Emekli memurun sosyal tesislerden sınırlı yararlandırılmasına Danıştay'dan vize

Düzenlemeyi hukuka uygun bulan Daire kararı onandı.

657 sayılı Kanunda emeklilere ilişkin bir düzenleme yoktur

Daire kararında şu hususa vurgu yapılmıştı:

657 sayılı Kanun'un 191. maddesi ile memurlar için sosyal tesis kurulabilmesinin öngörüldüğü, bu Kanun hükümlerinin, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen memurlara yönelik olduğu, emekli memurlar hakkında uygulanmasına yönelik bir düzenlemeye yer verilmediği; Maliye Bakanlığı bünyesindeki sosyal tesislere ilişkin Duyurunun dava konusu edilen kısımlarının, hizmet koşulları ve gerekleri ile üst hukuk normlarına uygun olarak takdir yetkisi çerçevesinde tesis edildiği ve söz konusu Duyuruda idarenin açık bir takdir hatasının bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, emeklilerin, sosyal tesislerin tüm devrelerinden yararlandırılması hususunda idarenin yargı kararıyla zorlanması da mümkün bulunmadığından, dava konusu Duyuruda üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.

T.C.

DANIŞTAY

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

Esas No: 2021/3961

Karar No: 2022/556

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Bakanlığı

VEKİLİ : Hazine Av. ...

İSTEMİN KONUSU:

Danıştay Onikinci Dairesinin 25/03/2021 tarih ve E:2018/4410, K:2021/1653 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem:

Maliye Bakanlığının internet sitesinde 21/04/2016 tarihinde yayımlanan "Maliye Bakanlığı Eğitim ve Dinlenme Tesislerinden Yararlanma ve Başvuru Koşulları (2016 Yılı)" adlı Duyurunun "I-Başvuru Koşulları" başlıklı bölümünün 4. maddesinin ikinci fıkrasının ve anılan Duyuruya ilişkin başvuru formu ile açıklamaların yer aldığı ekinin "II-Başvuru Koşulları" başlıklı bölümünün 4. maddesinin son cümlesinin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.

Daire kararının özeti:

Danıştay Onikinci Dairesinin 25/03/2021 tarih ve E:2018/4410, K:2021/1653 kararıyla;

Davalı idarenin usule yönelik itirazları yerinde görülmemiş,

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 191. maddesi ile, Devlet memurları için lüzum ve ihtiyaç görülen yerlerde sosyal tesisler kurulabilmesine imkan sağlandığı,

178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 28. maddesiyle de, Maliye Bakanlığı bünyesinde sosyal tesislerin kurulması ve yönetimi ile ilgili hizmetleri düzenleme ve yürütme görevinin Maliye Bakanlığı İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına verildiği,

Ayrıca, ...tarih ve ...sayılı Bakanlık Oluru ile yürürlüğe konulan Maliye Bakanlığı Eğitim ve Dinlenme Tesisleri Yönetmeliği ile, tesislerin yönetimi ile tesislerden yararlanma koşullarının düzenlendiği; Yönetmeliğin 13. maddesiyle, tesislerden yararlanacak olanların öncelik sırasının belirlendiği, 23. maddesiyle de bu Yönetmelik kapsamında olan konuların genelge ve talimatla düzenlenmesi hususunda İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına yetki verildiği,

Maliye Bakanlığı İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığının internet sitesinde yer alan "Maliye Bakanlığı Eğitim ve Dinlenme Tesislerinden Yararlanma ve Başvuru Koşulları (2016 Yılı)" adlı Duyuru ile, 3 adet tesisten yararlanma dönemlerinin, birbirini izleyen 12 devre olarak düzenlendiği,

Duyurunun dava konusu edilen bölümlerinde ise, emeklilerin sadece 1. devreden (04/06/2016-13/06/2016 dönemi) ve 12. devreden (22/09/2016-01/10/2016 dönemi) yararlandırılmaları, yeterli müracaat olmaması halinde ise diğer devrelerden (2 ila 11. dönemlerden) de faydalandırılmalarının öngörüldüğü,

Yukarıda belirtilen mevzuatla sosyal tesislerin yönetimi ile yararlanma koşullarına yönelik Maliye Bakanlığına tanınan takdir yetkisinin, üst hukuk normlarına aykırı olarak veya kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceğinin yerleşmiş yargı içtihatlarıyla kabul edilmiş olduğu,

