Yurt Dışına Gidişler İçin Gerekli TOEFL Puan Sınırı 213'e Yükseltildi

Yapılan değişikliğe buradan, yönetmeliğin en son haline ise buradan ulaşabilirsiniz.

YETİŞTİRİLMEK AMACIYLA YURT DIŞINA GÖNDERİLECEK DEVLET MEMURLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE YAPILAN DEĞİŞİKLİĞİN YORUMU

657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yapılan bir çok değişikliğin mezkur Yönetmeliğe yansımaması nedeniyle bir çok maddesi zımnen mülga durumdaydı. Yapılan değişiklikle hem 657 sayılı Kanundaki değişikliğe paralel düzenlemeler yapılmış hem de 7 sıra nolu 1999 Mali Yılı Bütçe Uygulama Talimatı (Yurt Dışı Eğitimi) ile Türk Öğrencilerin Yabancı Ülkelerde Öğrenimleri Hakkında Yönetmelikte yer alan bir çok hüküm bu değişiklikle Yönetmeliğe dercedilmiştir.

Bu çerçevede, Yönetmelikte yapılan önemli değişiklikleri maddeler halinde açıklayacağız.
1-

Maddenin Eski Hali:
3'üncü maddenin (a) bendi: "Bütçe olanaklarıyla gelecek mali içinde yurt dışına göndermek istedikleri Devlet memurlarının sayısını, sınıfını, yaptırılacak eğitim veya öğretimin konu ve süresini, gönderilecek ülkenin eğitim veya öğretim kuruluşunun adını en geç Haziran ayı sonuna kadar,"

Maddenin Yeni Hali:
"a) Bütçe olanaklarıyla gelecek mali yıl içinde yurt dışına göndermek istedikleri Devlet memurlarının sayısını, sınıfını, yaptırılacak eğitim veya öğretimin konu ve süresini, gönderilecek ülkenin adını en geç Mart ayı sonuna kadar,"

Değişikliğin Yorumu: Altı çizili yerler değiştirilmiş olup, bu maddede esas itibariyle esaslı bir değişiklik yapılmamıştır. Ancak, işlemlerin daha süratli yapılabilmesi için Haziran ayı, Mart ayına çekilmiştir.

2-

Maddenin Eski Hali:
Kurumlara Kontenjan Ayırımı:
"Madde 4 - Kurumlar; her yıl bütçe olanaklarıyla,gelecek mali yıl içinde yetiştirilmek, bilgileri artırılmak, staj, öğrenim veya ihtisas yaptırılmak üzere yurt dışına göndermek istedikleri Devlet Memurlarına ilişkin önerilerini; (Kalkınma Planı hedeflerine uygun olarak kurumlarının fonksiyonlarını, insangücü gereksinmelerini belirleyen planlarını,dış kaynaklı burslardan yararlanma durumlarını ve benzeri diğer hususları belirten bilgileri de eklemek suretiyle) Devlet Personel Başkanlığına gönderirler.
Bu öneriler Devlet Personel Başkanlığınca incelenerek karara bağlanır ve 160 sayılı Yasanın 6 ncı maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunun onayına sunulmak üzere Devlet Personel Dairesinin bağlı olduğu Bakanlıkça Başbakanlığa gönderilir.
Bakanlar Kurulunun onamasından sonra Kurumlara kontenjan ayrılır.
Dış bursların sektörel ve projelere dağılımı Devlet Planlama Teşkilatınca belirlenir, kurumlara tahsisi Devlet Personel Başkanlığınca yapılır."

