Yardımcı Doçentlerin 12 Yılla İlgili Sorunları ve Son Gelişmeler
Daha önce sitemizde Yardımcı Doçentlerin 12 yıl süre ile atanabileceğini öngören sınırın 2000 yılında kaldırıldığına dair bir soru ve bu soruya ilişkin sitemizin cevabını yayınlamıştık. Bu konuyla ilgili olarak bazı ziyaretçilerimizden, konu hakkında Danıştay Birinci Dairesinin aksine görüşlerinin olduğu yönünde itirazlar gelmiştir. Konunun önemine binaen hem daha önceki yazımıza hem de bu konudaki yargı kararlarına yer vermenin, bu konudaki mağduriyet yaşayanların mağduriyetlerine çözüm olması açısından, gerekli olduğunu düşünüyoruz. Konuya ilişkin olarak iki farklı mahkeme kararı ortaya çıkmış bulunmaktadır. Bunlardan birincisi istişari mahiyettetir ve Danıştay Birinci Dairesince verilmiştir. İstişari görüşler, Başbakanlığın uygulamada karşılaştığı problemler karşısında Danıştay'dan görüş istenmesi üzerine verilmektedir. Diğeri ise Malatya İdare Mahkemesince verilmiştir. Danıştay Birinci Dairesi istişari kararında özetle, 12 yıllık sınırlamanın devam ettiğini ve 2000 yılında getirilen Kanuni düzenlemenin geçici mahiyette olduğunu; Malatya İdare Mahkemesi ise, 12 yıllık kısıtlamanın yürürlükten kaldırıldığını ve kanuni düzenlemenin geçici bir mahiyet arz etmediğini belirtmiştir. Konuya ilişkin olarak sitemizde daha önce yayınlanmış soru-cevabı ve Danıştay Birinci Dairesi ile Malatya İdare mahkemesinin görüşlerini okumak için tıklayın.
SİTEMİZDE YAYINLANAN SORU-CEVAP
Yard. Doç'lerin 12 Yıl Süre İle Atanabileceğini Öngören Sınır 2000 Yılında
Kaldırılmıştır
"SORU: Ben, bir üniversitede Yard. Doç. Dr. olarak çalışmaktayım. Bu
ay sonunda, 12 yıllık sürem dolacak. Rektörlük, bundan sonra ancak öğretim görevlisi
olarak atanabileceğimi bildirdi ve bir hafta içinde dilekçe vermemi istedi.
Bazı üniversitelerde böyle bir özel durum olmasa da 12 sene sonunda tekrar süre
uzatıldığını duyuyoruz. Bu mümkün mü?"
Akademik hayata ilişkin sorunlarınızı Forum bölümünde (www.memurlar.org)
paylaşabilir ve fikir alışverişinde bulunabilirsiniz.
CEVAP: 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun Yardımcı Doçentliğe atamayı düzenleyen 23'üncü maddesinde; "a. Bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik, isteklilerin başvurması için rektörlükçe ilan edilir. Fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda dekan, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürler; biri o birimin yöneticisi, biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isterler. Dekan veya ilgili müdür kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra önerilerini rektöre sunar. Atama, rektör tarafından yapılır.
Yardımcı doçentler bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilirler. Her atama süresi sonunda görev kendiliğinden sona erer." hükmüne yer verilmiştir.
Ancak, mezkur Kanunun Geçici 47'nci maddesinde; "(Ek: 22/6/2000 - 4584/2 md.) 1988-1989 öğretim yılından 2000 yılı sonuna kadar, lisansüstü öğrenim görürken, her ne sebeple olursa olsun kurumları ile ilişiği kesilen öğrencilere başarısız olduğu dersler için iki sınav hakkı; yüksek lisans öğrencileri için bir yıl, doktora öğrencileri için de iki yıl tez hazırlama süresi verilir. Ayrıca 1996-1997 öğretim yılı başlangıç tarihine kadar yabancı dil sınavına giremeyenler ve ilgili kanunun yürürlük tarihine kadar yabancı dil şartını yerine getiremeyerek kaydı silinen öğrenciler, yeniden kayıt yaptırabilirler. Doktora yeterlilik sınavına girebilmek için, yabancı dil sınavında başarısız olanlara üç sınav hakkı tanınır.
