Vergi yükü çalışanların sırtında
Çalışanların gelir vergisi içindeki payı 3 yılda yüzde 32.9'dan yüzde 38.4'e yükseldi. Türk işçisi, OECD içinde de en çok vergi ödeyenler arasında yer alıyor.
Yunanistan'da yüzde 15.9, Japonya'da 17.4, İspanya'da 18.5, ingiltere'de 24.3, ABD'de 24.1 olan çalışanların ortalama vergi oranı, Türkiye'de yüzde 29.7.
Çalışanların vergi yükü, son yıllarda yeniden artış eğilimine girerken, Türk işçisi, OECD ülkeleri içinde de en çok vergi ödeyenler arasında bulunuyor. Gelirler Genel Müdürlüğü'nden edinilen bilgiye göre, toplam vergi gelirlerinin yüzde 80'ini oluşturan otomasyonlu vergi dairelerine (Vergi Daireleri Otomasyon Projesi-VEDOP- kapsamındaki daireler) 3 yıllık süreçte verilen muhtasar beyannameler, ücretlilerin vergi yükündeki artışı da gözler önüne serdi.
Beyanname sonuçlarına göre, 2001 yılında asgari ücretlilerden 395 trilyon 141 milyar 839 milyon 550 bin, diğer çalışanlardan da 3 katrilyon 417 trilyon 784 milyar 787 milyon 970 bin lira gelir vergisikesildi. İşçilerin ödediği toplam vergi de 3 katrilyon 812 trilyon 926milyar lira olarak gerçekleşti.
2002 yılında ise yine VEDOP'lu vergi dairelerine verilen muhtasar beyannamelerde asgari ücretlilerden 593 trilyon 442 milyar 719 milyon 880 bin lira, diğer çalışanlardan da 4 katrilyon 451 trilyon 317 milyar 813 milyon 640 bin lira gelir vergisi kesildiği anlaşıldı.
Bu şekilde 2001 yılındaki muhtasar beyannameler yoluyla tahsil edilen gelir vergisi miktarı da 5 katrilyon 44 trilyon 706.5 milyar lira olarak belirlendi. 2003 yılında ise asgari ücretlilerden yapılan gelir vergisi kesintisi 817 trilyon 415 milyar 220 milyon 740 bin liraya, diğer ücretlilerden yapılan gelir vergisi kesintisi de 5 katrilyon 718 trilyon 344 milyar 902 milyon liraya yükseldi. İşçi ücretlerinden ödenen toplam gelir vergisi de 6 katrilyon 545 trilyon 760 milyar lira oldu.
Böylece 2001 yılında toplam gelir vergisinin yüzde 32.93'ünü üstlenen işçiler,
2002 yılında ülke genelindeki gelir vergisinin yüzde36.77'sini, 2003 yılında
da yüzde 38.37'sini ödemek durumunda kaldı.
OECD'DE DURUM
Bu arada OECD verileri de Türkiye'nin işçi ücretlerinde en fazla kesinti yapılan
ülkeler arasında yer aldığını ortaya koydu. Çocuksuz ve bekar çalışanlardan
kesilen vergi ve sosyal güvenlik primlerini baz alan ortalama vergi rakamlarına
göre Türkiye, Almanya, Danimarka, Belçika, İsveç, Hollanda ve Polonya'dan sonra
çalışanlardan en çok vergi kesintisi yapılan ülke olarak belirlendi.
OECD verilerine göre, Meksika'da çalışanlar için ortalama vergi oranı yüzde 4.4'de kalırken, bu oran Yunanistan'da yüzde 15.9, İrlanda'da 16.4, Japonya'da 17.4, İspanya'da 18.5, İsviçre'de 21.2, İngiltere'de 24.3, ABD'de de yüzde 24.1 seviyesinde bulunuyor.
Çalışanlar için ortalama vergi oranlarında OECD ortalaması yüzde 24.8, Avrupa
Birliği ortalaması da yüzde 27.19 olarak belirleniyor. Türkiye'de ise yüzde
29.7 olan ortalama vergi, İsveç de yüzde 30.8, Hollanda'da 34, Almanya'da 41.9,
Danimarka'da da yüzde 42.4 olarak uygulanıyor.
NTV