Maddenin Yeni Hali:
"Kurumlara Kontenjan Ayrılması
Madde 4 - Kurumlar, her yıl bütçe olanaklarıyla, gelecek mali yıl içinde yetiştirilmek, eğitilmek, bilgileri artırılmak, staj, öğrenim veya ihtisas yaptırılmak üzere yurt dışına ve/veya Dışişleri Bakanlığınca bildirilen uluslararası kurum ve kuruluşlara göndermek istedikleri Devlet memurlarına ilişkin önerilerini, bütçe ödenekleriyle ilgili tedbirlerini almak suretiyle, Devlet Personel Başkanlığına bildirirler. Kalkınma planı hedeflerine uygun olarak kurumlarının fonksiyonlarını, insan gücü gereksinimlerini belirleyen planlar, dış kaynaklı burslardan yararlanma ve bir önceki tahsis edilen kontenjanların kullanım durumları ile benzer diğer hususlar da bu önerilere eklenir.
Bu öneriler Devlet Personel Başkanlığınca incelenerek Maliye Bakanlığının da görüşü alınarak karara bağlanır ve 08/06/1984 tarihli ve 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Bakanlar Kurulunun onayına sunulmak üzere Devlet Personel Başkanlığının bağlı olduğu Bakanlıkça Başbakanlığa gönderilir.
Bakanlar Kurulunun onamasından sonra Kurumlara kontenjan ayrılır.
Dış bursların sektörel ve projelere dağılımı ile kurumlara tahsisi Başbakanlık, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Devlet Personel Başkanlığının yetkili temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından bir tutanakla belirlenir ve Devlet Personel Başkanlığı'nca ilgili kurumlara bildirilir."

Değişikliğin Yorumu: Bu maddede yapılan değişiklikle madde metni 657 sayılı Kanunun 80'inci maddesine paralel hale getirilmiştir. Ancak, 657 sayılı Kanunun 80'inci maddesinde Maliye Bakanlığının "uygun görüşü" ibaresi olmasına rağmen bu değişiklikte sadece "görüşü" ibaresine yer verilmiştir. Bu haliyle sıkıntı oluşacağı kanaatindeyiz. Nihayetinde Maliye Bakanlığı Kanundaki uygun görüş ibaresine göre hareket edecektir.
Yine dış bursların dağılımında Devlet Personel Başkanlığının etkin bir rol alması da önemli bir değişikliktir.

3-

Maddenin Eski Hali:
" b) Dış kaynaklı burslardan yararlanmak isteyenler duyuruda belirtilen süre içinde, "

Maddenin Yeni Hali:
" b) Dış kaynaklı burslardan yararlanmak isteyenler ile Dışişleri Bakanlığının bildirimi üzerine uluslararası kuruluşlara gönderilecekler duyuruda belirtilen süre içinde,"

Değişikliğin Yorumu: Bu değişiklikle madde metnine Dışişleri Bakanlığının bildirimi üzerine uluslararası kuruluşlara gönderilecekler ibaresi eklenmiştir.

4-

Maddenin Eski Hali:
" Aranılacak Şartlar:
Madde 6 - Yabancı memleketlere gönderileceklerde aşağıdaki şartlar aranır.
a) Kontenjanlarda belirtilen meslek dallarda öğrenimini bitirmiş ve bu meslekte adaylıktan sonra en az 2 yıl çalışmış olmak,
b) Son iki tezkiye döneminde olumlu sicil almış olmak,
c) Askerlikle ilişkisi bulunmamak,
d) Öğrenim ve ihtisas yapacak Devlet memurları için 40, diğer Devlet memurları için 50 yaşını tamamlamamış olmak,
e) Daha önce aynı seviyede eğitim ve öğrenim görmüş olmamak,
Yukarıdaki şartlardan başka dış burslarla gönderilecekler için bursu veren memleket veya kuruluşun aradığı şartlara da sahip bulunmak gereklidir.

