Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İşçi Olarak İstihdam Edilecek Eski Hükümlülere Uygulanacak Sınav Yönetmeliği
(11.09.1999 tarih ve 23813 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 1475 sayılı İş Kanununa göre işçi istihdam eden kamu kurum ve kuruluşlarına işçi olarak alınacak eski hükümlülerin istihdam edilmelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- (Değişik: 25/07/2001 - 24473 RG) Bu Yönetmelik, genel ve katma bütçeli daireler, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlar, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, özelleştirme programına alınmış kamu payı ağırlıklı kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, özel bütçeli kuruluşlar, sermayesinin yarısından fazlası devlete ait kurumlar ve döner sermaye ile çalışan kuruluşlar, özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan devlet banka ve kuruluşları ile bunlara bağlı işyerlerine ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına işçi olarak alınacak eski hükümlüleri kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumunun Kuruluş ve Görevleri
Hakkındaki Kanunun Ek 1 inci Maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
Kurum : İş ve İşçi Bulma Kurumunun merkez ve taşra teşkilatını,
Kamu Kurum ve Kuruluşu: Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde sayılan kurum ve kuruluşları,
Eski Hükümlü: Altı aydan daha uzun süreli hürriyeti bağlayıcı bir cezadan veya ceza süresinin altı aydan az olup olmadığına bakılmaksızın Devlet memuru olmaya engel bir suçtan hüküm giymiş ve cezasını infaz kurumlarında tamamlamış veya cezası para cezasına çevrilmeksizin doğrudan tecil edilmiş yahut şartlı salıverme yoluyla tahliye edilmiş olanlar ile özel kanunlarında belirtilen şartlarından dolayı istihdam edilmeleri olanağı bulunmayanlar veya ömür boyu kamu hizmetlerinden yasaklı bulunanları ya da Kurum tarafından daha ünce eski hükümlü olarak işe yerleştirilmemiş olan mükerrer suç işleyenleri,
ÖSYM: Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Eski Hükümlü
Kontenjanlarının Tespiti ve Bildirimi
Eski Hükümlü Kontenjanlarının Tespiti ve Bildirimi
Madde 5- İşyerinin eski hükümlü çalıştırmakla yükümlü işyeri kapsamına girip girmediği, eğer varsa, o işyerinde çalışan eski hükümlü ve özürlü işçi sayısı düşüldükten sonra belirlenir.
Toplam kontenjanların tespitinde; bir kamu kurumunun veya kuruluşunun ya da bunlara bağlı işletmelerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla işyeri varsa, bu işyerlerinde çalışan toplam daimi işçi sayısı birlikte dikkate alınır ve bu işyerlerinde çalışan eski hükümlü ve özürlü sayısı toplam daimi işçi sayısından düşülür. Bulunan sayının %3'ü işverenin çalıştırmak zorunda olduğu eski hükümlü sayısıdır. Çalıştırılacak eski hükümlü sayısının belirlenmesinde yarıma kadar olan kesirler dikkate alınmaz. Yarım ve daha çok olanlar tama çıkarılır. Bulunan toplam kontenjandan çalıştırılan eski hükümlü sayısı düşülerek varsa eski hükümlü açık kontenjanına veya kontenjan fazlası çalışan eski hükümlü sayısına ulaşılır.
Kamu kurum ve kuruluşları, çalıştırdıkları işçi sayısını ve bu Yönetmeliğin 1 numaralı Ekinde yer alan çizelgeyle istenen bilgileri, her yıl nisan ayı içerisinde bulundukları yerdeki Kurum ünitelerine bildirmek zorundadırlar.
Kamu kurum ve kuruluşları, bu bildirimlerinde; çalışan toplam daimi işçi sayısını, çalışan eski hükümlü sayısını, eski hükümlü kontenjan açığını veya fazlalığını, istihdam edecekleri eski hükümlülerde aradıkları nitelikleri ve diğer şartları belirtmek mecburiyetindedirler. Eski hükümlüler arasında suç tasnifine göre bir ayrım yapılamaz.
(Değişik: 25/07/2001 - 24473 RG) Kamu kurum ve kuruluşları, açık kontenjanlarının doğduğu tarihten itibaren bir ay içinde eski hükümlülerde aranılan niteliklerle birlikte Kurumdan talepte bulunmakla yükümlüdürler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sınavların Yapılmasına İlişkin Esaslar
Sınavın Şekli
Madde 6- Kamu kurum ve kuruluşlarında işçi olarak istihdam edilecek eski hükümlülere ilişkin yarışma sınavı Kurum tarafından, ÖSYM'ne yaptırılır.
