35'inci Madde İle Görevlendirilenlere Geliştirme Ödeneği Verilir mi?

SORU: 19 Nisan 2005 tarih ve 25791 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Geliştirme Ödeneği Ödenmesine Dair Karar adlı 2005/8681 sayılı Bakanlar kurulu kararının 2. maddesinin (b) fıkrasında 2547 sayılı Yüksek öğretim kanunun 35. maddesi ile diğer yükseköğretim kurumlarında görevlendirilenlere geliştirme ödeneği ödeneceği belirtilmektedir. Fakat daha önceki 95/6509 sayılı bakanlar kurulu kararında "MADDE 2. Geliştirme ödeneği, bu ödeneğin verilmesi gereken yükseköğretim kürumlarının kadrolarında fiilen çalışanlar ile 2547 sayılr Yükscköğretim Kanunu'nun 40 ıncı maddcsinin (b) fıkrası ile 41 inci maddesi uyannea bu kurumlarda görevlendirilmiş olan öğretim elemanlarına ve kadrosunun bulunduğu yer dışındaki üniversiteye rektör veya dekan olarak atatananların fiilen görev yaptıklan müddetçe verilir." şeklinde bir ibare vardı ve madde de 35. madde ile görevlendirilenler hakkında bir ibare yoktu, bu nedenle 35. madde gereği başka yükseköğretim kurumlarına görevlendirilenlere geliştirme ödeneği ödenmemmekteydi. 2005/8681 sayılı yeni Bakanlar kurulu kararından sonra 35. madde ile başka yükseköğretim kurumlarına görevlendirilenlerede geliştirme ödenmesi gerekmektedir diye düşünüorum. Ancak, 19 Nisan 2005 tarihinde resmi gazetede yayınlanmış olmasına rağmen 35. madde ile görevlendirilenlere henüz geliştirme ödeneği verilmemiştir.
Not: Fiilen çalışıyor olmak şartı olabilir mi? Bana göre olmaması gerekir çünkü diğer yükseköğretim kurumlarına görevlendirilenler diyor. 2547 sayılı kanunun 35. maddesinde "Öğretim elemanı yetiştirilmesi amacıyla üniversitelerin araştırma görevlisi kadroları, araştırma veya doktora çalışmaları yaptırmak üzere başka bir üniversiteye, Yükseköğretim Kurulunca geçici olarak tahsis edilebilir-Bu şekilde doktora veya tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlik payesi alanlar, bu eğitimin sonunda kadrolarıyla birlikte kendi üniversitelerine dönerler" diyor.

CEVAP: 2914 sayılı Kanunun Geliştirme ödeneğini düzenleyen 14'üncü maddesinde; "Diğer yükseköğretim kurumlarına göre sosyo-ekonomik açıdan daha az gelişmiş yerlerde öğretim yapan ve/veya yeterli sayıda öğretim elemanı sağlanamayan yükseköğretim kurumları ile bunların bölümlerinde görevli öğretim elemanlarına; almakta oldukları aylık gösterge ve ek gösterge toplamının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın beş katına kadar geliştirme ödeneği ödenebilir. Geliştirme ödeneği verilecek yükseköğretim kurumları, ödeneğin verilmesine ilişkin usul ve esaslar ile oran veya miktarları, bu ödenekten yararlanma süresi ile yararlanamayacak olanlar ve diğer hususlar Yükseköğretim Kurulu ile Milli Eğitim Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit edilir. Bu ödenek damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz." hükmü yer almaktadır.

