Fahiş fiyatta cezaların artırılmasını da içeren teklif Genel Kurulda

Teklifin ikinci bölümü üzerinde DEM Parti Grubu adına konuşan Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, Kobani bahanesiyle başlatılan eylemlere ilişkin davanın "siyasi bir intikam davası" olduğunu savundu.

Bu davayla siyasi tasfiyenin hedeflendiğini söyleyen Oluç, "Demokratik siyasette ısrar edenlere, Kürt halkına, barışçı olana ceza verildi. Çünkü Kürt sorunu barışçı ve demokratik bir yolla çözülmek istenmiyor." ifadelerini kullandı.

Oluç, yeni anayasa yapılması için politik iklim yaratılması gerektiğine işaret ederek, "Bu politik iklim Kobani'de ceza vermek, kapatma davasında kapatma kararı almak, dokunulmazlıkları kaldırmak; bu bir politik iklim mi, bu demokratik ve özgürlükçü bir anayasa yapmanın, özgürce tartışmanın politik iklimi mi? Hangi iklimde yapacağız bunu?" diye konuştu.

AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin, Oluç'un sözlerine yanıt verirken, DEM Parti'nin TBMM'yi asli sorun çözücü yer olarak görmediğini ve kendi ajandasındakileri söylemediğini belirterek, "Anayasa yapmayı samimi bulmuyorsunuz. Biz gerçekten bu ülkede sivil bir anayasa yapmak istiyoruz. Eğer sizin meseleniz gerçekten sivil bir anayasa yapmaksa Türkiye'nin meselelerini, Türk-Kürt fark etmez, bu ülkede yaşayan insanların problemlerini çözmekse onun yeri burası." değerlendirmesinde bulundu.

İYİ Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, denetim mekanizması olmadığını savunarak, ticaret hayatında birtakım aksaklıklar yaşandığına işaret etti.

Nüfus artışı açısından Türkiye için ciddi bir alarm zili çaldığını anlatan Türkkan, Türkiye'nin hızla yaşlandığını söyledi. Türkkan, "Meclise bakınca anlıyoruz zaten, biz bile gençler arasında kaldık. Bu durum Türkiye'yi bekleyen gelecek açısından da hiç iç açıcı değil." dedi.

Birçok şehirde sığınmacılar nedeniyle Türk nüfusunun azınlık durumuna düştüğünü savunan Türkkan, "Suriyelilerin 5'te 3 olan doğum hızını hesaba kattığınızda Türkiye'nin geneline yayılır çünkü nüfus artışımız neredeyse gerçekten durma noktasına geldi. Bizler azalıyoruz, onlar hızla çoğalıyorlar. Bir ülke aslında böyle yavaş yavaş ele geçiriliyor, istila ediliyor." ifadelerini kullandı.

- "Cezaların caydırıcılığı sağlanacak"

MHP Bursa Milletvekili Fevzi Zırhlıoğlu, alınan önlemlerle rekabetçi, adil ve istikrarlı piyasa yapısının korunmasının amaçlandığını anlattı.

Kanun teklifiyle pazar esnafından kurumsal şirketlere kadar geniş bir çerçevede kapsamlı bir düzenlemenin öngörüldüğünü belirten Zırhlıoğlu, düzenlemeyle piyasada yaşanan mevcut tıkanmaların giderilmesi, tüketicilerin fırsatçılardan korunması, ticari işletme bileşenlerinin önünün açılmasının hedeflendiğini kaydetti.

Zırhlıoğlu, "Tezgahların alt devir yapılarak tekrar kiralanması sonucu kira bedelleri yükselmiş ve maliyetler artmıştır, bu nedenle nihai olarak satılan ürünlerin fiyatları katlanmaktadır. Ayrıca çiftçimiz artan girdi maliyetlerinden şikayetçidir, diğer yandan ürünlerin tezgaha çıkıncaya kadar suni zamlarla fiyatları katlanarak tüketicinin karşısına gelmektedir. Teklifle tahsis usulüne geçilerek pazarda yaşanan sorunun ortadan kaldırılması amaçlanmıştır." diye konuştu.

