuz?

Yozgat İhtiyaç Maddeleri Pazarlama Anonim Şirketi'nin başaltılmış hali. Yozgat'ta kuruldu. Yimpaş Mağazalar Zinciri Türkiye'de 35 ilde 43 mağaza, Avrupa'da 10 mağaza, Türk cumhuriyetlerindeki Orta Asya'nın en büyük mağazaları ve tüm dünyadaki diğer mağazalarıyla geniş bir yelpazede hizmet sunmakta. Yimpaş Mağazalar Zinciri, 2000 yılında iş dünyasında yapılan geniş katılımlı bir araştırmada tüm iş dünyasının tercihlerinde, perakende sektöründe 2000 yılının en başarılı 2. firması seçilmişti. Tıpkı Kombassan gibi çok ortaklı bir şirket.

Spor ürünleri üreticisi Adidas, ismini kurucusu Adolf Dassler’ın takma adı ‘Adi’ ve soyadının ilk 3 harfinin birleşiminden alıyor.

Fenerbahçe eski yöneticisi ve Futbol Federasyonu eski Başkanı Abdullah Kiğılı'nın sahibi olduğu bir hazırgiyim markası. Anlaşılacağı üzre soyadlarını marka ismi yapmışlar. Aile köken olarak Bingöl'ün Kiğı ilçesinden göçme olduğu için soyadı kanunu çıktığında Kiğılı soyadını almışlar. Bir marka ismi olarak ilk planda söylenmesi ve akılda tutulması çok zor bir isim olduğu için dezavantaj gibi görünüyor. Ancak kamuoyu tarafından yeterince duyulduğunda ilginçliğinden dolayı avantaj bile oluyor.

Grafik yazılımlarıyla endüstrinin en önde gelen firmalarından birisi olan Adobe, ismini kurucusu John Warnock’un evinin arkasındaki Adobe Koyu'ndan alıyor.

Durmuş Yaşar ve Oğulları Boya ve Vernik Fabrikaları A.Ş.nin kısaltılmışı. 1954 yılında kuruldu. Yaşar Holding Boya Grubu'nun ilk boya fabrikası ve aynı zamanda Yaşar Holding'in ilk kuruluşu. Yaşar Holding Boya Grubu'nda yer alan (Yaşar Boya ve Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş.) DYO bayilerinin de ortaklığı ile halka açık bir şirket olarak 6 Nisan 1979'da İzmir'de kuruldu. YASAŞ'ın Genel Müdürlüğü Gebze'de. Türkiye'nin çeşitli illerinde 8 bölge müdürlüğü ile 750 bayiye; 50 toptancı bayi aracılığı ile 15 bin satış noktasına hizmet götürmekte. Gebze ve İzmir'de toplam 4 bin 500 ton kapasiteli iki modern sevkiyat deposuna sahip olan Yasaş'ın tüm birimleri on?line ile birbirine bağlı ve iletişim Türksat uydusu üzerinden sağlanmakta. YASAŞ bugün, DYO markası ile inşaat boyaları ve altyapı malzemelerinin; DYO ? Transocean markası ile deniz boyalarının üretimini ve pazarlamasını yapıyor. Ayrıca yine DYO markası ile, uygulama aletleri, fırça ve rulo üretim ve pazarlaması gerçekleştiriyor.

Jeff Bezos sanal alışveriş şirketinin isminin alfabetik sırada önde çıkması için A harfiyle başlamasını istedi. Sözlükte isim ararken dünyanın en büyük nehri kabul edilen Amazon’da karar kıldı çünkü şirketinin de bir gün o kadar büyük olmasını istiyordu.

Vitali ve Alber adlı iki kardeşin isimlerinin baş harflerini ve Hakko soyadının 'kko' kısmını birleştirerek oluşturduğu bir marka. Hakko kardeşler tarafından Şapka Devrimi'nin ardından 1934 yılında Şen Şapka firması adı ile kuruldu. İlk mağazası 1962 yılında Beyoğlu'nda açıldı. İlk eşarbı 1938 yılında üretmeye başladılar. Türkiye'de bayan şapkasının yoğun bir şekilde kullanıldığı dönemde Vakko en büyük çıkışlarından birisini yaptı. Bugün de eşarp ve kravat deyince Türkiye'nin ilk akla gelen markası.

Almanya'nın en önemli otomobil firmalarından olan Audi'nin kurucusu August Horch’un ismi latincede ‘dinle’ anlamına geliyordu. Ancak Horch bu ismi başka bir araba şirketine vermişti. Semboldeki 4 daire araba şirtetlerinin birliğini gösteriyor: AUDI VE DKW, HORCH ve Wanderer.

