Kamu Personel Reform Taslağı (Birinci Bölüm)
Başbakanlıkta oluşturulan komisyon tarafından üzerinde çalışan kamu personel reform taslağının birinci bölümünde Kanun taslağının ana maddeleri yer almaktadır. Toplam 132 ana madde bulunmaktadır. Ancak 107-126 arasındaki maddeler Devlet Bakanı tarafından konfederasyonlara dağıtılan taslakta yer almamıştır. Bu nedenle bu bölüm hariç kalan maddeleri yayımlıyoruz.
KAMU PERSONELİ KANUNU TASARISI TASLAĞI
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BOLUM
Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Temel İlkeler
Amaç
Madde l- Bu Kanunun amacı, memurların ve sözleşmeli personelin niteliklerini,
atanma veya hizmete alınmalarını, görev ve yetkilerim, hakları ve yükümlülükleri
ile diğer özlük işlerim; memurlar, diğer kamu görevlileri ve sözleşmeli personelin
aylık, ödenek ve ücretleri ile diğer malî haklan ve sosyal yardımlarını düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Kanun, genel ve özel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde, il
özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı kuruluşlarda, üyelerinin tamamı
köylerden oluşan birlikler dışındaki mahallî idare birliklerinde, düzenleyici
ve denetleyici kurumlarda, sosyal güvenlik kurumlarında, kamu iktisadî teşebbüsleri
ve bağlı ortaklıkları ile sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan kuruluşlarda
çalışan memurlar ve sözleşmeli personel hakkında uygulanır.
Birinci fıkra kapsamına giren kurumlardan 15/11/2000 tarihli ve 4603 sayılı
Kanun kapsamına giren bankalar, mahallî idarelerin kurduğu şirketler ile 28/7/1981
tarihli ve 2499 sayılı Kanun çerçevesinde kurulan borsaların personeli hakkında
bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
Diğer kamu görevlileri malî hakları ve sosyal yardımları bakımından bu Kanun
hükümlerine tâbidir.
Tanımlar
Madde 3- Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Memur: Kuruluş biçimine bakılmaksızın, bu Kanun kapsamındaki kurumların genel
idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği
aslî ve sürekli görevleri kamu gücünü kullanarak yerine getirenler veya bu kurumlarda
genel politika ve strateji tespiti ile planlama işlerinde görevli ve yetkili
olanları,
b) Sözleşmeli personel: Bu Kanun kapsamındaki kurumlarda, memurlarca yerine
getirilmesi gerekmeyen hizmetlerin ifası amacıyla, bu Kanunda belirtilen esaslar
çerçevesinde sözleşme ile tam zamanlı veya günün belirli saatlerinde veya haftanın
ya da ayın belirli gün veya saatlerinde kısmî zamanlı olarak çalıştırılan ve
işçi sayılmayan personeli,
c) Geçici personel: Geçici ve süreli hizmetlerde Maliye Bakanlığı ve Devlet
Personel Başkanlığınca müştereken belirlenen süre, yaptırılacak iş, ücret ve
sayılar ile diğer usul ve esaslar çerçevesinde sözleşme ile çalıştırılan, ücret
üst sınırı merkezî yönetim bütçe kanununda belirlenen ve işçi sayılmayan personeli,
d) Diğer kamu görevlileri: Hâkimler ve savcılar, subay, sözleşmeli subay, astsubay,
sözleşmeli astsubay, uzman erbaş ve uzman jandarmalar ile kadrolu veya sözleşmeli
olarak istihdam edilen öğretim elemanlarını,
e) İşçi: 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre çalıştırılan personeli,
i) Kadro: Kamu hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak üzere memurun atandığı belirli
yetki, hak, ödev ve sorumlulukla donatılmış görev mevkiini,
g) Pozisyon: Hizmetlerin yürütülmesi amacıyla sözleşmeli olarak istihdam edilen
personelin yetki, hak, ödev ve sorumlulukları belirlenmiş görev mevkiini,
h) Malî haklar: Temel görev aylığı, temel görev ücreti, hizmet farkı ek ödeneği,
performans ödemesi, ders ücreti, vekalet ücreti, ikinci görev ücreti ile yurt
dışı aylık veya ücretini,
i) Sosyal yardımlar: Yiyecek yardımı, giyecek yardımı, aile yardımı ve cenaze
yardımı olarak yapılan yardımları,
j) Basamak: Memurlar ve sözleşmeli personelin, personel ve basan değerlendirmesi
olumsuz olan yıllar hariç olmak üzere, bu Kanun hükümlerine göre değerlendirilen
her üç yıllık hizmet süresine bağlı olarak; diğer kamu görevlileri için de üç
yıldan az olmamak üzere kanunlannda öngörülen hizmet süresine bağlı olarak bu
Kanunun eki Temel Görev Aylığı veya Temel Görev Ücreti Gösterge Cetvellerindeki
ilerleme adımını,
k) Aylık katsayısı: Memurlar ve diğer kamu görevlileri ile sözleşmeli personelin
malî haklan ile sosyal yardımlannın belirlenmesinde esas alınan gösterge rakamlarının
parasal tutarlara çevrilmesinde uygulanacak sayıyı,
1) Ay sonu: Her ayın onbeşinci gününü,
m) Kurum: Kamu kurum ve kuruluşlanm,
n) Birim: Kurumların hizmet birimlerini,
o) En yüksek temel görev aylığı: Bu Kanunun eki (I) sayılı Temel Görev Aylığı
Cetvelinin (Al) Grubunun 10 uncu basamağında yer alan gösterge rakamının aylık
katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan tutan,
p) Üst yönetici: 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 11 inci
maddesinde belirtilen kişileri,
ifade eder.
Temel ilkeler
Madde 4- Bu Kanunun uygulanmasında esas alınacak temel ilkeler şunlardır:
a) Kamu hizmetlerine alınmada hizmetin gerektirdiği niteliklerden başka bir
ayınm yapılamaz; mevzuat tüm kamu görevlilerine saydaüılık, tarafsızlık ve adalet
ilkeleri doğrultusunda uygulanır.
b) Memurlara ve sözleşmeli personele, yaptıklan hizmetler için gerekli eğitim,
bilgi, yeterlik, tecrübe ve yetişme şartlanna uygun şekilde ilerleme ve yükselme
imkanı sağlanır.
c) Memurlann ve sözleşmeli personelin kamu hizmetlerine girmeleri, ilerlemeleri,
yükselmeleri ve görevlerine son verilmesi mevzuatla önceden belirlenmiş kurallara
ve basan durumlanna dayanır.
d) Görevin etkili ve verimli yürütülmesi, yaratıcılık, girişimcilik, çalışma
disiplini ve görevin yürütülmesinde gösterilen gayret, personel ve basan değerlendirmesi
ile ölçülür ve bu değerlendirmeler yeterliğin tespitinde, ilerleme ve yükselmelerde,
hizmetle ilişiğin kesilmesinde başlıca dayanaktır.
e) Memurlar ve sözleşmeli personel, yaptıklan her türlü eylem ve işlemin sonuçlarından
sorumludur.
İKİNCİ BOLÜM
İstihdam Şekilleri, Kadro ve Pozisyonların Tespiti
İstihdam şekilleri
Madde 5- Bu Kanun kapsamındaki kurumlarda kamu hizmetleri, memurlar, diğer
kamu görevlileri, tam zamanlı veya kısmî zamanlı sözleşmeli personel ile geçici
personel ve işçiler eliyle yürütülür; bu istihdam şekilleri dışında personel
çalıştıramaz.
Sözleşmeli personel istihdamını gerektiren hizmetlerden mevcut personel eliyle
yürütülmesi mümkün olmayan, belirli bir sürede sona ermesi öngörülen ve personel
istihdamına ilişkin koşul ve kurallar çerçevesinde temin edilemeyen nitelikli
ve özel hizmetler, hizmet satın alınması yoluyla da gördürülebilir. Hizmet satın
alınması yoluyla gördürülebilecek kamu hizmetlerine ilişkin diğer kanun hükümleri
saklıdır.
Kadro ve pozisyonların tespiti
Madde 6- Kadrosuz memur ve pozisyonsuz sözleşmeli personel çalıştırılamaz.
Bu Kanun kapsamındaki kurumlann hizmet gereklerine uygun olarak birim bazında
memur ve sözleşmeli personel kadro ve pozisyonlarının ihdası, iptali, değişikliği
ve aktarılması, özel kanun hükümlerine göre yapılır.
Sözleşmeli personel pozisyonları, bu pozisyonlarda çalışan kişiler açısından
iş sürekliliği sağlamaz.
İKİNCİ KISIM
Ödev ve Sorumluluklar ile Genel Haklar ve Yasaklar
BİRİNCİ BOLUM
Ödev ve Sorumluluklar
Sadakat ve tarafsızlık
Madde 7- Memurlar ve sözleşmeli personel, Anayasaya ve kanunlara sadakatle
bağlı kalmak ve kanunları milletin hizmetinde sadakatle uygulamak zorundadır.
Memurlar ve sözleşmeli personel, aşağıdaki yemin metninin yazılı olduğu belgeyi
imzalayarak göreve başlar:
"Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, Atatürk ilke ve inkılaplarına, Anayasada
ifadesi bulunan Türk milliyetçiliğine sadakatle bağlı kalacağıma; kanunları
milletin hizmetinde, tarafsızlık ve eşitlik ilkelerine bağlı kalarak uygulayacağıma;
Türk milletinin millî, ahlâkî, insanî, manevî ve kültürel değerlerini benimseyip,
koruyup bunları geliştirmek için çalışacağıma; insan haklarına ve Anayasanın
temel ilkelerine dayanan millî, demokratik, laik bir hukuk devleti olan Türkiye
Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarımı bilerek, bunları davranış hâlinde
göstereceğime namusum ve şerefim üzerine yemin ederim."
Memurlar ve sözleşmeli personel siyasî partilere üye olamaz; görevlerini yerine
getirirken herhangi bir siyasî parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını
hedef tutan bir davranışta bulunamaz; dil, ırk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî
inanç, din ve mezhep ayrımı yapamaz; hiçbir şekilde siyasî ve ideolojik amaçlı
beyanda ve eylemde bulunamaz ve bu eylemlere katılamaz.
Memurlar ve sözleşmeli personel, her durumda Devletin ve milletin menfaatlerini
korumak zorunda olup; Anayasaya ve kanunlara aykırı olan, Devletin bağımsızlığını
ve ülkenin bütünlüğünü bozan, Türkiye Cumhuriyetinin güvenliğini tehlikeye düşüren
herhangi bir faaliyette bulunamaz.
Davranış ve işbirliği
Madde 8- Memurlar ve sözleşmeli personel, resmî sıfatlarının gerektirdiği
itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla
göstermek zorundadır.
Memurların ve sözleşmeli personelin, işbirliği içinde çalışmaları esastır.
Amirlerin sorumluluğu
Madde 9- Amir durumundaki memurlar ve sözleşmeli personel, mevzuatta ve
görev tanımlarında belirlenen görevleri zamanında ve noksansız olarak yapmak,
yaptırmak, maiyetindekiler! yetiştirmek, bunların hâl ve hareketlerini takip
ve kontrol etmekle yükümlü ve sorumludur.
Amir, maiyetindekilere hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır; amirlik yetkisini
mevzuatta belirtilen esaslar içinde kullanır.
Amir, maiyetindekilere mevzuata aykırı emir veremez ve maiyetindekilerden özel
menfaat temin edecek talepte bulunamaz, hediye kabul edemez ve borç alamaz.
Memurların ve sözleşmeli personelin sorumluluğu
Madde 10- Memurlar ve sözleşmeli personel, mevzuatta ve görev tanımlarında
belirtilen esaslara uymakla ve amirleri tarafından verilen görevleri zamanında
ve noksansız olarak yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden
amirlerine karşı sorumludur.
Memurlar ve sözleşmeli personel, amirlerinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük
ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o
emri verene bildirir. Ancak, amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yinelerse
emir yerine getirilir; bu hâlde, emri yerine getiren sorumlu olmaz, doğacak
sorumluluk emri verene aittir.
Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerfne getirilmez; yerine getiren
kimse sorumluluktan kurtulamaz.
Acele hâllerde kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen
istisnalar saklıdır.
Kişisel sorumluluk ve zarar
Madde 11- Memurlar ve sözleşmeli personel, görevlerini dikkat ve itina ile
yerine getirmek, kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete
hazır hâlde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadır.
Memurların ve sözleşmeli personelin kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliğinden
doğan zararın, ilgili memur veya sözleşmeli personel tarafından ödenmesi esastır.
Zararların ödetilmesinde genel hükümler uygulanır. Ancak ilgilinin teklifi ve
disiplin amiri veya yetkili disiplin kurulunun kararı üzerine zarar ilgili tarafından
ödenir.
Kişilerin uğradıkları zararlar
Madde 12- Kişiler kamu hukukuna tâbi görevlerle ilgili olarak uğradıkları
zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili
kurum aleyhine dava açar. Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarına tevdi veya bu kurum
ve kuruluşlarca tahsil veya muhafaza edilen para ve para hükmündeki değerli
kağıtların ilgili personel tarafından zimmete geçirilmesi hâlinde, zimmete geçirilen
miktar, cezaî takibat sonucu beklenmeden Hazine tarafından hak sahibine ödenir.
Kurum, genel hükümlere göre sorumlu personele rücu eder.
