DPB'den 4/C rehberi: Özlük hakları neler, ne kadar maaş alır?
Bu çalışmada yer alan bilgiler, özelleştirme uygulamaları nedeniyle işsiz kalan ve Devlet Personel Başkanlığınca kamu kurum ve kuruluşlarına atama teklifi yapılan geçici personele ilişkindir.
GECİCİ PERSONEL STATÜSÜ NEDİR?
•Anayasa'nın 128. maddesi kapsamında belirtilen memur ve diğer kamu görevlileri kavramı dışında kalan, özleşme ile çalıştırılan, işçi de olmayan, kendine özgü istisnai bir istihdam türüdür
•657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (C) fıkrasında;bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayanlar şeklinde tanımlanmıştır.
GECİCİ PERSONEL İSTİHDAMININ KANUNİ DAYANAĞI NEDİR?
- Geçici personel, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/C maddesine göre istihdam edilmektedir.
- Ancak, geçici personel 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi değildir.
İSTİHDAM EDİLME DAYANAĞINA GÖRE GEÇİCİ PERSONEL ÇEŞİTLERİ
ÖZELLEŞTİRME UYGULAMALARI ÇERÇEVESİNDE GEÇİCİ PERSONEL İSTİHDAMINA İLİŞKİN BAKANLAR KURULU KARARLARI
- 03/05/2004 tarihli ve 2004/7898 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Özelleştirme Uygulamaları Sonucunda İşsiz Kalan ve Bilahare İşsiz Kalacak Olan İşçilerin Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Geçici Personel Statüsünde İstihdam Edilmelerine İlişkin Esaslar” yürürlüğe konulmuştur.
- Bu Esaslar çerçevesinde her yıl Bakanlar Kurulunca “Kamu Kurum ve Kuruluşlarındaki Geçici Mahiyetteki İşleri Yürütmek Üzere Geçici Personel İstihdamı ve Bu Personele Ödenecek Ücretler Hakkında Karar” yayımlanmaktadır.
SÖZ KONUSU BAKANLAR KURULU KARARINA GÖRE KİMLER GEÇİCİ PERSONEL OLARAK İSTİHDAM EDİLEBİLİR?
Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında sadece özelleştirme uygulamaları sonucunda işsiz kalan ve bilahare işsiz kalacak olan işçiler istihdam edilebilir.
GEÇİCİ PERSONELİN İSTİHDAM EDİLECEĞİ KURUMLAR
Geçici personelin istihdam edileceği kamu kurum ve kuruluşları, her yıl yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararında belirtilmektedir.
GEÇİCİ PERSONELİN İSTİHDAM EDİLECEĞİ KURUMLAR
| Kurum Adı | Adedi | Sözleşme Süresi | |||
| AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI | 50 | 2013 Yılı | |||
| ADALET BAKANLIĞI | 4.500 | 2013 Yılı | |||
| AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI | 750 | 2013 Yılı | |||
| BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI | 100 | 2013 Yılı | |||
| ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI | 200 | 2013 Yılı | |||
| ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI | 600 | 2013 Yılı | |||
| ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI | 50 | 2013 Yılı | |||
| GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI | 50 | 2013 Yılı | |||
| GIDA,TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI | 3.500 | 2013 Yılı | |||
| GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI | 300 | 2013 Yılı | |||
| İÇİŞLERİ BAKANLIĞI | 4.500 | 2013 Yılı | |||
| KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI | 1.000 | 2013 Yılı | |||
| MALİYE BAKANLIĞI | 1.500 | 2013 Yılı | |||
| MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI | 15.000 | 2013 Yılı | |||
| MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI | 50 | 2013 Yılı | |||
| ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI | 1.000 | 2013 Yılı | |||
| SAĞLIK BAKANLIĞI | 1.000 | 2013 Yılı | |||
| ULAŞTIRMA,DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI | 500 | 2013 Yılı | |||
| DANIŞTAY BAŞKANLIĞI | ıq ^ | 2013 Yılı | |||
| YARGITAY BİRİNCİ BAŞKANLIĞI | 150 | 2013 Yılı | |||
| DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI | 50 | 2013 Yılı | |||
| GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI | 800 | 2013 Yılı | |||
| TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU BAŞKANLIĞI | 1.500 | 2013 Yılı | |||
| TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU BAŞKANLIĞI | 2.500 | 201^ılı | |||
| BASIN-YAYIN ENFORMASYON GENEL MÜDÜRLÜĞÜ | 100 | 2013 Yılı | |||
| DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ | 250 | 2013 Yılı | |||
| KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ | 250 | 2013 Yılı | |||
| ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ | 1.500 | 2013 Yılı | |||
| SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ^^^^^^^^^^^^ | 2013 Yılı | ||||
| TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ | 1.250 | 2013 Yılı | |||
| YÜKSEK ÖĞRENİM KREDİ VE YURTLAR KURUMU GN. MD. | 250 | 2013 Yılı | |||
| ÜNİVERSİTELER | 3.500 | 2013 Yılı | |||
| TOPLAM | 47.000 | ||||
GEÇİCİ PERSONELİN GÖREV YERİ
Geçici personel, her yıl yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararının ekindeki kamu kurum ve kuruluşlarının;
a) Merkez ve taşra teşkilatları,
b) Kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere bağlı ve ilgili kuruluşlarında, istihdam edilebilir.
