Doktora eğitiminde öğrenci kabülünde 2 sorun

Memurlar.net üyelerince hazırlanan aşağıdaki içerik, uygun bulunarak yayıma alınmıştır.

ÜAK, Doktora Eğitimine Öğrenci Kabülünde Çerçeve Yönetmelikteki Yabancı dil Puanını 50'ye indirmeli ve ikili uygulamalara son vermeli

Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı (ÜAK), Doktora eğitimine öğrenci kabulü ile ilgili olarak 02.06.2007 tarihinde yaptığı yasal değişiklik, 2007 yılı öncesi ve sonrası için doktoraya başvuran öğrenciler arasında büyük haksızlıklara sebep olmuştur. 2007 yılına dek doktora programlarına öğrenci kabulünde ÜDS'den enaz 50 puan veya Üniversitelerarası

Kurulca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puan alınması şartı mevcut iken 02.06.2007 tarihli Resmi Gazetesinin 26540 sayılı nüshasında yayınlanarak yürürlüğe giren değişiklik ile ilgili Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ?Öğrenci Kabulü? başlıklı 2. Maddesinin b fıkrası ??Ancak doktora programına öğrenci kabulünde ÜDS'den en az 55 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puan, alınması zorunlu olup, ?..? şeklinde değiştirmiş ve doktoraya girişte ÜDS'den en az 55 puan veya Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puan alma koşulu getirmiştir.

ÜAK, 2 Haziran 2007 tarihinde bu yasal değişikliği yaparken açık kapı bırakmış ve ikili uygulamalara sebep olan şöyle bir karar almıştır. ?Üniversitelerarası Kurul'un 08.06.2007 tarihli toplantısında ?2 Haziran 2007 tarih ve 26540 sayılı resmi gazetede yayımlanan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim yönetmeliğinde değişikli yapılmasına dair yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce araştırma görevlisi kadrosuna atanmış bulunanlar ile yüksek lisans eğitimine başlamış olanlar ile bir yüksek diploması almak suretiyle doktora eğitimine başlayacak olanlardan yeniden ÜDS sınavına girerek 55 puan almış olma şartı aranmaz. Bu durumda olanlara eski yönetmelik hükümleri uygulanır? Yani 50 puan almış olma şartı aranır.? kararı alınmıştır. Ancak;

Üniversitelerarası Kurul'un 20.01.2009 tarihli toplantısında ise, 2 Haziran 2007 tarih ve 26540 sayılı resmi gazetede yayımlanan Lisans üstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair Yönetmeliğine göre, değişiklik öncesinde yüksek lisans eğitimine başlamış olanlar ile bir yüksek lisans diploması almak suretiyle doktora eğitimine başlayacak olanlardan yeniden ÜDS'ye girerek 55 puan almış olma şartının aranmayacağına ilişkin kararın yönetmelik değişikliğinin yapıldığı 02.06.2007 tarihinden itibaren 2 yıl süre ile geçerli olmasına karar verilmiştir.? şeklinde karar alınmıştır.

Ancak günümüzdeki birçok üniversite doktora öğrenimine öğrenci alırken 02.06.2007 tarihinden itibaren 2 yıl süre sınırlandırılan ve geçerliliği 20.01.2009 tarihinde sona eren yönetmeliği dayanak olarak almaktadır. Bu ise doktoraya öğrenci alımlarında ikili uygulamalara (Çifte standartlara) sebep olmaktadır.

ÜAK çerçeve yönetmelikteki değişikliği biran yeniden yapmalı ve dil barajını yeniden 50 puana indirmelidir.

Üniversiteler Arası Kurul Başkanlığı (ÜAK), bu ikili uygulamaya son vermek için Yükseköğretim mevzuatında yer alan?Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği?nin 2.Madde (b) bendinde (Değişik: RG-02/06/2007-26540) yer alan yabancı dil baraj puanı ile ilgili 2007 yılının altıncı ayında yapılan yasal değişikliği biran önce İPTAL ETMELİ, ve Doktora Eğitimine girişte yabancı dil baraj puanının yani ?Çerçeve Yönetmeliğin? KPDS'de 50-59 puan aralığını temsil eden ( E ) Kategorisi şeklinde düzeltmeli veyahut dil baraj puanını 50 puana indirmelidir.

Konu ile ilgili gerekli hukuki gerekçeler aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır.