İşkence ya da zalimane, gayriinsanî veya haysiyet kırıcı muamele suçları nedeniyle
Avrupa İnsan Haklan Mahkemesince verilen kararlar sonucunda Devletçe ödenen
tazminatlardan dolayı sorumlu personele rücu edilmesi hakkında da ikinci fıkra
hükmü uygulanır.
Bu madde ve 11 inci maddede belirtilen zararların türü, miktarının tespiti,
takibi, ödeme usulü, amirlerin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili
diğer hususlar Maliye Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.
Mal bildirimi
Madde 13- Memurlar ve sözleşmeli personel kendilerine, eşlerine ve velayetleri
altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmazları ile alacak ve borçlan hakkında
özel kanunda yazılı hükümler uyannca mal bildiriminde bulunur.
Basına bilgi verme veya açıklama yapma
Madde 14- Memurlar ve sözleşmeli personel, görev alanları ile ilgili
olarak gizlilik derecesi bulunmayan bilgileri, basın ve yayın organlan ile haber
ajanslanna kurum amirinin izni ile verebilir.
Basın ve yayın organları ile haber ajanslanna kamu görevleri ile ilgili açıklamalar,
Başbakanlık ve bakanlıklarda müsteşarlar, Başbakanlık ve bakanlıkların bağlı,
ilgili ve ilişkili kuruluşlarında en üst amirler, .illerde valiler ile bakanlann,
belediye başkanlarının ve bu fıkrada sayılanlann yetkili kılacakları görevliler
tarafından yapılabilir.
Askerî hizmet ile ilgili bilgiler özel kanunları*! yetkili kıldığı personel
dışında hiçbir kimse tarafından açıklanamaz.
Resmî belge, araç ve gereçlerin yetki verilen yerler dışına çıkarılmaması ve
iadesi Madde 15- Memurlar ve sözleşmeli personel, görevleri ile ilgili resmî
belge, araç ve gereçleri, birim amirince izin verilen yerler dışına çıkaramaz
ve özel işlerinde kullanamaz.
Memurlar ve sözleşmeli personel, görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmî
belge, araç ve gereçleri görevleri değiştiği veya sona erdiği zaman iade etmek
zorundadır. Bu zorunluluk memur ve sözleşmeli personelin mirasçılannı da kapsar.
Kılık ve kıyafet kuralları
Madde 16- Memurlar ve sözleşmeli personel, kanun, tüzük ve yönetmeliklerin
öngördüğü kılık ve kıyafet kurallarına uymak mecburiyetindedir.
İKİNCİ BOLUM
Genel Haklar
Güvence
Madde 17- Kanunlarda yazılı hâller dışında memurun memurluğuna son verilemez
ve haklan elinden alınamaz.
Bulunduğu kurumda veya diğer kurumlarda bu Kanuna göre aralıksız onbeş yıl süreyle
sözleşmeli personel olarak istihdam edilenlerin, bu Kanunda ve sözleşmelerinde
gösterilen görev, yetki ve sorumlulukları ihlal etmedikleri sürece sözleşmeleri
yenilenir.
Emeklilik
Madde 18- Memurly ve sözleşmeli personelin, sosyal güvenlik mevzuatı hükümlerine
göre emeklilik hakları vardır.
Çekilme, sözleşmeyi feshetme
Madde 19- Memurlar, bu Kanunda belirtilen usul ve esaslara göre memurluktan
çekilebilir. Sözleşmeli personel, sözleşmelerinde belirtilen usul ve esaslara
göre sözleşmelerini feshedebilir.
Müracaat, şikayet ve dava açma
Madde 20- Memurlar ve sözleşmeli personel kurumlarıyla ilgili,, işlerinden
dolayı müracaat; amirleri veya kurumlan tarafından kendilerine uygulanan idarî
eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptir.
Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlanarak silsile
yolu ile yapılır. Şikayetlerde, şikayet edilen amirler atlanır.
Müracaat ve şikayetler incelenerek sonuç ilgiliye bildirilir. Müracaat ve şikayetlerle
ilgili usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle
düzenlenir.
Sendika kurma ve sendikaya üye olma
Madde 21- Memurlar ve sözleşmeli personel özel kanununda belirtilen hükümlere
göre sendika ve üst kuruluş kurabilir ve bunlara üye olabilir.
İzin
Madde 22- Memurlar ve sözleşmeli personel, bu Kanunda gösterilen süre ve
şartlarla izin hakkına sahiptir. Özel kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.
Kovuşturma ve yargılama
Madde 23- Görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı memurlar hakkında
soruşturma ve kovuşturma yapılması ile dava açılması özel kanun hükümlerine
tâbidir.
İsnat ve iftiralara karşı koruma
Madde 24- Memurlar ve sözleşmeli personel hakkında görevleriyle ilgili ihbar
ve şikayetlerin, soruşturma veya yargılama sonucunda uydurma bir suç isnadı
suretiyle yapıldığının anlaşılması hâlinde, merkezde bu memur ve sözleşmeli
personelin en üst amiri, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar, belediyelerde
ise belediye başkanları, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını
Cumhuriyet savcılığından ister.
Hukukî yardım
Madde 25- Görevleri sebebiyle haklarında kamu davası açılmış olup da beraat
eden memurlar ve sözleşmeli personele, davanın avukata vekalet verilmesi suretiyle
takip edilmiş olması durumunda avukatlık asgarî ücret tarifesinde öngörülen
avukatlık ücreti ve belgelendirilmiş olmak kaydıyla dava ile ilgili olarak yaptıkları
diğer masraflar kurumlarınca ödenir.
Bilgi verme ve görüş alma
Madde 26- Memurlar ve sözleşmeli personele, çalıştıkları kurumların iç işleyişine
ilişkin olarak yapılacak değişikliklerde bilgi verilir; personelin bu konuda
görüşleri alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yasaklar
Toplu eylem ve hareketlerde bulunma yasağı
Madde 27- Memurlar ve sözleşmeli personelin toplu olarak göreve gelmemeleri
veya hizmetin yavaşlatılması veya aksatılması sonucunu doğuracak eylemlerde
bulunmaları yasaktır.
Grev yasağı
Madde 28- Memurlar ve sözleşmeli personelin greve karar vermeleri, grev
düzenlemeleri, ilan etmeleri ve bu yolda propaganda yapmaları yasaktır. Memurlar
ve sözleşmeli personel, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz,
grevi destekleyemez veya teşvik edemez.
Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı
Madde 29- Memurlar ve tam zamanlı sözleşmeli personel, Türk Ticaret Kanununa
göre tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticarî
ve sınai işletmelerde görev alamaz, ticarî mümessil veya ticarî vekil olamaz,
serbest meslek faaliyetlerinde bulunamaz. Sözleşmeli personel için serbest meslek
faaliyetlerine ilişkin özel kanunlardaki hükümler saklıdır.
Memurlar ve tam zamanlı sözleşmeli personel, kollektif şirketlerde ortak veya
komandit şirketlerde komandite ortak olamaz.
Memurlar ve sözleşmeli personelin üyesi oldukları demekler, yapı, kalkınma ve
tüketim kooperatifleri, bunların kurdukları birlik veya üst birlikler, kanunla
kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulu üyeliği görevleri ile
her ne ad altında olursa olsun herhangi bir ödeme yapılmamak kaydıyla kurumlarını
temsilen görevli oldukları kurumların iştiraklerinde alacakları görevler, bu
yasağın dışındadır.
Ergin olmayan veya kısıtlı olan çocukları ile eşleri bu maddeyle yasaklanan
faaliyetlerde bulunan memurlar ve tam zamanlı sözleşmeli personel, bu durumu
onbeş gün içinde kurumlarına bildirmekle yükümlüdür. Kısmî zamanlı sözleşmeli
personel, kendisinin ve ergin olmayan veya kısıtlı olan çocukları ile eşlerinin
bu nitelikteki faaliyetlerini de aynı süre içerisinde kurumlarına bildirmekle
yükümlüdür.
Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı
Madde 30- Memurlar ve sözleşmeli personelin doğrudan veya aracı eliyle hediye
istemeleri, görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye
kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri veya almaları yasaktır.
Kamu Görevlileri Etik Kurulu, hediye alma yasağının kapsamım belirlemeye ve
en az genel müdür veya eşiti seviyedekiler tarafından alınan hediyelerin listesini
gerektiğinde her takvim yılı sonunda bu görevlilerden istemeye yetkilidir.
Memurlar ve sözleşmeli personel, denetimleri altında bulunan veya kendi görevleri
veya mensup oldukları kurum ile ilgisi olan kişi veya kuruluşlardan, doğrudan
veya aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun menfaat sağlayamaz.
Gizli bilgileri açıklama yasağı
Madde 31- Memurlar ve sözleşmeli personel, kamu hizmetleri ile ilgili gizli
bilgileri görevlerinden ayrılmış bile olsalar, yetkili bakanın veya illerde
valinin yazılı izni olmadıkça açıklayamaz.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Göreve Alınma, Hizmet Şartlan ve Şekilleri
BİRİNCİ BOLUM
Göreve Alınma Usul ve Şartları
Merkezî sınav şartı
Madde 32- İlk defa memur veya sözleşmeli personel olarak göreve alınacakların
ülke genelinde merkezî olarak yapılacak yazılı sınava girerek başarılı olmaları
şarttır.
Memurlar ve sözleşmeli personel, memur statüsünden sözleşmeli personel statüsüne,
tam zamanlı sözleşmeli personel statüsünden memur statüsüne geçişlerde aynca
birinci fıkra uyarınca yapılacak merkezî yazılı sınava tâbi tutulmaz. Bir kadroya
dayalı olarak istihdam edilen diğer kamu görevlilerinin sözleşmeli personel
statüsüne geçişlerinde de bu fıkra hükmü uygulanır.
Sınavın duyurulması
Madde 33- İlk defa memur ve sözleşmeli personel olarak göreve alınacaklar
için yapılacak merkezî yazılı sınav ve bu sınav sonucuna göre yapılacak yerleştirme
işlemlerine ilişkin hususlar, Resmî Gazete ile ülke genelinde yayınlanan tirajı
yüksek gazetelerden en az ikisi ve uygun görülecek diğer araçlarla duyurulur.
Merkezî yazılı sınav ile ihtiyaç duyulacak kadro ve pozisyonlar için yapılacak
diğer sınavlara ve adayların yerleştirilmesine ilişkin usul ve esaslar Devlet
Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.
Genel ve özel şartlar
Madde 34- Memur ve sözleşmeli personel olarak göreve alınacaklarda aşağıdaki
genel şartlar aranır:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) Onsekiz yaşını tamamlamış olmak,
c) En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
d) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
e) Taksirli suçlar ile ertelenmiş veya affa uğramış olanlar hariç olmak üzere,
altı aydan fazla hapis cezasıyla yahut ertelenmiş veya affa uğramış olsalar
bile 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ikinci kitabının, dördüncü kısmının üçüncü,
dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci bölümlerinde yazılı suçlarla
zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye
kullanma, hileli iflas, hürriyeti bağlayıcı ceza gerektiren kaçakçılık, ihaleye
ve edimin ifasına fesat karıştırma gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti
kırıcı suçlardan dolayı mahkum olmamak,
f) Askerlikle ilgisi bulunmamak, askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik
hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,
g) 35 inci madde hükmü saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına engel
olabilecek vü'cut veya akıl hastalığı bulunmamak.
Ayrıca, bazı kadro veya pozisyonlar için ilgili mevzuatta öğrenim şartları ile
diğer özel şartlar aranabilir.
Türkiye Cumhuriyet vatandaşı olma şartının aranmayacağı pozisyonlar ile bunun
usul ve esasları Bakanlar Kurulunca belirlenir.
Özürlülerin çalıştırılması
Madde 35- Bu Kanun kapsamındaki kurumlar, dolu memur kadroları ve sözleşmeli
personel pozisyonları toplamının yüzde üçü oranında özürlü memur veya sözleşmeli
personel çalıştırmak zorundadır.
Özürlülerin bu kadro veya pozisyonlara ilk defa alınmaları için yapılacak sınavlar,
çalıştırılacakları görevler ile özürlü çalıştırılmasına ilişkin diğer hususlar
Maliye, Sağlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıkları ile Özürlüler İdaresi
Başkanlığının görüşleri alınarak Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak
bir yönetmelikle düzenlenir.
İlk defa memur veya sözleşmeli personel olarak göreve alınma Madde 36- İlk defa
memurluğa girmeye hak kazananlar kurumlarınca aday memur olarak atanır.
İlk defa sözleşmeli personel olmaya hak kazananlarla bir yıllık sözleşme yapılır.
Bunlardan sözleşmelerinin yenilenmesine karar verilenlerle bir defaya mahsus
olmak üzere o yılın sonuna kadar sözleşme yapılır. Sözleşmeli personel ile akdedilecek
müteakip sözleşmeler takvim yılı itibarıyla yıllık olarak düzenlenir. Sözleşmelerin
yapılmasına ve sözleşmelere ilişkin usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığınca
hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.
İlk defa sözleşmeli personel olarak göreve alınıp da aylıktan kesme veya daha
ağır bir disiplin cezası verilmesi veya personel ve başarı değerlendirmesinin
olumsuz olması sebepleriyle birinci yılın sonunda sözleşmeleri yenilenmeyenler,
üç yıl geçmeden ve yeni bir sınav sonucuna göre göreve alınma hakkı elde etmeden
memur veya sözleşmeli personel olarak istihdam edilemez.
Memurlar ve sözleşmeli personel kurumlarınca ayrı ayrı tutulacak kütüklere kaydolunur.
