Astsubay MYO'da fazla olan eğitim sürelerine ilişkin İDDK'dan sevindirici karar

İdare başvuruları reddetmekteydi

Aykırılığa konu edilen kararların incelenmesinden; uzman erbaş olarak görev yapmaktayken, 4 yıllık fakülte bitiren davacıların, idarece yapılan sınavı kazanmak suretiyle astsubaylığa nasbedilmelerini müteakip, 926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesi gereğince, astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim sürelerinin değerlendirilmesi ve rütbe bekleme sürelerinin eksiltilerek üst rütbeye yükseltilmeleri için yaptıkları başvuruların, davalı idarece, "926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesinin; davacıların, kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvurarak, temel askerlik eğitimini başarı ile bitirip muvazzaf astsubay olarak nasbedilen kişilerden olmamaları, maddede belirtilen astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenimlerin, sivil statüde bitirilmesi durumunda uygulanabileceği, davacıların kurumda uzman erbaş olarak görev yapar iken söz konusu öğrenimleri tamamlamış olmaları sebebiyle, haklarında tatbikinin mümkün olmadığı" yolundaki gerekçeyle reddedildiği anlaşılmaktadır.

İDDK: Gerek sivil kaynaktan gerekse uzman erbaşlıktan geçirilmek suretiyle astsubaylığa nasbedilenlere uygulanmalıdır

"İlgili mevzuat" bölümünde metinlerine yer verilen mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, 926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesinin uygulanması için, kişilerin astsubaylığa hangi şekilde nasbedilmelerinin gerektiğine ilişkin bir ayrıma gidilmediği anlaşıldığından gerek sivil kaynaktan gerekse uzman erbaşlıktan geçirilmek suretiyle astsubaylığa nasbedilme durumlarında, anılan hükmün uygulanmasında mani bir halin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Aksi yorumun farklı kaynaklardan astsubaylığa nasbedilenler bakımından eşitlik ilkesini zedeleyeceği açıktır.

Bu durumda, öğrenimlerini uzman erbaş olarak görev yaparken tamamlayıp, astsubaylığa geçirilme için yapılan sınavı kazanmak ve temel askerlik eğitimini başarı ile bitirmek suretiyle muvazzaf astsubay olarak nasbedilenlerin, 926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesi uyarınca, astsubay meslek yüksek okullarından fazla olan eğitim sürelerinin kıdemlerinden sayılması gerektiği ve bunların hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletileceklerine ilişkin Yönetmelik düzenlemesine göre haklarında işlem tesis edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2022/54
Karar No: 2022/70

BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR

İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 07/06/2022 tarih ve E:2022/34, K:2022/34 sayılı kararıyla;

vekili Av. tarafından, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 18/02/2021 tarih ve E:2019/2390, K:2021/380 sayılı kararı ile İzmir Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 25/10/2018 tarih ve E:2018/4229, K:2018/4975 sayılı kararı arasındaki aykırılığın giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
"Aykırılığın, dava konusu işlemin iptali yolundaki İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği" görüşüyle, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin 4. fıkrasının (c) bendi uyarınca dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine,

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi 'in açıklamaları dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:

I- AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI :

A- İSTANBUL BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 2. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2019/2390 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istemin özeti: bünyesinde uzman erbaş olarak görev yapmaktayken 17/10/2016 tarihinde yapılan sınavı kazanmak suretiyle astsubaylığa nasbedilen davacının, 4 yıllık fakülte mezunu olduğundan bahisle astsubay meslek yüksek okullarından fazla olan eğitim süresinin rütbe bekleme süresinden düşülerek 30/08/2018 tarihi itibarıyla astsubay kıdemli çavuş rütbesine yükseltilmesi istemiyle davalı idareye yaptığı başvurunun reddine ilişkin 17/10/2018 tarih ve 68012 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.

Tekirdağ 1. İdare Mahkemesinin 18/09/2019 tarih ve E:2019/28, K:2019/868 sayılı kararının özeti:

Olayda; davacının 20/04/2010 tarihinde uzman erbaş olarak göreve başladığı; uzman erbaş olarak görev yapmakta iken 15/08/2016 tarihinde Üniversitesi İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünü bitirerek lisans diploması aldığı; 2016 yılında uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçiş sınavını kazanarak 10/03/2017 tarihinde astsubaylığa nasbedildiği; diğer bir ifade ile davacının kendi nam ve hesabına fakülte bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvurarak, temel askerlik eğitimini başarı ile bitirip muvazzaf astsubay olarak nasbedilen kişilerden olmadığı açık olduğundan, kendi nam ve hesabına fakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokullarını bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvurarak temel askerlik eğitimini başarı ile bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olarak nasbedilenler için getirilmiş olan 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 79/3 maddesi uyarınca astsubay meslek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim süresinin kıdeminden sayılmasına yasal olanak bulunmadığından, davacının uyuşmazlık konusu başvurusunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 18/02/2021 tarih ve E:2019/2390, K:2021/380 sayılı kararının özeti:

