Vali Aksoy'dan 'sel' değerlendirmesi

Samsun'daki sel felaketlerinden toplamda 984 konut, bin 179 işyeri, 290 depo, 21 kamu kurumu ve 11 ağır zarar gördü. Devlet toplamda 4 milyon 485 bin TL yardım yaptı.

Valilik Toplantı Salonu'nda Samsun'da yaşanan selleri değerlendiren Vali Hüseyin Aksoy, ?Samsun'da 3 Temmuz'da başlayan ve 10 Ağustos'a kadar devam eden yoğun yağmurlar nedeniyle seller ve afetler meydana gelmiştir. 3 Temmuz gecesi Canik bölgemizde başlayan yağmurlarda önemli hasarlar meydana gelmiştir. Özellikle Canik ilçesinde 24 saatte oluşan yağmur, Atakum bölgesinde bulunan meteorolojinin tespit etmiş olduğu yağış miktarı 68.4 kilogram metrekare olmuştur. 2 saatte yağan yağmur miktarı da 48 kilogramdır. Yani 68.4 kilogram yağışın 48 kilogramı 2 saatte yağmış. 2012 Temmuz ayı ortalamasına baktığımızda Samsun, 167.3 kilogram yağış almıştır. Geçen yıl baktığımızda 30.4 kilogram yağmur almış. Buna göre temmuz ayında normaline göre yüzde 450, geçen yıl yağışına göre de yüzde 447 yağışlarda artış yaşanmıştır? açıklamasında bulundu.

?4 YILDAKİ AĞIŞ 3 SAATTE DÜŞTÜ?

Samsun'da 6-7 Ağustos'ta 24 saat içinde toplam yağışın 116.4 kilogram olduğunu belirten Vali Aksoy, ?Bu yağışın 114.6 kilogramlık bölümü 3 saatte meydana gelmiştir. 1970 ile 2010 yılları arasına baktığımızda ağustos ayı ortalama yağış miktarı 36.7 kilogramdır. 3 saatte düşen yağış miktarına baktığımızda ağustos ayının yaklaşık 4 katıdır. Yani yılda ağustos ayında 36.7 kilogram yağış düşerken, burada sadece 3 saatte 116.4 kilogram bir yağış meydana gelmiştir. 4 yılda yağacak olan yağış 3 saatte düşmüştür. Bafra ilçesinde 7.8.2012 ile 8.8.2012 tarihleri arasında 104.4 kilogramdır. Bu yağışında 73 kilogramı 3 saatte düşmüş olup, görülme ihtimali 65 yılda birdir. Alaçam'da 7 Ağustos 2012 ile 8 Ağustos 2012 tarihleri arasında 103.2 kilogram yağmur yağmıştır. Samsun ilimizde bugüne kadar ölçülen 24 saatlik en yüksek yağış değerleri 1967, 1966 ve 2005 yıllarında var. Bu yıl yapılan tespitlere göre yani Samsun tarihinin en büyük ikinci yağışını bu süreç içersinde almıştır? diye konuştu.