Yardımcı doçentlik kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarının çalışma sürelerindeki sınırlama kaldırılmıştır.
1996 yılından itibaren yüksek lisans ve doktora yabancı dil sınavında 100 puan üzerinden 50 (elli) ve daha yukarı, doçentlik yabancı dil sınavında ise 65 (altmışbeş) ve daha yukarı puan veya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabul edilen ve Yükseköğretim Kurulu tarafından uluslararası alanda geçerli sayılan diğer yabancı dil sınavlarından bunlara denk puan alanlar başarılı sayılırlar.
Lisansüstü öğrencilik sıfatını yeniden kazananlar, bu hakkı kazandıkları tarihten itibaren araştırma görevlisi olanlar, araştırma görevliliği kadrosuna yeniden atanırlar. Çalıştıkları üniversitenin bulunduğu şehir dışındaki başka bir üniversitede lisansüstü eğitim-öğretim programına kayıtlı iken, kayıt-kabul işlemlerinden sonra yürürlüğe girmiş Yükseköğretim Kurulu karar ve talimatlarına göre kaydı silinenler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki ay içinde müracaat etmeleri halinde öğrenimlerine kaldıkları yerden devam ederler. Bu Kanundan yararlanmak üzere müracaat eden öğrencilerden askerlik erteleme süreleri sona erenlerin askerlikleri, bir defaya mahsus olmak üzere bir yıl daha ertelenir.
1988-1989 öğretim yılından 2000 yılı sonuna kadar; sanatta yeterlilik, tıp fakülteleri veya tıpta uzmanlık alanlarında başarısız olanlara, kendi isteği ile ayrılanlara veya eğitimini kesintiye uğratanlara, istemeleri halinde, başarısız oldukları derslerden laboratuvar ve uygulamalı derslere devam ve ayrıca eksik rotasyonlarını tamamlamaları şartı ile iki sınav hakkı tanınır.
Yurt dışına yüksek lisans ve doktora yapmak üzere gönderilen, yurt dışında yüksek lisans ve doktora için kalmaları gereken süre içerisinde her ne sebeple olursa olsun çalışmanın hangi aşamasında olursa olsun Türkiye`ye dönmüş veya çağrılmış olanlar veya yurt dışında kalması gereken süre dolduğu için geri gelmek zorunda kalan ve Türkiye`de görevleri ile ilişkileri kesilen öğrencilere; iki, doktora eğitimi için dört yarı yıl Yükseköğretim Kurulunun Türkiye`de belirleyeceği üniversitelerde öğrenimlerine devam hakkı tanınır.
Yukarıdaki haklardan yararlanmak isteyenlerin bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren kurumlarına iki ay içerisinde müracaatları şarttır." hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hükümler çerçevesinde, 2547 sayılı Kanunun geçici 47'nci maddesinden dolayı görevinize 12 yılı doldurduğunuz için son verilemez. Diğer taraftan madde metninin geçici olduğuna bakılarak bu düzenlemenin belirli bir süre için geçerli olduğunu söylemek yanlış olur. Zira Kanun tekniği bakımından, bu düzenlemenin belirli bir süre için geçerli olduğunu söylemek için fıkra metninde bir sınır konulması gerekmektedir. Dikkat edileceği üzere bu tür bir sınır ilk fıkraya ilişkin konuda yer almakta ancak yardımcı doçentliğe ilişkin hükümde bu tür bir sınırlama yer almaktadır.
Diğer taraftan, geçici maddenin son fıkrasında yer alan düzenlemede müracaata ilişkin bir düzenleme olup, yardımcı doçentlerinin çalışma sürelerindeki sınırı kaldırdığını belirten fıkra metniyle ilgili değildir.