Bunlar hakkında bir özlük dosyası tutulur ve kimlik belgesi düzenlenir. Her
memur ve sözleşmeli personelin Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası, özlük dosyası
numarası olarak kullanılır.
Adaylık süresi
Madde 37- Adaylık süresi bir yıldır. Bu süre içinde aday memurun başka kurumlara
naklen ataması yapılamaz.
Aday memurların yetiştirilmesi
Madde 38- Aday memurlar, kurumları, görevleri ve memurluk konularıyla ilgili
olarak adaylık eğitimine ve staja tâbi tutulur. Eğitim ve stajda başarılı olan
ve adaylık süresi sonunda personel ve başarı değerlendirmesi olumlu olan adaylar
memur olarak atanır.
Mazeret veya hastalılc izinleri nedeniyle veya belgeyle ispatı mümkün zorlayıcı
sebeplerle eğitim ve stajdaki basan durumları değerlendirilemeyen veya haklarında
personel ve başarı formu doldurulamayanların adaylık sürelerinde, bu süreler
dikkate alınmaz.
Eğitim ve staj süreleri, programları, değerlendirme esasları ve diğer hususlar
Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.
Adaylıkta ilişik kesme
Madde 39- Adaylık süresi içinde aday memurlardan;
a) Adaylık eğitimi ve staj devrelerinin herhangi birinde başarısız olanların,
b) Aylıktan kesme veya daha ağır bir disiplin cezası verilenlerin,
c) Personel ve basan değerlendinnesi olumsuz olanların,
personel ve başarı değerlendirme amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin
onayı ile ilişikleri kesilir.
Birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen cezaların verilmesini gerektiren fiil
veya hâli bulunanların adaylık süresi, karann adaylık süresi içinde verilememesi
hâlinde, ceza verilmesine mahal olmadığına dair kararın veya cezanın verildiği
tarihe kadar uzatılır.
Bu madde uyannca ilişikleri kesilenler, üç yıl geçmeden ve yeni bir sınav sonucuna
göre göreve alınma hakkı elde etmeden memur veya sözleşmeli personel olarak
istihdam edilemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İstisnai Kadro ve Pozisyonlar
İstisnaî kadro ve pozisyonlar
Madde 40- Bu Kanunun sınav ve atamaya ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın
aşağıdaki kadrolara atama ve pozisyonlara görevlendirme yapılabilir:
a) Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel
Sekreterliği kadro ve pozisyonları,
b) Müsteşar,
c) Başbakan Başmüşaviri, Başbakan Müşaviri; Başbakanlık ve bakanlıklarda Müşavir,
Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri
d ) Başbakanlık Basın Müşaviri,
e) Özel Kalem Müdürü,
f) Vali, Büyükelçi, Elçi, Daimî Temsilci, Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşaviri,
Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi,
g) Millî İstihbarat Teşkilatı kadro ve pozisyonları,
h) Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğinde Müşavir, Hukuk Müşaviri ve Genel
Sekreter Sekreteri,
ı) Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanı, Özelleştirme
İdaresi Başkam, Toplu Konut İdaresi Başkam, Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi
Başkam, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkam, Türk Patent Enstitüsü Başkam,
Türk Standartları Enstitüsü Başkanı, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanı ile Basın
Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü, Devlet
Su İşleri Genel Müdürü, Devlet Tiyatroları Genel Müdürü, Gençlik ve Spor Genel
Müdürü, Karayolları Genel Müdürü, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Müdürü,
Vakıflar Genel Müdürü ile büyükşehir belediyelerinin bağlı kuruluşlarının genel
müdürleri.
Millî Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve pozisyonlarında
veya kadro açıklamalar bölümünde özel nitelikli olarak gösterilen görev yerleri
ile olimpiyat şampiyonluğu veya olimpik sjlbr dallarından birinde büyükler kategorisinde
birden fazla Dünya şampiyonluğu kazananlar arasından spor müşavirliğine yapılacak
atama ve görevlendirmelerde de birinci fıkra hükmü uygulanır.
İstisnaî kadro veya pozisyonlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun adaylık dışında
kalan bütün hükümleri uygulanır.
İstisnaî kadro veya pozisyonlara 34 üncü maddede belirtilen genel şartları taşıyanlar
atanabilir veya görevlendirilebilir. Kanunlarda öngörülen özel şartlar saklıdır.
Birinci fıkranın (h) bendinde belirtilen kadrolara bu maddeye göre atanacaklarda,
ayrıca en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş ve atanacağı kurumun görev alanı
ile ilgili olarak bu Kanuna tâbi kurumlarda veya özel sektörde en az on yıl
çalışmış olma veya kurumun görev alanına giren konularda doktora yapmış olma
şartı aranır.
İstisnaî görevlerin sona ermesi
Madde 41- İstisnaî kadro veya pozisyonlarda bulunanlar, atanmalarındaki
veya görevlendirilmelerindeki usule göre her zaman görevden alınabilir.
Memur, diğer kamu görevlisi veya sözleşmeli personel iken istisnaî görevlere
kurum içinden veya başka kurumlardan geçenler, bu görevleri sona erdiğinde önceki
kurumlarında ihtiyaç duyulan niteliklerine uygun kadrolara atanır veya pozisyonlarda
görevlendirilir.
İstisnaî görevlere ilişkin unvan ile malî haklar, diğer kadro ve pozisyonlar
için kazanılmış hak teşkil etmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Göreve Başlamada Süre ve Göreve Başlamama Hâli
Göreve başlama süresi
Madde 42- Memur;
a) Aynı yerdeki bir göreve atandığında, en geç atama emrinin kendisine tebliğ
edildiği günü izleyen işgünü,
b) Başka yerdeki bir göreve atandığında, atama emrinin kendisine tebliğ edildiği
günü izleyen günden itibaren en geç onbeş gün içinde,
göreve başlar. Savaş ve olağanüstü hâllerde bu süre Bakanlar Kurulu kararıyla
kısaltılabilir.
Sözleşmeli personel sözleşmesinde belirtilen süre içinde göreve başlar.
Yukarıdaki süreler;
a) Kanunî izinlerin kullanılması sırasında ataması yapılan memurlar için iznin
bitimi,
b) Geçici bir görevin yapılması sırasında ataması yapılan memurlar için geçici
görevin bitimi,
c) Hesaplarını, yerlerine gelenlere devretmek zorunda bulunanlar için devrin
sona ermesi,
d) Eski görevlerine devamları kurumlarınca yazılı olarak tebliğ edilenler için
yerlerine atanan memurlann göreve başlaması veya yeni görev yerlerine hareketlerinin
kurumlarınca tebliği,
tarihinde başlar.
Memurun izinli veya geçici görevde olması tebligata engel olmaz.
Bu maddede geçen "aynı yer" ve "başka yer" ibarelerinin
kapsamı, Devlet Personel Başkanlığınca belirlenir.
Göreve başlamama hâli
Madde 43- Bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan süresi içinde göreve
başlamayan memurlann atamalan iptal edilir ve bunlar altı ay süreyle memur veya
sözleşmeli personel olarak istihdam edilemez.
Süresi içinde göreve başlamayan sözleşmeli personelin sözleşmesi feshedilmiş
sayılır ve bunlar altı ay süreyle memur veya sözleşmeli personel olarak istihdam
edilemez.
Ancak, belge ile ispatlanan zorlayıcı sebeplerin bulunması durumunda memur ve
sözleşmeli personelin göreve başlama süresi en çok iki aya kadar uzatılır.
Başka yerdeki bir göreve atanan memurlardan, belge ile ispatlanan zorlayıcı
bir sebep olmaksızın süresi içinde yeni görevlerine başlamayanlar memurluktan
çekilmiş sayılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İlerleme ve Yükselme
Basamakların belirlenmesi
Madde 44- İlk defa memur olarak atananlar l inci basamaktan göreve başlar
ve basamak ilerlemesine ilişkin esaslar çerçevesinde 10 uncu basamağa kadar
ilerleyebilir.
Basamak ilerlemesi ve kıdem yılı
Madde 45- Personel ve başarı değerlendirmesi olumsuz olan yıllar hariç,
bulunduğu basamakta üç yıl çalışan memurlar, bu sürenin dolmasını izleyen yılın
başından geçerli olmak üzere bir üst basamağa ilerlemiş sayılır.
Basamak ilerlemesi yapmış sayılanlardan ilerlemeye müstahak olmadığı sonradan
tespit edilenlerin bu basamak ilerlemesi, ilerlemiş sayıldığı tarihten geçerli
olmak üzere iptal edilir.
Sözleşmeli personel olarak istihdam edilenlerin, çalıştıkları her yıl bir kıdem
yılı kabul edilir. Ancak, personel ve basan değerlendirmesinin olumsuz olması
nedeniyle sözleşmeleri feshedilen personelin daha sonra sözleşmeli personel
olarak istihdam edilmesi hâlinde olumsuz değerlendirme alman yıllar kıdem yılının
hesabına dâhil edilmez.
Basamak ilerlemesinde ve kıdem yılının tespitinde değerlendirilecek hizmetler
Madde 46- Memurların basamak ilerlemesinde değerlendirilen süreleri sözleşmeli
personel statüsüne geçiş hâlinde kıdem yılının tespitinde; sözleşmeli personelin
kıdem yılında değerlendirilen süreleri ise memurluğa atanma hâlinde basamak
ilerlemesinde değerlendirilir.
Bakan, milletvekili, belediye başkanı ve diğer kamu görevlisi olarak veya askerlikte,
okul devresi dâhil yedek subaylıkta, yurt içi veya yurt dışındaki yükseköğretim
kurumlarında, uluslararası kuruluşlarda çalışılan sürelerin tamamı; bu maddede
sayılanlar dışında olup hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında
çalışanlar ile onsekiz yaşını doldurduktan sonra yurt içinde veya yurt dışında
sosyal güvenlik kurumlarına tâbi olarak özel sektörde veya serbest çalışanların
bu hizmetlerde geçen sürelerinin yansı basamak ilerlemesinde ve kıdem yılının
tespitinde dikkate alınır.
Görevde yükselme
Madde 47- Özel kanunlarda yer alan hükümler saklı kalmak ve 46 ncı maddeye
göre basamak ilerlemesinde değerlendirilen hizmet süreleri esas alınmak kaydıyla,
bu Kanuna ekli (1) sayılı listenin;
a) (A 1), (A 2), (A 3), (A 4), (A 5) ve (A 6) gruplarında belirtilen kadrolara
atanabilmek için en az oniki yıl,
b) (A 7), (A 8) ve (A 9) gruplarında belirtilen kadrolara atanabilmek için en
az on yıl,
c) Hukuk müşaviri hariç olmak üzere (A 10) ve (A W) gruplarında belirtilen kadrolara
atanabilmek için en az sekiz yıl,
hizmet ve en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olma şartı aranır.
Memurların üst görevlere ve öğrenim durumları itibarıyla kazandıkları unvanlara
ilişkin görevlere atanmaları ile ilgili usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığınca
hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir. Sözleşmeli personel hakkında uygulanacak
usul ve esaslar da aynı yönetmelikle düzenlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Yer Değiştirme
Yer değiştirme suretiyle atama
Madde 48- Memurların yer değiştirme suretiyle atanmaları; hizmetlerin gereklerine
ve özelliklerine göre ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden
benzerlik ve yakınlık gösteren iller ve/veya ilçeler grupl andırıl arak tespit
edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.
Memurların yer değiştirme suretiyle atanmalarına ilişkin usul ve esaslar Devlet
Personel Başkanlığınca hazırlanacak genel yönetmelikle düzenlenir.
Karşılıklı olarak yer değiştirme
Madde 49- Aynı kurumun farklı birimlerinde bulunan aynı unvanlı memurları,
karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilir. Bu isteğin
yerine getirilmesi, atamaya yetkili amirlerince uygun bulunmasına bağlıdır.
Görevin ve görev yerinin değiştirilmesi
Madde 50- Memurlar, nitelikleri ve hizmet gerekleri dikkate alınarak aynı
veya başka yer ve birimlerdeki aynı veya başka unvanlı kadrolara atanabilir.
Memurlar, istekleri üzerine nitelikleri ve hizmet gerekleri dikkate alınarak,
aynı veya başka yer ve birimlerdeki sözleşmeli personel pozisyonlanna geçirilebilir.
Başka bir kadroya atanmak üzere bulunduktan görevlerden Bakanlar Kurulu karan
veya müşterek kararla alınmış olan memurlar, görevlerinden alınmalarım takip
eden ay sonundan itibaren en geç üç ay içinde; diğer şekillerde görevden alınanlar
ise görevden alma işlemi ile birlikte niteliklerine uygun bir kadroya atanmak
veya önceki pozisyonlanna uygun bir pozisyonda görevlendirilmek zorundadır.
Önceki pozisyonlanna uygun bir pozisyonda görevlendirilenler hakkında hizmet
sürelerine bakılmaksızın 17 nci maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanır.
Dışişleri Bakanlığı dışındaki kurumlardan sürekli görevle yurt dışına atanan
memurlann yurt dışındaki görev süreleri memuriyetleri süresince hiçbir şekilde
toplam altı yılı geçemez.
Kurumlar arası naklen atama
Madde 51- Memurlann bu Kanuna tâbi kurumlar arasında, kurumlannın muvafakati
ile aynı veya başka unvanlı bir kadroya naklen atanmalan mümkündür.
Bir kadroya dayalı olarak istihdam edilen ve en az iki yıl başanlı görev yapmış
olan diğer kamu görevlilerinin, bu Kanuna tâbi kurumlardaki memur kadrolanna
naklen atanmalarında da birinci fıkra hükümleri uygulanır.
