EGM performans sistemine ilişkin İDDK'dan önemli karar

Mahkeme, amirlerin göreve geliş-gidiş saatlerine riayet etme konusunda yaptığı değerlendirmelere dayanarak doldurulan Personel Gözlem ve Takip Formunun hukuka uygun olduğuna karar verdi.

İlk derece mahkemesince, değerlendirme ölçütlerinin birçoğuna değerlendirme amirlerince 3 puan takdir edildiği, ancak bu değerlendirmelerin herhangi bir somut bilgi ve belgeye dayandırılmadığı gerekçesi ile işlemi iptal etmişti.

Danıştay 5. Dairesi ise Performans Gözlem ve Takip Formuna olumsuz ve somut bilgi niteliğindeki kayıt girişinin zorunlu olmadığı, dava konusu 2013 yılı performans değerlendirme döneminde davacı ile ilgili kayda değer olumlu bir gelişmenin olmadığı gerekçesi ile kararı bozmuştur.

İlk derece mahkemesi kararında ısrarcı olmuştur.

İDDK ise Danıştay 5. Dairesinin kararını onamıştır.

T.C.

DANIŞTAY

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

Esas No: 2021/2766

Karar No: 2022/48

TEMYİZ EDEN (DAVALI):.Valiliği

VEKİLİ: Av. .

KARŞI TARAF (DAVACI) :.

İSTEMİN KONUSU:

. İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem:

Ankara Emniyet Müdürlüğünde polis memuru olarak görev yapan davacının 2013 yılı performans değerlendirme notunun 3,77 (iyi) olarak belirlenmesine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:

. İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla;

Davacı hakkında düzenlenen değerlendirme formunda, değerlendirme ölçütlerinin birçoğuna değerlendirme amirlerince 3 puan takdir edildiği, ancak bu değerlendirmelerin herhangi bir somut bilgi ve belgeye dayandırılmadığı anlaşıldığından, davacının 2013 yılı performans değerlendirme notunun 3,77 olarak belirlenmesine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Daire kararının özeti:

Danıştay Beşinci Dairesinin 10/11/2020 tarih ve E:2016/21335, K:2020/4999 sayılı kararıyla;

Uyuşmazlıkta, davacının 2013 yılı performans puanının 3,77 olarak belirlendiği, bu puanın "iyi" olarak değerlendirilen performans puan türü olduğu, Performans Değerlendirme Formunda yer alan performans değerlendirme ölçütleri için yapılan puanlamalarda, Emniyet Genel Müdürlüğü Kurum İçi Bireysel Performans Değerlendirme Yönetmeliği'nin 10. maddesinin 6. fıkrasında sayılan ve aynı Yönetmelik'in 13. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde tanımlanan "gözlenen performans ortalamanın çok altında" ölçeğinin seçilmediği, dolayısıyla Performans Gözlem ve Takip Formuna olumsuz ve somut bilgi niteliğindeki kayıt girişinin zorunlu olmadığı, dava konusu 2013 yılı performans değerlendirme döneminde davacı ile ilgili kayda değer olumlu bir gelişmenin olmadığı, ayrıca değerlendirme amirlerince kasıtlı ve subjektif hareket edilerek not verme işleminin tesis edildiği ve hak edilen puanın daha yüksek seviyede olması gerektiği yönündeki iddiaların somut bilgi ve belge ile delillendirilmediği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği,

Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak . İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti:

. İdare Mahkemesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla;

Personel Gözlem ve Takip Formunda görüldüğü üzere davacının sicil amirlerinden. tarafından yapılan değerlendirmede, "görev gidiş geliş saatlerine riayet eder" açıklamasına yer verildiği; diğer sicil amiri .tarafından da aynı açıklamanın yapıldığı; buna karşın . tarafından Personel Değerlendirme Formunda değerlendirme yapılırken, performans değerlendirme ölçütlerinden biri olan "görevin gerektirdiği çalışma saatlerine dikkat etme" kriterine 5 puan üzerinden 3 puan verildiği, mevzuatta Personel Gözlem ve Takip Formunun, "personelin performansının yıl boyu izlenmesini, performans değerlendirme formu doldurulurken değerlendirme amirlerinin değerlendirme hatalarına düşmemelerini sağlamayı amaçlayan" bir belge olarak düzenlendiği, dolayısıyla değerlendirme amirinin göreve geliş-gidiş saatlerine riayet etme konusunda yaptığı değerlendirmeler arasında tutarsızlık olduğu hususu birlikte değerlendirildiğinde, davacının 2013 yılı performans değerlendirme formunda ve dolayısıyla değerlendirme notunun 3,77 olarak belirlenmesine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesi eklenmek suretiyle dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

Davalı idare tarafından, emniyet teşkilatının hiyerarşik bir yapısı bulunduğu, performans değerlendirme sisteminin, yürürlükten kaldırılan sicil sistemi uygulamasından farklılık gösterdiği, Kurum İçi Bireysel Performans Değerlendirme sisteminde, her ölçütün hangi davranışları içermesi gerektiği hususunun göstergeler ile belirlendiği, bu sistemin, personelin görevi içerisinde gösterdiği davranışları nasıl sergilediğini gözlemleme imkanı bulunan amirlerinin ölçek seçerek değerlendirme yapmasına olanak sağladığı; ödüllendirme ve cezalandırma mekanizması ile performans değerlendirme sisteminin birbirlerinden bağımsız olduğu, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:

Temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Ankara İl Emniyet Müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının 2013 yılı performans değerlendirme puanı 3,77 olarak ''iyi'' düzeyde belirlenmiştir.