HUKUKİ GEREKÇELER :

1- ÖSYM Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan Dil Eşdeğerliliğine göre KPDS Sınav sonuçları incelendiğinde 50-59 puan aralığının ( E ) kategorisi şeklinde notlandırılması :

ÖSYM Yönetim Kurulu tarafından 13 Ocak 2012 tarihinde hazırlanan ?Yabancı Dil Sınavı Eşdeğerlilikleri? çizelgesine göre ? ÜDS ve KPDS birbirlerine ÇİFT YÖNLÜ olarak denktir/eşdeğerdir.? O halde ; ÖSYM yönetim kurulunun kabul ettiği dil eşdeğerliliğine göre KPDS ve ÜDS sınavlarından alınan puanlar madem birbirine eşdeğer ve 50-59 puan aralığının da ( E ) olarak değerlendirildiği/notlandırıldığı açık ise ; bu şartlarda 50 ve 55 puanları aynı kategoride yer alan ( E ) sınıfına tekamül etmektedir. Bir başka deyişle: ÖSYM dil eşdeğerliliği göz önünde bulundurulursa 54 puan alan öğrenci ile 55 puan alan öğrenci arasında hiçbir fark olmadığı gibi sözkonusu her iki puan (54 ve 55 puan) aynı kategoride ( E )'de yer almaktadır. Dolayısıyla doktora eğitimine girişte yabancı dil baraj puanının, yani ?Çerçeve Yönetmeliğin? ( E ) kategorisi şeklinde değiştirilmesi /adlandırılması gerekmektedir.

2- Avrupa Ortak Dil Çerçevesi Seviyelerine göre notlandırma işlemlerinde harflendirme sistemine gidilmesi ve tüm dünyada da bu sistemin uygulanması :

Yapılan araştırmalarda Avrupa Ortak Dil Çerçevesi sınıflamasında A1 A2 B1 B2 C1 C2 kategorisi şeklinde bir sınıflama yoluna gidildiği görülmektedir. Türkiye'de bu süreci izleyen ve uygulayan bir ülke olarak ; ÖSYM Yönetim Kurulu KPDS sınavında sınıflama için harf kategorisine dönmüş ve ÜDS=KPDS birbirine çift yönlü olarak denktir/eşdeğerdir uygulamasını getirmiştir. Ancak ÜAK'ın ÜDS de böyle bir uygulama yapmamış olması.

3- ÜAK'ın Yabancı dil ile ilgili 2 Haziran 2007 tarihinde yaptığı yasal değişiklik, 2007 yılı öncesi ve sonrası için Doktora eğitimine öğrenci kabulünde çok büyük haksızlıklara neden olmuştur ve halen olmaktadır.

Bu dilekçede talep edilen harflendirme sistemi uygulaması ile eğitimde fırsat ve imkan eşitliğine uygun hareket edilerek bahsi geçen haksızlıkların ve kargaşaların sona erecek olması.

4- Öğretim Elamanı Kadrolarına atama yapılırken ÜDS/KPDS ? den 50 puan istenmesi :

?Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav İle Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik? in "Genel Şartlar" başlıklı 6. maddesinin b fıkrası ?Öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına naklen veya açıktan yapılan her türlü atamada ALES'den en az 70, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından (KPDS) veya Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavından (ÜDS) en az 50 puan veya eşdeğerliliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puan almış olmak şartı aranır.? demektedir.

?Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği? ve ?Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav İle Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik? beraber değerlendirildiğinde ortaya "ÜDS ve KPDS'den 50 puan alarak araştırma görevlisi olunabilir, ancak 55 almadan doktoraya başlanamaz" gibi bir sonuç çıkmaktadır

Yine Yükseköğretim Kanunu'nun ?Öğretim Yardımcıları? başlıklı 33. Maddesinin a fıkrasında ?Araştırma görevlileri, yükseköğretim kurumlarında, yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır.? şeklinde araştırma görevlilerinin tanımı yapılmıştır. Tanımdan da anlaşılacağı üzere araştırma görevlilerinin asıl görevi araştırma yapmaktır. Hepimiz tarafından bilindiği üzere araştırma yapmanın bir diğer adı da lisansüstü eğitim yapmak ve bilimsel eser vücuda getirmektir. Halbuki Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ?Öğrenci Kabulü? başlıklı 2. Maddesinin b fıkrasındaki 55 ÜDS puan barajı sebebi ile bir çok araştırma görevlisi doktora eğitimine başlayamamaktadır. Bu sebeple araştırma görevlileri bakımından zaman kaybı yaşanmakta, kamu kaynakları gereksiz yere israf edilmekte ve ilgili kişiler maddi ve manevi olarak büyük zararlar görmektedir.

5- Üniversitelerin 2007 yılından önceki uygulanmış ve geçerliliğini yitirmiş / süresi sona ermiş olan bir yönetmeliği esas alarak ÜDS/KPDS 50 puan ile doktoraya öğrenci almaları :

2012 yılının ilk aylarından itibaren günümüze kadar geçen süre içerisinde -özellikle son günlerde- bir çok üniversitenin doktora programına öğrenci almak için süresi sona ermiş veya geçerliliğini yitirmiş olan ?02/06/2007 tarihinden önce araştırma görevlisi kadrosuna atanmış, yüksek lisansa başlamış veya bir yüksek lisans diploması alarak doktora eğitimine başlayacak olanların, ÜDS veya KPDS'den en az 50 puan almış olması yeterlidir? yönetmeliğini uyguluyor olması.