DANIŞTAY BİRİNCİ DAİRESİNİN İSTİŞARİ GÖRÜŞÜ
Bu konudaki bizim görüşümüzün aksine hükümler içeren D A N I Ş T A Y Birinci Dairesinin Esas No : 2000/2002, Karar No : 2001/16 nolu kararında;
"Yükseköğretim Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ile Bu Kanuna Geçici
Maddeler Eklenmesin Dair 4584 sayılı Kanunla 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa
eklenen Ek Geçici 47' inci maddenin ikinci fıkrası hükmü karşısında anılan Kanunun
23' üncü maddesinin uygulanması konusunda düşülen duraksamanın giderilmesine
yönelik Başbakanlığını 11.12.2000 günlü ve Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü
6241 sayılı yazısına ekli Milli Eğitimi Bakanlığının 5.12.2000 günlü ve Yükseköğretim
Genel Müdürlüğü 34341 sayılı yazısında aynen:
" Yasalardan tüm ilgililerin hak kaybına uğramadan yararlanmaları etkin
bir hukuk anlayışının gereğidir. Çıkarılan yasaların önceliklerle çelişen hükümleri
zaman zaman bazı olumsuzlukları gündeme getirebilmektedir. Bu bağlamda 2547
sayılı Kanunun 23' üncü maddesinde 4584 sayılı Kanunla yapılan düzenlemede bir
çelişki oluşmakta ve uygulamada tereddütlere sebebiyet vermektedir.
Halen yürürlükte bulunan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Yardımcı Doçentliğe
Atama başlıklı 23' üncü maddesi;
" a- Bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik, isteklilerin
başvurması için rektörlükçe ilan edilir. Fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda
dekan, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürler; biri o birimin
yöneticisi, biri de üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent
tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isterler.
Dekan veya ilgili müdür kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra
önerilerin rektöre sunar. Atama rektör tarafından yapılır.
Yardımcı doçentler bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler
için en çok 12 yıla kadar atanabilirler. Her atam süresi sonunda görev kendiliğinden
sona erer.
b- Yardımcı doçentliğe atamada aranacak şartlar:
(1) Doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun öneri
üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek belli sanat dallarının birinde
yeterlik kazanmış olmak.
(2) Fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurullarınca, biri o dilin öğretim
üyesi olmak üzere seçilecek üç kişilik bir jüri tarafından; sınava girenin kendi
bilim alanında Türkçe'den yabancı dile, yabancı dilden Türkçe'ye 150 - 200 kelimelik
bir çeviriyi kapsayan yabancı dil sınavını başarmak" hükmünü amirdir.
Bu karşın 22/06/2000 tarih ve 4584 sayılı "Yükseköğretim Kanununun Bir
Maddesinin Değiştirilmesi ile Bu Kanuna Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun"
ile 2547 sayılı Kanuna eklenen Geçici 47' inci maddenin ikinci fıkrasında; "Yardımcı
doçentlik kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarının çalışma sürelerindeki
sınırlama kaldırılmıştır", son fıkrasında; "yukarıdaki haklardan yararlanmak
isteyenlerin bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren kurumlarına iki ay içerisinde
müracaatları şarttır." Hükmü yer almış, ancak, belirtilen Kanun ile 2547
sayılı Kanunun 23' üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
2547 sayılı Kanunun 2' üncü maddesi halen yürürlükte bulunduğundan, söz konusu
geçici madde hükmü ile 23' üncü madde hükmü arasında uyumsuzluk oluşmuş ve geçici
maddenin uygulamasında aşağıda belirtilen görüşler çerçevesinde tereddütler
doğmuştur.
1- 4584 sayılı Kanunun yayımından evvel yardımcı doçentlikte 12 yıllık süreyi
doldurarak görevine son verilen ve halen üniversitede görev yapmayan öğretim
elemanları;
a) İki ay içerisinde ayrıldıkları yükseköğretim kurumlarına başvurmaları halinde
ayrıldıkları yükseköğretim kurumunda açık bulunan yardımcı doçent kadrosu bulunması
ve 2547 sayılı Kanunun 23' üncü maddesinde belirtilen şartları sağladıkları
takdirde usulüne uygun olarak yardımcı doçent kadrosuna atabilirler.
b) İki ay içerisinde ayrıldıkları yükseköğretim kurumlarına başvurmaları halinde,
ayrıldıkları yükseköğretim kurumunda açık bulunan yardımcı doçent kadrosu bulunması
ve 2547 sayılı Kanunun 23' üncü maddesinde belirtilen şartları sağladıkları
takdirde usulüne uygun olarak yardımcı doçent kadrosuna atabilirler.
c) Üniversiteleri ile ilişikleri kesildiğinden ve herhangi bir akademik kadroda
bulunmadıklarından, anılan geçici madde hükmünden yararlanamazlar.