Görevde iken, ilk defa atanacaklar için yapılan merkezî sınav sonucuna göre
başka bir kurumdaki bir kadroya atanma hakkı elde eden aday memurlar hakkında
başka kurumlara naklen atanma yasağı uygulanmaz.
Memurun, ilk defa atanacaklar için yapılan merkezî sınav sonucuna göre başka
kurumdaki bir kadroya atanmasında kurumunun muvafakati aranmaz.
Atamalarda aile birliğinin muhafaza edilmesi
Madde 52- Atamalarda, aile birliğini muhafaza etmek bakımından kurumlar
arasında gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle memur; isteği hâlinde, atamaya
tâbi tutulan memur ya da diğer kamu görevlisi olan eşinin atandığı veya sözleşmeli
personel olarak çalıştığı yerde niteliğine uygun bir kadroya atanır. Bu yerde
niteliğine uygun atanabileceği boş bir kadro bulunmaması hâlinde ve talebi üzerine
memura eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aylıksız izin verilebilir.
Kadrosu kaldırılan memurlar
Madde 53- Kadrosu kaldırılan memurlar, en geç altı ay içinde kendi kurumlarında
niteliklerine uygun bir kadroya atanır veya pozisyonda görevlendirilir. Bu memurlar,
kurumlarında atama veya görevlendirme imkanı bulunmaması hâlinde aynı süre içinde
başka bir kurumdaki kadrolara atanmak veya pozisyonlarda görevlendirilmek üzere
Devlet Personel Başkanlığına bildirilir. Bunlar, atama veya görevlendirme işlemi
yapılıncaya kadar kurumlarında niteliklerine uygun işlerde çalıştırılır ve yeni
bir kadroya atanıncaya veya pozisyonda görevlendirilinceye kadar eski kadrolarına
ait temel görev aylığı ile sosyal yardımlardan yararlanmaya devam eder.
Söz konusu memurların eski kadrolarına ait en son ayda aldığı temel görev aylığı
net tutarının, atandıkları veya görevlendirildikleri yeni kadro veya pozisyonlarının
temel görev aylığı veya temel görev ücreti net tutarından fazla olması hâlinde,
aradaki fark, farklılık giderilinceye kadar, atandıkları kadro veya görevlendirildikleri
pozisyonlarda veya bu kadro veya pozisyonlardan istekleri dışında atandıkları
başka kadro veya görevlendirildikleri pozisyonlarda kaldıkları sürece, herhangi
bir kesintiye tâbi tutulmaksızın tazminat olarak ödenir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Silah Altına Alınma
Silah altına alınma
Madde 54- Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar ve sözleşmeli personel askerlik
süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız veya ücretsiz izinli sayılır.
Hazarda ve seferde muvazzaflık hizmeti dışında silah altına alınan memurlar
ve sözleşmeli personel silah altında bulundukları sürece izinli sayılır.
Terhis edilenlerin görevlerine dönmeleri
Madde 55- Memur veya sözleşmeli personel iken muvazzaf askerlik hizmetini
yapmak üzere silâh altına alınanlardan askerlik hizmetini tamamlayıp görevine
dönmek isteyenler, terhis tarihinden itibaren otuz gün içinde kurumlarına başvurmak
ve kurumları da başvurma tarihinden itibaren azamî beş gün içinde ilgilileri
göreve başlatmak zorundadır.
Hazarda eğitim ve manevra maksadıyla veya seferde muvazzaflık dışında silâh
altına alınan memurlar ve sözleşmeli personel terhis tarihinden itibaren beş
gün içinde göreve başlar.
SEKİZİNCİ BOLUM
Vekalet, İkinci Görev, Geçici Görev ve Ders Görevi
Vekalet görevi
Madde 56- Kanunî izin, geçici görev, görevden uzaklaştırma, tutuklanma,
gözaltına alınma, hizmet içi eğitim, kurs veya seminer ve benzeri nedenlerle
görevlerinden geçici olarak ayrılan memurlarca yürütülen görevler ile boş kadrolara
ait görevler, kurum içinden veya diğer kurumlardan görevlendirilecek memurlara
veya ihtiyaç duyulan durumlarda pozisyonunun tahsis edildiği yerdeki tam zamanlı
sözleşmeli personele vekaleten gördürülebilir.
Vekalet görevi, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması
gereken kadrolara ait görevler için ilgili bakan; diğer kadrolara ait görevler
için asili atamaya yetkili amirin onayı ile verilir. Ancak, taşra teşkilatına
ait dolu kadrolara ait görevler için üç ayı geçmeyen vekalet görevi vali tarafından
verilir.
Vekalet onaylarında, vekil tarafından asıl görevin de yürütülüp yürürülmeyeceği
belirlenir. Bir memurun veya sözleşmeli personelin üstünde birden çok vekalet
görevi bulunamaz.
Vekalet görevi ile ikinci görev aynı kişi üzerinde bulunamaz.
İkinci görev
Madde 57- Memurlara veya tam zamanlı sözleşmeli personele esas görevlerinin
yanında;
a) Hizmet olanakları elverişli bulunmak ve atamaya veya sözleşme imzalamaya
yetkili amir tarafından uygun görülmek şartıyla;
1) Avukatlara, bu Kanuna tâbi kurumların avukatlıkları,
2) Tabiplere, bu Kanuna tâbi kurumların tabiplikleri, işyeri hekimlikleri, Adlî
Tıp Kurumu uzmanlıkları, baştabipnk ve baştabip yardımcılığı,
3) Diş tabiplerine ve veteriner hekimlere, meslekleri ile ilgili baştabiplik,
4) Veteriner hekimlere, bu Kanuna tâbi kurumların veteriner hekimlikleri,
5) Mühendis, mimar ve şehir plancılarına; asıl görevlerinin bulunduğu yerdeki
belediyelerin, mühendis, mimar ve şehir plancılannca yürütülmesi gereken hizmetler,
6) Veteriner hekim, diş tabibi ve eczacılara, baştabip yardımcılığı,
7) Öğretmenlere, okul müdürlüğü, başyardımcılığı ve yardımcılığı, görevleri,
b) Özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak memurlara
veya sözleşmeli personele gördürülmesi öngörülen hizmetler,
ikinci görev olarak verilebilir.
Baştabip ve baştabip yardımcılığı, okul müdürlüğü, okul müdür başyardımcılığı
ve okul müdür yardımcılığı ile birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen görevler
dışındaki görevlerin ikinci görev olarak yürütülebilmesi için boş kadro veya
pozisyon bulunması şarttır. İkinci görev, kadro veya pozisyon şartı aranan görevlerde
bu kadro veya pozisyonlara atamaya veya sözleşme imzalamaya yetkili amir, diğerlerinde
mevzuatında belirlenen yetkililer tarafından verilir. Bir memurun veya sözleşmeli
personelin üstünde birden çok ikinci görev bulunamaz.
Yukarıda sayılan hâller dışında memurlar ve sözleşmeli personele ikinci görev
verilemez. Ancak, hakemliğe, tasfiye memurluğuna ve bilirkişiliğe; görevli oldukları
kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevlere; çeşitli
kurul, komisyon, heyet ve jüri çalışmalarına; spor hizmetleri uygulamalarına;
uluslararası anlaşmalar çerçevesinde yürütülen veya uluslararası kuruluşlar
tarafından finansmanı sağlanan proje ve çalışmalar ile yükseköğretim kurumlan,
Adlî Tıp Kurumu, Türkiye ve Orta-Doğu Amme İdaresi Enstitüsü ve özel kanunlarla
kurulan araştırma kurumları tarafından yapılan inceleme ve araştırma çalışmalarına
ilişkin görevler hakkındaki hükümler saklıdır.
Geçici görev
Madde 58- Memurlar, bir görevin ifası için geçici olarak kadrosunun bulunduğu
yer dışındaki birimlerde görevlendirilebilir.
Sözleşmeli personel, deprem, yangın, su baskını, yer kayması, çığ ve benzeri
afetler, sıkıyönetim, olağanüstü hâl, seferberlik ve savaş hâli, yılda bir ayı
geçmeyen hizmet içi eğitim çalışması ile hizmetin zorunlu kıldığı ihtiyaçlar
sebebiyle bir sözleşme döneminde iki ayı aşmayan geçici görevlendirmeler hariç,
pozisyonunun tahsis edildiği yer dışındaki birimlerde geçici veya sürekli olarak
görevlendirilemez ve çalıştırılamaz.
Geçici görevlendirmeye ilişkin usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığınca
hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.
Memurların sürekli veya geçici olarak, sözleşmeli personelin ise geçici olarak
kadrosunun veya pozisyonunun bulunduğu yer dışında görevlendirilmeleri halinde
yol giderleri ve gündelikleri, yolluklar hakkındaki özel kanun hükümlerine göre
ödenir.
Ders görevi
Madde 59- Bu Kanuna tâbi kurumlara ait her türlü eğitim ve öğretim kurumlarında,
yaygın eğitim yapan kurumlarda veya kurslarda, ihtiyaç duyulması hâlinde, memurlara,
diğer kamu görevlilerine ve sözleşmeli personele veya açıktan görevlendirileceklere
ders görevi verilebilir. *
DOKUZUNCU BÖLÜM
Memur ve Sözleşmeli Personel Statüsünün Sona Ermesi ve Yeniden Göreve Alınma
Memurluğun sona ermesi
Madde 60- Memurların;
a) Bu Kanun hükümlerine göre memurluktan çıkarılması,
b) Memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması
veya bu şartlardan herhangi birinin sonradan kaybedilmesi,
c) Çekilmesi veya çekilmiş sayılması,
d) Haklarında emeklilik hükümlerinin uygulanması,
e) Ölümü,
hâllerinde memurluğu sona erer.
Çekilme ve çekilmiş sayılma
Madde 61- Memur, bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle
memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir.
Çekilmek isteyen memur çekilme isteğinin kabulüne kadar görevine devam eder.
Çekilme isteği bir ay içinde kabul edilmeyen memur, üstüne yazılı olarak bildirerek
görevini bırakabilir. Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüne haber vermek şartıyla
bir aylık süre sınırlamasına tâbi değildir.
Memurlar, olağanüstü hâl, sıkıyönetim, seferberlik, savaş veya genel hayata
müessir afet hâllerinde, çekilme isteğinin kabulüne kadar görevini bırakamaz.
İzinsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi
ve bu terkin kesintisiz on gün devam etmesi hâlinde, memur çekilmiş sayılır.
Çekilen memurlardan devir ve teslim ile yükümlü olanlar, bu işlemler sonuçlandırılıncaya
kadar görevlerini bırakamaz. Hizmet gereklerine göre devir ve teslim işlemleri
için gerekli süreler ile devir ve teslime ilişkin diğer usul ve esaslar, Maliye
Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.
Çekilen ve çekilmiş sayılanların yeniden atanmaları
Madde 62- İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle
çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa
dönmek isteyenler, boş kadro bulunmak ve bu kadronun niteliklerini taşımak şartıyla
yeniden atanabilir.
Bir kadroya dayalı olarak istihdam edilen diğer kamu görevlilerinden en az iki
yıl başarılı görev yaptıktan sonra görevlerinden çekilmiş olanlar, boş kadro
bulunmak ve bu kadronun niteliklerini taşımak şartıyla memur kadrolarına atanabilir.
Ancak memurlardan, malî ve cezaî sorumlulukları saklı kalmak üzere;
a) Bu Kanunun çekilmeye ilişkin hükümlerine uygun olarak memuriyetten çekilenler
altı ay geçmeden, ^
b) Bu Kanuna göre çekilmiş sayılanlar ile 61 inci maddenin ikinci fıkrasına
uymadan görevlerinden ayrılanlar bir yıl geçmeden,
c) Çekilmede devir ve teslim ile ilgili yükümlülüklere uymayanlar üç yıl geçmeden,
d) 61 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen çekilme usulüne aykırı hareket
edenler beş yıl geçmeden,
memur veya sözleşmeli personel olarak istihdam edilemez.
Sözleşmeli personelin görevinin sona ermesi Madde 63- Sözleşmeli personelin;
a) Bu Kanun ve sözleşme hükümlerine göre sözleşmenin feshedilmesi veya feshedilmiş
sayılması,
b) Göreve alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması
veya bu şartlardan herhangi birinin sonradan kaybedilmesi,
c) Sözleşme süresinin sona ermesi,
d) Pozisyonunun kaldırılması,
e) Haklarında emeklilik hükümlerinin uygulanması, O Ölümü,
hâllerinde görevi sona erer.
Sözleşmeli personelin yeniden göreve alınması
Madde 64- Sözleşmesini feshedenler ile sözleşmeleri yenilenmeyenler, feshedilenler
veya feshedilmiş sayılanlar, niteliklerini taşımak kaydıyla boş pozisyonlarda
yeniden göreve alınabilir.
Sözleşmeli personel olarak çalışmakta iken zorunlu yer değiştirmeye tâbi memur
veya diğer kamu görevlisi olan eşinin zorunlu olarak başka bir yere atanması
nedeniyle sözleşmelerini feshedenler, eşlerinin atandığı yerde; 69 uncu maddenin
birinci fıkrasında öngörülen nedenlerle sözleşmelerini feshedenler ise önceki
görev yerlerinde, önceki unvanlarına ilişkin pozisyonlarda veya niteliklerine
uygun başka bir pozisyonda göreve alınabilir.