Düzenlemede vatandaşı doğrudan etkileyen ve ekonomik olarak koruyacak müspet değişikliklerden birinin de Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'daki yaptırım hükümleri olduğunu dile getiren Zırhlıoğlu, "Mevcut cezaya rağmen rant elde eden saldırgan fırsatçıların fahiş fiyatlarına fahiş cezalar uygulanmasıyla vatandaşımız korunacaktır. Ceza tutarı düzenlenirken can yakan bir alt tutar sınır olarak belirlenmiş, mal ve hizmetlerinin satış bedeliyle orantılı idari para cezalarına yer verilmiştir. Kanuna aykırı işlem sayısı esas alınarak cezaların caydırıcılığı sağlanacaktır." değerlendirmelerinde bulundu.

- "Yaş çayın kilogram fiyatı en az 25 lira olacak şekilde yeniden belirlenmeli"

Saadet Partisi Grubu adına konuşan Antalya Milletvekili Şerafettin Kılıç, Türkiye'de yaşanan enflasyonist sürecin toplumun her kesimini etkilediği gibi her sektöre ve alana da olumsuz yansımalarının sirayet ettiğini söyledi.

Enflasyonun etkilerini azaltmak amacıyla hazırlanan teklifin içeriğinin büyük bir kısmının cezai hükümlerin güncellenmesini kapsadığını anlatan Kılıç, "İktidar partisi enflasyonist sürecin ülkemizde kalıcı hale gelmesinin asıl müsebbibidir. Bugüne kadar denenmiş fakat fayda vermemiş yöntemlerin tekrar tekrar uygulanmaya çalışıldığı, buna karşılık enflasyonu yükselten asıl sebeplere ilişkin gerekli adımların atılmadığını görüyoruz." ifadelerini kullandı.

Kılıç, çay hasadının başladığını da anımsatarak, "Yaş çayın kilogram fiyatı en az 25 lira olacak şekilde yeniden belirlenmelidir. Aradaki komisyoncuları ve fırsatçıları çıkardığınızda hem üreticilerimiz kazanacak hem de vatandaşlarımız çayı uygun fiyatla tüketme imkanı bulabilecektir." diye konuştu.

Kamu kurum ve kuruluşlarına yönelik tasarruf tedbirlerini eleştiren Kılıç, "Tasarruf paketinde ataması yapılmayan öğretmenlerin, yıllarca okuyup sınavlara çalışan gençlerin umutlarını tüketen kararlar vardır. Paketin içinde aldığı maaşla zar zor geçinen memurun servisle gittiği için evine yarım saat daha erken varma sevincini yok eden kararlar vardır. Bu paketin içinde itibar olarak görülen lüks harcamalardan tasarruf değil milletten daha büyük fedakarlık beklentisi vardır." dedi.

CHP Bolu Milletvekili Türker Ateş, teklifin ikinci bölümünde anonim ve limitet şirketlere yönelik düzenlemelerin yer aldığını belirterek, bunların uzun süredir beklenen düzenlemeler olduğunu söyledi. Teklifin stokçulukla mücadeleyi amaçladığını belirten Ateş, şöyle konuştu:

"Ancak stokçuluğun somut ve nesnel bir tanımını ortaya koymak gerekiyor. Bu haliyle yapılan bir düzenlemenin suistimale açık olduğunu düşünüyoruz. Söylemekten dilimizde tüy bitti, fahiş fiyat ve stokçulukla polisiye tedbirlerle mücadele edilemez, enflasyonla sopayla mücadele edilemez. 2020'den beri yüce Meclisimizde 4 defa fahiş fiyat ve stokçuluğa müdahale edilmesi için kanun değişikliğine gidiliyor, bu yöntemlerle bugüne kadar başarılı olmuş değiliz. Bugün de iktidarın kamuoyundaki algıyı yönetmek için getirdiği bir teklifle havanda su dövüyoruz. Fahiş fiyat ve stokçulukla mücadele etmenin en yetkin yolu fiyat istikrarını sağlamaktır. Yüksek enflasyon ortamında ne fahiş fiyatların ne de stokçuluğun önüne geçebiliriz."

