Ücretli öğretmenlerin statüsü, 4/C midir?
Bugün Gazetesinde yer alan "60 bin öğretmene işsizlik tehlikesi" başlıklı haberi, özellikle alıntılamamış, ancak haberin çok sayıda internet sitesinde yayınlanması sonrasında '60 bin öğretmen işsiz kalacak' haberi doğru değildir başlıklı bir değerlendirme yayınlamıştık. Bugün Gazetesinin söz konusu haberinde, görüşlerine başvurulan Sadettin Orhan bugünkü yazısında "ücretli öğretmenlerin" 4/C kapsamına girip girmediği yönünde bir soru yöneltmiş olup, sorunun cevabı için başlığa tıklayınız.
SADETTİN ORHAN'IN 29 MART 2010 TARİHLİ YAZISI
Ücretli öğretmenlerin akıbeti
Devletin personel istihdamı ile ilgili olarak çerçeve kanunu, meşhur 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'dur. Kanunun 4. maddesi, kamudaki istihdam şekillerini düzenler. Söz konusu maddenin;
· (A) fıkrasında asli ve sürekli kamu hizmetlerini yerine getiren memurlar,
· (B) fıkrasında sözleşmeli personel,
· (C) fıkrasında geçici personel,
· (D) fıkrasında ise ilk üç fıkra dışında kalan ve sürekli işçi kadrosunda çalıştırılan sürekli işçiler ile 6 aydan az çalıştırılan geçici işçiler yer almaktadır.
Devlet, sayılan bu istihdam türlerinden başka hiçbir şekilde herhangi bir kimseyi çalıştıramaz. İşte bu istihdam türlerinden (C) fıkrasında yer alan geçici personel istihdamına ilişkin hüküm, geçtiğimiz hafta Danıştay tarafından iptal istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne götürüldü. Yüksek mahkeme ne yönde karar verir onu şimdiden öngörmek zor. Fakat konuya ilişkin olarak gazetemiz tarafından hazırlanan ve benim de görüşüme yer verilen bir haberde, muhtemel bir iptal durumunda özelleştirme sonucu açıkta kalan personelin (TEKEL işçileri dahil) ve halihazırda kamuda 4/C statüsünde çalışan personelin akıbetinin belirsizleşeceğini, bu kapsamda Milli Eğitim Bakanlığı'nda çalışan yaklaşık 60 bin ücretli öğretmenin de işsizler ordusuna katılabileceğini ifade ettik.
Öte yandan haberin gazetemizde yayımlandığı gün, genelde kamu personeli ile ilgili haber yapan bir web sitesinde, haberimize ilişkin "haber doğru değildir" açıklamasına yer verilmiş. Haberimizi yanlışlayan açıklamada, MEB bünyesinde 4/C statüsünde çalışan öğretmen bulunmadığı, MEB bünyesindeki sözleşmeli öğretmenlerin sadece 4/B kapsamında olduğu iddialarına yer verilmiş. Her nedense aynı açıklamada, MEB bünyesinde çalıştırılan ücretli öğretmenlerin hangi statüye girdiği izah edil(e)memiş. Oysa kadrolu memur olmadıkları için 4/A'lı olmayan, KPSS puanıyla atanmadıkları ve sürekli sözleşmeli olmadıkları için 4/B'li olmayan ve sürekli işçi veya sözleşmesi 6 aydan az süren geçici işçi olmadıkları için 4/D'li de olmayan ücretli öğretmenler için geriye sadece geçici personel olarak ifade edilen 4/C statüsü kalmaktadır.
Şu halde haberimizi yanlışlayan arkadaşlarımız MEB'deki ücretli öğretmenleri hangi statüye yakıştırdıklarını veya devlette bizim bilmediğimiz başka bir istihdam türünün olup olmadığını açıklarlarsa memnun oluruz.
MEMURLAR.NET'İN AÇIKLAMASI: ÜCRETLİ ÖĞRETMENLER 4/C'Lİ DEĞİLDİR
Sayın Orhan, iki sorunun cevabını merak ettiğini belirtmektedir. Özet olarak açıklıyoruz.
1- 657 sayılı Kanunun 5. maddesinde her ne kadar "dört istihdam türü dışında personel çalıştırılamayacağı" söylenmiş olsa bile, uygulama bu yönde değildir. Kadro karşılığı sözleşmeli personel, teşkilat kanunlarında yer alan hükümlere dayanılarak istihdam edilen sözleşmeli personel, üst kurullardaki personel buna örnek sayılabilir. Bu saymış olduğumuz istihdam türleri, 657'de yer almamaktadır. Ancak bu statüde bir istihdam olabilmesi için kanuni dayanağa ihtiyaç vardır. Örneğin bir kurumun kadro karşılığı sözleşmeli çalıştırabilmesi için teşkilat kanununda hüküm bulunması gerekmektedir. 657 sayılı kanunda yer alan hüküm kanun hükmü olduğu gibi, bu istihdam biçimi de bir kanun hükmüdür. Dolaysıyla "dört istihdam türü dışında personel çalıştırılamayacağı" yönündeki 657 hükmü, kanuni düzenlemeler ile aşılmaktadır.
2- Ücretli öğretmenlik, 657 sayılı Kanunun 89. maddesine dayanılarak yürütülmekte olup, tam olarak bir statüsel istihdam şeklinde değildir. Zira ilgili madde okunduğunda da görülecektirki, memurlar ve öğretim üyelerine de ücretli ders karşılığı görev verilebilmektedir. Bu statünün 4/C ile bir ilgisi bulunmamaktadır.
3- Bir diğer husus da ücretli öğretmenlerin sanki hiçbir kısta tabi olmadan atandıkları yönündeki algıdır. Bu da doğru değildir. Ücretli öğretmen alımlarında da KPSS'ye bakılmıştır. Google üzerinden bir arama yapıldığında, yayımlanan ilanların çoğunda KPSS şartı arandığı görülecektir.
Son bir not: 4/C'li öğretmen istihdamı geçtiğimiz yıllara kadar vardı. Ancak, Danıştay 4/C statüsünde öğretmen istihdamına imkan veren Bakanlar Kurulu Kararını iptal edince, MEB okul öncesi öğretmen alımını kadrolu ve 4/B'li statüsünde gerçekleştirdi. Danıştay kararı nedeniyle hali hazırda MEB'de 4/C'li öğretmen istihdamı mümkün değildir. İlgili karar için tıklayınız.