ONUNCU BÖLÜM
Çalışma Süreleri ve İzinler
Çalışma süreleri
Madde 65- Memurların ve tam zamanlı sözleşmeli personelin haftalık çalışma
süresi genel olarak kırk saattir. Bu süre Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak
üzere düzenlenir. Ancak özel kanunlarla yahut bu Kanuna veya özel kanunlara
dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin
özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit edilebilir.
Sözleşmeli personel, sözleşmelerine konulacak hükümlerle kurumların ve hizmetlerin
özellikleri dikkate alınarak tam zamanlı ya da kısmî zamanlı olarak çalıştırılabilir.
Kısmî zamanlı olarak çalıştırılacakların çalışma süreleri sözleşmelerinde belirtilir.
Bakanlar Kurulu, yurt dışı kuruluşlarda hizmetin gerektirdiği hâllerde, hafta
tatilini Cumartesi ve Pazardan başka günler olarak tespit edebilir.
Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğle dinlenme süresi, bölgelerin
ve hizmetin özelliklerine göre merkezde Devlet Personel Başkanlığının teklifi
üzerine Bakanlar Kurulunca, illerde valiler tarafından tespit olunur.
Günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan memurların
ve sözleşmeli personelin çalışma saat ve şekilleri, kurumlarınca düzenlenir.
Ancak, kadın memurlara hamileliklerinin yirmidördüncü haftasından itibaren ve
doğumdan sonraki bir yıl süreyle gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez.
Yıllık izin
Madde 66- Memurların ve tam zamanlı çalışan sözleşmeli personelin yıllık
izin süresi, bu Kanuna tâbi kurumlarda adaylık ve askerlik dâhil her türlü statüde
çalışılan süreler dikkate alınarak hizmeti bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl
dâhil) olanlar için onbeş işgünü, beş yıldan fazla, onbeş yıldan az olanlar
için yirmi işgünü, onbeş yıl (dâhil) ve daha fazla olanlar için yirmialtı işgünüdür.
Kısmî zamanlı olarak çalışan sözleşmeli personelin yıllık izin süreleri, tam
zamanlı olarak çalışılan süreler gözönünde bulundurularak sözleşmelerinde belirlenir.
Yıllık iznin kullanımından vazgeçilemez ve bulunulan yıl içinde kullandırılması
zorunludur.
Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre
kısım kısım kullanılabilir.
Öğretmenler yaz tatili ile yan yıl tatillerinde izinli sayılır. Bunlara ayrıca
yıllık izin verilmez.
Radyoloji işleri ile radyum ve radyoaktif maddelerle yapılan işlerde çalışanlara,
hizmet süresine bakılmaksızın yirmi işgünü kesintisiz olmak üzere toplam otuzbeş
işgünü yıllık izin kullandırılır.
Kurumların gerekli durumlarda günlük çalışma saatleri dışında çalıştırdığı personele,
yaptırılan fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir.
Bu suretle verilecek izinler de yılı içinde kullandırılır.
Mazeret izni
Madde 67- Memura ve sözleşmeli personele ana, baba, eş ve çocuklarından
birinin hastalığı hâlinde kendisinden başka bakacak kimsenin bulunmaması ve
doktor raporu ile refakatçi tahsisi gerektiğinin belgelendirilmesi kaydıyla
onbeş güne kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.
Memura ve sözleşmeli personele, eşinin doğum yapması, kendisinin veya çocuğunun
evlenmesi, eşinin veya çocuğunun ölümü, kendisinin veya eşinin ana, baba ve
kardeşinin ölümü hâlinde isteği üzerine beş işgünü izin verilir.
Yukarıda belirtilen hâller dışında, merkezde atamaya ve sözleşme imzalamaya
yetkili amirler, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar ve yurt dışında diplomatik
misyon şefleri tarafından birim amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan
veya parça parça olarak, mazeretleri sebebiyle memurlara ve sözleşmeli personele
beş işgünü izin verilebilir. Zaruret hâlinde öğretmenler hariç olmaK üzere aynı
usulle beş işgünü daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde ikinci defa alınan
bu izin yıllık izinden düşülür.
Kadın memur ve sözleşmeli personele çocuklarını emzirmeleri için doğum tarihinden
itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat
süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağı
kadın memurun ve sözleşmeli personelin tercihine bırakılır.
Yıllık izin ve mazeret izinleri sırasında malî haklar ile sosyal yardımlara
dokunulmaz.
Hastalık ve analık izni
Madde 68- Memurlara ve sözleşmeli personele, hastalıkları hâlinde, verilecek
raporlarda gösterilecek lüzum üzerine, aşağıdaki fıkralarda belirtilen esaslara
göre izin verilir.
Memurlara kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç
gösteren hastalıkları hâlinde onsekiz aya kadar, diğer hastalık hâllerinde ise
oniki aya kadar izin verilir.
Bu süreler; tam zamanlı çalışan sözleşmeli personel için yarısı kadar, kısmî
zamanlı olarak çalışan sözleşmeli personel için çalıştıkları sürelerin tam zamanlı
sürelere oranı dikkate alınarak belirlenecek süre kadar uygulanır.
Memurlar ve sözleşmeli personelin, hastalıkları sebebiyle yataklı tedavi kurumlarında
yatarak gördükleri tedavi süreleri hastalık izinlerine ait sürelerin hesabında
dikkate alınır.
Bu maddede yazılı en çok süreler kadar izin verilenler, bu izinlerinin sonunda
işe başlayabilmek için, iyileştiklerine dair raporu (yurt dışındaki memurlar
için mahallî usule göre verilecek raporu) getirmek zorundadır. İzin süresinin
sonunda hastalıklarının devam ettiği resmî sağlık kurullarının raporu ile tespit
edilenlerin izinleri bir katına kadar uzatılır. Bu sürelerin sonunda da iyileşmeyen
memurlar ve sözleşmeli personel hakkında emeklilik hükümleri uygulanır. Bunlardan
gerekli sağlık şartlarını yeniden kazandıkları resmî sağlık kurullarınca tespit
edilen ve emeklilik hakkını elde etmemiş olanlar tekrar görev almak istedikleri
takdirde, niteliklerine uygun görevlere öncelikle atanır.
Görevlerinden dolayı saldırıya uğrayan memurlar ve sözleşmeli personel ile görevleri
sırasında ve görevlerinden dolayı bir kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına
tutulan memurlar ve sözleşmeli personel, iyileşinceye kadar izinli sayılır.
Kadın memur ve sözleşmeli personele doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz
hafta olmak üzere toplam on altı hafta süre ile analık izni verilir. Çoğul gebelik
hâlinde doğum öncesi sekiz haftalık analık izni süresine iki hafta eklenir.
Ancak beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesine kadar, sağlık durumunun
çalışmaya uygun olduğunu doktor raporuyla belgeleyen kadın memur ve sözleşmeli
personel, isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar kurumunda çalışabilir. Bu
durumda kadın memurun ve sözleşmeli personelin isteği hâlinde, doğum öncesinde
bu rapora dayanarak fiilen çalıştığı süreler doğum sonrası analık izni süresine
eklenir. Doğumun erken gerçekleşmesi nedeniyle doğum öncesi sekiz haftalık analık
izninin kullanılamayan bölümü de doğum sonrası analık izni süresine eklenir.
Hastalık ve analık izni süresince sosyal yardımların, temel görev aylığı veya
temel görev ücretinin, varsa performans ödemesinin ve altıncı fıkrada belirtilen
hallerde ayrıca hizmet farkı ek ödeneğinin ödenmesine devam edilir. Ancak, bu
dönemlere ilişkin olarak sosyal güvenlik mevzuatına göre yapılacak ödemeler
ilgilinin kurumuna yapılır.
Aylıksız izin
Madde 69- Memurun ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin
ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa yakalanması hâllerinde, refakat
edilmesi gerektiğinin raporla belgelendirilmesi şartıyla memurlara istekleri
üzerine bu hâllerin devamı süresince aylıksız izin verilebilir.
Doğum yapan memur ve sözleşmeli personele, 68 inci madde uyannca verilen doğum
sonrası analık izni sürelerinin bitimi tarihinden itibaren; eşi doğum yapan
memur ve sözleşmeli personele, çocuğun doğduğu tarihten itibaren en fazla oniki
aya kadar, istekleri üzerine aylıksız veya ücretsiz izin verilir. Bu izin, üç
yaşını doldurmamış bir çocuğun evlat edinilmesi hâlinde, çocuğun ana ve babasının
rızasının kesinleştiği tarihten veya vesayet dairelerinin izin verme tarihinden
itibaren evlat edinen memur ve sözleşmeli personele de aynı koşullarla verilir.
Evlat edinen her iki eşin de memur veya sözleşmeli personel olması hâlinde bu
süre eşlerin talebi üzerine toplam aylıksız veya ücretsiz izin süresini geçmeyecek
şekilde birbirini izleyen iki bölüm hâlinde eşlere kullandırılabilir. 4857 sayılı
İş Kanununa tâbi olarak çalışan ve doğum yapan veya evlat edinen işçinin memur
veya sözleşmeli personel olan eşine de aynı süre ve koşullarla aylıksız veya
ücretsiz izin verilir. Münferit olarak evlat edinme hâlinde çocuğun ana ve babasının
rızasının kesinleştiği tarihten veya vesayet dairelerinin izin verme tarihinden
itibaren erkek ya da kadın memur veya sözleşmeli personel de aynı izin haklarından
yararlanır. Ancak, sözleşmeli personelin takip eden sözleşme döneminde de bu
fıkrada öngörülen izinlerden yararlanabilmesi için doğum veya evlat edinme hâlinden
bağımsız olmak üzere ilgilinin sözleşmesinin yenilenmesine karar verilmiş olması
şarttır.
Sürekli görevle yurt dışına atanan veya şahsen özel burs sağlayan ve burstan
istifade etmesi için kendisine aylıksız izin verilenler de dâhil olmak üzere
burslu olarak ya da bütçe imkanlarıyla yetiştirilmek üzere yurt dışına gönderilen
memur, sözleşmeli personel, diğer kamu görevlisi veya öğrencilerin memur olan
eşlerine, memuriyetleri süresince en çok altı yıla kadar aylıksız izin verilebilir.
Memurlara; yıllık izinde esas alınan süreler itibarıyla beş hizmet yılını tamamlamış
olmaları ve istekleri hâlinde memurluk süreleri boyunca ve en fazla iki defada
kullanılmak üzere ayrıca toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Ancak,
sıkıyönetim veya olağanüstü hâl ilan edilen bölgelere 48 inci (Yer değiştirme
suretiyle atama) madde gereğince belli bir süre görev yapmak üzere zorunlu olarak
sürekli görevle atananlar hakkında bu bölgelerdeki görev süreleri içinde bu
fıkra hükmü uygulanmaz.
Yabancı memleketlerde veya uluslararası kuruluşlarda kurumlarının muvafakati
ile görev alacak memurlara, ilgili bakanın izni ile ve her üç yılda bir iznin
yenilenmesi kaydıyla, memuriyeti süresince yabancı memleketlerde toplam on yıla,
uluslararası kuruluşlarda toplam yinnibir yıla kadar aylıksız izin verilebilir.
Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazereti gerektiren sebebin ortadan
kalkması hâlinde, on gün içinde göreve dönülmesi zorunludur. Aylıksız izin süresinin
bitiminde veya mazeret sebebinin kalkmasından sonraki on gün içinde görevine
dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş veya sözleşmesi feshedilmiş sayılır.
Aylıksız izin süresince bu Kanunda öngörülen malî haklar ile sosyal yardımlardan
yararlanılamaz.
ONBIRINCI BOLUM
Personel ve Başarı Değerlendirmesi
Personel ve başarı değerlendirme dosyası
Madde 70- Her memur ve sözleşmeli personele ait bir personel ve basan değerlendirme
dosyası bulunur. Personel ve basan değerlendirme amirleri tarafından düzenlenecek
personel ve başarı değerlendirme formları, mal bildirimleri, varsa inceleme,
soruşturma veya denetim raporlan, disiplin cezalan ile takdirname verilmesine
ilişkin bilgi ve belgeler, personel ve basan değerlendirme dosyalarına konulur.
Özlük ile personel ve başarı değerlendirme dosyalarının önemi Madde 71- Memurların
ehliyetlerinin tespitinde, ilerleme ve yükselmelerinde, emekliye ayırma veya
görevle ilişiklerinin kesilmesinde; sözleşmeli personelin ise ehliyetlerinin
tespitinde, yükselmelerinde, sözleşmelerinin yenilenmesi veya feshinde özlük
ile personel ve basan değerlendirme dosyaları başlıca dayanaktır.
Personel ve başarı değerlendirme amirleri
Madde 72- Personel ve başarı değerlendirme formunu düzenlemeye yetkili personel
ve basan değerlendirme amirleri kurumlarınca, Devlet Personel Başkanlığının
olumlu görüşü alınmak suretiyle genel yönetmeliğe uygun olarak çıkarılacak yönetmeliklerde
belirlenir.
Personel ve başarı değerlendirme formlarının düzenlenmesi
Madde 73- Personel ve basan değerlendirme amirleri, düzenleyecekleri personel
ve başarı değerlendirme formlannda, memurlann ve sözleşmeli personelin görevlerinde
başarılarını, bilgilerini, yöneticilik ehliyetleri ile temsil kabiliyetlerini,
kişiliklerini, yaratıcılıklannı, girişimciliklerini, çalışma disiplinlerini,
genel ehliyet ve liyakatlerini değerlendirir.