KİMLER, NASIL BAŞVURUR?
1) Özelleştirilen kuruluşlarda İş Kanununa tabi daimi veya geçici işçi statüsünde istihdam edilenlerden iş akitleri eshedilenler diğer şartları taşımaları kaydıyla feshi müteakip 60 gün içerisinde kuruluşları aracılığıyla,
2) Özelleştirme programında çalışanlardan, işletmelerin özelleştirilmesi sonrası çalışmaya devam eden ve özelleştirme tarihinden itibaren en geç altı ay içinde özel sektör tarafından sözleşmeleri feshedilenler 60 gün içerisinde bizzat veya kuruluşları aracılığıyla, Özelleştirme İdaresi Başkanlığına başvururlar.
GEÇİCİ PERSONEL POZİSYONLARINA AÇIKTAN ALIM YAPILIYOR MU?
1) Özelleştirme uygulamaları çerçevesinde istihdam edileceklere ilişkin geçici personel pozisyonlarına, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilk defa, açıktan veya naklen alım yapılmamaktadır.
2) Bu pozisyonlara, sadece özelleştirilen kuruluşlarda çalışan ve gerekli şartları taşıyanlardan Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca Devlet Personel Başkanlığına bildirilenlerin atama teklifleri yapılmaktadır.
3) Geçici personel atama teklifleri kurumlarca değil Devlet Personel Başkanlığınca yapılmaktadır.
İL TERCİHİ
Geçici personel ilk atamada;
öncelikle tercih ettikleri illerde, bu illerde istihdamlarının mümkün olmaması hâlinde diğer illerde istihdam edilir.
İL DEĞİŞİKLİĞİ
Geçici personelin talebi üzerine istihdam edildiği ilin değiştirilmesi; kurumun hizmet ihtiyaçları doğrultusunda ve yeni hizmet sözleşmesi yapılması kaydıyla, istihdam edildiği kurumun takdirindedir.
İŞE BAŞLAMA
-Sözleşmelerinin feshedildiği andaki görev yerlerinin yer aldığı mahallî sınırlar içerisine atanmış ise atama emirlerinin kendilerine tebliğ edildiği günü izleyen iş günü,
-Başka yerlerdeki görevlere atananlar ise atama emirlerinin kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 günü izleyen iş günü içerisinde işe başlamak zorundadırlar.
-Personelin raporlu olması tebligata engel olmamakla beraber, yukarıda belirtilen süreler rapor müddetinin bitiminde başlar.
-Belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın süresi içerisinde göreve başlamayanların ve belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebeplerle göreve başlamama hâli iki ayı aşanların atamaları iptal edilir.
ÇALIŞMA SAAT VE SÜRELERİ
Geçici personelin çalışma saat ve sürelerinin belirlenmesinde, çalıştıkları kurumdaki devlet memurları için tespit edilen çalışma saat ve süreleri esas alınır.
ÜCRETLER
Yeni işe başlayan bir geçici personelin 01/01/2013 tarihi itibarıyla öğrenim durumuna göre net ücreti;
Yükseköğrenim mezunları için : 1.245 TL
Lise ve dengi okul mezunları için : 1.139 TL
İlköğretim mezunları için : 1.032 TL
(Asgari geçim indiriminde, evli ve iki çocuklu geçici personel esas alınmıştır.)
