2009'da miras payının 107 bin TL'si vergi dışı

2009 yılında uygulanacak veraset ve intikal vergisi istisna tutarları ile vergi tarifesi dilimleri yüzde 12 oranında artırıldı.

Ölüm halinde, eş ve çocuklara intikal eden miras nedeniyle eşe ve çocukların her birine tanınan istisna tutarı 2009 yılı için 107 bin 604 TL oldu. Miras payının 107 bin 604 TL'si üzerinden veraset ve intikal vergisi ödenmeyecek.

Örneğin, 2009 yılında ölen Ahmet Bey'in eşi ve iki çocuğuna 150 bin TL değerinde bir ev, 30 bin TL değerinde bir otomobil, 50 bin TL banka mevduatı ve 50 bin TL Hazine bonosu olmak üzere toplam 280 bin TL miras kalması durumunda, mirasın 2/8'i (70 bin TL'si) eşine, 3/8'i (105 bin TL'si) bir çocuğuna, 3/8'i (105 bin YTL'si) diğer çocuğuna intikal edecek. Mirasçılar (eş ve çocuklar) veraset ve intikal vergisi beyannamesi verecek olmakla birlikte, paylarına düşen miras hisseleri istisna tutarının altında kalacağı için, veraset ve intikal vergisi ödemeyecekler.

ÇOCUKSUZ EŞ VE EVLATLIK

107 bin 604 TL'lik istisnadan evlatlıklar da aynen öz çocuklar gibi yararlanıyor. Ölen kişinin füruğ (çocuğu veya torunu) olmaması halinde, sağ kalan eşe isabet eden miras hissesinin 215 bin 336 TL'si vergiye tabi olmayacak.

EŞE VE ÇOCUĞA VERİLEN HEDİYE

2009 yılında eşe, çocuğa, anneye, babaya ya da bir başka kişiye yapılan bağış veya verilen hediyenin 2 bin 481 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulacak.

Para veya mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerin de 2 bin 481 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna olacak.

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ TARİFESİ

Veraset ve intikal vergisi tarifesinde yer alan matrah dilimleri de yüzde 12 oranında artırılmış olup, 2009 yılı tarifesi Tabloda verilmiştir.

İstisna tutarını aşan miras payı üzerinden yüzde 1'den başlayıp yüzde 3, 5, 7 olarak artan ve en son yüzde 10'a ulaşabilen oranda veraset ve intikal vergisi ödenecek.

Mirasçıların vergisi

Her mirasçı için istisna tutarı düşüldükten sonra kalan miras payının 160 bin TL'ye kadar olan kısmı için yüzde 1, sonra gelen 350 bin TL için yüzde 3, sonra gelen 760 bin TL için yüzde 5, sonra gelen 1 milyon 500 bin TL için yüzde 7, 2 milyon 770 bin TL'yi aşan kısım için yüzde 10 oranında veraset ve intikal vergisi ödenecek.

Bağış ve hediyenin vergisi

İvazsız intikal olarak adlandırılan eşe, çocuğa, anneye ya da babaya yapılan; ev, otomobil gibi bağışların veraset ve intikal vergisi, tarifenin ivazsız intikallere ilişkin vergi oranlarının yarısı uygulanarak hesaplanacak.

Buna göre, yapılan bağışın 2 bin 481 TL'lik istisna tutarını aşan kısmı, yüzde 5'den başlayıp, yüzde 15'e ulaşan oranlarda veraset ve intikal vergisine tabi tutulacak.

Bunlar dışındaki kişilere yapılan bağışların veraset ve intikal vergisi oranları ise yüzde 10'dan başlıyor ve yüzde 30'a kadar ulaşıyor.

BANKADAKİ MEVDUAT

Ölen kişinin banka hesaplarındaki paranın mirasçılara ödenebilmesi için bankadaki paranın mirasçılar tarafından vergi dairesine beyan edilmesi ve vergi dairesinden veraset ve intikal vergisinin ödenmiş olduğuna ilişkin alınacak tasdiknamenin, bankaya ibraz edilmesi gerekiyor.

Ancak banka, yüzde 5 vergi karşılığı kesintisi yaparak, tasdikname ibraz etmeyen mirasçılara parayı ödeyebilir. Mirasçılar da kesilen bu vergiyi, ilerde ödeyecekleri veraset ve intikal vergisinden mahsup ettirebilirler.

BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE ÖDEME

Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin, ölüm tarihinden itibaren;

Ölenin ve mirasçıların Türkiye'de veya aynı yabancı ülkede bulunması halinde dört ay, Ölenin veya mirasçıların yabancı ülkede bulunması halinde altı ay, Ölenin ve mirasçıların bulunduğu yabancı ülkenin farklı olması halinde sekiz ay içinde verilmesi gerekiyor.

Mirasçılar adına ayrı ayrı tahakkuk ettirilecek veraset ve intikal vergisi, tahakkukundan itibaren üç yılda, her yılın mayıs ve ekim aylarında olmak üzere, toplam altı taksitte ödeniyor.

