Naklen atama işlemi mahkeme kararıyla iptal edilen doktora döner sermaye farkının verilmesi gerektiğine dair Danıştay kararı

T.C.
DANIŞTAY BEŞİNCİ DAİRE

Esas No : 2004/4757 Karar No : 2007/2687

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : Yusuf Canbay, Gündoğan Man., Ergüven Cad.,

Pınar Sk., No:2 - BALIKESİR

Karsı Taraf_____: Balıkesir Valiliği

İsteğin Özeti : Bursa 2. İdare Mahkemesi'nin 23.2.2004 günlü, E:2003/672, K;2004/116 sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

Cevabın Özeti__________: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : Mehmet Aydın

Düşüncesi_____________: Davacının temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar,

Bursa 2. İdare Mahkemesi'nce verilen kararın manevi tazminat isteminin reddine ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, kararın bu kısmının onanması gerektiği düşünülmüştür.

Buna karşılık, davacının, daha önce hakkında teşiş edilmiş olan atama işlemi nedeniyle döner sermaye ek ödemesini alamadığı, Mahkeme'ce bu işlemin iptal edildiği anlaşıldığından; adı geçenin, davanın bu kısmına yönelik temyiz isteminin kabulüyle, kararın bu kısmının bozulması gerektiği düşünülmüştür.

Danıstav Savcısı : İsa Yeğenoğlu

Düşüncesi_____________: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesi'nce işin gereği düşünüldü:

Balıkesir Devlet Hastanesi'nde Doktor olarak görev yapmakta iken Balıkesir Merkez Balıklı Sağlık Ocağı Tabipliğine atanan ve bu işlemin Bursa 1. İdare Mahkemesi'nce iptal edilmesi üzerine eski görevine iade edilen davacı, bu atama işlemi nedeniyle Devlet Hastanesi'nde çalışamadığı 22.6.2001-24.1.2003 tarihleri arasındaki döneme ilişkin döner sermaye ek ödeme farkı tutarı olan 7.000.000.000.- liranın işlem tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ve ayrıca uğradığı ruhsal çöküntü, itibar ve moral-motivaşyon kaybı nedeniyle 1.000.000.000.- lira manevi tazminatın ödenmesine hükmedilmesi istemiyle dava açmıştır.

Bursa 2. İdare Mahkemesi'nin 23.2.2004 günlü, E:2003/672, K:2004/116 sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinde, Balıkesir Devlet Hastanesi'nde Doktor olarak görev yapmakta iken 10.5.2001 günlü, -10122 sayılı işlemle aynı İlin Merkez Balıklı Sağlık Ocağı'na atanan ve yeni görev yerinde 22:6.2001 tarihinde İşe başlayan davacının, bu işleme karşı açtığı dava sonucunda Bursa 1. İdare Mahkemesi'nin 31.12.2002 günlü, E:2001/843, K:2002/2175 sayılı iptal kararı uyarınca 24.1.2003 tarihinde Devlet Hastanesi'ndeki görevine başlatıldığı; adı geçenin bu işlem nedeniyle Devlet Hastanesi'ndeki görevinden uzak kaldığı 22.6.2001-24.1.2003 dönemine ilişkin süreye ait yoksun kaldığı döner sermayeden yapılan ek ödeme farkları tutarı olan 7.000.000.000.- liranın ve işlem nedeniyle uğradığını öne sürdüğü manevi zararın karşılığı olarak 1.000.000.000.- liranın manevi tazminata hükmedilmesi istemiyle bakılan davayı açtığının anlaşıldığı; ilgili mevzuata göre, Sağlık Bakanlığı'na bağlı döner sermayeli kurum ve kuruluşlarda görevli personele döner sermayeden ek ödemesi yapılabilmesi için, ilgili kurum ve kuruluşta fiilen çalışılması ve döner sermaye gelirlerinin elde edilmesine katkıda bulunulması gerektiğinden, 22.6.2001-24.1.2003 tarihleri arasındaki dönemde Devlet Hastanesi'nde çalışmadığı açık olan davacıya fiilen görev yapmadığı bu dönem için döner sermayeden ek ödeme yapılmasına olanak bulunmadığı; davanın manevi tazminata yönelik kısmına gelince; bir idari işlemin herhangi bir yönden yasalara ve hukuk kurallarına aykırı görülerek iptal edilmiş olmasının hizmet kusurunun varlığını kabule yetmeyeceği; hizmet kusurundan söz edebilmek için, saptanan sakatlığın bir dereceye kadar ağır ve önemli olması gerektiği; idarenin işleyişi içinde olağan nitelikteki hukuki yanlışlığın ağır hizmet kusuru sayılamayacağının ve tazmin borcunu doğurmayacağının açık olduğu; olayda, davacının Balıkesir Devlet Hastanesi Acil Servisi'nde görev yaptığı süre içerisinde hasta ve refakatçilerle diyalogunun iyi olmadığı yönündeki tespit, hakkında düzenlenen sağiık kurulu raporu, almış olduğu disiplin cezalan ve vuku bulan şikayetlerin idarece değerlendirilmesi sonucunda kamu hizmeti ve kamu yararı açısından uygun olacağı düşüncesiyle Sağlık Ocağı'na atandığı; bu işlemin iptali için açılan davada İdare Mahkemesi'nce atama işleminin iptal edildiği; bunun üzerine davacı tarafından, atama işlemi nedeniyle duyduğu ruhsal sıkıntı karşılığı manevi tazminat istenilmiş ise de; olayda ağır hizmet kusurundan söz edilemeyeceğinden, idareye, manevi tazminata hükmedilmesin! gerektirecek bir kusur affedilmesinin mümkün bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Davacı, döner sermaye ek ödemesinin, isteği dışında tesis edilen naklen atama işlemi nedeniyle kendisine ödenmediğini; bu ödememenin gerekçesi olan nakil işlemi iptal edildiğine göre, naklin tüm sonuçlarının da ortadan kalktığını; nakil nedeniyle uğradığı maddi kayıplarının telafisinin yasal bir zorunluluk olduğunu; öte yandan, gerek nakil, gerekse tazminat davası sürecinde davalı idarenin kendisine yönelik isnatlarında ölçüyü kaçırdığını; mesleki itibarı hedef alınarak, ağır bir yıpratma kampanyasına maruz kaldığını; bu hususlar karşısında manevi tazminat talebinin reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığını öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.

