Usta öğreticilerin mesai saati konusunda son noktayı Danıştay koydu!

Danıştay Onikinci Dairesince 657 sayılı Kanun'a tabi memur statüsünde genel idare hizmetleri sınıfında çalışan kadrolu usta öğreticilerin haftada 40 saat, ilgili mevzuatı doğrultusunda müdür tarafından düzenlenecek esaslara uygun olarak görev yapacağına ilişkin düzenlemesinde üst hukuk normları ile kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Davacılar ise, Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'da haftalık ilk 15 saati maaş karşılığı, sonraki 15 saati ek ders ücreti ödenmesi karşılığı olmak üzere 30 saatin üzerinde hiçbir şekilde görev verilemeyeceğinin kurala bağlandığı, ancak dava konusu işlemle kadrolu usta öğreticilere haftada 40 saat ders görevi verildiği, bu durumun Anayasa'da memurlar ve diğer kamu görevlilerinin özlük işlerinin kanunla düzenleneceği kuralına ve Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürmüştür.

Danıştay İDDK bu kararı onamıştır.

T.C.

DANIŞTAY

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

Esas No: 2020/2058

Karar No: 2021/443

Karar tarihi: 10.03.2021

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Sendikası (... -SEN)

VEKİLİ: Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı

VEKİLİ : ...

İSTEMİN KONUSU:

Danıştay Onikinci Dairesinin 24/09/2019 tarih ve E:2018/4498, K:2019/6597 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem:

13/05/2011 tarihli Bakanlık onayı ile yürürlüğe giren Halk Eğitimi Faaliyetlerinin Uygulanmasına Dair Yönerge'nin 8. maddesinin 1. fıkrasında yer alan, "Kadrolu usta öğreticiler, genel idare hizmetleri sınıfında haftada 40 saat, ilgili mevzuatı doğrultusunda müdür tarafından düzenlenecek esaslara uygun olarak görev yapar." şeklindeki düzenlemenin iptali istenilmiştir.

Daire kararının özeti:

Danıştay Onikinci Dairesinin 24/09/2019 tarih ve E:2018/4498, K:2019/6597 sayılı kararıyla;

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi genel idare hizmetleri sınıfında memur satatüsünde çalışan kadrolu usta öğreticilerin çalışma saatlerinin anılan Kanun'a tabi olacağı hususunda bir duraksama bulunmadığı, bu Kanun'da memurların haftalık çalışma süresinin genel olarak 40 saat olduğu, Milli Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği'nde de bu kurala uygun olarak haftalık çalışma süresinin en fazla 40 saat olacağının belirtildiği, anılan Yönetmeliğe dayanılarak çıkarılan dava konusu Yönerge'de de kadrolu usta öğreticilerin genel idare hizmetleri sınıfında haftada 40 saat görev yapacağı düzenlemesi getirildiği,

Bu durumda 657 sayılı Kanun'a tabi memur statüsünde genel idare hizmetleri sınıfında çalışan kadrolu usta öğreticilerin haftada 40 saat, ilgili mevzuatı doğrultusunda müdür tarafından düzenlenecek esaslara uygun olarak görev yapacağına ilişkin düzenlemesinde üst hukuk normları ile kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

Davacı tarafından, kadrolu usta öğreticilerin, alanlarına ait öğretmen ile birlikte ya da çoğunlukla bağımsız ders vermek suretiyle Halk Eğitim Merkezlerinde ve Akşam Sanat Okullarında görev yaptığı, Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği'nde yapılan değişiklik ile ".mevzuata göre atanan kadrolu usta öğreticiler bir öğretmen gözetiminde derse girdiklerinde aynı branştaki öğretmenlerin aylık karşılığı okutmakla yükümlü oldukları ders saati kadar ders okuturlar. Bunlara öğretmen gereksinimi karşılanamadığından bağımsız olarak ders okuttuklarında aynı branştaki öğretmenlerin aylık ve ek ders karşılığı okutmakla yükümlü oldukları ders saati kadar ders görevi verilebilir." hükmünün yer aldığı, Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'da haftalık ilk 15 saati maaş karşılığı, sonraki 15 saati ek ders ücreti ödenmesi karşılığı olmak üzere 30 saatin üzerinde hiçbir şekilde görev verilemeyeceğinin kurala bağlandığı, ancak dava konusu işlemle kadrolu usta öğreticilere haftada 40 saat ders görevi verildiği, bu durumun Anayasa'da memurlar ve diğer kamu görevlilerinin özlük işlerinin kanunla düzenleneceği kuralına ve Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davalı idare tarafından, Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİNİN DÜŞÜNCESİ:

Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;

"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,

b) Hukuka aykırı karar verilmesi,

c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının temyiz isteminin reddine,

2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 24/09/2019 tarih ve E:2018/4498, K:2019/6597 sayılı kararının ONANMASINA,