Boyner Grubu'na ait olan bu markanın isminin geçmişi de ilginç: Erkek giyimi üzerine bir üretim ve mağazacılık yapma kararı verildiğinde konu ile ilgili toplantıya katılanların hepsi erkek yani 'bey' imiş. Hem de marka o dönemde sadece erkekleri düşünerek konumlandırılıyor. Bir de global bir hüviyet kazandırmak için İngilizce adam anlamına gelen 'men' kelimesi ile birleştirilerek Beymen markası ortaya çıkıyor. Beymen bugün hem erkeklere hem de bayanlara hitap eden ve hedef kitle olarak üst gelir grubunu belirlemiş Türkiye'nin önde gelen bir hazırgiyim markası.

Adını şirketin ürettiği ilk kamera olan 'The Kwanon'dan alıyor. 1935’te dünyaca tanınabilmesi için ismi 'Canon' olarak değiştirildi.

İçecek firması Coca Cola ismini karışımını tatlandıran ‘Coca’ yaprakları ve ‘Kola’ fıstığından alıyor. Kurucusu John S. Pemberton logonun daha iyi gözükmesi için Kola’daki K’yi C’ye çevirdi.

'Echo Bay Technology Group' adlı şirket alan adı olarak echobay.com kullanmak istedi ancak bu alan adı başka şirketler tarafından alınmıştı. Şirket, ikinci seçenek olarak ismini kısalttı ve ortaya 'ebay' çıktı.

Almanlar'ın önde gelen otomobil markalarından Volkswagen, Almanca'da 'halkın arabası' anlamına geliyor.

Bilgisayar devi 'IBM'in açılımı 'International Bussiness Machines' yani Uluslararası İş Makineleri.

'IKEA' farklı harflerin birleşimi. 'IK' harfleri kurucu Ingvar Kamprad’ın isim ve soyisminden 'EA' ise büyüdüğü köy Elmtaryd Agunnaryd’ın baş harflerinden geliyor.

Türkiye'de kalitesi ile tanınan ve üst sınıfa hitap eden bir gömlek ve kravat markası. İtalyanca bir kelime. İtalyanca'da zirvedeki adam ve başarılı işadamı anlamına geliyor. İtalya'da bir bot markasının ismi olduğu ifade ediliyor. Ahmet Tayan'ın firması Abbate Giyim Tekstil Sanayii ve Pazarlama A.Ş, "Avrupa'nın en büyük gömlek üreticisi" unvanını taşıyor. Tayan, ilk şirketi Öztay Konfeksiyon'u 1984'te kurdu. Abbate markası ise 1991 yılında ortaya çıkartıldı.

Dünyanın en önemli teknoloji şirketi ve işlemci üreticilerinden 'intel' ismini ‘Integrated Electronics’in kısaltılmış halinden alıyor.

Oyuncak üreticisi 'Lego'nun ismi Danimarkacada ‘iyi oyna’ anlamına gelen ‘legt godt’ deyişinin birleşiminden geliyor. Lego latincede de ‘birleştiriyorum’ anlamına geliyor. Ancak şirketin kurucuları bunun tesadüf olduğunu söylüyor.

Bir televizyon markası. İlk planda herkesin aklına Sony ya da Yamaha gibi bir Japon markası çağrışımı yapmasına rağmen bir Türk markası. Açılımı Yusuf, Mahmut ve Tuncer kardeşler. Üç kardeşin ilk heceleri biraraya gelerek bu isim ortaya çıkmış. Japon firmaları piyasada isminden dolayı Japon markası zannedilen ama aslında taklit üretim yapan Yumatu'dan oldukça şikayetçi.

Dünyanın önde gelen spor ürünleri üreticisi 'Nike'nin ismi, Yunan mitolojisinden zafer tanrıçası ‘Nikea’ dan geliyor. Markanın işareti tanrıçanın uçuşunu sembolize ediyor. Türkiye’de çinileriyle ünlü İznik kentinin de eski ismi 'Nikea'ydı.

Japonya'nın önde gelen fotoğraf makinesi ve aksesuarı üreticisi 'Nikon'un ismi Japon optiği anlamına gelen ‘Nippon Kogaku’nun kısaltılmasından geliyor.

Şirketin Japonca adı 'Nintendou’daki ‘Nin’ bırakılmış ‘tendou’ ise cennet anlamına geliyor.

