Anayasa Mahkemesi AİHM gibi çalışacak
Hükümetin planladığı anayasa değişikliği ile, vatandaşlar Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapabilecek. Böylece AİHM'e giden dava sayısı düşecek, Türkiye de yüklü tazminatlardan kurtulacak.
BAŞBAKAN Recep Tayyip Erdoğan'ın kısmi anayasa değişikliğine gidileceğini açıklamasının ardından, gözler yapılacak değişikliklere çevrildi. Planlanan değişiklik ile vatandaşa Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı tanınacak. Böylece Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) gidecek dava sayısı düşerken, Türkiye de uluslararası arenada kendisini zor durumda bırakan davalarla ilgili yüklü tazminatlar ödemekten kurtulacak. Düzenlemenin ayrıntısını star'a anlatan TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, ?Dünyaya rezil olmaktan kurtulacağız' dedi.
KOMİSYON KURULACAK
VATANDAŞLARIN yargıda çözümlenemeyen davaları için AİHM'e gitmelerine gerek kalmadan, Türkiye içinde sorunlarını çözmelerini öngören formüle göre, Anayasa Mahkemesi'nde bir komisyon kurulacak ve bu komisyon AİHM'de olduğu gibi bireysel başvuruları karara bağlayacak. Kendisine iletilen davalarda insan hakkı ihlali olup olmadığını değerlendirecek olan komisyon, AİHM gibi dava sahibine tazminat ödenip ödenmemesi konusunda karar verecek.
AİHM YOLU AÇIK OLACAK
DÜZENLEMEYE göre, hak ihlali açısından, yargılama kararlarından memnun olmayan ya da sonuç alamayan vatandaş, Anayasa Mahkemesi kararından da beklediği sonucu alamazsa yine AİHM'e gidebilecek. Yani iç hukuk yollarıyla çözümlenemeyen davalar için AİHM yolu açık olacak.
AİHM'e açılan davalar nedeniyle Türkiye'nin zor durumda kaldığına işaret eden Kuzu, ?Yıllardır Türkiye'den çok sayıda vatandaş hak ihlali iddiasıyla AİHM'e gidiyor. AİHM de Türkiye'yi milyonlarca liralık tazminata mahkum ediyor. Türkiye bu sorunu kendi içinde halledecek. Böyle bir düzenleme hayata geçirilirse dünyaya da rezil olmaktan kurtulacağız' dedi.
YARGITAY VE DANIŞTAY TEPKİSİ
YARGITAY ve Danıştay'ın ?Bizim kararlarımızı Anayasa Mahkemesi denetlemesin' diyerek düzenlemeye şiddetle karşı çıktığına dikkat çeken Kuzu, ?AİHM'e gidilince kendi kararları denetlenmiş olmuyor mu? AİHM'e gitmek daha mı iyi? Yaklaşımları doğru değil. Ama onlarla da görüşülüp düzenlemeyi anlatmak gerekiyor' dedi.
Avrupa ülkelerinde de benzer sistemlerin olduğunu hatırlatan Adalet Komisyonu Başkanı, AİHM'e en çok başvuru yapan ülkeler arasında Türkiye'nin de bulunduğuna dikkat çekti. Kuzu ?Örneğin Almanya'da başvuru sayısı yüzde 2,5-3. Bizde ise çok yüksek' diye konuştu.
AİHM'e şikayette Türkiye ikinci sırada
Avrupa Konseyi'ne üye 47 ülkenin başvuru yapabildiği AİHM'e, 2008'de en çok başvuru yapan ülke sıralamasında Türkiye, Rusya'dan sonra ikinci oldu. Mahkemeye yapılan 97 bini aşkın başvurunun yaklaşık 11 binini Türkiye'ye yapılan şikayetler oluşturdu. AİHM'de karar için bekleyen davaların yüzde 28'ini Rusya, yüzde 11,4'ünü Türkiye, yüzde 9,1'ini Romanya ve yüzde 8,5'ini Ukrayna'dan gelen başvurular oluşturuyor. AİHM son 6 yılda, işkence ve kötü muamele iddiası nedeniyle Türkiye'yi 14 milyon TL tazminat ödemeye mahkum etti.
Yargı reformu şart görüşümüz alınmalı
ADALET Bakanlığınca hazırlanan ?Yargı Reformu Stratejisi Taslağı'na görüş bildiren Yargıtay ve Danıştay, yargının bağımsızlığına dikkat çekti.
Yargıtay: Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafsızlık hesap verilebilirlik temelinde yapılandırılmalı. Taslakta Adalet Bakanının hala kurul başkanı olarak yer alması doğru değil. Yüce Divan görevi Yargıtay'a verilmeli.
Danıştay: HSYK'nın görev ve yetkileri, siyasi etkilerden uzak tutulmayı sağlayacak biçimde yeniden düzenlenmeli.
Askeri Yargıtay: Taslağın, Yüksek Mahkemelerin temsilcilerinin de bulunduğu bir komisyon tarafından hazırlanarak, bilahare görüşlere sunulması, yapılacak değerlendirme sonucunda taslağa son şeklinin verilmesi daha uygun olacaktır.
NEŞE SARIDOĞAN