Geliştirme ödeneceğinin nasıl verileceğine ilişkin tespit ise 2005/8681 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılan Geliştirme Ödeneği Ödenmesine Dair Karar ile yapılmıştır. Bu kararın 1'inci maddesinde; "Diğer yükseköğretim kurumlarına göre sosyo-ekonomik açıdan daha az gelişmiş yerlerde öğretim yapan ve/veya yeterli sayıda öğretim elemanı sağlanamayan yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim elemanlarına; almakta oldukları aylık gösterge ve ek gösterge toplamının memur aylık katsayısı ile çarpımı suretiyle hesaplanacak tutara, ekli cetvelde yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerleşim yerlerine göre belirlenen oranların uygulanması sonucu bulunacak miktarda geliştirme ödeneği ödeneceği," hüküm altına alınmış olup, 2'nci maddesinde ise; "Geliştirme ödeneği;
a) Bu ödeneğin verilmesi öngörülen yerlerdeki yükseköğretim kurumlarına ait öğretim elemanı kadrosuna atanarak, atandığı yükseköğretim kurumunda fiilen çalışanlara,
b) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 35 inci maddesi ve 40 ıncı maddesinin (b) fıkrası ile 41 inci maddesi uyarınca diğer yükseköğretim kurumlarında görevlendirilenlere,
c) Kadrosu başka bir yükseköğretim kurumunda olmakla birlikte, geliştirme ödeneği verilmesi öngörülen yerlerdeki yükseköğretim kurumlarına rektör veya dekan olarak usulüne uygun şekilde atananlara,
görevin yapıldığı yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerler için bu Karara ekli cetvelde öngörülen oranlar üzerinden fiilen görev yaptıkları sürece ödenir.
2547 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin (a) fıkrasına dayanılarak yükseköğretim kurumlarında ders vermek üzere görevlendirilen öğretim elemanlarına, kadrolarının yer aldığı yükseköğretim kurumunun bulunduğu yerler için ekli cetvelde öngörülen oranlar üzerinden geliştirme ödeneği ödenir.
Bu Karara ekli cetvelde geliştirme ödeneği ödenmesi öngörülen yerlerde yeni kurulan yükseköğretim kurumlarının fiilen eğitim-öğretim faaliyetine başlamamış olması durumunda bu yerlerdeki yükseköğretim kurumları için belirlenmiş geliştirme ödeneği, söz konusu yükseköğretim kurumlarının eğitim-öğretime başlaması konusunda Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından izin verilmiş olması kaydıyla ve fiilen eğitim-öğretime başlanıncaya kadar sadece rektör, dekan, yüksekokul müdürü, enstitü müdürü ve konservatuar müdürü olarak atanmış öğretim elemanlarına ödenir." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer yandan, bu Kararın 6'ncı maddesinde; "Geliştirme ödeneğinden yararlanabilmek için görevin ilgili yükseköğretim kurumlarında fiilen yapılması şarttır.
Ancak;
a) Yıllık izin süresince,
b) Bir takvim yılında toplam 15 günü aşmayan mazeret izni süresince,
c) Hastalık izni kullanılması, tedavi kurum veya kuruluşlarında yatmak suretiyle tedavi görülmesi ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 20 nci maddesine göre refakatçi izni verilmesi hallerinde (ancak, bu bent uyarınca ödenecek geliştirme ödeneğinin toplam süresi, her ne suretle olursa olsun bir takvim yılı içinde 30 günü geçemez),
d) 2547 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi ile mevzuatı uyarınca yurt içi veya yurt dışında geçici görevlendirme sebebiyle ayrılmalarda 15 güne kadar olan süreler için (ancak, bu bent uyarınca ödenecek geliştirme ödeneğinin toplam süresi, her ne suretle olursa olsun bir takvim yılı içinde 30 günü geçemez),
fiilen çalışma şartı aranmaz." hükmü yer almaktadır.

Kanunun 7'nci maddesinde ise "Geliştirme ödeneği;
a) 2547 sayılı Kanunun 33 üncü maddesine göre lisansüstü eğitim-öğretim için yurt dışına gönderilenlere,
b) 2547 sayılı Kanunun 38 inci maddesine göre görevlendirilenlere,
c) Özel kanunlardaki hükümlere dayanılarak yükseköğretim kurumları dışında görevlendirilenlere,
d) Kısmi statüde çalışanlara, ödenmez." hükmü yer almaktadır.

Bu hükümler birlikte değerlendirildiği takdirde, geliştirme ödeneğinin kimlere ödeneceği ve kimlere ödenmeyeceği açıkça belirlenmiş olup, bu çerçevede, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 35 inci maddesi ve 40 ıncı maddesinin (b) fıkrası ile 41 inci maddesi uyarınca diğer yükseköğretim kurumlarında görevlendirilenlere görevin yapıldığı yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerler için bu Karara ekli cetvelde öngörülen oranlar üzerinden fiilen görev yaptıkları sürece ödenir. Ancak, bu ödeneğin verilebilmesi için görevin fiilen yapılması gerekmektedir.