Yarışma sınavı başvuru sayısına bağlı olarak birden fazla merkezde yapılabilir.
Yarışma sınavı ile ilgili hususlar, ÖSYM ve Kurum tarafından imzalanacak bir protokolle belirlenir.
Sınava Gireceklerde Aranacak Şartlar ve Müracaat Sırasında İstenilecek Belgeler
Madde 7- Sınava girecek eski hükümlülerde aranacak şartlar ve istenilecek belgeler aşağıda belirtilmiştir.
a) Aranacak şartlar:
1)Altı aydan daha uzun süreli hürriyeti bağlayıcı bir cezadan veya ceza süresinin altı aydan az olup olmadığına bakılmaksızın Devlet memuru olmaya engel bir suçtan hüküm giymiş ve cezasını infaz kurumlarında tamamlamış veya cezası para cezasına çevrilmeksizin doğrudan tecil edilmiş yahut şartlı salıverme yoluyla tahliye edilmiş olmak ya da özel kanunlarında belirtilen şartlarından dolayı istihdam edilmelerine olanak bulunmamak veya ömür boyu kamu hizmetlerinden yasaklı olmak,
2)Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
3) 18 yaşını (bir meslek veya sanat okulunu bitirenler için 15 yaşını) doldurmuş olmak,
4) (Değişik: 06/04/2000 - 24012 RG) En az ilköğretim okulu (ortaokul) mezunu olmak,
5) Kurum ünitelerinden birine eski hükümlü olarak kayıtlı olmak (ilk defa başvuracakların; nüfus cüzdanı aslı veya noter tasdikli sureti, Cumhuriyet Savcılığından sınavın düzenlendiği yılda alınmış olan Tahliye Edilmiş Eski Hükümlüye Ait Durum Bildirme Formu, varsa diploma ile mesleğine ilişkin belgelerin aslı veya noter tasdikli suretiyle birlikte başvurmaları gerekir).
b)Sınava girmek isteyen ve yukarıda belirtilen şartları taşıyan eski hükümlüler aşağıdaki belgelerle birlikte Kurum ünitesine başvururlar:
1 ) 25/07/2001 ? 24473 RG ile yürürlükten kalktı.
2) Durum Bildirme Formu (Eski Hükümlü Belgesi) sınav yılından önce düzenlenmiş olan ve Kurum tarafından daha önce eski hükümlü kapsamında işe yerleştirilmiş bulunanların işe yerleştirildikten sonra mükerrer suç işlemediklerine dair noterden verecekleri taahhütname veya sınav yılma ait yeni Durum Bildirme Formu,
3) (Değişik: 25/07/2001 - 24473 RG) Sınav tarihinden en çok 6 ay önce çekilmiş 1 adet renkli fotoğraf.
Sınav İlanı ve Sınav Giriş Belgelerinin Düzenlenmesi
Madde 8- Eski hükümlü işçi istihdamına ilişkin ÖSYM'ne yaptırılacak olan sınav;
sınav tarihinden en az 60 gün önce Kurum tarafından Resmi Gazete ile ve ülke
düzeyinde yayım yapan tirajı yüksek bir gazetede ilan edilir.
Kurum, ilan üzerine kendisine müracaat edenlerin; aday numarası, adı, soyadı, baba adı, doğum tarihi, adresi, öğrenim durumu, sınava girmek istediği il ve benzeri bilgilerini manyetik ortamda ve bir liste halinde ÖSYM'ne verir. Sınava girecek eski hükümlülerin kimlik tespitinde kullanılacak fotoğraflı aday belgeleri de Kurum tarafından ÖSYM'ne verilir.
Sınava girecek eski hükümlülerin hangi bina ve salonda sınava gireceklerini gösteren sınava giriş belgesi, ÖSYM'nce hazırlanır ve adayların adreslerine gönderilir.
Yazılı Sınav
Madde 9- ÖSYM'nce eski hükümlüler için yazılı sınav soruları hazırlanır.
Yazılı sınavlar, yarışma esasına dayanır. Sınav sonuçları adaylara ve Kuruma bildirilir. Yazılı sınavda başarılı olmak, eski hükümlü işçi kadrosuna alınmada tek başına bir hak teşkil etmez.