CANİK'TEKİ UYGULAMA ATAKUM'DA YAPILACAK

Yağan yağmurların öngörülen yağışların çok çok üstünde bir yağış olduğunun altını çizen Vali Aksoy, ?Temmuz ayından itibaren bu yağışlardan 7 ilçe ve 1 belde önemli derece etkilenmiştir. 50'ye yakın köyümüz de önemli derecede etkilenmiştir. 13 vatandaşımız Canik bölgesinde, 1 vatandaşımız da Ayvacık ilçesinde bu afetlerden etkilenerek hayatlarını kaybetmiştir. Bu süreç içersinde İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü'ne (AFAD) 379 ihbar gelmiştir. 22 vatandaşımız bu ihbarlar vesilesi ile giden ekiplerimiz tarafından kurtarılmıştır. 183 vatandaşımızda AFAD tarafından güvenli bölgelere nakledilmiştir. AFAD'ın yapmış olduğu çalışmalara göre, Canik bölgemizde 597 konut, bin 193 işyeri, 220 depo ve köylerimizde de samanlık ve ahır gibi 99 ayrı birim çeşitli oranlarda zarar görmüştür. Bu 2 bin 109 işyeri, konut ve depoya toplam itibariyle 3 milyon 783 bin lira yardım yapılmıştır. Ayrıca Canik Kaymakamlığımızca da 280 bin lira da Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı imkanları kullanılarak vatandaşlarımıza yardım yapılmıştır. Toplamda ise 4 milyon 63 bin liralık bir yardım Canik bölgesinde selden etkilenen vatandaşlarımıza hasarları oranında yardımda bulunulmuştur. Bu yardımlar hasarlarının tamamını karşılayacak noktada değil ama zararlarının bir kısmını karşılama adına kendilerine bu anlamda katkıda bulunulmuştur. İlk olarak Başbakanlık'tan 2 milyon lira, AFAD Başkanlığı'ndan 800 bin lira, toplamda 2 milyon 800 bin lira Başbakanlık'tan gelmiştir. Bunun dışında diğer ilçelerimizde de hasarlar olmuştur. Salıpazarı ilçemizde 38 işyeri ve 7 depo olmak üzere toplamda 45 yer zarar görmüştür. Alaçam ilçemizde 58 konut, 11 işyeri ve 9 depo olmak üzere toplam 75 yer, Atakum ilçemizde şu an itibariyle bize intikal eden ve arkadaşlarımızın yapmış olduğu tespitlere göre 248 konut, 110 işyeri, 39 depo, 21 kamu kuruluşu ve 1 tane de ahır olmak üzere 419 yer bu selden zarar görmüştür. 19 Mayıs ilçemizde de 65 konut, 27 işyeri ve 9 depo olmak üzere 101 yer hasar görmüştür. Özellikle Bafra ilçemizin Kolay beldesi de selden önemli derece de etkilenmiştir. 16 konut, 6 depo ve 2 samanlık olmak üzere 24 yer de bu ilçemizde selden zarar görmüştür. Atakum ilçemizde şu ana kadar Başbakanlık'tan Valilik emrine 500 bin lira yardım gelmiştir. Biz şu ana kadar 248 konut, 110 işyerine toplam 358 yere 422 bin liralık yardımda bulunulmuştur. İlk aşamada hasar derecesine gören bin ve 2 bin lira verdik. Canik ilçesindeki uygulamamız neyse, Atakum ilçemizde de aynı şekilde gerçekleştireceğiz. Orada da hasar durumlarına göre İl Afet Müdürlüğümüzün yapmış olduğu çalışmalara göre hasar gören vatandaşlarımıza bu katkılarımızı gerçekleştireceğiz. Yapılan tespitlerle ortaya çıkan duruma göre ilk aşamada ödeme yaptığımız 422 bin lira gerçekleştirilmiştir? şeklinde konuştu.

Bunların dışında ilk selin yaşandığı tarihten sonra Gençlik ve Spor Bakanı Suat Kılıç, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ve Orman Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu'nun Valilik Toplantı Salonu'nda toplantı düzenlediklerini ve bir takım kararların alındığını ifade eden Vali Aksoy şöyle devam etti: ?Özellikle Meteoroloji Bölge Müdürlüğümüzün hava tahmin raporlarını en iyi şekilde takip ederek hassas bir durum olduğunda bunu ilgili kurumlara duyurması konusunda bir karar alındı. İl kriz merkezimiz bir risk oluşturulduğunda meteorolojinden gelen uyarıya göre hemen toplanmakta ve bu çalışmalarını sürdürmektedir. Yüksek kesimlerde çıplak arazilerin sele sebebiyet verilmemesi için buraların ağaçlandırması konusunda Orman ve Su İşleri Bakanımız Veysel Eroğlu talimat vermiştir. Orman ve Su İşleri Müdürlüğümüz 110 hektarlık alanda Mert Irmağı çevresinde ağaçlandırma çalışmalarına başlamıştır. Canik bölgesinde yaşadığımız ilk sel noktasında bir takım kararlar alınmıştır. Mert Irmağı, Yılanlıdere ve İncirli Dere'nin incelenmesi, üst havza tedbirlerine yönelik olarak yapılacak çalışmaların DSİ Bölge Müdürlüğü'nce yapılması öngörülmüştür. Yılanlıdere'deki sel kapanının hasar durumu incelenecek ve gerekli tedbirlerin alınması, Mert Irmağı'nda erozyon kontrolü ve uygun alanlarda dersim bentleri yapılması gündeme getirilmiştir. Dere üzerindeki köprülerin gabarileri ve derenin mansap şartları DSİ tarafından yeniden incelenmesi, işgaller Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve ilgili belediyelerimizce yürütülmesi, ilgili belediyelerce DSİ tarafından belirlenen ve yazılı olarak bildirilen dere yataklarında akışı olumsuz etkileyen yapıların kaldırılması öngörülmüştür. Yılanlıdere Çöp İstasyonu'nun durumu DSİ tarafından incelenerek DSİ'nin öngörüsü tarafından burada bir çalışmanın yapılması, dere yataklarının temizlenmesi konusu gündeme gelmiştir. Özellikle yeni çıkan yasa 6306 sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası gereğince Canik bölgesinde riskli alanlar belirlenerek buraların kentsel dönüşüm yasası kapsamı içersinde düzenlenmesinin konusunun talimatı toplantıda verilmiştir. Bu çalışmalar da süreç içersinde gerçekleştirilmiştir.?

