İznik çinisini sıtma yok etmiş
Türk ve Osmanlı sanatı uzmanı Prof. Dr. Nurhan Atasoy, tarihe ışık tutacak olan "Harem" adlı kitabında, İznik çinisinin sıtma salgını yüzünden yok olduğunu ileri sürdü.
17. asrın başları ile 18. yüzyılın sonları arasında altın çağını yakalayan İznik çinisi, Osmanlı sarayının kontrolünde yapılıyordu. İznik'teki çini fırınlarının dışarı çalışmaları yasaklanmış, saray nakkaşbaşının verdiği siparişler üzerine sadece İznik'teki kaşici başları (çini ustaları) üretim yapılabiliyordu. Saray, 18. yüzyılın sonlarına doğru girdiği Mali kriz sebebiyle çinicilere olan desteğini çekmek zorunda kaldı.
Prof. Dr. Atasoy, "Harem" adlı kitabında bu noktaya işaret ederek, "Atölyelere iş veriliyor, özel sektör gibi çalışıyorlardı. Çoğu zaman saraya iş yaptıklarından dolayı onları Kadılar kontrol ediyordu. İznik'te de öyleydi. İnşa edilen yapılar için çiniler sipariş ediliyordu. Bazen ödemelerde sıkıntılar yaşanıyor, sıtma vakaları görülüyordu. İznik çinilerinin sonu da böyle geldi. 17. yüzyılın sonuna doğru paralarını alamadıklarından halka tabak, çanak yaptılar, ama kurtulamadılar." dedi.
Atasoy, İznik çinisinin yalnızca saray desteğini çektiği için değil, sıtma hastalığının yaygınlaşması yüzünden yok olduğunu söyledi.