İZİN HAKKI
a) Geçici personel olarak çalışılan her ay için azami iki gün ücretli izin verilebilir.
b) Çalışılan aya karşılık gelen ücretli izine ayın bitiminden itibaren hak kazanılır.
c) Çalışılan aylara karşılık gelen ücretli izinler toplu olarak kullandırılabilir.
ç) Bir yıl içerisinde 22 günden fazla ücretli izin kullanmak fiilen mümkün bulunmamaktadır.
d) Ücretli izinlerin toplu kullanılmasının hafta sonu veya resmi tatillere denk gelmesi durumunda bu günlerin de ücretli izin hesabında değerlendirilmesi gerekmektedir.
HASTALIK İZİNLERİ
Geçici personele 30 günden fazla süren hastalıkların tedavi süreci için bir mali yıl içerisinde en fazla 30 gün ücretli hastalık izni verilebilecektir.
Bir mali yılda 30 günü aşan resmi tabip raporu sürelerine ilişkin olarak, ilgililerin sözleşmeleri askıda kalacak olup 30 günü aşansürelere tekabül eden hastalık izinleri ücretsiz olarak kullanılacaktır.
DİĞER İZİNLER
Geçici personelin isteği üzerine;
A) Eşinin doğum yapması,
B) Kendisinin veya çocuğunun evlenmesi,
C) Eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin, ana, baba veya kardeşinin ölümü hâlinde ve her olay için 7 gün ücretli mazeret izni verilir.
DOĞUM İZİNLERİ
-Geçici personele, doğumdan önce 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süre ile ücretli izin verilir.
-Çoğul gebelik hâlinde, doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 hafta süre eklenir.
-Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde tabibin onayı ile geçici personel, isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar iş yerinde çalışabilir. Bu durumda, doğum öncesi çalışılan süreler, doğum sonrası ücretli izin süresine eklenir.
SÜT İZNİ
-Geçici personele, doğum sonrası izin süresinin bitiminden itibaren
* ilk 6 ayda günde 3 saat,
* ikinci 6 ayda günde 1,5 saat
süt izni verilir.
- Süt izninin kullanımında ANNENİN SAAT SEÇİM HAKKI vardır.
GEÇİCİ PERSONEL İÇİN SUÇ SAYILAN FİİL VE HALLER
Çeşitli kanun, tüzük ve yönetmeliklerde devlet memurları için suç sayılan fiil ve hareketler ile yaptırımlar istihdam edilecek geçici personel için de geçerlidir.
SOSYAL GÜVENLİK
Geçici personel, sosyal güvenlik mevzuatı yönünden 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümlerine tabidir.
İŞ SONU TAZMİNATI
Ücretli izin süreleri dâhil en az 12 ay fiilen çalışan geçici personelden;
- Sosyal Güvenlik Kurumunca kendilerine yaşlılık veya malullük aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
- İlgilinin ölümü,
- İlgilinin kendi isteği ile sözleşmeyi feshetmesi veya yenilememesi, hâllerinden birinin vuku bulmasından dolayı hizmet sözleşmesi sona erenlere, çalışılan her bir yıl için, ayrılış tarihindeki hizmet sözleşmesinde yazılı brüt aylık ücret tutarında iş sonu tazminatı ödenir.
GEÇİCİ PERSONELİN SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
Bu Karar kapsamında istihdam edilecek geçici personelin hizmet sözleşmeleri, 5510 sayılı Kanun kapsamında yaşlılık veya malullük aylığına hak kazandıkları tarihte sona erer.
GEÇİCİ PERSONEL OLARAK TEKRAR ATANILABİLİR Mİ?
Geçici personel olarak istihdam edilenlerden;
-herhangi bir şekilde görevinden ayrılanlar ile (askerlik hizmeti dolayısıyla ayrılanlar hariç)
-istihdam işlemleri tamamlanmasına rağmen göreve başlamayanlar ikinci kez bu haktan faydalanamazlar ve geçici personel olarak yeniden istihdam edilemezler.
UYGULAMAYI YÖNLENDİRME
Geçici personele ilişkin ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Devlet Personel Başkanlığı yetkilidir.