Yazılı sınavla ilgili itirazlar, sınav sonuçlarının adaylara bildirildiği tarihten itibaren 10 gün içinde ÖSYM'ne yapılabilir. (ÖSYM bu itirazları 7 gün içinde sonuçlandırarak ilgilisine ve itirazın haklı çıkması halinde ayrıca Kuruma yazılı olarak bilgi verir.
Sözlü Sınav
Madde 10- (Değişik: 25/07/2001 - 24473 RG) Kurum, işgücü talebinin intikali üzerine başvuran adaylar içerisinde talep şartlarını haiz en yüksek puanlı adaydan başlamak üzere talep sayısının iki katına kadar adayın isim ve adreslerini içeren listeyi, ilgili kamu kurum ve kuruluşuna gönderir.
Kamu kurum ve kuruluşları, Kurum tarafından gönderilen listelerin kendilerine ulaşmasını müteakip 30 gün içinde sözlü sınavları yapmak zorundadır. Sözlü sınavlarda görevin özelliğine göre adayların mesleki bilgileri ile davranışları değerlendirilir ve ihtiyaç duyulması halinde bilgi ve becerileri ölçülür. Sözlü sınavda değerlendirme 100 puan üzerinden en yüksek puanı alandan başlamak üzere başarı sıralamasına göre yapılır.
Sözlü sınav komisyonu, kamu kurum ve kuruluşlarının atamaya yetkili amirinin belirleyeceği bir başkan ve üç üyeden oluşur. Sınav komisyonu salt çoğunlukla toplanır ve kararlar oy çokluğuyla alınır. Oyların eşit olması halinde Başkanın olduğu tarafın kararı geçerlidir.
Sözlü sınav sonuçları, sınavın yapıldığı ildeki ilgili kamu kurumu tarafından
herkesin görebileceği bir yere asılmak suretiyle ilan edilir ve ayrıca sınava
giren adaylara yazılı olarak bildirilir.
Sözlü sınavlara sonuçların ilanından itibaren 10 gün içinde itiraz edilebilir.
Sözlü sınavlara yapılan itirazlar, itirazın komisyona ulaştığı tarihten itibaren
7 gün içinde sınav komisyonunca değerlendirilerek sonuçlandırılır ve itiraz
sahibine yazılı olarak bildirilir.
İlgili kamu kurum ve kuruluşları, sözlü sınavda başarılı olup, atamaları yapılanlar ile başarısız olanların listesini atamayı izleyen 15 gün içerisinde Kuruma iletir.
Kur'a Usulü
Madde 11- (Değişik: 25/07/2001 - 24473 RG) Okur-yazar ve ilkokul mezunu eski
hükümlüler merkezi sınava tabi değildir.Bu kapsamda bulunan ve talep koşullarına
durumu uygun başvuranlardan Kurumca gönderilenler, önceden ilan edilen gün,
saat ve adreste noter huzurunda kura çekimine tabi tutulurlar. Adaylar istemeleri
halinde kur'a çekimini izleyebilirler. Gerçekleştirilen kur'a çekimi sonucunda
her açık iş için iki kişi belirlenir. Bu şekilde belirlenenler bu Yönetmeliğin
10 uncu maddesinde belirtilen komisyon tarafından yapılacak mülakata alınırlar.
Mülakat sonunda işin gereklerini yerine getirebilecek niteliklere sahip oldukları
belirlenenler işe alınırlar. Mülakatta ayrıca, işe alınacak işçi sayısının yarısını
geçmeyecek sayıda yedek listesi oluşturulur. Kur'a ile ilgili olarak noterin
düzenlediği belgenin bir nüshası işe alınacak işçinin özlük dosyasında muhafaza
edilir.
(Değişik: 06/04/2000 - 24012 RG) Herhangi bir özel bilgi ve beceri gerektirmeyen vasıfsız işlerde istihdam edilecek eski hükümlüler ise, yazılı sınav dışında ayrıca sözlü sınava tabi tutulmadan Kurumca, yazılı sınav puanlarına göre hazırlanan listeler esas alınmak suretiyle, başarı sırasına göre belirlenir.
Öğrenim durumu itibariyle yazılı sınava alınan veya alınmayan eski hükümlülerden aranılan koşulları taşıyanların sayısı talep sayısına ulaşmaması halinde talepte aranılan koşulları taşımayan eski hükümlüler de bu Yönetmelik esasları dahilinde göndermelerde dikkate alınır.