Personel ve basan değerlendirene amirlerinin adil ve tarafsız davranmaları zorunludur.
Memurların ve sözleşmeli personelin başarılarının değerlendirilmesinde, performans
değerlendirme sonuçları ile varsa, kurum çalışanlarının ve kurum hizmetlerinden
yararlananların, genel kabul görmüş bilimsel yöntemlerle belirlenen hizmete
ilişkin değerlendirmelerinden de yararlanılır.
Personel ve başarı değerlendirme amirleri hakkında, daha üst amirlerce düzenlenecek
personel ve başarı değerlendirme formlarında, maiyetlerinde çalışanların basanlarını
değerlendirme düzeyi de gözönünde bulundurulur.
Personel ve basan değerlendirme formlan her yıl Aralık ayı içinde, aday memurların
personel ve başarı değerlendirme formları adaylık süresinin bitiminden önceki
onbeş gün içinde, ilk defa göreve alınan sözleşmeli personelin personel ve basan
değerlendirme formlan ise bir yıllık sözleşme süresinin bitiminden önceki onbeş
gün içinde düzenlenir. Bu formun düzenlendiği yıl için başka bir personel ve
basan değerlendirme formu düzenlenmez.
Başarının geliştirilmesi
Madde 74- Personel ve basan değerlendirme formlannın düzenlenmesi ve personelin
izlenmesi sonucu, olumsuz davramşlann, kusur veya noksanlıklann ya da teknik
veya davranışsal yetersizliklerin tespiti hafinde;
a) Kurumun hedefleri,
b) Yöneticilerin hedefleri,
c) Çalışanlann kurumdan beklentileri ve amaçlan ile üretim veya hizmetin kalitesinin
yükseltilmesine yönelik görüş ve önerileri,
dikkate alınarak, personelin bireysel gelişimi ve kurumsal ilerleme ve kuruma
yapacaklan katkı için ihtiyaç duyduklan eğitim ve alt yapı olanaklarının sağlanması
esastır.
Personel ve basan değerlendirmeleri ve bildirilmesi
Madde 75- Memur ve sözleşmeli personelden, 100 tam not üzerinden yapılan
değerlendinne sonucu, personel ve başarı değeriendinne notu ortalaması 0-59
olanlar "yetersiz", 60-69 olanlar "geliştirilmesi gerekli",
70-79 olanlar "yeterli", 80-89 olanlar "iyi", 90-100 olanlar
"çok iyi" kabul edilir. Personel ve basan değerlendirmesinde yetersiz
kabul edilenlerin değerlendirmeleri "olumsuz", diğerleri "olumlu"
sayılır.
Memurlar ve sözleşmeli personel hakkındaki personel ve basan değerlendirmeleri
kişiye özel bir yazı ile kendilerine tebliğ edilir.
Kendilerine tebligat yapılan memurlar ve sözleşmeli personel, buna karşı tebliğ
tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde atamaya veya sözleşme imzalamaya
yetkili amirlerine itiraz edebilir. İlgililer hakkında personel ve basan değerlendirme
formunu düzenlemiş olan en üst amirler, atamaya veya sözleşme imzalamaya yetkili
amirlerce kendilerine intikal ettirilen itirazla ilgili kararlarını, itiraz
tarihinden itibaren altmış gün içinde yazılı olarak ilgiliye ve atamaya veya
sözleşme imzalamaya yetkili amire bildirir.
Personel ve başarı değerlendirmesi iki defa üst üste olumsuz olan memurlar başka
bir personel ve basan değerlendirme amirinin emrine atanır. Burada da değerlendirmesi
olumsuz olan memurlar ile on yıl içinde toplam dört defa olumsuz değerlendirme
alan memurlann görevlerine son verilir ve bunlar bir daha memur veya sözleşmeli
personel olarak istihdam edilemez.
Personel ve basan değerlendirmesi olumsuz olan sözleşmeli personelin sözleşmeleri
yenilenmez. Bu şekilde sözleşmesi yenilenmeyenler bir yıl geçmedikçe memur veya
sözleşmeli personel olarak istihdam edilemez. İkinci kez olumsuz değerlendirme
alması nedeniyle sözleşmesi yenilenmeyenler beş yıl geçmedikçe; üçüncü defa
olumsuz değerlendirme alması nedeniyle sözleşmesi yenilenmeyenler ise bir daha
memur veya sözleşmeli personel olarak istihdam edilemez.
Personel ve başarı değerlendirme genel yönetmeliği
Madde 76- Personel ve basan değerlendirme formunun şekli, içereceği sorular,
düzenleneceği hâller ve düzenlenme zamanı, bunlarda bulunacak bilgiler, ayrılma
sebebiyle düzenleneceği hâller, muhafaza ile görevli makamlara dair esaslar
ile itiraz ve bunu inceleyecek merciler; vali ve kaymakamlann hangi memurlann
ve sözleşmeli personelin birinci, ikinci ve üçüncü personel ve basan değerlendirme
amirleri olduğu, hangi memurlar ve sözleşmeli personel hakkında da ek personel
ve başarı değerlendirme formu düzenleneceği ve personel ve basan değerlendirmesiyle
ilgili diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak genel yönetmelikle
düzenlenir.
Takdirname
Madde 77- Görevlerinde olağanüstü gayret ve çalışması ile başarı sağlayan
memurlara ve sözleşmeli personele, merkezde atamaya veya sözleşme imzalamaya
yetkili amirler, il ve ilçelerde valiler ve kaymakamlar tarafından takdirname
verilebilir.
Takdirname verilenler ile takdirname verme gerekçesi uygun araçlarla ilan edilir.
ONIKINCI BOLUM
Disiplin
Disiplin cezaları
Madde 78- Kamu hizmetlerini mevzuat hükümlerine uygun bir şekilde yerine
'getirmeyen, uyulması zorunlu hususlara uymayan veya yasaklanan işleri yapan
memur veya sözleşmeli personele, durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre
uyarma, kınama, aylıktan kesme, basamak ilerlemesinin durdurulması ve memurluktan
çıkarma cezalanndan biri verilir.
Sözleşmeli personele disiplin cezalannın verilmesinde memurlara uygulanan usuller
uygulanır.
Uyarma cezası
Madde 79- Uyarma cezası, memura ve sözleşmeli personele görevinde gayretli
veya davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
Uyarma cezası verilmesini gerektiren fiil ve hâller şunlardır:
a) Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde
kurumlarca belirlenen usul ve esaslara uyulmasında, görevle ilgili resmî belge,
araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık göstermek
veya özensiz davranmak, görevinin gerektirdiği gayreti göstermemek,
b) İzinsiz veya özürsüz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev mahallini
terk etmek,
c) Kurumlarca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek,
d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak,
e) Kamu görevlisine yakışmayan turum ve davranışta bulunmak,
f) Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz kalmak,
g) Kılık ve kıyafete ilişkin mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
h) Görevin takım çalışması, eşgüdüm ve işbirliği içinde yürütülmesini engelleyen
davranışlarda bulunmak.
Kınama cezası
Madde 80- Kınama cezası, memura ve sözleşmeli personele, görevinde ve davranışlarında
kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
Kınama cezası verilmesini gerektiren fiil ve hâller şunlardır:
a) Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde
kurumlarca belirlenen usul ve esaslara uyulmasında, görevle ilgili resmî belge,
araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kusurlu davranmak,
b) Kazanç getiren sürekli faaliyetlerin bildirilmesine ilişkin yükümlülüklere
uymamak,
c) Görev sırasında amire hâl ve hareketi ile saygısız davranmak,
d) Hizmet dışında kamu görevlisinin saygınlığını ve kamu görevlisine duyulan
güveni sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,
e) Resmî belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı kaybetmek veya özel işlerinde
kullanmak,
f) İş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine söz veya hareketle
sataşmak veya kötü muamelede bulunmak,
g) İzinsiz veya özürsüz olarak bir gün göreve gelmemek,
h) Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak,
i) Yazılı emir ve konusu suç teşkil eden emre ilişkin hükümler saklı kalmak
kaydıyla, verilen emirlere itiraz etmek,
j) Borçlannı kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak,
k) Kurumların huzur, sükun ve çalışma düzenini bozmak,
1) Görev yeri sınırlan içerisinde herhangi bir yerin görevle ilgili olmayan
toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı
olmak,
m) İzinli veya yetkili olmadığı hâlde basın ve yayın organları ile haber ajanslarına
bilgi vermek veya açıklama yapmak.
Aylıktan kesme cezası
Madde 81- Aylıktan kesme cezası, memurun temel görev aylığından, sözleşmeli
personelin temel görev ücretinden beşte bir oranında kesinti yapılmasıdır.
Aylıktan kesme cezası verilmesini gerektiren fiil ve hâller şunlardır:
a) Kasıtlı olarak; verilen emir ve görevleri tam ve zamanında yapmamak, görev
mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esaslara uymamak, görevle ilgili resmî
belge, araç ve gereçleri korumamak, bakımını yapmamak, hor kullanmak,
b) İzinsiz veya özürsüz olarak kesintisiz iki ila dört gün göreve gelmemek,
c) Resmî belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı özel menfaat sağlamak için kullanmak,
d) Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda
bulunmak,
e) Hizmet içinde kamu görevlisinin saygınlığını ve kamu görevlisine duyulan
güveni sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,
f) Görev yeri sınırları içinde herhangi bir yeri görevle ilgili olmayan toplantı,
tören ve benzeri amaçlarla izinsiz kullanmak veya kullandırmak,
g) Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşlarına veya iş sahiplerine sözle saygısızlık
etmek, küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hareketlerde bulunmak.
Basamak ilerlemesinin durdurulması cezası
Madde 82- Basamak ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun basamak ilerlemesinin
iki yıl süre ile durdurulmasıdır.
Basamak ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesini gerektiren fiil ve hâller
şunlardır:
a) Göreve sarhoş veya uyuşturucu ya da uyarıcı madde kullanmış hâlde gelmek
veya görev yerinde alkollü içki içmek veya uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanmak,
b) İzinsiz veya özürsüz olarak kesintisiz beş ila dokuz gün göreve gelmemek,
c) Görevi ile ilgili olarak çıkar sağlamak,
d) Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek,
e) Yasaklanan kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak,
f) Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî
inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan
davranışlarda bulunmak,
g) İhtara rağmen belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak,
h) Açıklanması yasaklanan bilgileri açıklamak,
i) Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşları veya iş sahiplerine cinsel tacizde
veya hakarette bulunmak veya bunlan tehdit etmek,
j) Diplomatik statüsünden yararlanmak suretiyle yurt dışında, haklı bir sebep
göstermeksizin ödeme kabiliyetinin üstünde borçlanmak ve borçlarını ödemedeki
tutum ve davranışlarıyla Devlet itibannı zedelemek veya zorunlu bir sebebe dayanmaksızın
borcunu ödemeden yurda dönmek,
k) Verilen görev ve emirleri kasten yapmamak,
1) Herhangi bir siyasî parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak.
İkinci fıkrada belirtilen fiilleri işleyen sözleşmeli personelin sözleşmesi
feshedilir. İkinci fıkranın (b) bendi sözleşmeli personel için izinsiz veya
özürsüz olarak bir sözleşme dönemi içinde beş gün göreve gelmemek şeklinde uygulanır.
Bu madde hükmüne göre sözleşmesi feshedilenler bir yıl süreyle memur veya sözleşmeli
personel olarak istihdam edilemez.
Memurluktan çıkarma cezası
Madde 83- Memurluktan çıkarma cezası, memurun bir daha atanmamak üzere memurluktan
çıkarılmasıdır.
Memurluktan çıkarma cezası verilmesini gerektiren fiil ve hâller şunlardır:
a) İdeolojik veya siyasî amaçlarla kurumların huzur, sükun ve çalışma düzenini
bozmak; boykot, işgal, engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere katılmak
veya toplu olarak göreve gelmemek, bunlan tahrik ve teşvik etmek veya yardımda
bulunmak,
b) Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasî veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş,
pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların
herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek,
c) Siyasî partiye üye olmak,
d) İzinsiz veya özürsüz olarak bir yılda toplam yirmi gün göreve gelmemek,
e) Savaş, olağanüstü hâl veya genel afetlere ilişkin konularda amirlerin verdiği
görev veya emirleri yapmamak,
f) Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşlarına ve hizmet sunmakla yükümlü olduğu
kişilere karşı fiilî tecavüzde bulunmak,
g) Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç
verici hareketlerde bulunmak,
h) Görevini kendisine veya başkasına çıkar sağlamak amacıyla kötüye kullanmak,
i) Yetki almadan gizli bilgileri açıklamak,
j) Siyasî ve ideolojik eylemlerden arananları görev mahallinde gizlemek,
k) Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek
turum ve davranışlarda bulunmak,
1) 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna aykırı fiilleri
işlemek.
Memurluktan çıkarma cezası verilmesini gerektiren fiil ve hâllerin oluşması
hâlinde sözleşmeli personelin sözleşmeleri feshedilir.
Bu maddeye göre kendilerine ceza verilenler bir daha memur ya da sözleşmeli
personel olarak istihdam edilemez.
Disiplin cezası verilmesinde özel durumlar
Madde 84- Aşağıdaki hâllerde bir derece ağır disiplin cezası verilir:
a) Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya hâlin cezaların silinmesine
ilişkin süre içinde tekrarlanması,
b) Farklı fiil veya hâller nedeniyle verilen aynı disiplin cezasının üçüncü
defa uygulanması,
c) Aynı disiplin cezasını gerektiren birden çok fiil veya hâlin bir arada bulunması.
