Koruma ve Güvenlik Görevlilerine İlişkin Önemli Düzenleme
Koruma ve güvenlik elemanları daha önce 2495 sayılı Kanuna göre görev yapmaktaydılar. Ancak, 26/6/2004 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ile bu Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Yeni Kanun, özel güvenlik elemanı olabilmek için "En az lise veya dengi okul mezunu olmak" şartını getirmiş ve geçici birinci maddesi ile de "özel güvenlik görevlilerine de beş yıl süreyle çalışma izni" verildiği belirtilmiştir. Bu maddeye göre beş yıl sonra lise mezunu olmayanların kadrolarının değiştirilmesi gerekmektaydi. Ancak, bu husus torba kanun ile değiştirilmiştir.
Yukarıda yer vermiş olduğumuz iki madde hükmü 5 yıl sonra ortaokul mezunu özel güvenlik elemanlarının (kamudaki koruma ve güvenlik görevlileri dahil) bu görevi yapamayacağı anlamına gelmektedir. Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen koruma ve güvenlik görevlilerinin bir kısmının lise mezunu olmaması ve bunun sorun oluşturacağı düşünüldüğü için "Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun" yeniden değiştirilmektedir.
Bu değişilik 27.04.2005 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5335
sayılı Torba Kanun ile yapılmıştır. Bu Kanun tasarısının 23 maddesinde aşağıdaki
hüküm yer almaktadır:
"MADDE 23.- 10.6.2004 tarihli ve 5188 sayılı Kanunun;
a) 3 üncü maddesinin ikinci cümlesinde geçen "vali" ibaresi "valilik"
olarak değiştirilmiştir.
b) 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının sonuna "Muvazzaf subaylarda dört
yıllık okul mezunu olma şartı aranmaz." cümlesi ile aynı maddenin sonuna
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
Özel güvenlik şirketleri üstlendikleri koruma ve güvenlik hizmetlerinde istihdam
edecekleri özel güvenlik görevlilerinin çalışma izin belgelerinin birer suretini
bir ay içinde ilgili kişi, kurum ya da kuruluşa bildirir.
Alarm izleme merkezi kurma ve işletme için valilikten yeterlilik belgesi alınması
zorunludur.
c) 10 uncu maddesinin (b) bendi "Silahsız olarak görev yapacaklar için
en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul; silahlı olarak görev yapacaklar
için en az lise veya dengi okul mezunu olmak." şeklinde değiştirilmiştir.
d) 11 inci maddesinin beşinci fıkrası "Genel kolluk kuvvetinden ve Milli
İstihbarat Teşkilatından emekli olanlar ile en az beş yıl fiilen bu görevlerde
çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevlerinden ayrılmış olanlarda, görevlerinden
ayrıldıkları tarihten itibaren beş yıl süreyle özel güvenlik temel eğitimi şartı
aranmaz." şeklinde değiştirilmiştir.
e) 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesinden sonra gelmek üzere,
"Yeterli bina, araç, gereç ve personel bulunması şartıyla özel güvenlik
eğitimi, valiliğin izniyle güvenlik hizmetinin sağlandığı yerde verilebilir."
cümlesi ile aynı maddenin üçüncü fıkrasına "belirlenmesine" ibaresinden
sonra gelmek üzere, "ve sınavlarda görevlendirileceklere yapılacak ödemelere"
ibaresi eklenmiştir.
f) 28 inci maddesi "Bu Kanunun 19 ve 20 nci maddeleri 1.1.2006 tarihinde,
diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer." şeklinde değiştirilmiştir.
g) Geçici 1 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 2.- 22.7.1981 tarihli ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların
Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanuna göre kurulmuş olan
özel güvenlik teşkilatlarında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte istihdam
edilmekte olan özel güvenlik görevlileri için lise mezunu olma şartı aranmaz.
GEÇİCİ MADDE 3.- Bu Kanunun yayımı tarihinden önce alınmış alarm izleme kurma
ve işletme yeterlilik belgeleri geçerlidir."
Yapılan değişikliğin (c ) bendi ve geçici 2. maddesi koruma ve güvenlik görevlileri açısından önemlidir.
Değiştirlen 10. maddenin (b) fıkrasında daha önce "b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak" hükmü yer almaktaydı. Bu hüküm "Silahsız olarak görev yapacaklar için en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul; silahlı olarak görev yapacaklar için en az lise veya dengi okul mezunu olmak" şeklinde değiştirilmiştir. Buna göre en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul mezunları silahsız olarak, en az lise veya dengi okul mezunları silahlı olarak özel güvenlik görevlisi olabilecektir.
Yapılan düzenlemenin geçici 2. maddesi ise şu an çalışan koruma ve güvenlik görevlilerinden lise mezunu olmayanları yakından ilgilendirmektedir. Buna göre şu an çalışanlarda, "lise mezunu olma" şartı aranmayacaktır. Bu geçici madde 2 hükmü gereğince beş yıl sonra lise mezunu olmadığı için kadrosu değiştirilmesi gerekecek olan güvenlik görevlileri görevlerine devam edebilecektir.