Kök hücre tedavisinde devrim yaratabilecek bir çalışma
Bilkent Üniversitesi'ndeki kök hücre araştırmasında bazı kanser türleri, kalp yetmezliği ve karaciğer tedavilerinde önemli gelişmeler kaydedildi
Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümünden Doç. Dr. Kamil Can Akçalı, kök hücre tedavisinde devrim yaratabilecek bir çalışmaya imza attı. Fareler üzerinde yapılan deneylerden olumlu sonuç alınabilirse, bazı kanser türleri, karaciğer ve kalp yetmezliği gibi hastalıklar tarihe karışacak. Akçalı, 10-20 yıl sonra eczanelerden ilaç alır gibi kök hücre satın alınabileceğini söyledi. TÜBİTAK tarafından desteklenen proje, geçen hafta RELATE Projesi kapsamında Belçika, İtalya, Romanya, İspanya ve Fransa'dan Türkiye'ye gelen ve bilim yazarı olmak isteyen gazeteci adaylarına anlatıldı. Burada SABAH'ın sorularını yanıtlayan Akçalı, günümüzde mezenkimal kök hücrelerin bazı kemik hastalıklarının tedavisinde kullanıldığını anlatarak, "Bu hücrelerin hasarlı dokuyu kendiliğinden keşfetme özelliği var ve en önemlisi vücutta doku uyuşmazlığı yaratmıyorlar. Şimdiye kadar hayvanlar üzerinde yaptığımız deneylerden olumlu sonuçlar aldık" dedi. Akçalı, tedavi yöntemi hakkında şu bilgileri verdi:
MENOPOZLU FARELER UMUT: Bayanlarda menopoz dönemi öncesinde kemik, kas ve kalp hastalıkları erkeklere oranla daha az görülür. Bunu sağlayan östrojen hormonun temeli de yine mezenkimal kök hücreye dayanmaktadır. Biz de deneylerde farelerin yumurtalıklarını çıkarıyoruz ve bir süre sonra menopoz şikayeti olan bayanlarla aynı şikayetler ortaya çıkıyor. Amacımız, insan vücudunun östrojen hormonunu kullanarak kendine nasıl bu avantajı sağladığını bulmak. Mekanizmayı anlarsak, bunu üretme ve kullanma şansımız da olacak.
KARACİĞER TEDAVİSİ: Kapsamı genişlettiğimizde bu hücrelerin karaciğer yetmezliği ile de baş ettiğini gördük. Bazı durumlarda karaciğer, rejenerasyonu (kendini yenilemesi) engelliyor. Farelerin karaciğerlerinin üçte ikisini çıkararak yaptığımız deneylerde, bu kök hücreler doğrudan hasarlı dokuya ulaşarak yenilemeye çalışıyor. Fakat karaciğeri sağlam hayvanlarda asla karaciğerde toplanmıyor. Yani kök hücreye yön vermemize de gerek kalmıyor; onlar ne yapacaklarını biliyor. Üstelik nakillerde doku uyuşmazlığı yaşanması en büyük sorundur. Bu hücreler herkeste rahatlıkla kullanılabiliyor