Maddenin Yeni Hali:
"Madde 6 - Yabancı ülkelere gönderileceklerde;
a) Kontenjanlarda belirtilen konulara ilişkin meslek dallarında yüksek öğrenimi bitirmiş ve bu meslekte Dışişleri Bakanlığının bildirdiği uluslararası kuruluşlara gidebilmek için adaylık dahil en az dört yıl, diğerleri için adaylık dahil en az üç yıl çalışmış olmak,
b) Son üç yıllık sicil döneminde olumlu sicil almış olmak,
c) Son üç yıl içinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını almamış olmak,
d) Askerlikle ilgisi bulunmamak,
e) Dışişleri Bakanlığının bildirimi üzerine uluslararası kurum ve kuruluşlara gönderilecekler ile öğrenim veya ihtisas yapacak Devlet memurları için 40, diğerleri için 50 yaşını tamamlamamış olmak,
f) Daha önce aynı düzeyde eğitim veya öğrenim görmemiş olmak,
g) Bu Yönetmelikle belirlenen yabancı dil bilgisi düzeyine sahip olmak,
h) Hastalık sebebiyle eğitim veya öğrenimini gerçekleştiremeyeceği genel hükümler çerçevesinde hastalık raporuyla tespit edilenler hariç, bu Yönetmelik hükümlerine göre geri çağrılmamış olmak,
şartları aranır.
Dış burslarla gönderilecekler için yukarıdaki şartlarla birlikte bursu veren ülke veya kuruluşun aradığı şartlara da sahip olmak gereklidir."

Değişikliğin Yorumu: 657 sayılı Kanunda adaylık süresi en az bir yıl en fazla iki yıl olarak düzenlenmiştir. Bazı mesleklerde 2 yıldan önce adaylık kaldırılmamaktadır. Bu nedenle de haksız bir uygulama ortaya çıkmaktaydı. Bu değişiklikle bu sorun çözülmüştür. Yine iki yıllık sicil notu üç yıla çıkarılmıştır.

Uygulamada en fazla ihlal edilen hususlardan birisi de "Daha önce aynı düzeyde eğitim veya öğrenim görmemiş olmak," hükmüdür. Örneğin, bir çok kurumda daha önce yüksek lisans yapanların yurt dışına yüksek lisans için gittikleri sıkça rastlanan bir husustur.

Daha önce olmayan bir husus ise "Son üç yıl içinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını almamış olmak," hükmüdür. Bu hükümle bu cezayı alan bir memurun yurt dışına Yönetmelikte belirlenen amaçlarla gitmesi önlenmiştir. Yine "bu Yönetmelik hükümlerine göre geri çağrılmamış olmak," ibaresi de Yönetmelikte daha önce olmayan hükümlerdendir.

5-

Maddenin Eski Hali: Daha önce hüküm yoktu.

Maddenin Yeni Hali:
"Kurumlar; Dışişleri Bakanlığı'nın bildirimi üzerine uluslararası kurum ve kuruluşlara memur göndermek amacıyla, kendilerine ayrılan kontenjanlar için yapılan yarışma sınavı veya seçme sonucunda tespit edilen memurların öğrenim durumu, hizmet süresi, gördüğü kurslar, aldığı ödül ve cezalar, kimlik bilgileri ve hizmetle ilgili diğer belge ve niteliklerini gösterir bilgileri yarışma sınavı veya seçmenin sonuçlandığı tarihi takip eden (15) gün içinde Dışişleri Bakanlığına gönderirler."

Değişikliğin Yorumu: Bu düzenleme yeni olup, var olan boşluğu doldurmak amacıyla getirilmiştir. Buna göre, yarışma sınavı veya seçme sonucunda tespit edilen memurların öğrenim durumu, hizmet süresi, gördüğü kurslar, aldığı ödül ve cezalar, kimlik bilgileri ve hizmetle ilgili diğer belge ve niteliklerini gösterir bilgilerinin gönderilmesine ilişkin hususları düzenlemek amacıyla madde metnine eklenmiştir.

6-

Maddenin Eski Hali:
"Yabancı Dil Sınavları:
Madde 8 - Bütçe olanaklarıyla yetiştirilmek, eğitilmek, bilgileri artırılmak, staj, öğrenim veya ihtisas yaptırılmak üzere yabancı ülkelere gönderilecekler, yapacakları eğitim çalışması için gerekli yabancı dilden Milli Eğitim Bakanlığının göstereceği yerde sınava tabi tutulurlar.
Sınav başarı derecesinin, yapılacak eğitim çalışmasına yetecek ölçüde olması şarttır."

