Kıst maaş hesabında aile yardımı ödeneği ödenmez mi?
Sitemize gelen bir kısım sorulardan, Devlet memuruna ödenmekte olan maaşın tam olarak hangi dönemi kapsadığı, aile yardımının ne zamandan itibaren ödeneceği gibi sorularda sorunlar yaşadığını görmekteyiz. Gözlemlerimize göre yanlış maaş ödemeleri memurların yanlış uygulamasından, kıst olarak hesaplanan aylıklarda aile yardımı ödenmeyeceği yönündeki uygulama ise Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün görüşünden kaynaklanmaktadır. Bu iki konuya ilişkin bir açıklama için başlığa tıklayınız.
Selamlar ben bir hastanede sağlık personeli olarak (657'e tabi devlet memuru)
çalışmaktayım. 12 ay muvazzaf asker olarak vatani görevimi yaptım ve 01.04.2011
tarihinde görevime başladım.15.04.2011 tarihinde maaş bordromda 1,5 aylık yatan
maaşıma baktığımda yarım ay yatan maaşımda eksikliklerin olduğunu gördüm.(Bence)
Nedenini sorduğumda:
1-01.04.2011 'de göreve başladığım için 14 günlük yattığını,
2- Çocuk ve eş yardımı alırken yarım aylık olduğu için yatmayacağını söylediler.
Benim sorum; ayın ilk günü (1'inde) göreve başlayan biri maaş alırken (ayın
15'inde) 14 günlük olarak mı alır, ayrıca aile ve çocuk yardımı alamaz mı yarım
ay olduğu için. Bilgilendirirseniz sevinirim. Şimdiden teşekkürler...
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun "Muvazzaf askerliğe ayrılan memurların
terhislerinde göreve başlatılmaları ile muvazzaf askerlikte geçen sürelerin
kademe ve derece intibaklarında değerlendirilmesi" 83 üncü maddesinde "Devlet
memuru iken muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alınanlardan
askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönmek isteyenler, terhis tarihinden
itibaren 30 gün içinde kurumlarına başvurmak ve kurumları da başvurma tarihinden
itibaren azami 30 gün içinde ilgilileri göreve başlatmak zorundadırlar.
Bunların muvazzaf askerlikte geçen süreleri muvazzaf askerliğe ayrıldıkları
sırada iktisap etmiş oldukları derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle
değerlendirilir. Bu gibilerin muvazzaf askerliğe ayrılmadan önce işgal ettikleri
kadroda kazandıkları kademe ilerlemeleri ayrıca gözönünde bulundurulur. Askerlik
öncesi kademe ilerlemeleri ile askerlikte geçen süre toplamının 3 yılı aşan
kısmı usulü dairesinde üst dereceye terfi ettikleri zaman bu derecede kademe
ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir." ve "Aylıksız izin"
başlıklı 108 inci maddesinin son fıkrasında "Muvazzaf askerliğe ayrılan
memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılır."hükümleri
yer almaktadır.
657 sayılı Kanunun "Aylığın ödeme zamanı ve Esasları" başlıklı 164
üncü maddesinde "Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir. Emekliye
ayrılma ve ölüm hallerinde o aya ait peşin ödenen aylık, geri alınmaz.
Sözleşmeli personelin ücretleri sözleşme şartlarına göre; geçici personelin
gündelikleri gün hesabıyla hafta veya ay sonlarında ödenir."denilmektedir.
Mezkur hükümde yer alan "ayın başında" ibaresi 28.9.1988 tarihli ve 3472 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin son fıkrası uyarınca Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri ile ilgili kanunlarda yer alan "aybaşı" ibaresi, "ayın 15'i" olarak anlaşılmalıdır.
657 sayılı Kanunun aile yardımı ödeneği başlıklı 202 nci maddesinde devlet memurlarının eş ve çocukları için aile yardımı ödeneği düzenlenmiş bulunmaktadır.
657 sayılı Kanunun aile yardımı ödeneğinin ödeme usulü balıklı 203 üncü maddesinde
"Aile yardımı ödeneği Devlet memurlarına her ay aylıklarıyla birlikte ödenir.
Karı ve kocanın her ikisi de memur iseler bu ödenek yalnız kocaya verilir.
Aile yardımı ödenekleri hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir
ve borç için haczedilemez." , aile yardımı ödeneğine hak kazanma başlıklı
204 üncü maddesinde "Memur, eş için ödenen aile yardımı ödeneğine evlendiği;
çocuk için ödenen yardıma da çocuğunun doğduğu tarihi takip eden ay başından
itibaren hak kazanır." ve aile yardımı ödeneği hakkını kaybetme başlıklı
205 inci maddesinde de "Memur, eş için ödenen aile yardımı ödeneği hakkını
eşinden boşanma veya eşinin ölümü, çocuk için ödenen yardım ödeneği hakkını
da çocuğun ölümü veya 206 ncı maddedeki hallerin vukuunu takip eden ay başından
itibaren kaybeder."hükümleri yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun "Aylığın Ödeme Zamanı ve Esasları" başlıklı 164 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında "Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir. Emekliye ayrılma ve ölüm hallerinde o aya ait peşin ödenen aylık, geri alınmaz." hükmü yer almaktadır.
Yer verilen mevzuat uyarınca devlet memurlarının aylıkları ayın 15 ile takip eden ayın 14'e kadar olan süre için ödenmektedir.
Yukarıda yer verilen açıklamalar uyarınca memurlar aylıklarını;
1- Ayın15 ila takip eden ayın 14 arasına ilişkin aylık almaktadırlar.
2- Ayın 15 inden sonra her hangi bir gün göreve başlayan devlet memuruna başladığı
günden itbaren bir sonraki ay başına kadar olan süre için kıst maaş hesaplanır.
3-Muvazzaf askerlik sebebiyle aylıksız izinli olan devlet memurunun izin dönüşü
görev başladığında izin almadan önce mevcut olan usulüne uygun olarak beyannamesi
verilmiş eş ve çocukları için aile yardımı ödeneği de dahil olmak üzere ilk
aylığı hesaplanıp çalıştığı günlere ile orantılı miktarın hesap edilerek ödenmesi
gerekmektedir.
Daha önce benzer bir konuyla ilgili olarak cevap verdiğimiz bir soruda, bir üyemiz konuya ilişkin olarak "Kıst olarak hesaplanan aylıklarda aile yardımı hiçbir şekilde ödenmez. Bu konuda Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 26/07/2004 tarih ve B07.0.BMK.0.115572.21-22-2-1 / 16339 sayılı yazıları ile "göreve yeni başlayan şahıslara ilk atamalarında ödenen kıst aylığın hesabına aile yardımı ödeneğinin dahil edilmemesi gerektiği" hususunda görüş bildirmiştir. Bence burada cevap yazan arkadaşların konuyu iyice araştırıp şahıslara hatalı ve eksik bilgi vermemeleri gerekir." şeklinde bir yorum yazılmıştır.
Ancak, biz BÜMKO'nun bu görüşünün kanun hükmüyle uyumlu olmadığını düşünmekte ve kıst olarak hesaplanan aylıklarda aile yardımı ödenmeyeceği yönündeki Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün görüşüne katılmamaktayız.