1954 yılında İsviçre Migros Kooperatifler Birliği ve İstanbul Belediyesi'nin girişimleri ile kuruldu. Türkçe bir anlamı yok. Gıda ve tüketim maddelerini belediye kontrolü altında üreticiden toplayıp ve sağlığa uygun koşullarda ve ekonomik fiyatlarla İstanbullulara ulaştırma amacıyla kurulmuş. İlk zamanlar tüketim maddelerini İstanbullu tüketicilere 45 satış arabası ile ulaştırırken, daha sonra ilki 1957'de Balık Pazarı'nda Beyoğlu mağazası olmak üzere çeşitli semtlerde mağazalar açıldı. Migros bu dönemde İstanbulluların güvenini ve ilgisini kazandı.

Şirketin eski ismi Nippon Sangyo'nun kısaltılmış hali.

Fin asıllı cep telefonu üreticisi İsmini Finlandiya'daki Nokia şehrinden aldı.

Dünyaca ünlü içecek markası ismini sindirimi kolaylaştırıcı enzim olan 'Pepsin'den aldı.

Spor ürünleri üreticisi Reebok'ın ismi Afrikalıların bir tür Afrika anitlopuna 'Rhebok' demesinden esinlenerek konuldu.

Konya Basım ve Ambalaj Sanayii olarak 1989 yılında Konya'da bir kimya öğretmeni olan Haşim Bayram tarafından kuruldu. İlk çıkışı matbaa sektöründe olmasına rağmen bugün, gıda, turizm, petrol, pazarlama gibi birçok alanda faaliyette bulunmakta. Çok ortaklı bir şirket olup, en büyük ortaklık hissesi yüzde biri geçmeyen ve bugün sayıları 150 bini bulan ortak sayısına sahiptir.

Bir zamanların sağlamlığıyla ünlü otomobil firması Saab, ismini 'İsveç Havacılık Şirketi'nden (Senska Aeroplan Aktiebolaget ) aldı.

Video oyunu devi 'Sega'nın ismi aslında bir Amerikalı olan Marty Bromley tarafından kurulan Service Games of Japan'in kısaltması.

Elektronik devi Sharp ismini kurucularından birisinin ilk icadı olan 'her daim keskin mekanik kurşun kalem'den (the ever-sharp mechanical pencil) aldı.

İnternet üzerinden sesli ve görüntülü iletişime olanak sağlayan en önemli şirketlerden birisi olan Skype için ilk isim olarak SKY-PEER-TO-PEER düşünüldü, daha sonra SKYPER ve en son SKYPE’ta karar kılındı.

Elektronik devi Sony'nin ismi Latince ses (sonus) ve ingilizce 'evlat' (sonny) anlamına gelen kelimelerin birleşiminden oluşuyor.

Kahve zinciri Starbucks ismini Herman Melville'in ünlü romanı Moby-Dick'teki 'starbuck' isimli karakterden esinlenerek aldı.

ABD menşeli telekomünikasyon şirketi ismini Latince 'gerçek' (veritas) ve 'ufuk' (horizon) kelimelerinin birleşiminden almış.

Virgin Şirketler grubunun sahibi ve kurucusu Richard Branson ve ortağı, iş hayatına ilk atıldıklarında, "biz de iş hayatında bakire (virgin)" sayılırız diyerek firmanın bugünkü ismini bulmuş oldu.

İngiliz asılı cep telefonu ve mobil iletişim şirketi ismini İngilizce ses (voice), veri (data), ve telefon (telephone) kelimelerinden almış.

Dünyanın en büyük perakende zincirlerinden Walmart, adını kurucusu Sam Walton'dan aldı.

Fast-food zinciri Wendy's ismini, kurucusu Dave Thomas'ın kızı Melinda'nın lakabından aldı.

Adana?Kayseri Bankası. Sakıp Sabancı'nın geçmişi Babası Hacı Sabancı'nın memleketi Kayseri'ye uzanıyor. Aslen Kayserili olmakla birlikte iş dünyasındaki devleşmeleri Adana'da gerçekleşti. Sabancı ailesi 1959 yılında Adana ve Kayseri'nin baş harflerini birleştirerek Akbank'ı kurdular. Akbank bugün Türkiye'nin en büyük 3. özel bankası konumunda.

Bir hazırgiyim markası. Ramsey Yönetim Kurulu Başkanı Remzi Gür'ün isminin bir türevi. Marka imaj olarak Türkiye'de iyi bir noktada. Yabancı marka çağrışımı yapıyor ve bu da hedeflerden bir tanesi. Mısır firavunu Ramses'i hatırlattığı için ihraç markası olarak da akılda kalırlık oranı yüksek.