'Öğrencinin yüksek yararı gereği' ne yapılmalı?

İlkokul Rehber Öğretmenlerinin 4+4+4´ ten dolayı ayrılan ortaokul kısmındaki öğrencilere rehberlik edip edemeyeceğine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü 06.02.2013 tarih ve 89468 sayılı görüş yazısı yayınlamıştır.

Bu görüş yazısındaki; “Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri eğitim öğretim sisteminin tamamlayıcı bir unsuru olup öğrencilerin eğitim sürecinden yetenek ve diğer özelliklerine göre en üst düzeyde yararlanmaları amaçlanmaktadır. Bu itibarla eğitim öğretim kurumlarında her öğrencinin kişisel ve sosyal gelişiminin desteklenmesi, kendine özgü yetenek, ilgi ve mesleki değerine göre başarı ve motivasyonunun artırılarak eğitim öğretim uygulamalarına uyum sağlaması ve uygun programlara yönelmesi için gerekli hizmetler verilmektedir.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin her okula her öğrenciye ulaştırılması amacıyla Bakanlığımızca çalışmalar sürdürülmekte olup öğrencinin yüksek yararı düşünülerek rehber öğretmeni olmayan okullarda da bu hizmetlerin planlanarak yürütülmesi uygun olacaktır.” açıklamalarına göre öğrencinin yüksek yararı düşünülerek bir başka okuldaki öğretmen başka bir okulda rehber öğretmen olarak görevlendirilecektir.

MEB Yeterli Rehber Öğretmen Atamayarak Anayasal Suç İşlemektedir.

Fakat bu görüş yazısı hem yürürlükteki yasa ve yönetmeliklere hem de hukukun genel ilkelerine aykırıdır.

Çünkü Milli Eğitim Temel Kanununa göre; öğretmenlik Devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir. Buna rağmen, ülkemizde yeterince öğretmen alımı yapılmadığından Öğrenci öğretmensiz kalmakta, birçok yerde ihtiyaçlar pedagojik formasyonu olmayan meslek yüksekokulu mezunları ücretli öğretmenlerle ve farklı alanlardaki branşlarla giderilmektedir.

Mevcut atama bekleyen rehber öğretmenler bulunduğuna göre; Bu durum Anayasamızın “Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz.” hükümlerine aykırıdır.

Buna göre MEB, yeterli rehber öğretmen atamayarak anayasal suç işlemektedir.

Rehber öğretmenlerin sayısının artması okullarımızdaki şiddet olaylarının önlenmesinde, eğitim-öğretimin daha nitelikli hale gelmesinde önemli bir katkısı olacaktır. Bu konuda seferberlik ilan edilmeli ve atanmayan tüm Rehber Öğretmenlerimiz atanmalıdır.

MEB; Rehber Öğretmen ihtiyacını atama yolu ile giderdikten sonra, Rehber Öğretmenlerin birebir 10-15 saat sınıfların rehberlik derslerine girmesi, geri kalan 10-15 saatde de rehberlik sevisinde bire bir rehberlik hizmeti vermesi için mevzuat düzenlemesi yapmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 06.02.2013 tarih ve 89468 sayılı görüş yazısında yer alan sihirli kelime olan “öğrencinin yüksek yararı gereği” Rehber Öğretmenleri iki okulda görevlendirdim iş oldu bitti Rehber Öğretmen sorununu çözdüm denilerek Rehber Öğretmen yokluğu sorunundan kurtulmak mümkün değildir.

“Öğrencinin yüksek yararı gereği” söz konusu ise Rehber Öğretmen ataması yapılmalıdır.

İşte o yazı;

Rehber Öğretmenlerin İki Okulda Birden Görevlendirilmeleri Hakkında Araştırma Raporu Bulunmaktadır.

İki Okulda Birden Görevlendirilen Rehber Öğretmenlerin Görev Performansları Hakkındaki Görüş ve Önerilerini inceleyen Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Adana Şubesinin Araştırma Raporunun sonuç kısmında “iyi niyetle ve ilgili genelgeye göre mevcut personelden en üst düzeyde verim almak için yapılan bu görevlendirmelerle istenilen verimin elde edilmesinin zor olduğu görülmektedir. Verim sağlamak yerine, rehber öğretmenlerin özel ve mesleki yaşamları üzerinde olumsuz etkiler oluşturmakta ve bunun sonucunda, birinci okuldaki iş verimini de olumsuz etkilemektedir.” sonucuna varılmıştır.

İki Okulda Birden Görevlendirilen Rehber Öğretmenlerin Görev Performansları Hakkındaki Görüş ve Önerileri Araştırma Raporu için tıklayınız.