2- 4584 sayılı Kanunun yayımından evvel yardımcı doçentlikte 12 yıllık süreyi
doldurup öğretim görevlisi, uzman gibi akademik bir kadroya atanan öğretim elemanları;
a) İki ay içerisinde görev yaptıkları yükseköğretim kurumlarına başvurmaları
halinde, görev yaptıkları yükseköğretim kurumunda açık bulunan yardımcı doçentlik
kadrosu olup olmadığına bakılmaksızın, hiçbir şar taranmadan yardımcı doçentlik
kadrosuna atanabilirler.
b) İki ay içerisinde görev yaptıkları yükseköğretim kurumlarına başvurmaları
halinde, görev yaptıkları yükseköğretim kurumunda açık bulunan yardımcı doçentlik
kadrosu bulunması ve 2547 sayılı Kanunun 23' nücü maddesinde belirtilen koşulları
sağlamaları halinde ise usulüne uygun olarak yardımcı doçentlik kadrosuna atanabilirler.
3- Halen üniversitelerde yardımcı doçent olarak görev yapan ve 4584 sayılı Kanunun
yayımından sonra 12 yıllık süreyi dolduracak olan öğretim elemanları;
a) Görev yaptıkları yükseköğretim kurumlarına görevlerine devam etmek istemeleri
halinde, 2547 sayılı Kanunun 23' üncü maddesinde belirtilen usul ve esaslara
uygun olarak yeniden yardımcı doçentlik kadrosuna atanabilirler.
b) Görev yaptıkları yükseköğretim kurumlarına başvuruda bulunmalarına gerek
olmadan ve 2547 sayılı Kanunun 23' üncü maddesindeki usul ve prosedürün uygulanmasına
gidilmeksizin yardımcı doçentlik kadrosundaki görevleri süresiz olarak uzatılabilir.
Tüm bu hususlara birlikte üniversitelerimizin öğretim elemanına olan ihtiyacı
da göz önüne alındığında Kanun hükümlerinin hem üniversitelerimiz hem de ilgililer
için yararlı sonuçlar vermesi beklenmektedir.
Bu çerçevede oluşan tereddütlerin giderilmesi ve uygulamada birliğin sağlanması
bakımından konu hakkında Danıştay Başkanlığından istişari görüş alınmasına gerek
duyulmuştur.
Bilgilerinizi ve gereğini takdirlerinize arz ederim." Denilmektedir.
Dairemizce yapılan çağrı üzerine gelen Yükseköğretim Kurulu Genel Sekreter Yardımcısı
Ata Yavuz ve Devlet Personel Başkanlığı Uzmanı Mehmet İbiş' in açıklamaları
dinlendikten sonra konu incelenerek;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü:
İstem, Yükseköğretim Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ile Bu Kanuna Geçici
Maddeler Eklenmesine Dair 4584 sayılı Kanunla 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa
eklenen Ek Geçici 47' inci maddenin ikinci fıkrası hükmü karşısında anılan Kanunun
23' üncü maddesinin uygulanması hususunda düşünülen duraksamanın giderilmesine
ilişkindir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 23' üncü maddesinde " a. Bir üniversite
biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik, isteklilerin başvurması için rektörlükçe
ilan edilir. Fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda.dekan, rektörlüğe
bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürler; biri o birimin yöneticisi, biri de
o üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan
adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isterler. Dekan veya ilgili müdür
kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra önerilerini rektöre sunar.