Yukarda bahsedilen yabancı dile ilişkin ÜAK'ın 2 Haziran 2007 tarihli kararı 2 yıl süre ile sınırlandırılmış olup, atıfta bulunan süre çoktan dolmuş ve hatta sınırın bittiği sürenin üzerinden bile 3 yıla yakın bir süre geçmiştir. Süresi dolmuş veya bir başka deyişle geçerliliğini yitirmiş olan bir yönetmelik nasıl olurda Üniversitelerce halen uygulanır? O halde : Madem bu yönetmeliğin geçerliliği yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 yıl ise ve bu sürede sona ermiş olmasına rağmen üniversiteler bunu halen uyguluyorsa ozaman aradaki ikili uygulamaya bir an önce son verilmesi ve çerçeve yönetmeliğin 50 puana indirilmesi gerekir.

6? Türkiye'deki üniversitelerin doktora eğitimine öğrenci kabulünde yabancı dil puanını değerlendirmeye almaması:

Günümüzde birçok üniversite doktora eğitimine girişte puan hesabı yaparken yabancı dil puanını değerlendirmeye bile almamaktadır. Yani üniversiteler ÜDS puanını sadece sembolik olarak istemektedir. Örneğin X isimli bir üniversite doktora öğrenimine öğrenci almak için şu şekilde puanlama hesabı yapmaktadır ; ALES puanının % 50 si, Yüksek Lisans Diploma Notunun % 30'u ve Mülakatın % 20 sini alarak hesaplıyor. Bu duruma; Sakarya Ünv. Mersin Ünv. Kastamonu Ünv. vb. üniversiteler örnek gösterilebilir.

O halde : sembolik olarak istenen ve hatta puan hesabında bile değerlendirmeye alınmayan bir yabancı dilin ( E ) kategorisi şeklinde notlandırılması veya 50 puana indirilmiş olması daha mantıklı bir uygulama olacaktır.

7- Yurt dışında eğitim veren yabancı üniversitelerin birçoğu doktora öğrenime öğrenci kabulünde ÜDS /KPDS den 50 puan alınmış olmasını yeterli görmesi.

Yapılan araştırmalarda yurt dışında eğitim veren yabancı üniversitelerin birçoğunda Doktora eğitimine öğrenci kabulünde yabancı dil için 50 puanın isteniyor olması. Örneğin : Lefke Avrupa Üniversitesi vb..

8- Günümüzde Yardımcı Doçent adayları bile ÜDS veya KPDS 50 puan ile Yardımcı doçent ünvanını almaları

Yardımcı Doçent adayları için 2547 sayılı Kanunun 23. maddesinin (b) fıkrasının 2. bendi gereğince "Fakülte, enstitü veya yüksekokulu yönetim kurulunca, biri o dilin öğretim üyesi olmak üzere seçilecek 3 kişilik bir jüri tarafından; sınava girenin kendi bilim alanında Türkçeden yabancı dile, yabancı dilden Türkçeye 150-200 kelimelik bir çeviriyi kapsayan yabancı dil sınavını başaran" ve 50 ile 54 dil puanı alan kişilerin Yardımcı Doçent kadrolarında yer aldığını 2007 yılından sonra şu an dahi bir kısım Üniversitelerin uygulamalarında görebiliyoruz.2007 yılından sonra 55 dil puanı altında doktora öğrencisi alınamazken 50 yabancı dil puanı ile ?yardımcı doçent' unvanı alınmasındaki çelişkinin bir açıklaması yoktur. ÖRNEK : Hitit Üniversitesi, Adıyaman Üniversitesi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Iğdır Üniversitesi, Erzincan Üniversitesi vb.

9- ÜAK'ın 2 Haziran 2007 tarih ve 26540 sayılı yasal düzenleme ile çerçeve yönetmelikte yaptığı yabancı dil puanı değişikliğinin 1982 Anayasamızın ?Eğitim ve Öğrenim Hakkı? başlıklı maddesine aykırılık teşkil etmesi.

ÜAK'ın 2 Haziran 2007 de yapmış olduğu değişiklik 1982 Tarihli Anayasamızın ?Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi? başlıklı 42. Maddesine aykırı bir düzenleme olması.

10- Tüm doktora adaylarına aynı şartlar getirilmelidir:

2007 yılı ve öncesi dil sınavları şuan ki yapılan ÜDS& KPDS sınavlarına oranla çok daha kolaydı. Bugün bu noktada hem sınavlar zorlaştırıldı hem de şartlar daha yukarı çekildi. Dahası 2007 yılından sonra doktora eğitimine öğrenci kabulünde ikili uygulamalar başladı. Eskiden bir çok kişi 50 puanla doktora eğitimini bitirip Yardımcı Doçent olabiliyorken şimdi 55 puanla bile zor girilebilmektedir. O zaman bu durumda onlarında (2007 yılı öncesi) yeniden sınava tabi tutulup 55 puan almaları gerekmektedir. Eğer eşitlik olacaksa, adalet olacaksa herkese aynı şartlar getirilmelidir.

12- 2007 yılından bu yana yapılan mağduriyetin giderilmesi :

Yüksek lisansını bitirip de doktora yapmak isteyen fakat yabancı dilin 2007 yılının altıncı ayında yapılan yasal düzenleme ile dil barajını bir türlü aşamayan yüzlerce öğrencinin mağdur olduğunu hepimiz biliyoruz.