İdare ve vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkün olup, davacı tarafından ileri sürülen hususlar, Mahkeme kararının, davacının manevi tazminat isteminin reddine ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

İdare Mahkemesi kararının döner sermaye ek ödemesine ilişkin kısmına gelince:

Bir idari işlemin yargı kararıyla iptal edilmesi halinde, söz konusu kararın, dava konusu işlemin tesis edilmesi sırasında unsurlarında bulunan sakatlıkları saptadığı, işlemi yapıldığı andan başlayarak ortadan kaldırdığı, bu özelliği nedeniyle geriye yürüyen sonuçlar doğurduğu, başka bir anlatımla, işlemin tesis edildiği tarihten önceki hukuki durumun geçerliğini sağladığı idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.

İdare, iptal kararının amaç ve kapsamına göre yeni bir işlem ya da işlemler yapmak, iptal edilen idari işlemden doğan tüm sonuçlan ortadan kaldırmak, (idari işlemin hiç yapılmamış sayılması ilkesinin gereği olarak) önceki hukuki durumun geçerliğini sağlamak görevi ile yükümlüdür.

Öte yandan, Anayasa'nın 125. maddesinin son fıkrasında, idarenin, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır.

Olayda, davacının Balıkesir Devlet Hastanesi'nde Doktor olarak görev yapmakta iken Merkez Balıklı Sağlık Ocağı Tabipliğine atanmasına ilişkin 10.5.2001 günlü, 10122 sayılı işlem, Bursa 1. İdare Mahkemesi'nce verilen 31.12.2002 günlü, E:2001/843, K:2002/2175 sayılı kararla iptal edilerek anılan işlemin hukuka aykırılığı saptanmış olduğundan ve davacının Balıkesir Devlet Hastanesi'nde "fiilen" çalışamaması, hukuka aykırı bulunan bu işlemden kaynaklandığından; yukarıda değinilen Anayasa hükmü uyarınca, davacının bu işlem sonucu uğradığı zararların davalı idarece tazmini zorunludur.

Buna göre, döner sermaye ek ödemesinin de davacının yoksun kaldığı bir parasal hak olarak, ilgili dönem (22.6.2001-24.1.2003) için adı geçene ödenmesi gerektiğinden, İdare Mahkemesi'nce davanın bu kısmının da reddine hükmedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davacının, kararın manevi tazminatla ilgili kısmına yönelik temyiz isteminin reddiyle, Bursa 2. İdare Mahkemesi'nin 23.2.2004 günlü, E:2003/672, K:2004/116 sayılı kararının bu kısmının onanmasına; buna karşılık, kararın döner sermaye ek ödemesi ile ilgili kısmı yönünden davacının temyiz isteminin kabulüyle, bu kısmın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 1/b. fıkrası uyarınca bozulmasına; aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek bozulan, kısım hakkında yeniden karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkeme'ye gönderilmesine, sehven fazla yatırılan 15,30.-YTL temyiz başvuru harcının isteği halinde davacıya verilmesine, kararın döner sermaye ek ödemesi :!e İlgili kısmı yönünden oybirliğiyle, manevi tazminat istemi ile ilgili kısmı yönünden ise oyçokluğuyla, 30.5.2007 tarihinde karar verildi.

Başkan Uye Uye Uye Uye

Turan Salih Mustafa Sadri Hayrettin

FALCIOĞLU ER KILIÇHAN BOZKURT KADIOĞLU

(X) (X)

(X) KARSI OY

İl ata* II

Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, olayda davacıya manevi tazminat ödenmesini gerektiren şartların mevcut olduğu sonuç ve kanaatine varılmış olup; bu nedenle, Mahkeme'ce takdir edilecek miktarın davacıya manevi tazminat olarak ödenmesine hükmedilmesi gerekirken, bu istemin reddinde hukuki isabet bulunmadığından, Mahkeme kararının bu kısmının da bozulması gerektiği oyu ile Daire kararına katılmıyoruz.

Üye Mustafa KILIÇHAN

Üye Hayrettin KADIOĞLU