"Maddenin Yeni Hali:
Yabancı dil düzeyi Madde 8-Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yurt dışına gönderilecek Devlet memurlarının yapacakları çalışmalar için gerekli olan yabancı dil düzeyi aşağıdaki şekilde belirlenir:
a) Lisansüstü öğrenim için gönderileceklerin, İngilizce için en az 213 puanlık geçerli TOEFL veya en az 7,5 puanlık IELTS belgesine, Fransızca ve Almanca için ise ilgili ülke kurumlarının yaptığı sınavlarda alınan eşdeğer belgeye sahip olmaları şarttır.
b)Dışişleri Bakanlığınca bildirilecek uluslararası kurum ve kuruluşlara gönderileceklerin Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından (KPDS) İngilizce veya Fransızca dillerinin birinden (A) düzeyinde puan almaları veya (a) bendinde belirtilen belgelere sahip olmaları şarttır.
c) Diğerlerinin çalışmaları için gerekli olan dil için KPDS'den en az (C) düzeyinde puan almaları veya en az 190 puanlık geçerli TOEFL ya da en az 6,5 puanlık IELTS belgesine sahip olmaları şarttır.
Yurt dışına gönderileceklerin yabancı dil bilgisi düzeyini gösterir başarı belgelerinin, kurumlarınca kendilerine bildirilen son başvuru tarihinden önceki iki yıl içinde alınmış olması gereklidir."

Değişikliğin Yorumu: Daha önce bu tür hususlar 7 sıra nolu 1999 Mali Yılı Bütçe Uygulama Talimatında (Yurt Dışı Eğitimi) yer almaktaydı. Bu değişiklikle mezkur Talimat bazı değişikliklerle Yönetmelik maddesi haline getirilmiştir. Dolayısıyla 1999 tarihli bir Talimatın uygulamasının mümkün olup olmadığı tartışması da bu şekilde sona erdirilmiştir. Burada belirtilmesi gereken önemli hususlardan birisi de bu değişiklik olmadan belirli puanları alıp da yurt dışında öğrenim yapabilecek durumda olanların ne yapacağı hususudur. Örneğin mezkur Bütçe Uygulama Talimatına göre 200 TOEFL puanıyla yurt dışına gidebilecekken yeni duruma göre yurt dışına gidemeyeceklerdir.

7-

Maddenin Eski Hali:
"Eğitim Görülecek Yerlerin Kesinleşmesi:
Madde 9 - Bütçe olanakları ile yabancı ülkelere gönderilmesi kararlaştırılmış olanlardan:
a) Yüksek öğrenim veya ihtisas yapmak üzere gönderileceklerin akseptanslarının sağlanması işlemi Milli Eğitim Bakanlığı ile ilgili kurum,
b) Öğrenim veya ihtisas dışında, yabancı ülkelerin hizmetle ilgili kurumlarına veya yetiştirme-eğitim merkezlerine gönderileceklerin gerekli kabul işlemlerinin sağlanması memurun bağlı olduğu kurum ve Dışişleri Bakanlığı, tarafından yürütülür."

Maddenin Yeni Hali:
"Bütçe olanakları ile yabancı ülkelere gönderilmesi kararlaştırılmış olanlardan;
a) Yüksek öğrenim veya ihtisas yapmak üzere gönderileceklerin kabul belgelerinin sağlanması işlemi Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ile ilgili kurum,
b) Öğrenim veya ihtisas dışında, yabancı ülkelerin hizmetle ilgili kurumlarına veya yetiştirme-eğitim merkezleri ile uluslar arası kurum ve kuruluşlara gönderileceklerin gerekli kabul işlemlerinin sağlanması, memurun bağlı olduğu kurum ve Dışişleri Bakanlığı,
tarafından yürütülür. Ancak, eğitim görecekleri kurum Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından belirlenmiş olmak kaydıyla (a) bendine göre gönderileceklerin kabul belgeleri kendileri tarafından sağlanabilir."