Atama, rektör tarafından yapılır.
b. Yardımcı doçentliğe atanmada aranacak şartlar:
(1) Doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi
üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek belli sanat dallarının birinde
yeterlik kazanmış olmak,
(2) Fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurullarınca, biri o dilin öğretim
üyesi olmak üzere seçilecek üç kişilik bir jüri tarafından; sınava girenin kendi
bilim alanında Türkçe' den yabancı dile, yabancı dilden Türkçe' ye 150-200 kelimelik
bir çeviriyi kapsayan yabancı dil sınavını başarmak." hükmü yer almıştır.
4584 sayılı Kananla 2547 sayılı Kanuna eklenen Geçici 47' inci maddenin ikinci
fıkrasıyla " Yardımcı doçentli kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarını
çalışma sürelerindeki sınırlama kaldırılmıştır. " hükmü, son fıkrasıyla
ise " yukarıdaki haklardan yararlanmak isteyenlerin bu Kanunun yürürlük
tarihinden itibaren kurumlarına iki ay içerisinde müracaatları şarttır."
hükmü getirilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 62' inci maddesinde "Üniversite öğretim
elemanları ve üst kuruluşlar ile üniversitelerdeki memur ve diğer görevlilerin
özlük hakları için bu Kanun, bu Kanunda belirtilmeyen hususlar için Üniversite
Personel Kanunu, Üniversite Personel Kanununda bulunmayan hususlar için genel
hükümler uygulanır." Hükmü yer almış, 2914 sayılı Üniversite Personel Kanununun
20' inci maddesinde de "Bu Kanunda Hüküm Bulunmayan hallerde 2547 sayılı
Yükseköğretim Kanunun ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun hükümleri uygulanır."
Hükmüne yer verilmiş, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 33' üncü maddesinde
de kadrosuz memur çalıştırılamayacağı belirtilmiştir.
2547 sayılı Yasanın 23'üncü maddesinin ikinci fıkrası, yardımcı doçentlerin
bir üniversitede ikişer veya üçer yıllık süreler için atanarak en çok 12 yıl
süreyle görev yapabileceğini, her atama süresi sonunda görevin kendiliğinden
sona ereceğini hükme bağlamıştır. Atama süresi sona eren yardımcı doçentler,
görev yaptıkları üniversitede bu süre içerisindeki çalışmaları, başarıları ve
verimlilikleri değerlendirilerek maddede öngörülen usul ve esaslar dikkate alınarak
yeniden atanabileceklerdir. Ancak, maddenin ikinci fıkrasında belirtilen 12
yıllık azami görev süresi mutlak olduğundan, bu süreyi tamamlamış olan yardımcı
doçentlerin yeniden atanabilmeleri mümkün olmayacaktır.
4584 sayılı Yasa ise, genel olarak niteliği itibariyle önlisans, lisans ve lisansüstü
öğrenim görmekte iken yükseköğretim kurumlarıyla çeşitli sebeplerle ilişiği
kesilen öğrencilere, Yasada belirtilen yönteme uyulmak kaydıyla yeniden öğrenime
devam etme olanağı tanıyan bir düzenleme öngörmektedir. Ek Geçici 47' inci maddede
öngörülen haklardan yararlanmak isteyen ilgililerin Yasanın yürürlük tarihinden
itibaren iki ay içerisinde kurumlarına başvurmaları durumunda uygulamaya geçilecek
geçici bir düzenleme içermekte olup, iki aylık süre aşıldıktan sonra yapılan
başvuruların değerlendirilmesi olanaklı değildir.
Maddenin ikinci fıkrasında ise, halen yardımcı doçentlik kadrosunda görev yapan
öğretim elemanlarının çalışma sürelerindeki 12 yıllık sınırlamanın kalktığı
belirtilmektedir. Bu kadroda görev yapanlara 4584 sayılı Kanunun yayımı gününden
itibaren iki ay içerisinde başvurmuş olmaları kaydıyla 12 yıllık çalışma süresini
tamamladıklarında, 2547 sayılı Kanunun 23' üncü maddesindeki koşulları taşımaları
durumunda iki veya üç yıl süreyle yeniden aynı kadroya atanabilmeleri olanak
sağlanmaktadır.