Mevzuat Yönünden Rehber Öğretmen Görevlendirmesi Yapılamaz.

Öğretmenlerin hangi hallerde geçici görevlendirilebileceği 10.08.1999 tarih ve 23782 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.

Yönetmeliğinin “Geçici görevlendirme” başlıklı, 23. maddesinde; “Öğretmenler, aylık karşılığı ders ve zorunlu ek ders saatlerini kendi okul ve kurumlarında dolduramamaları halinde eğitim ve öğretim alanında ihtiyaç bulunan okul ve kurumlarda geçici olarak görevlendirilebilir.” hükmü,

- geçici 1. maddesinde; “...Bu fazlalığın giderilmesine kadar öğretmen fazlalığının bulunduğu branşta o okul ve kurumlara 21 inci madde gereğince yapılan atamalar hariç hiçbir şekilde atama yapılmaz ve ders dağılımları, mevcut norm kadrolarla ilişkilendirilen öğretmenler ile norm kadro fazlası öğretmenler arasında ders bütünlüğü de dikkate alınarak eşit şekilde dağıtılır.” hükmü bulunmaktadır.

Ayrıca; 16.12.2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici Ve Öğretmenlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın; “Kadrosunun bulunduğu okul ve kurum dışında görevlendirilme” başlıklı, 20. Maddesindeki hükümlere göre öğretmenlerin başka bir okulda/kurumda geçici görevlendirilebilmesi için, aylık karşılığı ders ve zorunlu ek ders saatlerini kendi okul ve kurumlarında dolduramaması şartı bulunmaktadır.

Buna göre öğretmenler aylık karşılığı ders ve zorunlu ek ders saatlerini görev yaptıkları okulda/kurumda doldurmaları halinde başka okulda/kurumda geçici olarak görevlendirilemezler.

Öğretmenlerin aylık karşılığı ders ve zorunlu ek ders saatlerini görev yaptıkları okulda/kurumda doldurmaları norm kadro içinde yer almaları demek olduğundan norm kadro içinde yer alan öğretmenlerin İller, ilçeler arası ve aynı yerdeki başka okullarda/kurumlarda geçici görevlendirmelerine imkân bulunmamaktadır.

Rehber öğretmenler açısından görevlendirmeler, Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinin “Özel eğitim değerlendirme kurulunun çalışma usul ve esasları” başlıklı 22. maddesi (d) bendi; “RAM bünyesinde görme, işitme ve zihinsel engelliler sınıf öğretmeni, gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen, çocuk gelişimi ve eğitimcisi ile psikolojik ölçme araçlarını kullanabilen rehber öğretmen bulunmaması hâlinde, ihtiyaç duyulan personel il içinde görev yerlerine bakılmaksızın kurulda görevlendirilir.” hükümleri gereğince RAM bünyesinde görevlendirmeler yapılmakta bunun yanında ise diğer eğitim kurumlarında rehber Öğretmenler sürekli veya belirli periyotlar halinde görevlendirilmektedirler.

Milli Eğitim Müdürlükleri her okulda bir rehber öğretmen bulunmasından hareketle Eğitim-Öğretim yılı başlarında Rehber Öğretmenlerin kendi okullarındaki görevlerini aksatmaksızın diğer okullarda görevlendirilme yolunu seçmektedirler.

Bu görevlendirmelere de Milli Eğitim Bakanlığının 2005/95 nolu genelgesinin 4.maddesinin “ İl içi rehber öğretmen atamalarında Bakanlığımız norm kadro uygulamaları doğrultusunda öncelikle rehberlik ve araştırma merkezlerinin çalışma bölgesi nüfusuna göre personel ihtiyacı karşılanacak, hizmetlerin bütün öğrencilere etkili olarak ulaştırılması için rehber öğretmenlerin ilçelere/eğitim bölgelerine ve öğretim kademelerine göre her okula dengeli dağılımı sağlanacaktır.” hükümlerini dayanak göstermektedirler.

Milli Eğitim Bakanlığının 2005/95 nolu genelgesinin 4. maddesi; Rehber Öğretmen görevlendirmesinden değil Rehber öğretmen atamasından bahsetmektedir. Rehber öğretmen atamalarının da yapılırken Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurumların Yönetici Ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik doğrultusunda yapılmasını emretmektedir.

Okullardaki Rehber Öğretmen fazlalıkları tamamen Milli Eğitim Müdürlüklerinin Milli Eğitim Bakanlığının 2005/95 nolu genelgesinin 4. maddesi hükümlerine aykırı hareket etmelerinden kaynaklanmaktadır.