MECLİS'TEKİ TASARI

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bulunan veraset ve intikal vergisinin kaldırılması ile ilgili tasarının yasalaşması halinde ev, işyeri, arsa, arazi, şirket hissesi, bankadaki mevduat; eş ve çocuklara miras yoluyla intikal ederse vergiye tabi olmayacak. Ancak bunların, sağken eş veya çocuklara bağışlanması ve hediye edilmesi halinde gelir vergisi ödenecek.

**

SORULAR VE CEVAPLAR

Bilgi yarışmasında verilen ödülün vergisi

(...) TV'de yayınlanan (...) isimli yarışmadan toplam 42 bin YTL ödül kazandım. Kazandığım para ödülü dolayısıyla, vergi ödemem gerekiyor mu? Bu konuda ne yapmalıyım? Ahmet Aydın Yarışmadan kazandığınız para ödülü teknik olarak 'ivazsız intikal' kabul edilmekte olup, veraset ve intikal vergisine tabi. Kazılan bu tür ikramiyelerin 2008 yılında 2 bin 216 YTL'si, 2009 yılında ise 2 bin 481 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna.

Yarışma ve çekiliş düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, ikramiye kazananların ikramiyelerinden veraset ve intikal vergisini kesmek ve bunları beyanname ile bildirerek ödemek zorundalar. Bu nedenle sizin beyanname vermeniz ve ayrıca vergi ödemeniz gerekmiyor.

Bu durumda, kazandığınız para ödülünün veraset ve intikal vergisinin, size ödül veren (...) TV tarafından kesinti suretiyle ödenmesi gerekiyor. Kesinti tutarı, istisna düşüldükten sonra kalan tutarın yüzde 10'u kadardır.

Düğün takıları vergiye tabi mi?

YakInda evleneceğim. Ailelerimizin, akrabaların, eş-dostun para, altın gibi takıları sebebiyle vergi ödememiz gerekecek mi? Sibel Korhan

Öncelikle size mutlu bir evlilik dileriz. Bu konuda rahat olun. Çünkü düğünde verilen hediyelerin (takıların) vergisi yok. Örf ve adete göre verilmesi alışılmış olan para, altın vb. hediyeler için vergi ödenmesi söz konusu değil. Ancak hediyenin niteliği önemli. Örneğin, düğün hediyesi olarak verilen ev, arsa ve benzeri gayrimenkuller için veraset ve intikal vergisi ödenecek.

Kardeşimin mirasından pay alabilir miyim?

Bİz altı kardeştik. Küçük kardeşim trafik kazasında hayatını kaybetti. Annem babam sağ. Kardeşim evli ve çocuğu yok. Bu durumda kardeşimin mirasından pay alabilir miyim? Kim, ne kadar pay alacak? Ali Yerci

Kardeşinizin çocuğu olmadığı için miras 2. zümrede paylaşılacak. Bu durumda kardeşinizin eşi (yengeniz) mirasın yarısını alacak.. Kalan diğer yarısı ise eşit olarak anne ve babanıza geçecektir. Anne ve babanız sağ olduğu için size ve diğer kardeşlerinize miras geçmez.

***

Maliye'nin buharlaşan milyonları

Pazar günü Deniz Çiçek'in haberinde okudunuz.

Kamu yararına çalışan ve her türlü vergiden muaf olan Kızılay'ın, çeşitli il ve ilçelerdeki yüzlerce banka hesabından elde ettiği faiz gelirlerinden yüzde 15 gelir vergisi kesintisi yapılıyor.

Kızılay'da avukatları aracılığıyla her bir olay için vergi mahkemesinde dava açıyor ve kazanıyor.

Maliye de her dava için karşı tarafa 390 TL 'avukatlık ücreti' ödüyor. Bu rakam, 50-100 TL gibi düşük tutardaki davalarda 195 TL'den az olamıyor. (Bkz. 2008 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi, İkinci Kısım, Birinci Bölüm). Maliye ayrıca posta, harç vs. masraflarını da ödüyor. Sonuçta Maliye'nin ödediği avukatlık ücreti toplamı milyonlarca TL'yi aşıyor.

Ortaya, 'Filler tepişirken, çimenler eziliyor...' sözünde olduğu gibi bir durum çıkıyor.

Oysa Maliye kaybettiği yüzlerce, hatta binlerce davaya bakıp, bir tebliğ ya da genelge ile vergi kesintisi yapılmayacağını açıklasa, milyonlarca TL'si buharlaşmayacak.

Kızılay'da sürekli dava açmak yerine, olayı kazanılan binlerce dosyadan örnekler de vererek Maliye

Bakanlığı, Müsteşarlık ve Gelir İdaresi Başkanlığı makamına taşısa, kendi yayın organlarında haber konusu yapsa, sorun çözümlenebilecek. Sonuçta Maliye, Kızılay'ın avukatlarına milyonlarca TL avukatlık ücreti ve masraf ödemeyecek.

Sezgin Özcan-Metin Taş