Olayda; davacının Üniversitesi İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünü 15/08/2016 tarihinde bitirdiği, uzman erbaş olarak görev yapmaktayken 17/10/2016 tarihinde yapılan sınavı kazanmak suretiyle 10/03/2017 tarihinden geçerli olarak astsubaylığa nasbedildiği, 4 yıllık fakülte mezunu olduğundan bahisle astsubay meslek yüksek okullarından fazla olan eğitim süresinin rütbe bekleme süresinden düşülerek 30/08/2018 tarihi itibarıyla astsubay kıdemli çavuş rütbesine yükseltilmesi istemiyle davalı idareye 06/09/2019 tarihli başvuruda bulunduğu, söz konusu başvurunun dava konusu işlemle; davacının kendi nam ve hesabına fakülte bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvurarak, temel askerlik eğitimini başarı ile bitirip muvazzaf astsubay olarak nasbedilen kişilerden olmadığı, Kanun'un statüler arası geçişi kapsamadığından bahisle reddedildiği anlaşılmakta ise de, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 79/3. maddesinin uygulanması için astsubaylığa ne şekilde geçildiğinin/atanıldığının önem arz etmediği, anılan maddenin davacı aleyhine durum yaratacak şekilde ayrıksı bir durum teşkil etmediğinin görülmesi karşısında, davacının 4 yıllık fakülte mezunu olduğundan bahisle astsubay meslek yüksek okullarından fazla olan eğitim süresinin rütbe bekleme süresinden düşülerek 30/08/2018 tarihi itibariyle astsubay kıdemli çavuş rütbesine yükseltilmesi istemiyle davalı idareye yaptığı başvurusunun reddine dair dava konusu işlemde mevzuata uygunluk, aksi yorumla davanın reddine hükmeden mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun kabulüne, Tekirdağ 1. İdare Mahkemesinin 18/09/2019 tarih ve E:2019/28, K:2019/868 sayılı kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline kesin olarak karar verilmiştir.

B- İZMİR BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 2. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/4229 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istemin özeti: bünyesinde uzman erbaş olarak görev yapmaktayken, 2015 yılında uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçiş sınavını kazanarak 30/08/2015 tarihinden geçerli olarak astsubaylığa nasbedilen davacının, Üniversitesi İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünü 04/06/2012 tarihinde bitirerek lisans diploması alması nedeniyle, Astsubay Meslek Yüksek Okullarından yıl itibari ile fazla olan (2 yıl) öğrenim süresinin kıdeminden sayılması istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine dair 06/12/2016 tarih ve 287202 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İzmir 6. İdare Mahkemesinin 04/04/2018 tarih ve E:2017/1023, K:2018/455 sayılı kararının özeti:

Davacının 18/10/2007 tarihinde uzman erbaş (uzman çavuş) olarak göreve başladığı, uzman erbaş olarak görev yapmakta iken 04/06/2012 tarihinde Üniversitesi İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünü bitirerek lisans diploması aldığı, 2015 yılında uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçiş sınavını kazanarak 30/08/2015 tarihinde astsubaylığa nasbedildiği, diğer bir ifade ile davacının kendi nam ve hesabına fakülte bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvurarak, temel askerlik eğitimini başarı ile bitirip muvazzaf astsubay olarak nasbedilen kişilerden olmadığı; kendi nam ve hesabına fakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokullarını bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvurarak temel askerlik eğitimini başarı ile bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olarak nasbedilenler için getirilmiş olan 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 79/3 maddesi uyarınca astsubay meslek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim süresinin kıdeminden sayılmasına yasal olanak bulunmadığından, davacının bu yöndeki başvurusunun reddine dair dava konusu işlemde mevzuata ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

İzmir Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 25/10/2018 tarih ve E:2018/4229, K:2018/4975 sayılı kararının özeti:

İzmir 6. İdare Mahkemesi kararının dayandığı gerekçenin usul ve yasaya uygun olduğu, istinaf başvurusunun kabulünü gerektiren başka bir neden de bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.