Bu konuyu; “Okullardaki rehber öğretmen dağılımı neden dengesiz?” , “Rehber öğretmenlerin yer değiştirmeleri hakkında MEB'in yapması gerekenler” , “Rehber öğretmenlerin normu yanlış hesaplanıyor” haberlerimizde ayrıntısı ile açıklamıştık.

Bu hükümlere göre; Rehber Öğretmenlerin norm kadrosunda bulunduğu okul haricinde geçici olarak görevlendirilmeleri mümkün değildir. Bir öğretmenin başka bir kuruma geçici görevlendirilebilmesi için izni ve görüşü alınması öğretmenin bulunduğu okulda norm kadro fazlası olması gerekmektedir.

Rehber Öğretmenlerin Geçici Görevlendirilmeleri Hakkında Yargı Kararları.

İstanbul 7. İdare Mahkemesinin 2007/1912 Esas sayılı kararı için tıklayınız.

Aydın 1. İdare Mahkemesinin 2006/2532 Esas sayılı kararı için tıklayınız.

Bursa Bölge İdare Mahkemesinin 2010/283 Esas sayılı Y.D. kararı için tıklayınız.

Yukarıdaki Mahkeme kararlarının gerekçesinde; kamu görevlilerinin, il veya ilçe içinde bir başka yerde hizmetine ihtiyaç duyulması halinde, ancak 5442 sayılı kanunun 8/b maddesi uyarınca kendisini o görev yerine atayan valilikçe geçici olarak görevlendirilmesi mümkün olduğundan, davacının geçici görevlendirmesi yolunda kaymakamlıkça tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden açıkça hukuka aykırı olması yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.

Yukarıdaki kararlarda her ne kadar kaymakamlıkların yetki yönünden geçici görevlendirme yapılamayacağından hareketle yargı iptal ve yürütmeyi durdurma kararları vermişse de konunun esasına girilmesi halinde Devlet Memurları Geçici Süreli Görevlendirme Yönetmeliğinin 4.maddesi (b) bendi ve Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı

Okul Ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik'in “Geçici görevlendirme” başlıklı 23.maddesinde; hükümlerine göre de rehber öğretmenlerin geçici görevlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Bir görevlendirme yapılacaksa Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın; “Kadrosunun bulunduğu okul ve kurum dışında görevlendirilme” başlıklı, 20. maddesi 2. fıkrasında "aylık ve zorunlu ek ders görevi saatlerini kendi okul ve kurumunda dolduramayan öğretmenleri, öncelikle isteklilerden, istekli bulunmaması durumunda ise hizmet puanı en az olandan başlamak suretiyle görev yerlerinin bulunduğu veya ikamet ettikleri belediye sınırları (büyükşehirlerde büyükşehir belediyesi) içinde kalmak kaydıyla görevlendirilir" şeklinde açıkça yazdığı üzere norm kadro fazlası ve aylık ve zorunlu ek ders saatlerini doldurmayan öğretmenlerden hizmet puanı düşük olandan başlanarak geçici görevlendirme yapılabilmektedir.

Rehber öğretmenlerden norm kadro fazlası öğretmen bulunmamaktadır. Bu nedenle Rehber Öğretmen ihtiyacının Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 9. maddesi gereğince Ek ders ücret karşılığı görevlendirme kapsamında yapılması gerekmektedir.

Fakat ücretli Rehber Öğretmen görevlendirmesi yapılıp yapılamayacağına dair Personel Genel Müdürlüğünün 26/11/2008 tarih ve 107554 sayılı görüş yazıları ile MEB ücretli Rehber Öğretmen görevlendirilmesini engellemiştir.

Bu görüş yazısında; “Yüz yüze eğitim kapsamında olmayan bu görevlerin ek ders ücreti karşılığında görevlendirme yoluyla yürütülmesi mümkün bulunmamaktadır.” açıklamasında bulunmuştur.

Bu görüş yazısı da hem yürürlükteki yasa ve yönetmeliklere hem de hukukun genel ilkelerine aykırıdır.

Çünkü; Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 9. maddesinde Yüz yüze eğitim yönünden herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. MEB rehber öğretmenlerin yapmış olduğu hassas görev nedeniyle riske girmek istemediğinden ücretli Rehber Öğretmen görevlendirilmesinin yolunu kapatmıştır.

Hayvan Yetiştiriciliği Bölümü mezunlarını bile sınıf öğretmeni olarak görevlendirilen Milli Eğitim Müdürlükleri pekâlâ sadece Rehber Öğretmen atamasına kaynak teşkil eden alanlardan mezun olan atanmayan rehber öğretmenlerimizi görevlendirebilir.

Tabi esas olan görevlendirme ile değil atama ile Rehber Öğretmen ihtiyacının giderilmesidir.

Ahmet Kandemir

Memurlar.net Öğretmenler Bölüm Sorumlusu