Bu durumda; 657 sayılı Kanun'un 191. maddesi ile memurlar için sosyal tesis kurulabilmesinin öngörüldüğü, bu Kanun hükümlerinin, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen memurlara yönelik olduğu, emekli memurlar hakkında uygulanmasına yönelik bir düzenlemeye yer verilmediği; ayrıca 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 28. maddesiyle, sosyal tesislerin kurulması ve yönetimi ile ilgili hizmetlerin yürütülmesi hususunda Maliye Bakanlığı İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığının takdir ve düzenleme yetkisinin bulunduğu dikkate alındığında; Maliye Bakanlığı bünyesindeki sosyal tesislere ilişkin Duyurunun dava konusu edilen kısımlarının, hizmet koşulları ve gerekleri ile üst hukuk normlarına uygun olarak takdir yetkisi çerçevesinde tesis edildiği ve söz konusu Duyuruda idarenin açık bir takdir hatasının bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, emeklilerin, sosyal tesislerin tüm devrelerinden yararlandırılması hususunda idarenin yargı kararıyla zorlanması da mümkün bulunmadığından, dava konusu Duyuruda üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmediği,

Her ne kadar, davacı tarafından, memurlardan farklı olarak emeklilerin sosyal tesislerin sadece 1. ve 12. devrelerinden yararlandırılmalarının, aynı hukuksal konumda bulunanlara aynı hukuk kurallarının uygulanmasını öngören Anayasa'nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de; farklı statülere tabi olan memurlar ve emeklilerin, aynı hukuksal konumda olmamaları nedeniyle, davacının bu iddiasına da itibar edilmediği, nitekim Anayasa Mahkemesinin yerleşik kararlarının da bu yönde olduğu,

gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

Davacı tarafından, davalı idare bünyesinde 25 yıl görev yaptıktan sonra emekliye ayrıldığı; dava konusu Duyuru ile, emeklilerin yıllarca emek verdikleri kurumun sosyal tesislerden yararlanma haklarının sadece 1. ve 12. dönemle sınırlandırıldığı, yeterli müracaat olmaması halinde, emeklilerin diğer devrelerden (2 ila 11. dönemlerde) yararlanabileceklerinin belirtildiği; çalışanlara öncelik verildiği ve çalışanların sayısı dikkate alındığında, sosyal tesislerden 2 ila 11. dönemlerde yararlanmasının mümkün olmadığı, düzenlemede emekliler için öngörülen ilk ve son devrelerin güneşten yararlanmak için en yetersiz dönemler olduğu; gerekli vefa, saygı ve adil bir uygulamayı esirgeyen bir bakış açısıyla hazırlandığı; işlemlere dayanak olarak gösterilen Maliye Bakanlığı Eğitim ve Dinlenme Yönetmeliği'nin 13.maddesinde tesislerden yararlanacak olan personelin sayıldığı ve 1.Grupta; Bakanlık personeli ve emeklilerinin sayıldığı, herhangi bir ayrım yapılmadığı, dolayısıyla söz konusu Duyurunun üst hukuk normlarına ve Anayasa'nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davalı idare tarafından, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 191. maddesi ile, Devlet memurları için lüzum ve ihtiyaç görülen yerlerde sosyal tesisler kurulabilmesine imkan sağlandığı, 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 28. maddesiyle de, Maliye Bakanlığı bünyesinde sosyal tesislerin kurulması ve yönetimi ile ilgili hizmetleri düzenleme ve yürütme görevinin Maliye Bakanlığı İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına ait olduğu, 1995 tarihli Maliye Bakanlığı Eğitim ve Dinlenme Tesisleri Yönetmeliği'nin 23. maddesine göre ise, bu Yönetmelik kapsamında bulunan hususlarda genelge ve talimatla düzenleme yapmaya İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığının yetkili olduğu ve bu düzenlemelere istinaden her yıl günün şartlarına göre yararlanma ücretleri ile dinlenme sürelerine ilişkin duyuru yayımlandığı; söz konusu Duyurunun dava konusu edilen kısmının 1995 yılından bu yana uygulandığı, Duyuru ile emeklilerin tesislerden yararlanma haklarının ellerinden alınmadığı, emeklilerin mali durumları ve sağlık koşullarının göz önünde bulundurulduğu, 2016 ve 2017 yıllarında başvuran emeklilerin tesislerden yararlanma oranının %98 olduğu, 2018 yılından sonra her üç tesisin faaliyetlerine son verildiğinden yeni bir düzenleme yapılmadığı belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:

Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;

"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,

b) Hukuka aykırı karar verilmesi,

c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının temyiz isteminin reddine,

2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 25/03/2021 tarih ve E:2018/4410, K:2021/1653 sayılı kararının ONANMASINA,

3. Kesin olarak, 21/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.