Ucuz diye yurtdışından alınan elektronik eşyalar aslında pahalıya mal oluyor
Yurtdışından getirttiği 120 GB harici hard diskin fiyatı Türkiye'de daha ucuz çıkan gazeteci Hasan Basri Özaydın, hayal kırıklığına uğradı.
Ticaret veya tatil amacıyla Türkiye'den yurtdışındaki ülkelere seyahat edenlerin sayısı hızla artıyor. 2007'de 9 milyona yakın kişi yurtdışına gitti. Gidenlerin büyük bölümü 'yurtdışında daha ucuz olur' anlayışından hareketle özellikle elektronik eşya alışverişi yapmadan dönmüyor.
Teknoloji marketlerinin rekabeti, büyük markaların sayısının hızla artması, taksitlerin çoğalması, garanti ve servis imkanları yabancı ülkelerde alışveriş çılgınlığına kapılanların 'kâr edeyim' derken zararlı çıkabileceğini gösteriyor. Bir arkadaşına Japonya'dan harici hard disk getirten gazeteci Hasan Basri Özaydın, aynı ürünün Türkiye'deki fiyatının daha ucuz olduğunu görünce hayal kırıklığına uğradı. Daha ucuz olduğu gerekçesiyle Japonya'dan 400 dolara Play Station 3 alan işadamı Mustafa Yılmaz, ürünün Türkiye'ye uyumlu olmadığını fark edince cihazı geri göndermek zorunda kaldı. Doğubank İşadamları Derneği Başkanı Mahmut Demirdoğan, tüketicilerin yurtdışıyla Türkiye arasında sadece fiyatları kıyaslamamasının önemi üzerinde duruyor.
Yabancı ülkelerde orijinal markaları ile üretim yapan şirketlerin bile taklit mallarının hızla çoğaldığını, yurtdışından alınan ürünlerin ek maliyetlerle astarı yüzünden pahalıya geldiğini belirten Demirdoğan, tüketicilere şu uyarılarda bulunuyor: "Yurtdışından alınan ürünler için tüketici uluslararası garantiye güveniyor. Ama cihazda herhangi bir sorun çıktığında yetkili servisler 'Yurtdışından alınan ürünlerin tamirini yapmıyoruz.' diyor.
Yurtdışından getirilen bazı elektronik cihazların yanında Türkiye'deki gibi aksesuar verilmiyor. Fotoğraf makinesi alan tüketici dijital kablo, uzun ömürlü yedek pil için cebinden ayrıca para ödemek zorunda kalıyor. Bu durumda yurtdışından aldığı ürün daha pahalıya geliyor. Yurtdışında alışveriş yaparken ince eleyip sık dokunmalı." Tüketicilerin yurtdışından ürün getirmelerinin yerli firmaların aleyhine olduğunu belirten Demirdoğan, "Elektronik ürünlerde, birçok ülkeden ileri safhadayız. Yurtdışında ne varsa bizde var. Üstelik birçok üründe fiyatlar da birbirine çok yakın." ifadelerini kullanıyor.
Yurtdışına çıkanların en çok aldığı ürünlerin başında fotoğraf makinesi, cep telefonu, saat, LCD televizyon, dizüstü bilgisayar ve güneş gözlüğü gibi ürünler geliyor. Çin, Japonya, Amerika, Singapur, Tayland, Dubai gibi ülkeler alışverişte ön plana çıkıyor. Yurtdışında alışverişin tercih edilmesinde 'Türkiye'den daha ucuzdur' anlayışı etkili oluyor.
Ancak burada fiyatların gerilemesi, alışverişte Türkiye'yi öne çıkarmaya başladı. Yabancı ülkelerde taklit ürünlerin sayısının hızla artması da yurtdışından alışverişi riskli kılıyor. Türkiye'den yurtdışına giden grupları gezdiren rehberler, elektronik ürün alışveriş riskiyle ilgili katılımcılara sürekli uyarılarda bulunuyor. Çin, Tayland, Hong Kong gibi bölgelerde uzun yıllardır rehberlik yapan Türk vatandaşı Baytug Kılıç, Türk turistlerin ellerinde sipariş listeleriyle alışveriş için bu ülkelere geldiğini belirtiyor. Kılıç, "Geçtiğimiz günlerde yaşlı bir grupla birlikte Hong Kong'a gelen yaşlı bir amcanın elinde 7 adet LCD televizyon sipariş listesi vardı. Benden bu ürünleri nereden alabileceğimi sordu.
Ben de kendisine hem bu kadar eşyayı götürmesinin mümkün olmadığını hem de bu ürünleri Türkiye'den almasının daha sağlıklı olacağını anlattım. Maalesef Uzakdoğu ülkelerinde taklit çok yaygın. Tüketici konunun uzmanı olmadığı için görünüşüne aldanarak ürünü alıyor. Ancak Türkiye'ye gittiğinde üründe çıkan arızalar nedeniyle taklit olduğunu görünce gerçeği anlıyor." diyor. Bir şirketin bayi gezisi için Tayland'a giden Hataylı işadamı Bedi Çankaya da rehberin 'Elektronik ürünü Türkiye'den alın' uyarısı üzerine kendisi ve arkadaşlarının alışveriş yapmadan Türkiye'ye döndüğünü belirtiyor. Çankaya, "Eğer rehber uyarmasaydı hepimiz en az 1000 dolarlık elektronik alışverişi yapacaktık. Şimdi düşündüğüm ürünleri Türkiye'den alacağım. Böylelikle ülkemdeki esnafa kazanç sağlamış olacağım." dedi.
Yurtdışından ürün alırken dikkat edilecek hususlar:
Yurtdışına çıkmadan önce alınacak ürünün Türkiye'deki fiyatı mutlaka öğrenilmeli.
Yurtdışındaki elektronik ürünler kredi kartıyla tek çekim ya da peşin olarak alınabiliyor. Ürünü alırken sadece fiyatı değil, Türkiye'de taksit imkanları da değerlendirilmeli.
Yurtdışından ürün almadan önce çalışıp çalışmadığı mağazada mutlaka kontrol ettirilmeli.
Ürünü satan yerin güvenilir olmasına dikkat edilmeli.
Elektronik ürünün Türkiye'ye uyumlu olup olmadığı mutlaka sorumalı.
Ürünün İngilizce kullanma kılavuzunun bulunması faydalı.
İsa Sezen