Son üç yıllık personel ve başarı değerlendirmeleri iyi veya çok iyi derecede
olan ve disiplin cezası almamış olanlara; memurluktan çıkarma cezası hariç,
ceza verilmesini gerektiren fiil ve hâli için öngörülen cezadan bir derece hafif
olan ceza verilebilir, uyarma cezası verilmesini gerektiren fiil ve hâller için
ise ceza verilmeyebilir.
Son basamakta bulunanların, basamak ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesini
gerektiren hâllerinin bulunması ve fiilleri işlemeleri durumunda, temel görev
aylıklarından veya temel görev ücretlerinden dörtte bir oranında kesinti yapılır.
Bu kişiler hakkında basamak ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesini gerektiren
fiil veya hâlin bu cezanın silinmesine ilişkin süre içinde tekrarı hâlinde memurluktan
çıkarma cezası verilir.
Özel kanunların disiplin suç ve cezalarına ilişkin hükümleri saklıdır.
(memurlar.net)
Disiplin cezası verme yetkisi
Madde 85- Uyarma ve kınama cezalan disiplin amirleri tarafından, aylıktan kesme
ve basamak ilerlemesinin durdurulması cezalan disiplin amirlerinin isteği ve
merkezde ve mahallî idarelerde memurun veya sözleşmeli personelin bağlı olduğu
kurumdaki disiplin kurulunun karan üzerine atamaya veya sözleşme imzalamaya
yetkili amirler, taşrada ilgili disiplin kurullan karanna dayanan hâllerde valiler
tarafından verilir.
Memurluktan çıkanna cezası, disiplin amirlerinin isteği üzerine, memurun bağlı
bulunduğu kurumun yüksek disiplin kumlu kararı ile verilir.
Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi
yoktur, ceza teklifini kabul veya reddeder. Ret hâlinde ilgili disiplin amirlerinin,
ret kararının kendilerine ulaştığı tarihten itibaren onbeş gün içinde yetkileri
dahilindeki başka bir disiplin cezasını verme veya doğrudan vermeye yetkili
olmadıkları başka bir disiplin cezasını ilgili disiplin kuruluna önerme yetkileri
saklıdır.
Özel kanunların disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullarla ilgili hükümleri
saklıdır.
Disiplin amirleri
Madde 86- Disiplin amirleri, kurumların kuruluş yapılan, hiyerarşik kademeleri
ve görev özellikleri dikkate alınarak Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınmak
suretiyle kurumlarca çıkarılacak yönetmeliklerde belirlenir.
Disiplin kurulları
Madde 87- Disiplin ve soruşturma işlerinde kanunlarla verilen görevleri
yapmak üzere kurum merkezinde bir yüksek disiplin kurulu ile bir disiplin kurulu;
her ilde, bölge esasına göre çalışan kuruluşlarda bölge merkezinde ve ayrıca
Millî Eğitim müdürlüklerinde birer disiplin kurulu kurulur.
Disiplin cezası verilmesini gerektiren bir fiil veya hâlin vukuundan sonra görev
yeri değişenlerin disiplin soruşturması eski kurum veya birimince yapılır. Soruşturma
sonucunda soruşturma evrakı ve ekleri ilgilinin yeni kurumuna veya birimine
gönderilir. Bu durumdakilere disiplin cezası verilmesi hususunda ilgilinin yeni
kurum veya birimindeki disiplin amirleri ve kurulları yetkilidir.
Disiplin ve yüksek disiplin kurullarının kuruluş, üyelerinin görev süresi, görüşme
ve karar usulü, hangi memurlar ve sözleşmeli personel hakkında karar verebilecekleri
ve disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde uygulanacak esaslar, bakanlık müsteşarları
ve Başbakanlık ve bakanlıkların bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarının üst
yöneticileri, taşrada valiler veya müşterek kararla atananlar hakkında karar
vermeye yetkili disiplin ve yüksek disiplin kurulları ve kurulların yetki ve
sorumluluklan ile uygulamaya ilişkin diğer usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığınca
hazırlanacak genel yönetmelikle düzenlenir.
Zamanaşımı
Madde 88- Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hâllerin öğrenildiği tarihten
itibaren;
a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve basamak ilerlemesinin durdurulması cezası
verilmesini gerektiren durumlarda bir ay içinde,
b) Memurluktan çıkarma cezası verilmesini gerektiren durumlarda altı ay içinde,
disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi
zamanaşımına uğrar.
Disiplin cezası gerektiren fiil ve hâllerin işlendiği tarihten itibaren üç yıl
içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi zamanaşımına
uğrar.
Karar süresi
Madde 89- Disiplin amirleri, uyarma ve kınama cezalarına ilişkin kararlarını
soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren otuz gün içinde vermek zorundadır.
Aylıktan kesme, basamak ilerlemesinin durdurulması ve memurluktan çıkarma cezalarını
gerektiren hâllerde soruşturma dosyası, kararını bildirmek üzere ilgili disiplin
kuruluna savunmanın alınmasını müteakip yedi gün içinde tevdi edilir. Disiplin
kurulu, dosyayı aldığı tarihten itibaren otuz gün, yüksek disiplin kurulu ise
altı ay içinde kararını bildirir.
Yüksek disiplin kurullarının soruşturma usulü
Madde 90- Yüksek disiplin kurulları kendilerine intikal eden dosyaların
incelenmesinde, gerekli gördükleri takdirde, ilgilinin personel ve basan değerlendirme
dosyasını ve her nevi evrakı incelemeye, ilgili kurumlardan bilgi almaya, yeminli
tanık ve bilirkişi dinlemeye veya niyabeten dinletmeye, mahallen keşif yapmaya
veya yaptırmaya yetkilidir.
Hakkında memurluktan çıkarma cezası istenenler, soruşturma evrakını incelemeye,
tanık dinletmeye, yüksek disiplin kurulunda sözlü veya yazılı olarak kendisi
veya vekili vasıtasıyla savunma yapma hakkına sahiptir.
Savunma hakkı
Madde 91- Memurlar ve sözleşmeli personel hakkında savunması alınmadan disiplin
cezası verilemez.
Disiplin amirinin soruşturmanın tamamlanmasını müteakip yedi günden az olmamak
üzere verdiği süre içinde veya belirtilen bir tarihte savunmasını yapmayan memur
ve sözleşmeli personel, savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Yetkili disiplin
kurulu da ihtiyaç duyması hâlinde ilgilinin savunmasını isteyebilir.
Cezaî kovuşturma ile disiplin soruşturmasının birlikte yürütülmesi Madde 92-
Aynı olaydan dolayı memur veya sözleşmeli personel hakkında ceza kovuşturmasına
başlanmış olması, disiplin soruşturmasını geciktiremez.
Ceza kanununa göre mahkum olunması veya olunmaması hâlleri, ayrıca disiplin
cezasının uygulanmasına engel olmaz.
İşledikleri iddia edilen fiiller sebebiyle memurlar ve sözleşmeli personel hakkında
yetkili mercilerce düzenlenen; soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine
ilişkin kararlar, takipsizlik kararları, iddianame ile mahkemelerce verilen
nihai kararların bir örneği ilgili mercilerce, personelin bağlı olduğu kuruma
gönderilir.
Uygulama
Madde 93- Disiplin cezalan verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder
ve derhal uygulanır.
Aylıktan kesme cezası, cezanın verildiği tarihi takip eden ay sonunda uygulanır.
Verilen disiplin cezaları sıralı personel ve başarı değerlendirme amirine, memurluktan
çıkarma cezası ayrıca Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.
Kendilerine aylıktan kesme veya basamak ilerlemesinin durdurulması cezası verilenler
merkez teşkilatında daire başkanlığı ve hiyerarşik olarak daha üstü kadrolara,
taşra teşkilatında ise bölge müdürlüğü ile il müdürlüğü, defterdarlık ve il
müftülüğü kadrolarına atanamaz.
Atamaları Bakanlar Kurulu kararı ile yapılanlar hakkında da yukarıdaki fıkra
hükmü uygulanır.
Disiplin cezalarının silinmesi
Madde 94- Disiplin cezaları, memurun ve sözleşmeli personelin personel ve
başarı değerlendirme dosyasına işlenir. Memur ve sözleşmeli personel, uyarma
ve kınama cezalarının uygulanmasından itibaren beş yıl; aylıktan kesme ve basamak
ilerlemesinin durdurulması cezalarının uygulanmasından itibaren on yıl çalıştıktan
sonra atamaya veya sözleşme imzalamaya yetkili amire başvurarak, verilmiş olan
cezaların dosyasından silinmesini isteyebilir.
Memur ve sözleşmeli personelin, cezaların silinmesine ilişkin süreler içinde
personel ve başarı değerlendirmelerinin olumsuz olmaması ve yeni bir disiplin
cezası almamış olması kaydıyla, disiplin cezasının silinmesine karar verilir.
Bu karar ilgilinin dosyasına işlenir.
İtiraz
Madde 95- Uyarma ve kınama cezalarına karşı disiplin kuruluna; diğer disiplin
cezalarına karşı ise yüksek disiplin kuruluna, kararın tebliği tarihinden itibaren
yedi gün içinde itiraz edilebilir.
İtiraz hâlinde, itiraz mercileri karan gözden geçirerek verilen cezayı aynen
kabul edebilecekleri gibi cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler.
İtiraz mercileri, itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin kendilerine intikalinden
itibaren yirmi gün içinde kararlarını vermek zorundadır.
Süresi içinde itiraz edilmeyen disiplin cezalan ile itiraz üzerine verilen kararlara
karşı yargı yoluna başvurulabilir.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Görevden Uzaklaştırma
Görevden uzaklaştırma
Madde 96- Kamu hizmetlerinin yürütülmesi bakımından görevi başında kalmasında
sakınca görülen memurlar ve sözleşmeli personel ihtiyatî bir tedbir olarak görevden
uzaklaştınlır.
Görevden uzaklaştırma karan, soruşturmanın veya ceza kovuşturmasının herhangi
bir safhasında da alınabilir.
Görevden uzaklaştırma yetkisi
Madde 97- Görevden uzaklaştırma karan almaya yetkili olanlar şunlardır:
a) Atamaya ve sözleşme imzalamaya yetkili amirler (Bakanlar Kurulu karan veya
müşterek karar ile atananlar için ilgili bakan),
b) Başbakanlık, bakanlık, bağlı veya ilgili kuruluş şeklinde kurulan müsteşarlık,
başkanlık veya genel müdürlük müfettişleri,
c) İllerde valiler,
d) İlçelerde kaymakamlar (ilçe idare şube başkanlan hakkında valinin muvafakati
şarttır).
Valiler ve kaymakamlar tarafından alınan görevden uzaklaştırma karan, memurun
kurumuna derhal bildirilir.
Görevden uzaklaştırmada amirin sorumluluğu
Madde 98- Görevinden uzaklaştırılan memurlar ve sözleşmeli personel hakkında
görevden uzaklaştırmayı izleyen on işgünü içinde soruşturmaya başlanması şarttır.
Memuru veya sözleşmeli personeli görevden uzaklaştırdıktan sonra süresi içinde
soruşturmaya başlamayan, keyfî olarak veya garaz veya kini dolayısıyla bu tasarrufu
yaptığı, yaptırılan soruşturma sonunda anlaşılan veya göreve tekrar başlatılmanın
zorunlu olduğu hâllerde görevden uzaklaştırma kararını kaldırmayan amirler,
idarî, malî ve cezaî sorumluluğa tâbidir.
Görevden uzaklaştırılan veya görevinden uzak kalanların hak ve yükümlülüğü Madde
99- Görevden uzaklaştırılan ve görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi
bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara, bu süre içinde temel
görev aylığının üçte ikisi ödenir. Bunlar bu Kanunun öngördüğü sosyal yardımlardan
faydalanmaya devam eder.
100 üncü maddede belirtilen hâllerde, görevden uzaklaştırılan veya görevinden
uzak kalan memurların aylıklarından kesilmiş olan üçte biri kendilerine ödenir
ve görevden uzakta geçirdikleri süre, basamak ilerlemelerinde değerlendirilir.
Haklarında memur olarak istihdama engel olmayacak bir cezaya hükmedilip cezalanılın
infazı nedeniyle görevlerine devam edemeyenler, infaz süresince aylıksız izinli
sayılır. Bunlar infaz sürelerinin bitiminden itibaren on gün içinde göreve başlar.
Sözleşmeli personel hakkında da bu madde hükümleri uygulanır. Ancak, sözleşmeli
personelin takip eden sözleşme döneminde bu maddede öngörülen haklardan yararlanabilmesi
için görevden uzaklaştırma, gözaltına alınma, tutukluluk ya da infaz durumundan
bağımsız olmak üzere ilgilinin sözleşmesinin yenilenmesine karar verilmiş olması
şarttır.
Göreve tekrar başlatılmanın zorunlu olduğu hâller Madde 100- Görevden uzaklaştırma
karan;
a) Haklannda disiplin cezası verilmesine gerek görülmeyenler veya memurluktan
çıkarmayı ya da sözleşmenin feshini gerektiren ceza dışında bir disiplin cezası
verilenler,
b) Soruşturma izni verilmeyenler ile haklarında takipsizlik veya beraat karan
verilenler,
c) Görevlerine ilişkin olsun veya olmasın memur veya sözleşmeli personel olarak
istihdama engel olmayacak bir cezaya mahkum olup cezası ertelenenler,
d) Af kanunlan uyannca soruşturma veya kovuşturması kaldmlanlar,
hakkında yetkili kişilerce, müfettişler tarafından görevden uzaklaştırılanlar
hakkında ise atamaya veya sözleşme imzalamaya yetkili amirlerce kaldınlır.