4584 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce 12 yıllık görev süresini tamamladığı
için görevine son verilen ve üniversite ile ilişiği kesilmiş veya üniversitede
uzman, öğretim görevlisi gibi akademik bir kadroya atanmış bulunanlar, Yasanın
yürürlüğe girdiği tarihte yardımcı doçentlik kadrosunda olmadıklarından Ek Geçici
47' inci maddeden yararlanamayacaklardır.
Bu durumda, halen üniversitelerde yardımcı doçent olarak görev yapan ve 4584
sayılı Yasanın yürürlük tarihinden itibaren iki ay içerisinde kurumlarına başvurarak
görevlerine devam etmeyi istemiş olanların, 2547 sayılı Yasanın 23' üncü maddesinde
usul ve esaslara uygun olarak iki veya üç yıl süreyle yardımcı doçentlik kadrosuna
yeniden atanabilecekleri sonucuna ulaşılarak dosyanın Danıştay Başkanlığına
sunulmasına 9.2.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
MALATYA İDARE MAHKEMESİNİN KARARI
Bu konudaki MALATYA İDARE MAHKEMESİ'nin Danıştay 1. Dairesinin vermiş olduğu istişari görüşün aksi yönde vermiş olduğu ESAS NO : 2003/224, KARAR NO : 2003/316 nolu karına aşağıda yer verilmiştir.
DAVANIN ÖZETİ : ?? Üniversitesi ?. Fakültesi ?? Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi
olarak görev yapan davacının, Yükseköğretim Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi
ile Bu Kanuna geçici Maddeler Eklenmesine Dair 4584 sayılı Kanunla 2547 sayılı
Yükseköğretim Kanunu'na eklenen Ek Geçici 47. madde uyarınca yardımcı doçentliğe
atanma talebiyle davalı idareye yaptığı başvurusunun reddine ilişkin 2.5.2001
günlü ve 2171-5526 sayılı işlemin; davalı Rektörlük tarafından ilan edi1en yardımcı
doçentlik kadrosuna tüm şartları getirerek başvurduğu, dosyalanırının jüri üyelerine
gönderilerek raporların geldiği, kendisiyle aynı pozisyonunda olanların yardımcı
doçentliğe atandığı, kendisinin atanmamasının kamu yararına aykırı olduğu, öte
yandan, davalı idare dava konusu atanma işlemine gerekçe olarak Danıştay Birinci
Dairesi'nin görüşü gösterilmiş ise de, anılan dairenin yargısal bir görev yapmayıp
idari nitelikte bağlayıcılığı olmayan görüş ve düşünce veren bir daire olduğu,
bu nedenle bağlayıcılığı olmayan bir karar esas alınarak eşitlik ilkesine aykırı
olarak atamanın yapılmamasının açıkça hukuka aykırı olduğu iddialarıyla iptali
ye dava konusu işlem nedeniyle yoksun kalınan özlük ve parasal hakların yasal
faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMAN1N ÖZETİ : Usul yönünden davanın süresinde açılmadığı, esas yönünden
ise; 4584 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği tarihte davacının yardımcı doçentlik
kadrosunda olmadığından atamasının yapılmadığı, nitekim Danıştay Birinci Dairesinin
9.2.2001 günlü ve E:2001/102, K:2001/16 sayılı kararın da aynı yönde olduğu,
işlemin yasalara uygun olarak tesis edildiği ileri sürülerek davanın reddi gerektiği
savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Malatya idare Mahkemesince Mahkememizin 26.4.2002 günlü ve E:2001/842,
K:2002/572 sayılı kararının temyizen incelenmesi sonucu Danıştay 8. Dairesinin
18.12.2002 gün ve E:2002/3302, K:2002/6029 sayılı kararıyla bozulması üzerine
bozma kararına uyulduktan sonra işin gereği görüşüldü:
Davalı idarenin süre aşımına yönelik itiraz yerinde görülmeyerek işin esasına
geçildi.
