Emeklilikte 65 yaş şartı yumuşuyor

GÜLÇİN ÜSTÜN Ankara

Sosyal Güvenlik Reformu'nda geri adım atan hükümet, emeklilik yaşı ve prim ödeme gün sayısı konusunda alternatifler hazırlıyor

Emek Platformu'nun geçen haftaki protestosunun ardından Sosyal Güvenlik Reformu'nda geri adım atan hükümet ile sosyal taraflar uzlaşma zemini arıyor. Bakanlığın yeni planına göre sigortalılar kademeli olarak artan emeklilik yaşından daha az etkilenecek. Emeklilik yaşında müracaat tarihi değil, prim ödeme gün sayısının dolduduğu tarih esas alınacak. Böylece, emekli olmaya müracaat ettiği tarihte kendisi için 65 yaş şartı aranan bir sigortalı, prim gününü tamamladığı yılki yaş şartı olan 60'a göre emekli olabilecek.

Uzlaşma görüşmeleri başlıyor

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in taraflarla bugün bir araya gelmesi, toplantıda konunun masaya yatırılması bekleniyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yönetimi bu kapsamda bir ön hazırlık yaptı. SGK, emeklilik yaşı ve prim ödeme gün sayısı konusunda çeşitli alternatifler sunacak.

SGK'nın yaptığı ön çalışmaya göre emeklilik yaşına ilişkin düzenleme esnetilecek. Tasarıya göre emekli kademeli olarak emeklilik yaşı artırılıyor. Öneri kapsamında bu kademe korunacak. Ancak kişiler emekli olmak için, emekliliğe başvurduğu yılın gerektirdiği yaş şartını sağlamak zorunda olmayacak.

Prim ödeme gün sayısını dolduran bir işçi, kademe sisteminde primini doldurduğu yılın karşısındaki yaş şartına bakacak, yaş şartını doldurduğunda emekli olacak. Bu da bazı sigortalılara yaşa göre değişen oranda daha erken emeklilik imkânı tanıyacak.

8 bin gün gündemde

SGK emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısını 7 binden 9 bine çıkaran düzenlemede de esneklik göstermeyi düşünüyor. Ancak toplantıda sosyal taraflara bu rakamın yükseltilmesinin işçi için olumlu etkileri de olduğu aktarılacak.

Prim ödeme günü düştükçe işçilerin daha az çalıştıkları için daha düşük emekli aylığı alacağı, ayrıca emekli olan işçinin düşük aylıkla geçinemeyerek ikinci bir işte kayıtdışı çalışma yolunu seçebileceği anlatılacak. Uzlaşma sağlanmaz ise SGK prim ödeme gün sayısının 9 bin yerine 8 bin olmasını da değerlendirecek.

Yeni düzenlemeler neler getirecek?

Yeni düzenlemeyle ilgili bir örnek verilecek olursa. Yasanın 2010'da yürürlüğe girdiğini ve prim ödeme gün sayısının kademeli olarak her yıl 100 gün arttığını varsayalım. Tasarının şu anki haline göre 2010'da sigortalı olan 20 yaşında bir erkek 7100 prim ödeme gün sayısını 20 yılda tamamlayacak. Yani 2030'da gerekli prim gününe sahip olacak ancak, henüz 40 yaşında olduğundan, çalışmaya devam edecek. Sigortalı 20 yıl daha çalıştığında 60 yaşına gelecek ama tasarıdaki kademeye göre 2050'de emekli olabilmek için gerekli yaş 65 olduğundan 5 yıl daha çalışması gerekecek.

SGK'nın önerisine göre ise önerge ile değişiklik yapılarak emeklilik gereken yaşın prim ödeme gün sayısının dolduğu tarihe göre belirlenmesi esası getirilecek. Yani örnekteki sigortalı 7100 günü doldurduğu 2030 yılındaki emeklilik yaşı olan 60'a göre emekli olacak. Böylece 5 yıl daha az çalışacak.

Tasarıya göre 2036 yılına kadar prim gün sayısını tamamlayan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabilecek. 2036'dan sonra ise emeklilik yaşı kademeli artacak. Buna göre emeklilikte; 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 tarihleri arasında kadınlarda 59, erkeklerde 61; 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62 olarak uygulanacak.