- "Sanki bu ülkede yaşamıyorsunuz"

AK Parti Gruba adına konuşan Kars Milletvekili Adem Çalkın, teklifle, rekabetçi, adil, istikrarlı piyasa yapısının korunması; vatandaşların ticaretle ilgili bazı konularda yaşayabileceği mağduriyet ve olumsuzlukların önlenmesi ile Ticaret Bakanlığının ihtiyaç duyduğu alanlarda bazı düzenlemelerin hayata geçirilmesinin hedeflendiğini anlattı.

Fahiş fiyat artışları ve stokçuluğun ülke ekonomisine büyük zararlar verdiğini söyleyen Çalkın, "Ritmi bozulan piyasa vatandaşlarımızı huzursuz etmektedir. Bu teklifimizde fahiş fiyat artışı ve stokçuluk eylemleri için ek tedbirler alıyoruz." şeklinde konuştu.

AK Parti'nin verdiği büyük mücadeleler sonrası Türkiye'ye düzlüğe çıkardığını dile getiren Çalkın, "Pandemiyi biz çıkarmadık. Pandeminin ülkemiz ekonomisine ağır bir maliyeti var; küresel ekonomide açmış olduğu büyük zararlar ülkemizde de hissedildi. Bir de 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli asrın felaketini yaşadık. Sanki bu ülkede yaşamıyorsunuz." ifadelerini kullandı.

Çalkın, muhalefetin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yönelik eleştirilerine tepki gösterirken de "Bugün bu kürsüden Filistin, Kudüs, Gazze diye haykırabiliyorsanız, bu özgürlüğü Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı devrimlere borçlusunuz." diye konuştu.

CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, AK Parti'li Çalkın'ın sözlerine, "Kendi ağababaları 6. Filo'nun önünde eğilirken, '6. Filo İstanbul'a çıksın.' diye eylem yaparken, Deniz Gezmişler Filistin'de 'Özgür Filistin' için mücadele ediyorlardı, antiemperyalizm mücadelesi veriyorlardı. Kimse unutmasın." karşılığını verdi.

Genel Kurulda CHP ve AK Parti milletvekilleri arasında tartışma yaşandı. Tartışmanın sürmesi üzerine TBMM Başkanvekili Celal Adan, birleşime ara verdi.

Aranın ardından teklifin ikinci bölümünde yer alan maddeler üzerindeki önergelerin görüşmelerine geçildi.

- Kabul edilen maddeler

Genel Kurulda teklifin ilk bölümünde yer alan 2 madde de kabul edildi. Buna göre, Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da da değişiklik yapılması öngörülüyor.

Kapalı pazar yerlerindeki satış yerleri ve diğer yerlerin, pazarcılara yüksek fiyatlarla kiralanmasına neden olan sınırlı ayni hak yöntemiyle kiralama usulü kaldırılıyor. Pazar yerlerinde bulunan satış yerleri yalnızca tahsis usulüyle kullandırılarak pazarcıların maliyetlerinin azaltılması amaçlanıyor.

Kapalı pazar yerlerindeki satış yerlerinin sınırlı ayni hak yöntemiyle pazarcılık mesleğinden olmayan diğer kişilere verilmesi sonucu pazarcıların maliyetlerinin artmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.

3 Mayıs 2024'ten önce kapalı pazar yerlerinde tesis edilen sınırlı ayni haklar ve kiracılık hakları, bu hakların kullanımı için öngörülen sürenin sonuna kadar geçerli olacak.