3. Kesin olarak, 10/03/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

X- 24/06/1973 tarih ve 14574 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 8., 9. ve 17. maddeleri, 03/07/2002 tarih ve 24804 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği, 21/05/2010 tarih ve 27587 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği'nin 12., ve 44. maddeleri, 17/04/2001 tarih ve 24376 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 12. maddesi ile 03/11/1977 tarih ve 16102 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Isıtma ve Buhar Tesislerinin Yakıt Tüketiminde Ekonomi Sağlanması ve Hava Kirliliğinin Azaltılması Yönetmeliği'nin 6. maddesine dayanılarak hazırlanan, Halk Eğitimi Faaliyetlerinin Uygulanmasına Dair Yönerge'nin 1. maddesinde, bu Yönerge'nin amacının, Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı halk eğitimi merkezlerinde yürütülen eğitim, öğretim, bireysel öğrenme ve yöneticiler dışındaki personelin görev ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtildikten sonra, iptali istenen 8. maddesinin birinci fıkrasında, "Kadrolu usta öğreticiler, genel idare hizmetleri sınıfında haftada 40 saat, ilgili mevzuatı doğrultusunda müdür tarafından düzenlenecek esaslara uygun olarak görev yapar." hükmüne yer verilmiştir.

Amacı, kapsamı ve düzenleme alanına yukarıda yer verilen dava konusu Yönerge'nin hukuka uygun olup olmadığının, öncelikle idarenin düzenleme yetkisi çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Uyuşmazlığın çözümü için, genel olarak, idarenin düzenleme yetkisinin kapsamı ve bu bağlamda idarenin özerk ve türev düzenleme yetkisi üzerinde durulmalıdır. Anayasa'nın işlem tarihinde yürürlülükte bulunan 124. maddesinde "Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler. Hangi yönetmeliklerin Resmi Gazete'de yayımlanacağı kanunda belirtilir." hükmü, idarenin özerk ve türev düzenleme yetkisinin Anayasal dayanağını oluşturmaktadır.

İdarenin düzenleme yetkisinin aslında ikincil, türev nitelikte olduğu hususunda bugün için bir duraksama bulunmamaktadır. Anayasa'ya göre, idarenin, düzenleme yetkisini yasalar çerçevesinde ve yasalara uygun olarak kullanması gereklidir. Yasanın öngördüğü düzenleme yetkisinin yine yasada belirtildiği gibi kullanılması, yasa hükmü bir konunun yönetmelikle düzenlenmesini öngörüyorsa düzenlemenin yönetmelikle yapılması zorunludur.

Bu açıklamalar ışığında uyuşmazlığa bakıldığında, davalı idarenin dava konusu alandaki düzenleme yetkisinin ve bu yetkinin hukuka uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının irdelenmesi gerekmektedir.

1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun "Uzman ve usta öğreticiler" başlıklı 47. maddesinde, "Örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ve hizmetiçi yetiştirme kurs, seminer ve konferanslarında uzman ve usta öğreticiler de geçici veya sürekli olarak görevlendirilebilir. Öğretim tür ve seviyelerine göre uzman ve usta öğreticilerin seçimlerinde aranacak şartlar, görev ve yetkileri, yönetmelikle tespit edilir." hükmüne yer verilmiştir.

Öte yandan, 3011 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanunda, Başbakanlık (Cumhurbaşkanlığı), bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin; işbirliğine, yetki ve görev alanlarına ait hükümleri düzenleyen, kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan ve kamuyu ilgilendiren yönetmeliklerin Resmi Gazete'de yayımlanacağı öngörülmüştür.

Değinilen Yasa hükümlerinin birlikte incelenip, değerlendirilmesinden; davalı idarenin, örgüt ve yaygın eğitim kurumlarında görev yapan uzman ve usta öğreticilerin seçimlerinde aranacak şartlar, görevleri, çalışma usul ve esasları ile ilgili diğer konuları yönetmelikle düzenlemesi gerekmektedir.

Nitekim, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'na dayanılarak hazırlanan "Milli Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği" 21/05/2010 tarih ve 27587 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulmuş olmasına karşın, kadrolu usta öğreticilerin çalışma usul ve esasları düzenlenmeyerek, değinilen Yönetmeliğin 12. maddesi gereğince bu konunun yönerge ile düzenlenmesi yoluna gidilmiştir.

Bu durumda; amacı, kapsamı ve düzenleme alanı göz önünde bulundurulduğunda davalı idarenin bu konudaki düzenleme yetkisini, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 47. maddesi gereğince, yönetmelik çıkarmak (veya mevcut yönetmelikte değişiklik yapmak) suretiyle kullanması ve bu yönetmeliği de Resmi Gazete'de yayımlaması gerekirken, yönerge şeklinde düzenleme yapmasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenle, davacının temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.