Davacının bu işleme karşı yaptığı itiraz, davalı idarenin 04/03/2014 tarihli işlemi ile reddedilmiştir.

Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu'nun "Personelin performansının değerlendirilmesi" başlıklı 85. maddesinde "Emniyet Genel Müdürlüğünün stratejik plan ve hedefleri doğrultusunda, emniyet teşkilatı çalışanlarının iş başarılarının değerlendirilmesine imkan sağlayacak kurum içi bireysel performans değerlendirme sistemi oluşturulur.

Performans değerlendirme sonuçları hizmet gerekleri yanında personelin; başarı, yeterlilik ve ehliyetlerinin tespitinde, performansının geliştirilmesinde, kıdem sırasının tespitinde, rütbe terfiinde, görevde yükselmesinde, asli memurluğa atanmasında, branş işlemlerinde, eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve eğitiminde, ödüllendirilmesinde, istihdamında ve görev yeri değişikliğinde kullanılabilir.

Performansın iyileştirilmesi için alınması gerekli görülen tedbirleri görüşerek önerilerde bulunmak üzere, merkezde Performans Değerlendirme Kurulu oluşturulur.

Performans değerlendirmesi yılda en az bir kez yapılır. Değerlendirme sisteminin oluşturulması ve uygulanması, yetersizlik, hizmet içi eğitim, değerlendirme amirleri, haklarında performans değerlendirmesi yapılmayacaklar ve yapılamayanlar, Performans Değerlendirme Kurulunun oluşumu ve çalışmasına ilişkin usul ve esaslar, itiraz başvurusunun yöntemi ve diğer hususlar İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle düzenlenir. Performans değerlendirme formunda yer alacak performans değerlendirme ölçütleri ile ihtiyaç duyulan bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir." hükmü bulunmaktadır.

04/07/2012 tarih ve 28343 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Genel Müdürlüğü Kurum İçi Bireysel Performans Değerlendirme Yönetmeliği'nin (Yönetmelik) "Değerlendirme zamanı" başlıklı 8. maddesinin ilk fıkrasında, "Yıllık değerlendirme, aday memurlar hariç olmak üzere, 1 Ocak-31 Aralık tarihleri arası dönemi kapsar." hükmü; "Formlar" başlıklı 9. maddesinde, ''(1) Personelin performansının değerlendirilmesinde "performans gözlem ve takip formu" ile "performans değerlendirme formu" olmak üzere iki form kullanılır. (2) Personelin performans değerlendirme puanını belirleyen esas form, performans değerlendirme formudur.'' hükmü; "Performans Gözlem ve Takip Formu" başlıklı 10. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde; ''(2) Değerlendirme amirleri, personelinin çalışmalarını takip ederek performans değerlendirme formundaki değerlendirme ölçütleri doğrultusunda olumlu ya da olumsuz olarak kayda değer gördüğü hususları içeren mütalaalarını, PBS'de bulunan performans gözlem ve takip formuna tarih, konunun özeti ve konu ile ilgili mütalaasını belirterek kaydeder. (...)

(6) Personelin "Gözlenen performans ortalamanın çok üzerinde" veya "Gözlenen performans ortalamanın çok altında" ölçekleri seçilerek değerlendirilebilmesi için performans gözlem ve takip formunda ilgili performans alanlarının her birindeki performans değerlendirme ölçütlerinden en az biri için bu değerlendirmeler ile irtibatlı olacak en az bir olumlu veya olumsuz kaydın bulunması zorunludur. Bu şekilde girilen bilgilerin personelin iş performansını etkileyecek nitelikte olumsuz davranışlar içermesi gerekir." hükmü; ''Performans Değerlendirme Formu" başlıklı 12. maddesinde; "(1) ... performans değerlendirme formu aşağıdaki unsurları içerir. (...) b) Performans değerlendirme ölçütleri: Hakkında performans değerlendirmesi yapılan personelin, performans değerlendirilmesinde kullanılan ve performans değerlendirme alanı içerisinde bulunan görevi ile ilgili göstermesi beklenilen davranışlardır. (...) (5) Performans değerlendirme formu doldurulurken değerlendirilen personelin değerlendirme dönemi içerisindeki PBS'de yer alan; izin, rapor, ödül, sürücü belgesi sınıfı, ceza ve soruşturma bilgileri ile formun doldurulmasında ihtiyaç duyulacak diğer bilgiler, değerlendirme amirlerine PBS'de gösterilir." hükmü; "Değerlendirme Ölçeği" başlıklı 13. maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde; "Performans Değerlendirme Formundaki değerlendirme ölçütlerinin karşısında aşağıdaki ölçekler yer alır ve bu ölçeklere aşağıdaki puanlar verilir.