Görevden uzaklaştırma kararının kaldırılmasında amirin takdiri Madde 101- Görevden
uzaklaştınna karan, memurun ve sözleşmeli personelin görevine dönmesinde kamu
hizmetinin yürütülmesi bakımından sakınca görülmeyen hâllerde; müfettişler tarafından
görevden uzaklaştınlanlar hakkında atamaya veya sözleşme imzalamaya yetkili
amirlerce, diğerleri için ise görevden uzaklaştırma karannı alanlarca her zaman
kaldınlabilir.
Süre
Madde 102- Bir disiplin soruşturması nedeni ile alman görevden uzaklaştırma
kararı en çok üç ay devam edebilir. Bu süre sonunda hakkında bir karar verilmeyen
memur veya sözleşmeli personel görevine başlatılır.
Bir ceza kovuşturması sebebiyle görevden uzaklaştırma karan alınması hâlinde,
müfettişlerce görevinden uzaklaştırılanlar için atamaya veya sözleşme imzalamaya
yetkili amir, diğerleri için ise görevden uzaklaştırma kararını alanlarca, ilgilinin
durumunu her iki ayda bir inceleyerek görevine dönüp dönmemesi konusunda karar
verir ve ilgiliye yazı ile tebliğ eder.
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Hizmet İçinde Yetiştirme
Hizmet içi eğitim
Madde 103- Memurları ve sözleşmeli personeli yetiştirmek ve verimliliklerini
artırmak amacıyla uygulanacak hizmet içi eğitim kurumlarca yürütülür.
Hizmet içi eğitim amacıyla eğitim merkezleri veya tesisleri açılamaz. Bu ihtiyaçlar
hizmet satın alma suretiyle karşılanabilir. Özel kanunlarda yer alan hükümler
saklıdır.
Yetiştirilmek amacıyla yurt dışına gönderilme ve mecburî hizmet Madde 104- Adaylığı
sona ermiş memurlar ile en az üç yıl aralıksız çalışmış olan tam zamanlı sözleşmeli
personel, meslekleriyle ilgili ve ihtiyaç duyulan alanlarda yetiştirilmek amacıyla;
eğitim, araştırma, inceleme veya staj yapmak, bilgilerini artırmak ve kurs görmek
üzere, kurumlannca açılacak yanşma sınavlarında başarı göstermek veya seçme
sonucu belirlenmek suretiyle, bütçe imkanlan çerçevesinde veya kurumlarınca
sağlanan dış burslara dayanılarak Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek kontenjanlar
dâhilinde veyahut anılan kontenjanlar dışında kurumlannca sağlanan dış burslara
dayanılarak bir yıldan fazla olmamak üzere program süresiyle sınırlı olarak
yurt dışına gönderilebilir. Memurlar bu esaslara göre lisans üstü öğrenim görmek
üzere iki yılı geçmemek kaydıyla yurt dışına gönderilebilir. Aynca, Dışişleri
Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenecek kontenjanlar dâhilinde
uluslararası kuruluşlarda staj yapmak üzere kurumlann teklifi ve Başbakanlığın
seçimi ile belirlenen memurlar ile sözleşmeli personel de bütçe imkanlanyla
yurt dışına gönderilebilir. Bu usuller dışında yetiştirilmek amacıyla yurt dışına
memur veya sözleşmeli personel gönderilemez.
Birinci fıkrada belirtilen amaçlarla şahsen özel burs sağlayan memurlara iki
yıla kadar aylıksız izin verilebilir.
Lisans üstü öğrenimin süresi içinde tamamlanamaması hâlinde, söz konusu öğrenim
için öngörülen süre, kurumlarınca en çok yarısına kadar uzatılabilir.
Birinci fıkra uyarınca bütçe imkanları çerçevesinde veya kurumlannca sağlanan
dış burslara dayanılarak yurt dışına gönderilenler, kadrolarında veya pozisyonlannda
bırakılır ve bunlara temel görev aylığı veya temel görev ücreti net tutarının
yüzde altmışı ile sosyal yardımları kurumlarınca ödenir. Bunların ilerlemeleri,
emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder.
Kurumlarınca bütçe imkanları çerçevesinde gönderilenlere, l inci basamaktan
aylık alan bekar Dışişleri meslek memurlarına gittikleri ülkede ödenmesi öngörülen
yurtdışı net aylığının üçte ikisi ödenir. Kurumlarınca sağlanan dış burslara
dayanılarak Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen kontenjanlar dâhilinde gönderilenlere
ise, aldıkları burs miktarlarının bu miktarın altında olması hâlinde aradaki
fark kurumlarınca ayrıca ödenir. Anılan kontenjanlar dışında kurumlarınca sağlanan
dış burslara dayanılarak gönderilenlere bu fark ödenmez. Bu fıkra uyarınca yapılacak
ödemeler, her türlü vergiden müstesnadır.
Başbakanlığın seçimi üzerine uluslararası kuruluşlarda staj yapmak üzere Bakanlar
Kurulu kararı ile belirlenecek kontenjanlar dâhilinde ve bütçe imkanlarıyla
yurt dışına gönderilenlere uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan
her türlü ödeme, kurumlarınca kendilerine yapılan ödemelerin toplamından mahsup
edilir.
Bu madde hükümlerine göre yurt dışına gönderilenler veya kendilerine aylıksız
izin verilenler, program süresinin veya iznin bitimini takip eden on gün içinde
görevlerine başlarlar.
Bütçe imkanları çerçevesinde veya kurumlarınca sağlanan dış burslara dayanılarak
üç ay veya daha fazla süreyle gönderilenler, yurt dışında kaldıkları sürenin
iki katı kadar mecburî hizmetle yükümlüdür. Mecburî hizmet yükümlülüğü, bu Kanun
kapsamına giren kurumlar arasında devredilebilir.
Yasama organı üyeliğinde, belediye başkanlığında ve muvazzaf askerlikte geçen
süre mecburî hizmetten sayılmaz ve bu görevler süresince mecburî hizmet yükümlülüğü
ertelenir.
Yetiştirilmek amacıyla bu madde uyarınca lisansüstü öğrenim için yurt dışına
gönderilecek memurlar, sadece Yükseköğretim Kurulu tarafından tespit edilen
yabancı yükseköğretim kurumlarında öğrenim görebilir. Lisansüstü öğretime ilişkin
giderler, fatura veya benzeri gider belgesinin bizzat öğrenim görülen yüksek
öğretim kurumu tarafından düzenlenmesi koşuluyla ödenir.
Yetiştirilmek amacıyla yurt dışına gönderileceklerin eğitim ve öğrenim konulan,
kurumsal ihtiyaçlar, öncelikler ve hedefler doğrultusunda bir program çerçevesinde
tespit edilir.
Yurt dışındaki eğitim masraflarının tahsili
Madde 105- Üç ay veya daha fazla süreyle; bu Kanuna göre meslekleriyle ilgili
ve ihtiyaç duyulan alanlarda yetiştirilmek amacıyla; eğitim, araştırma, inceleme
veya staj yapmak, bilgilerini artırmak, kurs veya lisans üstü öğrenim görmek
üzere yurt dışına gönderilecek memur ve sözleşmeli personelden örneği Maliye
Bakanlığı tarafından hazırlanmış yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil
kefalet senedi alınır.
Süresi içinde görevine başlamayanlar veya mecburî hizmet yükümlülüğünü yerine
getirmeden görevinden ayrılanlar, çekilmiş sayılanlar, sözleşmeleri feshedilenler
veya bir ceza ile görevine son verilenler, kendileri için kurumlarınca yapılmış
olan yurt içi ve yurt dışı aylıklar ile harcırah dâhil her türlü ödemeler karşılığında
aynı para birimi ve miktarı üzerinden borçlandırılır. Borç toplamından mecburî
hizmetin tamamlanan kısmına tekabül eden miktar indirilir. Hesaplanan borç,
ilgilinin durumu ve ödetilecek meblâğ dikkate alınarak beş yıla kadar taksitlendirilebilir.
Borç, Türk Lirası ile ödenir ve yapılan ödeme, tahsil tarihindeki Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankasınca ilan edilen efektif satış kuru üzerinden dövize çevrilerek
borç toplamından mahsup edilir.
Başarısızlık ve geri çağrılma hâllerinde de ilgililer için yapılmış olan her
türlü masraf aynı esaslara göre ödetilir.
Yurt dışına gönderileceklere ilişkin hususlar
Madde 106- Bu Kanuna göre yetiştirilmek amacıyla yurt dışına gönderilecek
memurların ve sözleşmeli personelin yarışma sınavları ile seçilme usul ve esasları,
çalışmalarının nasıl izlenip denetleneceği, haklarındaki disiplin soruşturmasının
ne suretle yapılacağı ve geri çağrılmalarını gerektirecek hâller ile kurumlarca
sağlanan dış burs ve şahsen özel burs sağlanmasına ilişkin hususlar, Maliye
Bakanlığının görüşü alınarak Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle
düzenlenir.
Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı mensupları hakkında yukarıdaki hususlar,
Başbakan tarafından belirlenir.
Koordinasyon ve denetim
Madde 107- Devlet Personel Başkanlığı, memurlar ile sözleşmeli personelin
yurt içi ve yurt dışı eğitim programlarının hazırlanmasında ve uygulanmasında
yol göstermek, yurt içi ve yurt dışı eğitimlerin uygun maliyetle gerçekleştirilmesini
sağlamak üzere gerekli tedbirleri almak, eğitim faaliyetlerinin ^koordinasyonunu
sağlamak ve bu faaliyetleri denetlemekle görevlidir.
..................................
BEŞİNCİ KISIM
Diğer Hükümler
Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışan memurlara ilişkin hükümler
Madde 126- 21.1 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliğinin,
353 sayılı Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununun ve bunlar
hakkında hâlen yürürlükte bulunan diğer mevzuatın uygulanmasını sağlamak bakımından
Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışan memurlar ve sözleşmeli personel hakkında
65 inci ve 97 nci maddeler uygulanmaz.
Bu Kanunun Üçüncü Kısmının Onikinci Bölümünde yer alan hükümlerin Türk Silahlı
Kuvvetlerinde çalışan memurlar ve sözleşmeli personel hakkında uygulanmasında,
211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği, 353 sayılı
Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu ve konu ile ilgili diğer
hükümleri saklıdır.
İzleme Komitesi
Madde 127- Bu Kanunun uygulanmasında zaman içinde ortaya çıkabilecek yeni
durumları izlemek, tespit ve değerlendirmek suretiyle oluşturulacak çözüm önerilerini
Bakanlar Kuruluna sunmak üzere; Devlet ^rersonel Başkanının başkanlığında, Bütçe
ve Malî Kontrol Genel Müdürü, Mahallî İdareler Genel Müdürü, Türkiye ve Orta-Doğu
Amme İdaresi Enstitüsü Genel Müdürü ile en çok üyeye sahip üç kamu görevlileri
sendikaları konfederasyonun başkanlan ve Devlet Personel Başkanlığının bağlı
bulunduğu Bakan tarafından belirlenecek iki öğretim üyesinden oluşan dokuz kişilik
bir İzleme Komitesi kurulur.
İzleme Komitesinin çalışma usul ve esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak
yönetmelikle belirlenir
Uygulamaya yön verme
Madde 128- Bu Kanunun uygulanmasında yeterli hüküm bulunmaması nedeniyle
kesin bir şekilde sonuçlandırılmasına imkan bulunmayan durumları, bu Kanunun
benzer hükümleri ile genel ilkeleri çerçevesinde ve varsa İzleme Komitesinin
önerilerini de dikkate almak suretiyle konuya ilişkin kanunî düzenleme yapılıncaya
kadar çözümlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bildirim
Madde 129- Bu Kanun kapsamındaki kurumlarda memur, sözleşmeli personel,
geçici personel, diğer kamu görevlisi ve işçi olarak göreve alınanlar, adaylıkları
kaldırılanlar ve kurumlarıyla her ne suretle olursa olsun ilişikleri kesilenler,
personel ve başarı değerlendirmesinin olumsuz olması nedeniyle sözleşmesi yenilenmeyenler
ile yönetmelikte belirtilen diğer hususlar kurumlarınca Devlet Personel Başkanlığına
bildirilir.
Birinci fıkrada belirtilenlerden göreve alınma ile ilişiğin kesilmesine ilişkin
bilgiler kurumlarınca Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına da bildirilir.
Bu madde ile ilgili usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığınca çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
Yönetmelikler
Madde 130- Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu karan ile
yürürlüğe konulur.
Atıflar
Madde 131- Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce mevzuatta, 657 sayılı Devlet
Memurlan Kanununa yapılan atıflar bu Kanuna; memurlara yapılan atıflar ilgisine
göre memurlara veya sözleşmeli personele; sınıflara yapılmış atıflar bu Kanuna
ekli (1) sayılı cetvelde yer alan ilgili unvanlara; derece ve kademelere yapılmış
atıflar bu Kanun gereğince değerlendirilmesi öngörülen hizmetlere göre belirlenen
basamaklara; sicile yapılmış atıflar personel ve basan değerlendirmesine; sicil
amirlerine yapılmış atıflar personel ve basan değerlendirme amirlerine yapılmış
sayılır.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
Madde 132- 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu ile memurlar ve sözleşmeli
personel hakkında diğer kanunlann bu Kanuna aykın hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.