Dava,:??. Üniversitesi ??? Fakültesi ??. Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi olarak
görev yapan davacının, Yükseköğretim Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi
ile Bu Kanuna Geçici Maddeler Eklenmesine Dair 4584 sayılı Kanunla 2547 sayılı
Yükseköğretim Kanunu'na eklenen ek Geçici 47. madde uyarınca yardımcı doçentliğe
atanma talebiyle davalı idareye yaptığı başvurusunun reddine ilişkin 2.5.2001
gün ve 2171-5526 sayılı işlemin iptali ile bu iş1em nedeniyle yoksun kalınan
özlük ve parasal hakların yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi
istemiyle açılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Yardımcı Doçentliğe Atama başlıklı 23. maddesinde;"a.
Bir Üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik, isteklilerin başvurması
için rektörlükçe ilan edilir. Fakültelerde ve Fakülte1ere bağlı kuruluşlarda
dekan, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürler; biri o birimin
yöneticisi, biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent
tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkındaki yazılı mütalaa isterler.
Dekan veya ilgili müdür kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra
önerilerini rektöre sunar. Atama, rektör tarafından yapılır.
Yardımcı Doçentlere bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler
için en çok 12 yıla kadar atanabilirler. Her atama süresi sonunda görev kendiliğinden
sona erer.
b.Yardımcı Doçentliğe atanmada aranacak şartlar;
(1) Doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi
üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek belli sanat dallarının birinde
yeterlik kazanmış olmak.
(2) Fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurulunca, biri o dilin öğretim
üyesi olmak üzere seçilecek üç kişilik bir jüri tarafından; sınava girenin kendi
bilim alanında Türkçe'den yabancı dile, yabancı dilden Türkçe'ye 150-200 kelimelik
bir çeviriyi kapsayan yabancı dil sınavını başarmak" hükmü yer almıştır.
4584 sayılı Yükseköğretim Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ile Bu kanuna
Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanunun 2. maddesi ile 2547 sayılı kanuna eklenen
Geçici Madde 47 ile, yardımcı doçentlik kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarının
çalışma sürelerindeki sınırlamanın kaldırıldığı öngörülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden, davacının ?.. Üniversitesi ?? Fakültesi ??.. Anabilim
Dalında yardımcı doçent kadrosunda görev yapmakta iken 2547 sayılı Kanunun 23.
maddesine göre 12 yıllık süreyi doldurduğu gerekçesiyle 6.1.1997 günü işlemle
anılan Anabilim Dalı Öğretim görevlisi kadrosuna atandığı, Rektörlükçe bu Anabilim
Dalı için yardımcı doçentlik kadrosu ilanı verilmesi üzerine davacının bu kadroya
atanmak için başvuruda bulunduğu, oluşturulan jüri üyelerinin davacının atanması
yönünde görüş bildirdikleri, Tıp Fakültesi Dekanlığı tarafından davacının başvuru
evrakı ve jüri raporlarını içeren dosyanın 16.3.2001 günlü yazı ile sunulduğu,
ancak, 4584 sayılı kanunun yürürlülük tarihinde yardımcı doçent kadrosunda olmadığı
gerekçesiyle atamasının yapılmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan 4584 sayılı af niteliğindeki Kanun hükümleri uyarınca yardımcı
doçentlerle ilgili çalışma süresinin sınırı olan 12 yıla kadar atanabilme koşulu
kaldırılmış olduğundan, davacının yardımcı doçentliğe atanma isteminin salt
on iki yılın dolduğu gerekçesiyle reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Kaldı ki, davalı üniversite bünyesinde öğretim görevlisi kimliğini taşıyan davacının
af niteliğindeki bir kuralla ilgilendirilmesi de, haklılık ve ölçülülük ilkesinin
bir gereğidir.
Öte yandan, davacının hukuka aykırılığı saptanan bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı
parasal ve özlük haklarının davalı idarece tazmin edilmesi Anayasal ve yasal
bir zorunluluktur.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, bu işlem nedeniyle yoksun
kaldığı parasal ve özlük haklarının idareye başvurunun yapıldığı 31.10.2000
tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya
ödenmesine, aşağıda dökümü yapılan 44.110.000.TL. yargılama giderinin davalı
idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde
davacıya iadesine, 10.3.2003 tarihinde oybirliği ile karar verildi.