II-İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Uyuşmazlıklarda, bünyesinde uzman erbaş olarak görev yapmaktayken, yapılan sınavı kazanmak suretiyle astsubaylığa nasbedilen davacılar, uzman erbaş olarak görev yaptıkları sırada 4 yıllık fakülte bitirdiklerinden bahisle, astsubay meslek yüksekokullarından fazla olan eğitim sürelerinin değerlendirilerek, rütbe bekleme sürelerinin eksiltilerek üst rütbeye yükseltilmeleri istemiyle başvurularda bulunmuşlar, taleplerinin idare tarafından reddedilmesi üzerine açılan davalarda, aynı konuda verilen farklı nitelikteki kararların kesinleşmesi üzerine incelenen aykırılığın oluştuğu görülmüştür.

İLGİLİ MEVZUAT:
.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Başvuruya konu olan kararlar arasındaki aykırılık, bünyesinde uzman erbaş olarak görev yapmaktayken, 4 yıllık fakülte bitirerek lisans diploması alan ve daha sonra idarece yapılan sınavı kazanmak suretiyle astsubaylığa nasbedilenlerin, astsubay meslek yüksek okullarından fazla olan eğitim sürelerinin değerlendirilerek, rütbe bekleme sürelerinin eksiltilip eksiltilmeyeceği hususundan kaynaklanmaktadır.

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 79/3. maddesinde; "Kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvuranlardan, temel askerlik eğitimini başarıyla bitirip muvazzaf astsubay nasbedilenlerin, hazırlık sınıfı ve sınıfta kalmalar hariç olmak üzere astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibariyle fazla olan öğrenim süreleri, kıdemlerinden sayılır ve bunların hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletilecekleri yönetmelikte gösterilir" hükmüne yer verilmiştir.

Anılan hükme yönelik Kanun gerekçesi "... fakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokulları bitiren ve müteakiben bu öğrenimlerine göre astsubay nasbedilenlerin astsubay meslek yüksekokullarından yıl olarak fazla okudukları sürelerin astsubay rütbe bekleme sürelerinden sayılması ve rütbe bekleme süresinden düşülmesi esas alınmakta; bu sürelerin tamamının bir rütbenin bekleme süresinden düşülmesine mani olmak ve personelin her rütbede idarece uygun görülecek bir süre kadar beklemesini sağlamak amacıyla bunların hangi rütbede ne kadar eksik bekletileceğinin yönetmelikte belirtilmesi öngörülmektedir." şeklindedir.

Aykırılığa konu edilen kararların incelenmesinden; uzman erbaş olarak görev yapmaktayken, 4 yıllık fakülte bitiren davacıların, idarece yapılan sınavı kazanmak suretiyle astsubaylığa nasbedilmelerini müteakip, 926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesi gereğince, astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim sürelerinin değerlendirilmesi ve rütbe bekleme sürelerinin eksiltilerek üst rütbeye yükseltilmeleri için yaptıkları başvuruların, davalı idarece, "926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesinin; davacıların, kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvurarak, temel askerlik eğitimini başarı ile bitirip muvazzaf astsubay olarak nasbedilen kişilerden olmamaları, maddede belirtilen astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenimlerin, sivil statüde bitirilmesi durumunda uygulanabileceği, davacıların kurumda uzman erbaş olarak görev yapar iken söz konusu öğrenimleri tamamlamış olmaları sebebiyle, haklarında tatbikinin mümkün olmadığı" yolundaki gerekçeyle reddedildiği anlaşılmaktadır.

"İlgili mevzuat" bölümünde metinlerine yer verilen mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, 926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesinin uygulanması için, kişilerin astsubaylığa hangi şekilde nasbedilmelerinin gerektiğine ilişkin bir ayrıma gidilmediği anlaşıldığından gerek sivil kaynaktan gerekse uzman erbaşlıktan geçirilmek suretiyle astsubaylığa nasbedilme durumlarında, anılan hükmün uygulanmasında mani bir halin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Aksi yorumun farklı kaynaklardan astsubaylığa nasbedilenler bakımından eşitlik ilkesini zedeleyeceği açıktır.

Bu durumda, öğrenimlerini uzman erbaş olarak görev yaparken tamamlayıp, astsubaylığa geçirilme için yapılan sınavı kazanmak ve temel askerlik eğitimini başarı ile bitirmek suretiyle muvazzaf astsubay olarak nasbedilenlerin, 926 sayılı Kanun'un 79/3. maddesi uyarınca, astsubay meslek yüksek okullarından fazla olan eğitim sürelerinin kıdemlerinden sayılması gerektiği ve bunların hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletileceklerine ilişkin Yönetmelik düzenlemesine göre haklarında işlem tesis edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, iptal kararı doğrultusunda giderilmesi gerekmektedir.

III-SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle; Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, yukarıda belirtilen gerekçe ile işlemin iptali kararı doğrultusunda giderilmesine, kesin olarak, 12/12/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.