a) "Gözlenen performans ortalamanın çok altında" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın çok altında olduğunu ve bu davranışın çoğu zaman gerçekleştirildiğini ifade eden istisnai bir durumdur. Bu ölçeğin karşılığı 1 puandır.

b) "Gözlenen performans ortalamanın altında, geliştirilmeye ihtiyacı var" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın altında olduğunu ifade eder ve bu davranışın zaman zaman tekrarlandığını gösterir. Bu ölçeğin karşılığı 2 puandır.

c) "Gözlenen performans ortalama düzeyde" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalama düzeyde olduğunu ifade eder ve bu davranışın sürekliliğinde az da olsa aksamalar olduğunu gösterir. Bu ölçeğin karşılığı 3 puandır.

ç) "Gözlenen performans ortalamanın üzerinde" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın üzerinde olduğunu ifade eder ve bu davranışın çoğu zaman gerçekleştirildiğini gösterir. Bu ölçeğin karşılığı 4 puandır.

d) "Gözlenen performans ortalamanın çok üzerinde" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın çok üzerinde olduğunu, ortalamanın üzerinde fazladan gayret gösterildiğini ve bu ortalamanın üzerindeki davranışın sürekli gerçekleştirildiğini ifade eden istisnai bir durumdur. Bu ölçeğin karşılığı 5 puandır." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

2011 yılında yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun ile kamu personeline yönelik sicil notu uygulaması kaldırılmış ve bu doğrultuda 3201 sayılı Kanun'un 85. maddesinde değişiklik yapılarak, emniyet teşkilatı çalışanlarının iş başarılarının değerlendirilmesine imkan sağlayacak kurum içi bireysel performans değerlendirme sisteminin uygulanması öngörülmüş; bu hükme dayanılarak hazırlanan ve 04/07/2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelikle sicil notu uygulamasında kullanılandan tamamen farklı bir metotla farklı ölçüt ve göstergelerin bulunduğu bireysel performans değerlendirme sisteminin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Yönetmelik hükümlerinin incelenmesinden, emniyet teşkilatında çalışan personelin performans değerlendirmesinde ''performans gözlem takip formu'' ve ''performans değerlendirme formu''nun kullanıldığı; bunlardan "performans gözlem ve takip formu"nun, personelin performansının yıl boyu izlenmesini, performans değerlendirme formu doldurulurken değerlendirme amirlerinin değerlendirme hatalarına düşmemelerini sağlamayı amaçladığı, değerlendirme amirinin, doğru, tarafsız, adil ve objektif bir değerlendirme yapabilmesine imkan sağlamak amacıyla kayıt giren amirin kanaat ve algısına dayalı mütalaasını belirttiği, esas değerlendirmeye hazırlayıcı nitelikte, sadece değerlendirme amirlerinin göreceği, bilgi edinme hakkı kapsamı dışında olan form olduğu ve personelin iş performansına ilişkin değerlendirmeleri içerdiği; "performans değerlendirme formu"nun ise personelin performans değerlendirme puanını belirleyen form özelliğini taşıdığı anlaşılmaktadır.

Aynı hükümler uyarınca, performans değerlendirme formundaki değerlendirme ölçütlerinin karşısında, karşılığı 1, 2, 3, 4 ve 5 puan olan değerlendirme ölçeklerinin bulunduğu, performans gözlem ve takip formuna, bu ölçeklerden karşılığı 1 puan olan "gözlenen performans ortalamanın çok altında" ölçeği için olumsuz ve karşılığı 5 puan olan "gözlenen performans ortalamanın çok üzerinde" ölçeği için olumlu veri girişinin zorunlu olduğu, bunun yanı sıra, karşılığı 2, 3 ve 4 puan olan ölçekler için performans gözlem ve takip formuna veri girişi zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmakta olup esas işlem olan performans değerlendirme puanı verme konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu ve bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu kuşkusuzdur.

Uyuşmazlıkta, davacının 2013 yılı performans puanının 3,77 olarak belirlendiği, bu puanın, "iyi" olarak değerlendirilen performans puan türü olduğu, Performans Değerlendirme Formunda yer alan performans değerlendirme ölçütleri için yapılan puanlamalarda, yukarıda anılan Yönetmelik'in 10. maddesinin 6. fıkrasında sayılan ve aynı Yönetmelik'in 13. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde tanımlanan "gözlenen performans ortalamanın çok altında" ölçeğinin seçilmediği, dolayısıyla Performans Gözlem ve Takip Formuna olumsuz ve somut bilgi niteliğindeki kayıt girişinin zorunlu olmadığı, diğer taraftan dava konusu 2013 yılı performans döneminde davacının aynı Yönetmelik'in 10. maddesinin 2. fıkrasında bahsedilen ve anılan Forma girilmesi gereken "kayda değer" bir performansının da bulunmadığı, ayrıca hak edilen puanın daha yüksek seviyede olması gerektiği yönündeki iddiaların somut bilgi ve belgeler ile delillendirilmediği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu . İdare Mahkemesinin ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;

2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin . İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,

3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,

4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/01/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.