KAPATILAN DERELERİN ÜSTÜ AÇILACAK

İl Taşkın Koruma Komisyonu'nun 1 Ağustos tarihinde yapılan toplantı sonrası alınan kararlara da değinen Vali Aksoy şu bilgileri verdi: ?İncirli Deresi'nde yani Lovelet AVM'nin içinden geçen kısmının kapatılan derenin üstünün açılması kararı alınmıştır. Kesitinde DSİ'nin vereceği kesite uygun hale getirilmesi, dere talvek kotu altında kalan AVM'nin otoparkı ve işyerlerinin taşkına maruz kalmayacak şekilde ıslahının gerçekleştirilmesi öngörülmüştür. Burada belirtilen hususlar yerine getirilmediği takdirde buranın açılmaması hususu özellikle DSİ'nin memba kısmında önerdiği sayıda ve özellikte sel kapanı yapılması gerektiği hususu karar altına alınmıştır. Yeni bu karar içersinde yetersiz menfezler varsa bunların da ilgili kurumlar tarafından yeterli hale getirilmesi kararlar altına alınmıştır. Yılanlıdere'de özellikle Büyükşehir Belediyemizce yapılan taşkın koruma duvarları üzerinden de geçen 142.5 metrelik bir kapalı alan dere üstü kapatılmıştır. Bunun açılması kararı alınmıştır. İncirli Deresi'nde SASKİ Genel Müdürlüğümüze ait içme suyu boru hattında yer alan düzlü geçişin yetersiz olan bölünün yeterli hale getirilmesi kararı alınmıştır. Karaağaç Deresi'nde yetersiz olan Devlet Demir Yolları ve Karayolları köprülerinin yeni tespitlere göre yeniden düzenlenmesi, orada akaryakıt istasyonu tarafından kapatılan derenin üstünün açılması kararı alınmıştır. Bu kararlarda uygulanması amacıyla ilgili kurumlara gönderilmiştir.?

YARDIMDA HAKKANİYETE UYGUN HAREKET ETTİK

Atakum'daki selden sonra bakanlarla tekrar bir toplantı daha yaptıklarını belirten Vali Aksoy açıklamasını şöyle tamamladı: ?Özellikle Çobanlı, Afanlı ve Değirmen Derelerin yeniden incelenmesi ve bu üst havza tedbirlerine yönelik yapılacak projelerin DSİ Genel Müdürlüğü ve Bölge Müdürlüğü'nce bunların takip edilmesi kararı alınmıştır. Dereler üzerindeki gabariler ve derelerin mansap şartları DSİ tarafından yeniden gözden geçirilmesi ve konulardaki çalışmaların ilgili belediyelere aktarılması ön görülmüştür. İl Özel İdaresi sorumluluk alanında alt yapı itibariyle bunlar yol, içme suyu, köprü gibi yerleri yaptık. Bunlar da yaklaşık olarak 45 milyon civarındadır. Biz tek tek hasara girmedik. Biz yardım yaparken bir kıstasımız olsun hakkaniyete uygun olsun diye 0-25 santimetre, 25-50 santimetre, 50 santimetre - 1 metre ve 1 metre ve yukarısı gibi evlerde 4 kategori belirledik. İşyerlerinde de 3 kategori belirledik. Bize gelen yardım para miktarını buna göre dağıtma durumunda kaldık. Özelikle selden etkilenen konutun oturulma ve oturulma durumu tespit ediliyor.?

Toplantıda Vali Hüseyin Aksoy'un yanı sıra İl Özel İdaresi Genel Sekreter Vekili Haluk Şimşek, Atakum Kaymakamı Salim Demir, Karayolları 7. Bölge Müdürü Arif Çobanoğlu, DSİ 7. Bölge Müdürü Mevlüt Pehlivan ve İl AFAD Müdürü Erkan Koparmal hazır bulundu.