Yağmurlu havada telefonla konuşmayın
Türkiye'nin birçok yerinde, 23 günde yıldırım düşmesi sonucu 16 kişi öldü, 20 kişi yaralandı. Yıldırım düşmesi sonucu çok sayıda hayvan telef olurken, çıkan yangınlarda bir kısım ormanlık alan ile tarla yandı, bazı camilerin ise minareleri çöktü.
En son 27 Haziran'da Giresun'un Güce ilçesinde, Gelivera Deresi üzerinde bir şirket tarafından yaptırılan hidroelektrik santralinin güvenlik deposuna yıldırım düşmüş, meydana gelen patlama ve buna bağlı heyelan nedeniyle 3 kişi yaşamını yitirmişti. Dün gece de Abant İzzet Baysal Üniversitesi (AİBÜ) İktisat Fakültesi'nin çatısına yıldırım düşmesi sonucu çıkan yangın güçlükle söndürüldü.
Birçok ilde doğal afetlere neden olan yağışlı havalar, yıldırımları da beraberinde getiriyor. Yıldırıma bağlı ölümlerin sayısının çokluğu ise Türk insanının bu tabiat olayından korunmayı yeterince bilmediğini gösteriyor. Oysa alınabilecek basit önlemlerle yıldırımdan korunmak mümkün.
Bir insana yıldırım çarpma riski, 600 binde bir olarak tahmin ediliyor. Yıldırım çarpan her 10 kişiden 9'u hayatta olmasına rağmen bunlardan yaklaşık yüzde 25'i uzun vadede psikolojik ve fizyolojik sorunlarla karşılaşabiliyor.
GÖK GÜRÜLTÜLÜ HAVALARDA NE YAPILMALI?
Sağanak yağışlı ve gök gürültülü havada dışarıdaysanız yıldırımdan korunmak için, bayrak, telefon ve posta direkleri gibi kendi başlarına duran; uzun ve sivri nesnelerden uzak durun. Çünkü bu tür cisimlere yıldırım düşme riski daha fazla. Fırtına sırasında yüksek ağaçların altına sığınmaktan kaçının. Ancak yıldırımlar, bazen uzun bir ağacın yanındaki düz zemine de düşebiliyor.
Sağanak yağmurda dışarıda kalanlar için en güvenli yer, bir araba veya diğer kapalı metal yapılar. Bu olmadığı takdirde ise bir çukur, hendek ya da düzenli yükseklikteki çalılığa sığınmakta fayda var. Yine su-kara, kaya-toprak, ağaç-tarla gibi farklı zeminlerden uzak durulması gerekiyor. Metal direklerden ve diğer insanlardan en az 5 metre uzaklıkta olmakta, yıldırımdan korunmada önemli. Çünkü yıldırım bir nesneden diğerine sıçrayabiliyor. Aynı yere birden fazla kez yıldırım düşebiliyor.
TELEFONLA GÖRÜŞME YAPMAYIN
Uzmanlara göre, açık alanda şiddetli şimşek ve yağmur altında saçların dikildiği hissediliyorsa, yıldırım düşme riski bulunuyor. Uzmanlar, bu durumlarda ayaklar birleşik olarak hemen yere dizüstü çökülmesini, ellerin dizlerin üstüne konulmasını ve öne doğru eğilmeyi tavsiye ediyor.
Böyle durumlarda yüzükoyun yatılmasının yanlış olduğuna dikkat çeken uzmanlar, kauçuk tabanlı ayakkabıların da bilinenin aksine yıldırımdan koruma sağlamadığına vurgu yapıyor.
Şimşek çakan havalarda evlerin içinde ise kapı, pencere, şömine, radyatör ve soba gibi elektrik iletecek nesnelerden uzak durulması gerekiyor. Banyo yapılmaması, elektrikli eşyaların fişlerinin çekilmesi, telefon kullanılmaması da önem arz ediyor. Açık havada ise yapılan faaliyetlerin sonlandırılması gerekiyor.