(İlave: 25/07/2001 - 24473 RG) Kurum tarafından gönderilen iş arayan sayısı, daha önce alınmak üzere duyurulmuş olan işçi sayısından az veya bu sayı kadar ise gönderilenler herhangi bir kur'a veya mülakata tabi tutulmaksızın işe alınırlar.
(İlave: 25/07/2001 ? 24473 RG) Bu madde ile 10 uncu maddeye göre yeterli sayıda gönderme yapılmış olan eski hükümlü talepleri için ikinci kez gönderme yapılması istenemez ve yeniden işgücü talebinde bulunulamaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sınavla İlgili Diğer Hususlar
Sınav Geçerlilik Süresi
Madde 12- Yazılı sınav sonuçları, izleyen yazılı sınavın sonuçlarının Kuruma bildirildiği tarihe kadar geçerlidir. Açık kontenjanların doldurulması için gerektiğinde her yıl sınav yapılabilir. Sınav yapılmayan süre son yazılı sınav sonuçlarının Kuruma bildirildiği tarihten itibaren iki yılı geçemez. Yazılı yarışma sınavında başarılı olup da herhangi bir şekilde kamu kurum ve kuruluşuna yerleştirilemeyenlerin bu Yönetmeliğin 10 uncu madde çerçevesinde sözlü sınav için gönderilmelerine; izleyen yazılı sınav sonuçları Kuruma bildirilene kadar devam edilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kontenjanın Doldurulmaması ve Son Hükümler
Eski Hükümlü Kontenjanının Doldurulmaması
Madde 13- Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesine uygun bildirimde bulunmayan veya bildirimde bulunmakla birlikte Kurum tarafından, yazılı yarışma sınavında başarılı olan ve talep koşullarına uygun niteliklere sahip eski hükümlü gönderilmesine rağmen, eski hükümlü istihdam etmeyen kamu kurum ve kuruluşları için bu Yönetmeliğin 5 inci maddesindeki bildirimin yapılacağı tarih olan nisan ayını takip eden mayıs ayının başından yükümlülüklerini yerine getirecekleri tarihe kadar; nisan ayındaki genel bildirimden sonra ortaya çıkan açık kontenjanları bir ay içinde Kuruma bildirmeyen veya bildirmekle beraber Kurum tarafından, yazılı yarışma sınavında başarılı olup da kontenjanların dolması nedeniyle herhangi bir yere yerleştirilemeyenler arasından talep koşullarına uygun niteliklere sahip gönderilen eski hükümlüleri istihdam etmeyen kamu kurum ve kuruluşları için yükümlülüğün doğduğu tarihten yükümlülüklerini yerine getirecekleri tarihe kadar; her eski hükümlü açık kontenjanı için her ay itibarıyla 1475 sayılı İş Kanununun 98/C maddesindeki para cezası uygulanır.
Ek Madde 1- (25/07/2001 ? 24473 RG)Kamu kurum ve kuruluşlarında eski hükümlü statüsünde sözleşmeli personel veya daimi işçi olarak çalışmış olup da bu kurum ve kuruluşun kendi disiplin mevzuatı uyarınca görev veya meslekten ihraç ya da 1475 sayılı İş Kanununun 17/II nci maddesine göre hizmet akdinin feshi dışında bir nedenle ayrılmış olanlar ile kamu kurum ve kuruluşlarına Kurum kanalıyla eski hükümlü statüsü dışında bir statüde işe yerleştirilenlerden sonradan eski hükümlü kapsamında yer alan ve iş akdi feshedilmeyenler hakkında merkezi sınav uygulanmaz.
Çalışırken eski hükümlü olanlar için tescil talebinde bulunulması halinde gerekli belgelerine istinaden Kurumca eski hükümlü olarak tescilleri yapılır. Görev veya meslekten ihraç ya da hizmet akdinin feshi dışında bir nedenle işten ayrılanlar ise durumları talep şartlarına uygun olmak kaydıyla merkezi sınav kapsamındakilere ilişkin taleplere bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre oluşturulan listede yer alanlarla birlikte, her açık iş için bir kişiyi geçmemek üzere kayıt tarihi ve sıra numarasına göre kamu kurum ve kuruluşlarına mülakata gönderilirler.
Geçici Madde 1- İlk merkezi yazılı sınavın yapılacağı tarihe kadar; kamu kurum ve kuruluşları tarafından Eski Hükümlülerin İstihdamı Hakkında Tüzük hükümleri çerçevesinde eski hükümlü istihdamına devam edilir.
Yürürlük
Madde 14- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 15-Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.