Değişikliğin Yorumu: Uygulamada kabul belgeleri memurlar tarafından sağlanmaktaydı. Bu değişiklikle uygulama hukukileştirilmiştir.

8-

Maddenin Eski Hali:
"Madde 11 - Yetiştirilmek amacıyla dış memleketlere gönderilecek Devlet memurlarına iki yıla kadar ayrılma izni verilebilir. Her memur kendi programını zamanında tamamlamak zorundadır. Gerekirse bu süre en çok bir katına kadar uzatılabilir.
Süre uzatımı 1416 sayılı Kanunun belirttiği şartlara uyularak Kurumlarınca yapılır."

Maddenin Yeni Hali:
"Program süresi ve süre uzatımı
Madde 11 - Mesleklerine ait hizmetlerde yetiştirilmek, eğitilmek, bilgileri artırılmak, staj, öğrenim veya ihtisas yaptırılmak amacıyla yurt dışına gönderilen memurlardan, yüksek lisans düzeyindekilerin öğrenimlerini iki yılda, doktora düzeyindekilerin öğrenimlerini üç yılda, diğerlerinin ise kendi programlarını süresi içinde tamamlamaları esastır.
Ancak, süresi içinde eğitim veya öğrenimini tamamlayamayan ve kurumu tarafından kabul edilebilir bir mazereti bulunan memurlardan;
a) Doktora düzeyindekilere bir yıla,
b) Yüksek lisans düzeyindekilere altı aya,
c) Diğerlerine, kendileri için öngörülen program süresinin 1/3'üne,
kadar süre uzatımı verilebilir.
Süre uzatımları, Devlet Personel Başkanlığına bildirilmek kaydıyla, kurumlarınca yapılır."

Değişikliğin Yorumu: Süre uzatımıyla ilgili olarak Türk Öğrencilerin Yabancı Ülkelerde Öğrenimleri Hakkında Yönetmelik'in Öğrenim Süresini düzenleyen 16'ncı maddesi hükümleri doğrultusunda yapılmaktaydı. 16'ncı maddede; "Resmi-burslu öğrencilerin lisans düzeyindeki öğrenimlerini programlarında gösterilen normal süreler, yüksek lisans düzeyindeki öğrenimlerini iki,doktora düzeyindeki öğrenimlerini de üç yıllık normal süreler içerisinde tamamlamaları esastır. Ancak, Bakanlıkça lisans düzeyindeki öğrenimini normal süresi içerisinde tamamlayamayan öğrenciye geçerli mazerete dayalı olarak bir yıl resmi-burslu, bir yıl da resmi-burssuz statüde; yüksek lisans düzeyindeki öğrenciye altı ay resmi-burslu, altı ay da resmi-burssuz stadüde; doktora düzeyindeki öğrenciye ise bir yıl resmi-burslu, bir yıl da resmi-burssuz statüde süre uzatımı verilebilir. Gerekli görülmesi halinde hazırlık veya telafi öğrenimi için bir yıl süre verilebilir.
Ancak, ortaöğretim ve yükseköğretim sistemleri yapı ve işleyiş farklılıkları nedeniyle yukarıdaki sürelere uygunluk göstermeyen ülke üniversitelerinde öğrenim gören öğrenciler için bu süreler kazanılmış hak sayılmaz; öğrencilerin lisansüstü öğrenim süre ve planları, ilgili ülkedeki dış temsilcilikten alınacak ayrıntılı bilgiler doğrultusunda Bakanlıkça farklı belirlenebilir.
Özel öğrencilere de yukarıda açıklanan süreler aynen verilir. İki ve üç yıllık yükseköğrenim kurumlarına devam eden özel öğrencilere de bu oranlara uygun uzatım süresi verilir. Askerliğini yapmış, askerlikten muaf ve askerlik yükümlülüğü olmayan öğrencilere aynı düzeyde ancak bir defa daha öğrenim yapma izni verilebilir." hükmü yer almaktadır. Yeni düzenleme ile bu hükümler paralelinde düzenlemeler getirilmiştir.